خاورمیانه در گرداب جنگ، تروریسم، فقر و بیکاری!
بهرام رحمانی
جمهوری اسلامی با صدای بلند جار میزند که میخواهیم به اسرانیل حمله کنیم و انتقام سختی بگیریم. ما چنین عربدهکشی را قبلا هم شاهد بودیم. یک مورد مشهور آن را پس از کشتهشدن قاسم سلیمانی شنیدیم، جمهوری اسلامی چند موشک راهی زمینهای خالی و بایر پایگاه عینالاسد آمریکا در کردستان عراق کرد. البته قبلا چنین حملهای را به دولت عراق اطلاع داده بود و آنها نیز به آمریکاییها خبر داده بودند تا اقدامات لازم را مدنظر داشته باشند. البته بعد، با شلیک دو موشک، هواپیمای مسافربری اوکراینی را بر فراز تهران سرنگون کرد و به این ترتیب، انتقام سخت خود را نه از آمریکا، بلکه از مسافران و خدمه این هواپیمایی مسافربری گرفت.
انهدام هواپیمای اوکراینی با موشکهای سپاه، بعد از وعده «انتقام سخت» از سوی علی خامنهای در پی کشتهشدن قاسم سلیمانی بود.
رهبر و مقامات ریز و درشت جمهوری اسلامی در حرف، برای دولتها آمریکا و اسرائیل و …، خط و نشان میکشند، شعار مرگ بر این و آن و یا ترور نتانیاهو و یا حمله به نیروهای آمریکایی در منطقه سر میدهند.
با این همه اما در عمل بهدلیل همان ضعف و زبونی و ناتوان و ناکارآمدی و فساد فراگیری که در تمام نهادهای حکمرانی وجود دارد، تنها به فکر حفظ و بقای حکومتشان هستند.
در تهران پاسدار حسین سلامی، فرماندهکل سپاه پاسداران گفت: اسرائیلیها اگر پاسخ محکمی دریافت کنند، میفهمند در کشتن هنیه اشتباه کردند. اسرائیلیها مدام در محاسبه اشتباه میکنند و این بار هم این اشتباه را تکرار کردند.
یک عضو مجلس شئای اسلامی هم خواستار انتقامجویی جمهوری اسلامی از اسرائیل به دلیل کشته شدن اسماعیل هنیه شد و گفت: «ما به کشتهشدن کمتر از نتانیاهو راضی نمیشویم.»
محمدقسیم عثمانی، نماینده بوکان در مجلس، روز یکشنبه ۱۴ مردادماه، خواستار «انتقامجویی» جمهوری اسلامی از اسرائیل به دلیل کشته شدن اسماعیل هنیه شد و گفت: «ما به کشته شدن کمتر از بنیامین نتانیاهو راضی نمیشویم.»
ظاهرا نماینده بوکان آنقدر جو گیر و اسیر فضای هیجانی شده که درک و فهم او از مسائل و روابط منطقهای و بینالملل به سطح کشتن و بریدن تقلیل یافته است.
این در حالیست که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل پس از جلسه با مقامهای امنیتی این کشور اعلام کرد که اسرائیل با «محور شرارت ایران» در جنگ چند وجهی است و وابستگان آن شامل حماس و حزبالله را هدف میگیرد.
نتانیاهو هشدار داد که اسرائیل به هر یک از بازوهای جمهوری اسلامی با قدرت حمله میکند و برای هر دو سناریو دفاع و حمله، آماده است.
نخستوزیر اسرائیل افزود: «بار دیگر به دشمنان هشدار میدهم؛ ما به هرگونه اقدام از هر جایی واکنش نشان میدهیم و بهای سنگینی پرداخت خواهید کرد.»
از سوی دیگر، تایمز اسرائیل گزارش داد که در صورت اطمینان اسرائیل از قریبالوقوع بودن حمله جمهوری اسلامی، احتمال حمله پیشگیرانه اسرائیل به ایران نیز وجود دارد.
در همین حال روزنامه «اسرائیل هیوم» نوشت، ایالات متحده با ارسال بمبهای نیم تنی از نوع Mk۸۳ به نیروی هوایی اسرائیل موافقت کرده است.
از هفتم اکتبر ۲۰۲۳ تاکنون، تلآویو ۱۱ میلیارد دلار تجهیزات نظامی مختلف از آمریکا دریافت کرده است. براساس اعلام وزارت دفاع اسرائیل، این تجهیزات شامل ناوگان جدید جنگندههای اف-۳۵، تانک، موتور خودروهای زرهی، خودروهای جنگی و هزاران تن تجهیزات نظامی دیگر میشود.
