جنگ های جیوپولیتیک جدید و افغانستان تحت حاکمیت طالبان

نویسنده: مهرالدین مشید از بازگشت تروریسم تا تقابل قدرت های بزرگ در…

سید جمال الدین افغان

 فیلسوف ،دانشمند بنیانگذار نهضت فکری وجنبش آزادی  خواهی افغانستان ،اساسگذار  اتحاد اسلامی ومبارز…

  به آرمان وطن

بیا برویم کشور تا بان را بسا زیم  خا نه ی…

نوستالوژی و جاذبه های فکری و اعتقادی 

نویسنده: مهرالدین مشید نوستالوژی و گذشته گرایی های فکری و اعتقادی زمانیکه…

تاریخ‌گرایی و ارزش هنری رمان‌های میخائیل شولوخوف

ترجمه. رحیم کاکایی به مناسبت 120 سالگی میخائیل شولوخوف ای. کووالسکی (درباره مسئله…

نامه‌ی سرگشاده از سوی یک مهاجر، به صدراعظم آلمان!

آمریکا به سیم آخر زد. حمله‌ی آمریکا بر ایران، دردسر…

تنش میان ایران و اسراییل و پس لرزه های بحران…

نویسنده: مهرالدین مشید وارد شدن امریکا در جنگ و به صدا…

عزّ و شرف وطن 

در خانـه قـوی باش که چوراچور است  دزدان به کمین فانوس…

فطرتی انسانی

امرالدین نیکپی در اوایل دانشگاه ، داستان‌های مذهبی بسیاری دربارهٔ طرد…

جهان صلح وصفا!

امین الله مفکر امینی                   2025-19-06 جهانـی صلح وصفـــای بشربماتم کشیـــــده جـاهــــلانیکی برسیاستهای…

سرنوشت انسان امروز در چنگال مومیایی فروشان دیروز

نویسنده: مهرالدین مشید زنده گی مدرن در آینۀ زوال تاریخی در جهان…

سیمون دوبوار،- رفاقت و عشق اگزستنسیالیستی

Beauvoir, Simone de (1908- 1986). آرام بختیاری سیمونه و سارتر،- ازدواج سفید…

کتاب زبدۀ تاریخ

رسول پویان فسانه خوان وفسون سرگذشت موسارا مگـر خـرد بکــنــد حـل ایـن…

چرا مردان از زنان قوی تر نیستند؟ پروفیسور دکتر شمس سینا بخش…

حقیقت فرا ذهنی: بنیاد برترین واقعیت

ذهنیت به مفهوم تفکر٬ و تعقل از جوهر حقیقت٬ بنیاد…

ژرفنای فاجعه در افغانستان و سناریو های فراراه ی طالبان

نویسنده: مهرالدین مشید ستم طالبان و ایستادگی ملت؛ اراده مردم افغانستان…

پایداری

ثبا ت و پا یداری را نمانده  قدر و مقدارش چنان…

مهر پدر

دستت پدر ببوسم و سر هم به پای تومیخواهم آنچه…

نمونه هایی از کهنترین اشعار فارسی

تا بدانجا رسیده دانش من که بدانم همی که نادانم ( ابو…

ترامپ و بازتعریف روابط بین‌المللی؛ از تنش‌های ژئوپلیتیک تا دیپلماسی…

نویسنده: مهرالدین مشید ترامپ از دور زدن تنش های دیپلوماتیک تا…

«
»

«سفیدشویی جنایت» در رسانه‌های غربی چگونه انجام می‌شود؟

بعد از آنکه بحث برنامه سیا برای «شکنجه» مظنونان تروریسم در زندان‌های «بگرام»، «گوانتانامو»، «ابوغریب» داغ شد دولتمردان و رسانه‌های غربی به جای عبارت شکنجه از «تکنیک‌های ارتقاءیافته بازجویی» استفاده کردند.

«سفیدشویی جنایت» در رسانه‌های غربی چگونه انجام می‌شود؟+عکس

استفاده از حسن تغبیر یا بِه‌واژه‌ها (Euphemisms) به جای واژه‌هایی که در ذهن مخاطبان با احساس‌ها و عواطف منفی گره خورده‌اند یکی از تکنیک‌های رسانه‌ها و دولتمردان غربی برای لاپوشانی رفتارها یا رویدادهای منفی‌ای است که منشأ آن دولت‌های غربی بوده‌اند.

