لندن و افق تیره برگزیت
با رأی مخالف مجلس عوام انگلیس به طرح پیشنهادی دولت «ترزا می» برای خروج از اتحادیه اروپا، اینک گزینه های زیادی برای ادامه حرکت برگزیت قابل تصور نیست اما محتملترین آنها تمدید مهلت قانونی خروج از اتحادیه و برگزاری همه پرسی برگزیت است.
ترزا می نخست وزیر انگلیس به صورت پیش فرض راهی بروکسل خواهد شد تا با استناد به شکست توافقنامه برگزیت در پارلمان، امتیازهای بیشتری را از اروپا کسب کند.
او برای اولین بار در روند برگزیت قصد دارد تا با نمایندگان سایر احزاب سیاسی درباره نگرانیهای آنها رایزنی کند و در فرصت باقیمانده توافق جدیدی را که رضایت اروپا و پارلمان در آن دیده شود، شکل دهد.
می شب گذشته (سه شنبه) شکست سنگینی را در رابطه با توافقنامه خروج از اتحادیه اروپا متحمل شد و رکورد نخست وزیران تاریخ این کشور را در شکست از پارلمان به ثبت رساند.
در این رأیگیری 432 تن از نمایندگان که حدود یکسوم آنها از همحزبیهای نخستوزیر بودند، در مقابل 202 تن دیگر به این توافقنامه رأی مخالف دادند.
‘جرمی کوربین’ رهبر چپگرای حزب کارگر بلافاصله دولت را به اتلاف وقت نمایندگان برای دستیابی به توافقی متهم کرد که به رأی مردم احترام نمیگذارد.
او با فعال کردن لایحه عدم اعتماد به دولت، امیدوار است که نمایندگان مجلس، بیاعتمادی خود را به دولت اعلام خواهند کرد.
درصورتیکه نمایندگان به عدم صلاحیت دولت رأی دهند، نخستوزیر دو هفته فرصت خواهد داشت تا از طریق تشکیل دولت جدید، رأی اعتماد مجلس را کسب کند، در غیر این صورت، انتخابات سراسری انگلیس آغاز خواهد شد.
بر اساس برنامه اعلام شده، رأیگیری درباره عدم صلاحیت دولت «می» امشب(دوشنبه) ساعت 19 به وقت محلی (22 و 30 دقیقه به وقتتهران) برگزار میشود و انتظار میرود که نتیجه آن کمی بعد اعلام شود.
پیش میشود که دولت با حمایت حزب حاکم و نمایندگان حزب اتحادگرای دمکراتیک ایرلند که در ائتلاف با محافظهکاران قرار دارد، در رأیگیری امشب جان به دربرد.
به این ترتیب دولت می با پشتوانه پارلمان بار دیگر شانس خود را برای دستیابی به توافق بهتر با اتحادیه اروپا امتحان می کند.
** سایر گزینه های برگزیت
خروج انگلیس بدون دستیابی به یک توافق از دیگر گزینههای محتمل است که درصورت ادامه مخالفتهای پارلمان، ممکن است مسیر برگزیت را تعیین کند.
می همواره از دستیابی به یک توافق با اتحادیه اروپا دفاع کرده است، اما با توجه به فرصت کم باقیمانده تا مهلت خروج رسمی این کشور از اتحادیه اروپا، این احتمال وجود دارد که کنترل برگزیت از دست نخست وزیر خارج شده و انگلیس در دام خروج بدون توافق با اتحادیه اروپا گرفتار شود.
در چنین حالتی، نسخه نخستوزیری می هم پیچیده میشود و او در اثر فشار همحزبیهای خود مجبور به استعفا خواهد شد.
تمدید مهلت خروج انگلیس از اتحادیه اروپا هم از گزینههایی است که زمزمه آن از سوی برخی اعضا کابینه به گوش میرسد.
‘فیلیپ هاموند’ وزیر دارایی انگلیس شب گذشته در جمع فعالان اقتصادی از احتمال تمدید مهلت قانونی خروج انگلیس از اتحادیه اروپا خبر داد.
با این حال چنین گزینهای به موافقت اتحادیه اروپا بستگی دارد که دستکم در شرایط کنونی بعید به نظر میرسد
می ممکن است در نهایت به فعال کردن این گزینه مجبور شود تا فرصت کافی برای تصویب توافقنامه برگزیت در پارلمان را داشته باشد اما تضمینی برای نتیجه بخش بودن آن در شرایط کنونی قابل تصور نیست.
کارشناسان بر این باورند که برگزاری مجدد همهپرسی برگزیت میتواند به اختلافات داخلی پایان دهد و کشور را از وضعیت بحران خارج کند.
اما مقدمه چینیهای قانونی هم برای چنین گزینهای طولانی و عواقب آن غیرقابل پیش است.
چنانچه فیلیپ هاموند شب گذشته عنوان کرد که آخرین همه پرسی سه سال پیش، دو سال زمان برد تا به نتیجه برسد.
تیر خلاص تمام گزینهها، برگزاری انتخابات سراسری در انگلیس است که بدنبال آن، دولت منتخب مردم با اراده قویتری سکان برگزیت را هدایت خواهد کرد. کوربین که با هدف انحلال پارلمان و برگزاری انتخابات سراسری لایحه عدم صلاحیت دولت را آغاز کرده، از اکنون خود را برای سفر به بروکسل و مذاکره با اتحادیه اروپا آماده میکند.
رأیگیری امشب پارلمان درباره عدم صلاحیت دولت می نقش تعیینکنندهای را در آینده روند برگزیت ایفا میکند.
نمایندگان مجلس ساعاتی دیگر پس از پایان نشست پرسش و پاسخ از نخست وزیر، لایحه حزب کارگر را مورد بررسی قرار خواهند داد.
نتایج تازهترین نظرسنجیها نشان میدهد که 61 درصد مردم انگلیس بر این باورند که این کشور در وضعیت بحرانی قرار دارد، اما 53 درصد آنها تمایلی به سقوط دولت می و برگزاری انتخابات سراسری ندارند.
کمتر از سه ماه مانده به خروج رسمی انگلیس از اتحادیه اروپا، این کشور یکی از بحرانیترین دوران تاریخ خود را تجربه میکند.
اینک مهمتر از برگزیت، مساله استقرار دولتی مطرح است که پس از کسب رأی اعتماد مجلس بتواند اداره امور کشور را بر عهده بگیرد.
رهبران اتحادیه اروپا در چند ساعت گذشته طی اظهار نظرهایی، خواستار روشن شدن وضع برگزیت شده تا جایی که ‘دونالد توسک’ رییس شورای اروپا اشاره کرده که شاید بهتر باشد بریتانیا در اتحادیه اروپا بماند.
«میشل بارنیه» مذاکرهکننده ارشد اتحادیه اروپا در برگزیت نیز امروز اعلام کرد که اکنون دولت انگلیس باید مشخص شد که گام بعدی چیست. اتحادیه اروپا متحد خواهد بود و مصمم است به توافقی برسد.