سفر ایمن صفدی، وزیر امور خارجه اردن، در ادامه تماسهای دیپلماتیک آمریکا و دیگر کشورها از جمله فرانسه، بریتانیا، ایتالیا و مصر برای جلوگیری از تشدید بیشتر در منطقه صورت گرفت.
روز یکشنبه، سه مقام آمریکایی و اسرائیلی به طور جداگانه به باراک راوید، خبرنگار اکسیوس، گفته بودند که این حمله ممکن است روز دوشنبه رخ دهد. یک مقام اسرائیلی هم به سیبیاس نیوز گفت در حالی که حمله ۱۳ آوریل جمهوری اسلامی ایران خنثی شد، اسرائیل این بار انتقامجویی «تهاجمیتر» را پیشبینی میکند.
به گفته منابع آگاه به نشریه اسرائیلی والا، بلینکن در گفتوگو با مقامهای ارشد کشورهای عضو گروه ۷ تاکید کرد که آمریکا معتقد است تهران و حزبالله تلافی خواهند کرد اما برخلاف حمله پیشین، سناریوهای احتمالی اکنون کمتر مشخصاند.
در حمله ۱۳ آوریل، کشورهای ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، قطر، مصر، اردن، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و بحرین در رهگیری پهپادها و موشکهای ایرانی به اسرائیل کمک کردند و این ائتلاف موفق شد ۹۹ درصد موشکهای شلیکشده از ایران را رهگیری کند.
به گفته این منابع، بلینکن به وزرای خارجه کشورهای گروه ۷ اعلام کرده که افزایش نیروهای آمریکایی در منطقه فقط برای اهداف دفاعی است.
کشتن اسماعیل هنیه، رییس پیشین دفتر سیاسی حماس که به عنوان میهمان جمهوری اسلامی در تهران به سر میبرد، پیامدهای متعددی برای حکومت ایران دارد و اعتبار جمهوری اسلامی در داخل کشور و نیروهای نیابتی منطقه و متحدانش زیر سئوال برده است.
شکست تهران در حفاظت از مهمانان خود، بازتاب گستردهای در رسانههای جهانی داشته و به ادعاهای جمهوری اسلامی مبنی بر قدرقدرت بودن آسیب رسانده است.
حاکمیت برای جلوگیری از افزایش نارضایتی و نقدهای داخلی، به افزایش سرکوب مخالفان و منتقدان داخلی و شهروندان پرداخته است.
نیروهای سرکوب نظام، مانند بسیج، سپاه پاسداران و دیگر نیروهای امنیتی و نظامی به دلیل ناتوانی در حفظ امنیت داخلی و جلوگیری از ترور یکی از رهبران برجسته گروههای نیابتی، اعتماد خود را به توانایی اطلاعاتی-امنیتی جمهوری اسلامی از دست دادهاند.
گروههای نیابتی که به حمایت تهران وابستهاند، از مرگ رییس دفتر سیاسی حماس، شاید به این نتیجه برسند که تهران قادر به حمایت از آنها و حفاظت از رهبران و افراد کلیدی این گروهها نیست.
بازار بورس شرق آسیا دومین سقوط بزرگ خود را در ۳۷ سال اخیر تجربه کرد و بازار رمز ارزها نیز با ریزش شدید مواجه شد. معاملهگران بورس تهران و اصفهان میزهای خود را ترک کردند و بازار سهام اسرائیل هم افت شدید داشته است.
والاستریت ژورنال گزارش داد ایران تلاشهای ایالات متحده و کشورهای عربی را برای تعدیل واکنش خود به کشته شدن اسماعیل هنیه، رییس دفتر سیاسی حماس در تهران رد کرده است.
همزمان شاخص بورس نیکی ژاپن روز دوشنبه با ثبت بدترین فروش روزانه، نسبت به روز قبل، چهار هزار و ۴۵۱ واحد از دست داد.
ارزش شکل، واحد پول اسرائیل، برای ششمین روز سقوط کرد و به ۳/۸۳ در ازای هر دلار رسید.
روز ۱۴ مرداد، بلومبرگ خبر داد بازار سهام اسرائیل در روز یکشنبه تحت تاثیر حملات احتمالی جمهوری اسلامی بیشترین افت را از اکتبر سال گذشته تاکنون تجربه کرد. در این روز شاخص سهام معیار بازار سهام ۲/۷ درصد سقوط کرد.
در ایران نیز ریزش مکرر بازار بورس پس از کشته شدن هنیه شرایط کمسابقهای ایجاد کرده است. پس از ریزش ۶۱ هزار واحدی شاخص کل بورس تهران در روز شنبه ۱۳ مرداد، معاملهگران بازار بورس تهران و اصفهان دست از کار کشیده و میزهای خود را ترک کردند.
