چرا صدای گاندی ها در کوهستان‌های افغانستان پژواک نیافت ؟

نویسنده: مهرالدین مشید جغرافیای خشونت، سیاست قبیله‌ای و غیبت ماندلاها در…

جمعبندی غیر تحلیلی از جریانات اخیر نظامی و دپلماتیک افغانستان…

آنچه سیاسیون و نظامی های پاکستان پس از حملات هوایی…

                     یک گرفتاری با مافیا

محمد عالم افتخار         و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و…

فلسفه سیاسی فردوسی و روانشناسی ترس در شاهنامه

دکتر بیژن باران نتیجه‌گیری. شاهنامه فردوسی چیزی بیش از یک…

سناریوی براندازی طالبان؛ از سوی پاکستان و ایران!؟

نویسنده: مهرالدین مشید براندازی طالبان واقعیت ژیوپولیتیک یا توهم تحلیل گران دراین…

دو کنیز در سحرگاه فلسفه یونان

Greece Philosophie.2800j. آرام بختیاری فلسفه یونان؛ افسانه و عرفان، منطق و برهان. در…

جنگی حاجی

آقای "جنگی حاجی" (به کُردی: جەنگی حاجی) با نام کامل…

 شانسی برای نجات افغانستان باقی مانده یا فرصت‌ها از دست…

نویسنده: مهرالدین مشید بیداری وجدان جمعی مردم؛ بازسازی مشروعیت سیاسی این پرسشی…

مارکسیسم قلب جوانان را تسخیر می‌کند

ا. م. شیری «چگونه یک ایدئولوژی غربی مانند مارکسیسم می‌تواند در…

عالم تنهایی 

رسول پویان  آزاد و ســرافـــرازم در عـالـم تـنهـایی  عشق و دل بیدار است تا…

هرمشکل حل گردد

امین الله مفکرامینی           2025-10-11! نازم آن قامت رسـا که نگردد خـــــــم زاِدبــــار همــتـــــــی…

جګړه او ورور وژنه د هېواد ستونزې نه شي حل…

 نور محمد غفوری سریزه نیمه پېړۍ کېږي چې په افغانستان کې جګړه…

پاکستان؛ درگیر جنگ نیابتی هند یا اسیر میراث تروریست‌پروری های…

نویسنده: مهرالدین مشید پیاله کافی؛ دیروز زهری به کام مردم افغانستان…

مذاکره هیئت های افغانستان و پاکستان

در ترکیه از دید حقوق بین الملل عمومی این نشست‌ها برخاسته…

خُردشدن کرزی نزد پرویز مشرف و خُردساختن کشور، توسط کرزی…

بازخوانی تاریخی نه چندان دور محمدعثمان نجیب من در دوران نخست حکومت…

احمدشاه بابا

احمدشاه بابا نومیالی اتل، غښتلی، توریالی او پیاوړی ملي شخصیت:  احمدشاه…

«چپ نو» و سوسیال‌دموکراسی در افغانستان

نور محمد غفوری «چپ نو» و سوسیال‌دموکراسی در افغانستانبازاندیشی در ایدئولوژی…

تهدیدهای پاکستان برضد افغانستان؛ از سیاست بازدارندگی تا بازی ژئوپولیتیک

نویسنده:  مهرالدین مشید از سیاست بازدارنده گی تا تغییر در رهبری…

بحران مالی سازمان ملل و فاجعه انسانی در افغانستان

آزمونی برای تعهد جهانی به انسان‌دوستی و چندجانبه‌گرایی سازمان ملل متحد…

میراث سکاها در شاهنامه فردوسی: سیستان، سجستان و ایران

- دکتر بیژن باران مقدمه: شاهنامه و جغرافیای هویت ایرانی. شاهنامه…

«
»

د طالب د ازمايښت وخت؛ ځان بايد ثابت کړي چې خپلواک دی که غلام ؟

بلاخره د افغان حکومت او اسلامي حزب تر منځ د ترسره شوې هوکړې بل ستر شرط هم عملي شو او په نيږدې راتلونکې کې به يې پاتې نور هم پوره شي. وړمه ورځ د اسلامي حزب د امير حکمتیار نوم د ملګرو ملتونو امنیت شورا د بندیزونو له لیست وویستل شو. د امنیت شورا په اعلامیه کې راغلي چې حزب اسلامي مشر انجنیر ګلبدین حکمتیار نوم د بندیزونو له تور لیست نه ویستل شوی او په حکمتیار د پانګې کنګل او سفري بندیزونه نور نشته. د ولسمشر غني په مشرۍ افغان حکومت له اسلامي حزب سره د سولې تړون پر مهال ژمنه کړې وه چې د ښاغلي حکمتیار نوم به د ملګرو ملتونو د بندیزونو له نوملړ اېستل کېږي. افغان حکومت د بهرنیو چارو وزارت له لارې د تېر ډیسمبر په وروستیو کې د ملګرو ملتو امنیت شورا ته د لیک په استولو سره دا غوښتنه وکړه چې يادې شورا هم د افغان حکومت غوښتنه ومنله او د حکميار نوم يې له تور ليسته ليرې کړ.

