دو رییس جمهوری علیه هم
سخنرانی «باراک اوباما» رییس جمهوری آمریکا به عنوان میزبان نشست مجمع عمومی سازمان ملل و «ولادیمیر پوتین» همتای روس وی، همانگونه که انتظار می رفت به صورت متقابل علیه سیاست های منطقه ای و بین المللی واشنگتن و مسکو بیان شد که بازتاب های گسترده جهانی یافت.
اوباما بخش اصلی سخنرانی خود را که صبح دوشنبه (دیروز) به وقت محلی از تریبون مجمع عمومی سازمان ملل ایراد کرد، به روسیه اختصاص داد و سیاست های این کشور را «تهدید کننده امنیت منطقه ای و جهانی» خواند.
اوباما بر خلاف پوتین که در گفته های خود به هیچ وجه نامی از آمریکا نبرد، کانون حملات خود را متوجه سیاست های روسیه در قبال بحران سوریه و همچنین مواضع مسکو در برابر اوکراین قرار داد و تندترین انتقادهای ممکن را مطرح کرد.
محورهای ضد روسی سخنان رییس جمهوری آمریکا که زنده در روسیه پخش شد به این شرح است:
* مسکو با اقدامات خود بویژه حمایت از حکومت سوریه، امنیت منطقه را به خطر انداخته است.
* روسیه با مداخله در شرق اوکراین و اشغال شبه جزیره کریمه، منطقه را ناامن کرده است.
* برای تغییر دادن این رویکردها، مسکو را هدف تحریم ها قرار داده ایم.
* تحریم ها تا تا زمان رسیدن به نتیجه ادامه خواهد یافت، هر چند که قصد منزوی کردن روسیه را نداریم.
* اگر روسیه به جای اشغال کریمه وارد مذاکره می شد، هم به نفع روسیه و هم به نفع اوکراین بود.
* الحاق کریمه (به روسیه) موضوعی نیست که ما در کناری بنشینیم و ببینیم حاکمیت کشوری در حال نقض شدن است.
* تحریم ها باعث ضربه زدن به اقتصاد روسیه شده است در حالیکه اگر وارد دیپلماسی می شد برای همگان خوب بود.
رییس جمهوری روسیه هم که پس از پایان سخنان اوباما و چند سخنرانی دیگر وارد سازمان ملل شد، مانند همتای آمریکایی اش نوک انتقادهای بی سابقه خود را متوجه سیاست های کاخ سفید کرد و در آغاز سخنان خود از واژه هایی با عنوان «انحصار طلب» و «یکجانبه گرایی» برای تقبیح سیاست های آمریکا و متحدان واشنگتن بهره گرفت.
پوتین هر چند اشاره ای به نام آمریکا و متحدان عربی و غربی واشنگتن در جریان بحران سوریه و حمایت از تروریسم نکرد، ولی با اشاره به ده ها هزار جان باخته و میلیون ها آواره سوری و همچنین وضعیت کنونی عراق، این وضعیت را با تاکیداتی مانند «حمایت از تروریسم»، «شریک شدن با سنگدلان» و «مداخله در امور داخلی کشورها»، غمبار خواند.
رییس جمهوری روسیه نیز در سخنان خود گفت:
* برخی کشورها به جای پیروی از تصمیمات شورای امنیت، با تکیه بر قدرت خود به طور یکجانبه در مسائل مختلف بین المللی اقدام می کنند.
* مخالف انحصار طلبی هستیم و همگرایی بین المللی را پیشنهاد می کنیم.
* هر چند ساختار سازمان ملل باید تغییر کند، اما متزلزل ساختن ساختار آن (با انحصار طلبی و یکجانبه گرایی برخی دولت ها) خطرناک است.
* باید بدانیم همه ما متفاوت هستیم و هیچکس نباید دیگران را همرنگ خود کند.
* تجربه شوروی سابق به ما آموخته است که صادرات ارزش ها به کشورهای دیگر براساس ایدئولوژی های متفاوت، نتایج دردناکی دارد و در زمان حاضر هم صادرات دموکراسی جریان دارد.
* اکنون از کسانی که این اقدامات را انجام می دهند (صادرات دموکراسی و حمایت از تروریسم)، می پرسم «چه دسته گلی به آب دادید». در برخی کشورهای خاورمیانه و آفریقا خلاء قدرت پدید آمده و افراط گرایان شکل گرفته اند.
* با ادعای خطر تروریسم، در مورد منابع تامین مالی تروریست ها چشم پوشی می کنند که بر اساس تجارت مواد مخدر و قاچاق اسلحه استوار است. به آنان تاکید می کنم که شما با افراد سنگدلی طرف هستید که احمق نیستند.
* رویکرد واقعگرایانه روسیه در حمایت از سوریه برای مبارزه با تروریست ها، دستاویزی شده تا مسکو به جاه طلبی متهم شود در حالیکه دروغ است.
* متاسفانه برخی دولت ها از تفکر و شیوه بلوک بندی نظامی پیروی می کنند و این برداشت آنان همانند تاسیسات نظامی در حال گسترش است.
* تحریم های یکجانبه بدون مجوز سازمان ملل اعمال می شود که نوعی خودبینی اقتصادی را بین برخی کشورها گسترش داده است.
رئیس جمهوری روسیه همچنین قبل از عزیمت به آمریکا در مصاحبه با یک رسانه آمریکایی گفت: شواهد انکارناپذیری در دست داریم که واشنگتن در سرنگونی حکومت قبلی اوکراین دست داشته است.
هرچند اوباما و پوتین پس از پایان این سخنان و بعد از حدود 10 ماه، با یکدیگر ملاقات کردند تا مواضع خود را نزدیک کنند، اما بیان مواضع دو کشور علیه هم در بالاترین سطح و از مهمترین تریبون جهانی، نشان می دهد که سرما بر روابط مسکو و واشنگتن همچنان حاکم خواهد بود.