بِه‌واژه‌ طبق تعریف کلمه یا عبارتی است که به جای واژه‌ای به کار می‌رود که معناهای ناخوشایند یا رنج‌آوری را به ذهن متبادر می‌کنند. البته استفاده از به‌واژه‌ها به خودی خود چیز بدی نیست و ما در زبان روزمره، برای رعایت نزاکت اجتماعی به کرات از آنها استفاده می‌کنیم. استفاده از واژه «در گذشتن» یا «فوت کردن» به جای «مُردن» نمونه‌‌هایی از کاربرد حسن‌تعبیر در زبان روزمره است.

با این حال، استفاده از آنها در جایی که برای تغییر دادن معنای یک رفتار یا رویداد ناپسند صورت گیرد مصداق تحریف و دروغ‌پردازی و زمینه‌سازی برای تکرار سوءرفتارهای گذشته است.

به عنوان مثال، بعد از آنکه بحث برنامه سیا برای «شکنجه» مظنونان تروریسم در زندان‌های «بگرام»، «گوانتانامو»، «ابوغریب» داغ شد دولتمردان غربی برای سفیدشویی جنایات خود از عبارت «تکنیک‌های ارتقاءیافته بازجویی» (Enhanced interrogation technique) به جای شکنجه استفاده کردند.

یک تحلیلگر به نام «وایات رید» در توییتر برخی واژه‌بازی‌های دیگر رسانه‌های غربی برای کاستن از بارمعنایی اصلی کلمات را فهرست کرده است. او برای روشن کردن موضوع، به مقایسه برخی از مفاهیمی پرداخته که غربی‌ها درباره پدیده‌های مرتبط با روسیه یا آمریکا به کار می‌‌برند.

‌همان‌طور که در عکس بالا دیده می‌شود، غربی‌ها از واژه‌های سمت راست زمانی استفاده می‌کنند که منشأ یک پدیده، روسیه (یا هر کشور دیگر مخالف آمریکا) باشد، اما اگر همان رفتار یا پدیده به آمریکا مرتبط باشد، از به‌واژه‌های سمت چپ برای آنها استفاده می‌کنند.

با این توصیف، منتفذان نزدیک به حکومت آمریکا «کارآفرین» (Entrepreneur) هستند اما منتقدان نزدیک به روسیه «الیگارش» (Oligarch). رفتار روسیه، «استبدادی» (Authoritarian) است اما رفتار آمریکا «نظم و قانون» (Law&Order) روسیه به «سرکوب مخالفان» (Crush Dissent) متوسل می‌شود اما آمریکا «کنترل شورش» (Riot Control) انجام می‌دهد. اگر شوروی زندانیان موسوم به «گولاگ» (Gulag) (زندان سیاسی در شوروی سابق) را به کار اجباری وادار می‌کرد نام این پدیده در آمریکا «کار تنبیهی در زندان» (Prison Labour) است. روسیه «حمله» (Invasion) انجام می‌دهد، اما آمریکا «مداخله (به مفهوم پادرمیانی)» (Intervention) می‌کند. تلفات جنگ روسیه «جنایت جنگی» (War Crime) است اما برای آمریکا «صدمات جانبی (ناخواسته)» (Collateral Damage) است. روسیه به مناطق جنگی «تسلیحات» (Weapons) ارسال می‌کند، اما آمریکا «کمک‌های مرگبار» (Lethal aid) می‌فرستد. سرانجام روسیه «تسلیم» (Surrender) می‌شود اما آمریکا «تخلیه» (Evacuate) می‌کند.

برخی از دیگر کاربران هم با اشاره به نمونه‌های دیگری از این نوع واژه‌پردازی‌ها توسط غربی‌ها فهرست وایات‌ رید را گسترش داده‌اند. به عنوان مثال یک کاربر نوشته‌ غربی‌ها به جای «سانسور» (Censorship)، از «کنترل اطلاعات» (Information Control) استفاده می‌کنند، به جای «هژمونی» (Hegemony)، حسن تعبیر «نظم قانون‌محور» (Rule-based Order) را به کار می‌برند و به جای «مداخله در امور کشورها» (Foreign Intervention) به به‌واژه «ترویج دموکراسی» (ِDemocracy Promotion) متوسل می‌شوند. 

اینها البته تنها مواردی نیستند که قابلیت گسترش و تکمیل این فهرست را دارند. مصداق‌های این پدیده‌  در زبان و رسانه‌های غربی آنقدر فراوانند که می‌تواند موضوع یک پژوهش زبان‌شناسی برای متخصصان باشد.