د ملګرو ملتونو د امنيت شورا له تور ليسته د حکمتيار د نوم له ايستلو سره د خلکو نظرونه هم ويشلي دي. ځينې خلک هيله مند دي چې له تور ليسته د حکمتيار نوم وايستل پخپله نورو وسله والو طالبانو ته د سولې په اړوند د افغان حکومت پياوړې اراده او د مخالفانو لخوا د هغوی ورته شرطونو د منل کيدو امکانات څرګندوي. خو ځينې نور بيا له تور ليسته د حکمتيار د نوم له ايستل کيدو سره مخالفت کوي او په دې باور دي چې ياد ګام به د افغانستان سياست بدل او د طالبانو په وړاندې جګړه پېچلې کړي. په ورته مهال کابل ته د حکمتيار له راتګ سره هم ځینې خلک مخالفت کوي او له افغان حکومت سره د اسلامي حزب د سولې تړون د لاسلیکېدلو پر مهال په کابل کې د دې تړون ضد مظاهرې هم وشوې.

له يادو نظرونو سره سره اوس پوښتنه دا ده چې د ملګرو ملتونو د امنيت شورا له تور ليسته د ښاغلي حکمتيار د نوم وايستل وسله والو طالبانو ته څه پيغام ورکوي؟

لکه څنګه چې مخکې اشاره وشوه له اسلامي حزب سره د افغان حکومت خبرې په بشپړ ډول بين الافغاني وې او دلته د يو شمير مخالفتونو سره سره بيا هم د بريا تر پوړيو ورسيدې. د افغان حکومت او اسلامي حزب تر منځ د سولې د هوکړې لاسليک او عملي کيدل په لومړي قدم کې ټولو وسله والو مخالفانو په ځانګړي توګه طالبانو ته دا ښکاره پيغام ورکوي چې د افغانستان د ستونزې د حل يوازينۍ لار سوله او مخامخ خبرې کول دي. همداراز د دغې هوکړې په لاسليک او عملي کيدو سره دا په ډاګه کيږي چې افغان حکومت د سولې لپاره پياوړې اراده لري او هره مخالفه وسله واله ډله کولی شي چې د خبرو له لارې له حکومت سره خپلې ستونزې شريکې او توافق ته ورسيږي. همداراز تر ټولو مهمه خبره دا ده چې د ملګرو ملتونو له تور ليسته د حکمتيار نوم ليرې کيدلو دا ثابته کړه چې که طالب هم وسله په ځمکه کيږدي، د پردي غلامي پريږدي، د روس، ايران او پاکستان په غيږه کې ځان وانه چوي او پرته له دريمګړي په مستقيمه توګه له افغان حکومت سره خبرې شروع کړي؛ نو پرته له شکه چې خبرې به يې رنګ راوړي.

طالب بايد ځان ثابت کړي چې غلام دی که آزاد؟

که څه هم له وړاندې ويل کيدل چې دلته په افغانستان کې جګړه د  افغانانو خپله جګړه نه بلکې يوه استخباراتي او د پرديو جګړه ده چې کله د طالب او کله د داعش په نوم پر مخ وړل کيږي؛ خو دلته په طالب هغه وخت د پردۍ د مزدورۍ اسناد کره شول، کله چې روس او ايران په ښکاره اعلان وکړ چې له دغو ترهګرو سره اړيکې لري. اوس له اسلامي حزب سره د افغان حکومت له سولې او له تور ليسته د ښاغلي حکمتيار د نوم د ليرې کيدو سره د طالب لپاره هم ښه زمينه برابره شوې ده چې وښايې دوی په خپلو پريکړو کې خپلواک دي که د بل په اشاره يې د افغان وژنې پروسه پيل کړې ده.

د افغان حکومت او اسلامي حزب تر منځ د سولې هوکړه لاسليک او په پرله پسې توګه يې د مادو عملي کيدلو؛ طالب وسله وال د ازمايښت وخت برابر کړی دی. اوس نور نو طالب ته هغه پلمه هم نه ده پاتې چې ویل به يې افغان حکومت تش په خوله د سولې نارې وهي خو په کې د سولې اراده نشته. له اسلامي حزب سره د سولې هوکړې د طالبانو ياده پلمه ورکه کړله. همداراز اوس طالب بايد په دې پوه شي چې که له افغان حکومت سره د خبرو له لارې مخ ته ولاړ شي نو د دوی هر ډول مشروع شرطونه به هم لکه د اسلامي حزب په شان ومنل شي. اوس که طالب ځان ته افغان وايې، که يې په دې ځوريدلي ملت زړه درديږي او که چيري لور په لوټه تيره نه کړي او د پردي د غلامۍ کړۍ يې په غاړه کې نه وي اچولي نو بايد له افغان حکومت سره بین الافغاني خبرو ته چمتووالی وښيي او نور د پرديو په اشاره خپله خاوره د بې ګناه انسانانو په وينو سره نه کړي.

لیکنه : خوشحال آصفي