افغانستان معاصر و بازتعریف هویت ملی پس از فروپاشی دولت

 نویسنده: مهرالدین مشید     افغانستان معاصر یگانه کشوری در جهان است که…

یار در پیری

نوشته نذیر ظفر12/30/25سفیدی  يى که  به زلفان  یار  میبینمشکوفه  هاى…

هستی، بود و است !

امین الله مفکر امینی                        1015-22-12! بهشتِ این دنیا را مفروش به نسیــــه…

از روایت سازی تا مهندسی نفوذ و تاثیر گذاری بر…

 نویسنده: مهرالدین مشید     سفید سازی، معامله و مهار؛ الگوهای نوین تعامل…

د ارواښاد سمیع الدین « افغاني » د پنځم تلین…

نن  د ارواښاد  سمیع الدین « افغاني »  چې  د…

از نیم قرن دست آلودگی بیگانگان

باید درس عبرت گرفت ! افغانستان در جغرافیای موجود جهان از…

به پیشواز شب یلدا

دوباره نوبت دیدار یلداست شب برف است و یخبندان و سرماست دگر…

فیثاغورث

نوموړی د نړۍ تر ټولو لوی فیلسوف او ریاضي پوه…

آنارشیسم؛ نوستالژی اتوپی است

Anarchism.  آرام بختیاری ناکجاآباد مدینه فاضله، شوق دیدار بهشت زمینی بود.   واژه یونانی…

ایستاده گی طالبان در برابر جریان شکست ناپذیری تاریخ

نویسنده: مهرالدین مشید فرهنگ تسامح گرای خراسان تاریخی و ستیزه جویی…

علم او ټکنالوژي؛ د رښتینې خپلواکۍ محور

په اوسني عصر کې د نړۍ بڼه په بشپړه توګه…

تله‌ی «شرِ کوچک‌تر»؛ چرا نباید بد را در برابر بدتر…

هانا آرنت، فیلسوفی که عمر خود را صرف مطالعه ریشه‌های…

هستی، انسان و عدم 

رسول پویان  عمری گذشت در خم و پیچ مدام هیچ  بـودن نـدیده مانـدن کس در دوام هیچ  جاه و جلال و قـدرت آدم فـسـانه بود  ابحـاری در سـراب تخیّـل تمــام هیچ  زور…

            ائتلاف های شکننده و شجره نامۀ سیاه سیاستگران افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید تغییر ناپذیری طالبان و ناتاثیر گذاری مخالفان اعتماد…

             خواب ظلمانی

خفتگا ن رویا ی  یک  آرا مش ا ند  همچوکشتی بسته…

      نسبت ونسبیت 

نسبت بیان منسوب ومربوط ،ربط وتعلق وبا مفاهیم تناسب ،متناسب…

این هم بیاد تاریخ بماند

قومگرایی و ائتلاف ها بر بنیاد قومیت حلال مشکل افغانستان نیست! گرایش…

چرا اخلاق در همه‌ عرصه‌های زنده‌گی میان بیش‌ترین بشرِ قرنِ…

اخلاق‌نگری به سیاست‌مدارانِ بد اخلاق: مورد ترامپ محمدعثمان نجیب نماینده‌ی مکتب-دینی فلسفی من…

برابری حقوی + استعداد ذاتی = شایسته سالاری...!

انسان ها٬ نظر به توانایی های ذاتی برابر آفریده نشده اند.…

مرغ رویا  

رسول پویان  مسوزان بال پـرواز پرستـوهـای زیبا را   میفگـن در قفسهای طلایی…

«
»

هوښيار طبيب

    

   شاعر: سميع الدين افغاني

مينه ګرانه ده خــوږې لري ترخې هم

د هجــران هم دخــوښيو خاطرې هم

 

ده کيسه د يــوې پيغلې د يــو ځوان

يو جــالبه عجيبه غــونــدې داستان

 

ښکلی ځوان يوې  نجلۍ باندې مين وه

شپه او ورځ دپيغلې مينه کې غمجن وه

 

پيغلې هم پدغه ځوان وه زړه بايللی

دوئ په مينه خبر نه وه کور او کلی

 

ددوئ مينه وه د حــده ځينې زيــاته

د زړو راز يې معلوم نه وه وبل چا ته

 

مده ډيره او وختونه په دوئ تير شول

دوئ په لارکې له هرخواخنډونه ډيرشول

 

زوريــدل د کــور او کلي لـه دستوره

پټه مينه يــې ساتلــه لــه مجــبوره

******

پس لــه ډيــره انتظار او کــړاونــو

کـورنۍ يـې شول خبر لــدې رازونو

 

 ددوئ دواړو کورنۍ سره جــرګه شول

د نجلۍ، هلک نجات تــه وسيله شول

 

د هلک او نجلۍ سوال رب ته قبول شو

پوه تدبير د کــورنيو يې اصــول شو

 

پس لــه ډيــرو زحمتونــو د زمــان

شول کامياب لدې ازمون نه په ښه شان

 

مــده پس ددوئ ښــادي شــولــه بنا

د پاک رب درته منظوريــې شوه دوعا

 

ډير وختونه دوئ خوشاله پــه وصلت وه

ښه روزګار او ښه ژوندون يې غنيمت وه

********

مده پس عجب حالت دوئ کې پيدا شو

ددوئ مينې ، محبت کــې خنډ پیدا شو

 

دا نجلۍ د خپلې خواښې نه شاکي شوه

ډيره سخته د دوئ مينځ کې دښمني شوه

 

ناوې فکر کې د خــواښې د قصو شوه

د هــغې  دمــرګ پــه عزم ارادو شوه

 

اختلاف ددوئ بــې حد بې اندازې شو

چې حاجت نــه د خبرو او ګيلې شو

 

ناوې لاړه کوم طبيب ته ډير هوښيار

ويل: چې خواښې مړه کوم غواړمه زهر

 

داسې زهر چــې يې مړه کړي هغه دم

چې يې خلاصه شمه زه يې نور له غم

 

طبيب ويل: چې زه ډيرښه زهر لرمه

دغــه زهــر تاته هرګز نــه درکــومه

 

که دا مړه شي طبيبان ترينه خبريږي

دا قضيه پــه مــا او تــا بيا تمامیږي

 

ښه به دا وي چې زه درکړم داسې زهر

چې د شپږ مياشتو مده کې وکړي کار

 

نه به څوک په تا خبر شي نه په ما

بس همــدغــه زمــا تــاتــه ده ســلا

******

 

نــاوې پــوه شوه پــه خبــره دطبيب

ويلې: ښه ده چې پوه نه شي کوم قريب

 

طبيب ورکــړ يو بــوتل پــدې عنوان

دغه زهــردي کوم چې مــا کــړلو بيان

 

هره ورځ بــه د بوتل يو څــو قطرې

ته د خواښې پــه خوراک کــې اچوې

 

شرط يـې دادي چــې په مينه او اخلاص

ښه غذا به جوړوې تــه په خپل لاس

 

ښه سلوک او ښه رفتار درته په کار دی

پس له شپږ مياشتو ضرور تاثير دزهردي

******

ښځې واخيسته بــوتل لاړلــه کــور ته

چې دا زهر به ورکوي دهلک مور ته

 

شپه او ورځ په احترام او په عزت شوه

د خپل خواښې په ستاينې او صفت شوه

 

ښه خـوراک او طعامونه بــه تياروه

دا د خواښې او دناوې ښه روزګاروه

 

مده پس دوئ سره ښه شول يو تر بله

خــواښې، نــاوې يو دبــل خبر منلــه

 

په هرځاي کې احترام يو بل ستايل وه

نور نو نه  کومه دعوا نه کوم رټل وه

 

دغه ناوې خپلې خواښې نه راضې شوه

همنشينه د خپل خــواښې صميمي شوه

 

تردې حــده پښمانه د خپل کــړو شوه

په تکل يــې د ژوندۍ پــاته کيدو شوه

 

ويــلې: څـه دا بــيګنا بــه ختمــومــه

په قيامت به خدای ته څه ځواب کومه

******

دوبــاره لاړه طبــيب تــه هــمزمــان

ويــل: بښنه درنــه غــواړم مهربــان

 

دغه زهر دې نيمايــې درســره واخــله

پښيمانه يم بــدۍ نــوم راتــه ماخــله

 

اوس دارو درځينې غواړم چې دوا شي

چې مې خواښې ها زهرات بيرته خنثی شي

 

اوس زمــا ورسره جـوړه ده خوښی ده

زما خواښې ماته ژوند کې خوشالي ده

 

درواري شم ای طبيبه لاس پکــار شه

زمـا خــواښې د نجات تــه مددګار شه

******

طبيب وويل: چې زمــا مقصد هــمدا وو

ستا فــرصت د پيښماني مــې مدعا وو

 

په بوتل کې بل څه نه وه تش اوبه وې

هغه وخت ته د شيطان سره هم زړه وې

 

خواښې مورستا د خاوند اوهم دستا ده

زمــوږ دين کــې  د انسان وژل خطا ده

 

کور کې وغواړه مــافي د مــور او زويه

خداي بــه وبښي هــم تــا هغو له رويه

 

د هوښار طبيب نسخه په داسې کار کې

ښکلي راز وه د انسان دخير په لار کې

******

 

ناوې زړه نه ولوی خدای ته په توبو شوه

خپل خاوند او هغه مــورته په عذرو شوه

 

ويــل: بښنه درنه غــواړم ګناه ګــار يم

خپل په کړو او حسادت زه شرم ساريم

 

خواښې ، ناوې هغه دم غــاړه غړۍ شوې

وې خوشاله چې نورخلاص له تربګنۍ شوې

 

ښه سلوک باندې هميش بــاور پکار دي

نيک رفتار دهر چا دوست دلارې ياردي

————————-

سميع الدين افغاني

٢٦ – ١٠ – ٢٠١٤

م ٠ کال