اما ناتوانی جمهوری اسلامی از محافظت از مهمان درجه یک خود، فرماندهان بلندپایه در گروههای نیابتی، مانند حزبالله لبنان و حشد شعبی عراق، حوثیهای یمن، تعارض منافع و رقابتهای داخلی این گروهها و از دست رفتن اعتماد و اطمینان از اینکه جمهوری اسلامی قادر به محافظت از آنها نیست، سبب رشته ترورهای فرماندهان ارشد حزبالله و در راس آنها فواد شکر و نیز کشته شدن بیش از نیمی از تیم رهبری حماس را به نقطه عطفی در مناسبات جمهوری اسلامی و گروههای نیابتی آن بدل کرده است.
ترور اسماعیل هنیه در تهران و در روز تحلیف پزشکیان تنها بر سرعت محو وعدههای داده شده میافزاید و چهره واقعی دولت او را نمایان میسازد. پزشکیان نیز مانند دوران روحانی و رئیسی، جز سرکوب زنان و کشتن کودکان و اعدام جوانان و زندانی کردن والدین جانباختگان، سرکوب کارگران، بازنشستگان، روزنامهنگاران و تشدید سانسور و سرکوب و اعدام، کار دیگری انجام نخواهد داد.
بیتردید انتقامجویی و بهطور کلی ترور نمیتواند یک استراتژی یا یک سیاست سازنده و ماندگار و محوری باشد. این اقدامات همچنین، عناصر بنیادین و پارامترهای جنگ و یا یک درگیری را چندان تغییر نمیدهند در حالی که تخاصمات و درگیریها را تشدید میکنند.
ترور هنیه در تهران پس از مراسم تحلیف رئیس جمهور جدید جمهوری اسلامی ایران، انتقامگیری و یا تسویه حساب سیاسی را تشدید کرده است. بهعبارت دیگر، چنین اقدامی بهمعنای واقعی دامن زدن به یک افزایش تنش و روشنکردن آتش گسترده جنگ و کشتار در خاورمیانه است. جنگی که تر و خشک را با هم میسوزاند. از سویی، درگیریهای درون نهادهای امنیتی جمهوری اسلایم را با بحران جدید مواجه کرده است.
سپاه در بیانیه جدیدی اعلام کرده است: «این عملیات تروریستی با شلیک پرتابه کوتاه بُرد با سر جنگی حدود ۷ کیلوگرمی، همراه با انفجار شدید، از خارج محدوده استقراری اقامت میهمانان صورت گرفته است.»
اما هیچ توضیحی در مورد محل شلیک یا حتی نوع «پرتابه» داده نشده است. این در حالی است که احمد بخشایش اردستانی، نماینده مجلس، به سایت «دیدبان ایران» گفته است که احتمالا شلیک از ایستگاه شماره ۲ توچال صورت گرفته است. وی دو فرضیه را مطرح میکند: «یکی این است که اسرائیلیها با استفاده از یک ریزپرنده و از محل ایستگاه شماره ۲ توچال، محل مورد نظر را مورد اصابت قرار دادهاند؛ سناریوی دوم این است که ریزپرندهای در کار نبوده و عوامل نفوذی در داخل ایران از همان حوالی ایستگاه شماره ۲ با سلاحی شبیه موشک، محل اقامت هنیه را زدهاند.»
بیانیه جدید سپاه پاسداران، در پایان تاکید میکند که «خونخواهی شهید اسماعیل هنیه» قطعی است و اسرائیل پاسخ جنایت خود را «در زمان، مکان و کیفیت مقتضی، قاطعانه دریافت خواهد کرد.»
از انفجار بمب در اتاق اسماعیل هنیه، روایتهای مختلفی وجود دارد. منابعی به نیویورک تایمز گفتهاند انفجار در اتاق اسماعیل هنیه در مهمانسرای سپاه، در اثر بمبی بوده که دو ماه قبل در آنجا نصب شده بود. یک روایت غیررسمی اما میگوید با رهگیری موبایل هنیه، یک پهپاد انفجاری او را کشته است.
بر اساس یک گزارش روزنامه «نیویورک تایمز»، اسماعیل هنیه با بمب پیچیدهای کشته شده است که دو ماه پیش به مهمانخانه سپاه پاسداران در تهران جاسازی شده بود.
یک روایت غیررسمی دیگر میگوید که اسماعیل هنیه از طریق نصب یک برنامه نقطهیاب در واتساپ موبایل او رهگیری شده و سپس با ورود یک پهپاد انفجاری به اتاقش کشته شده است.
نیویورک تایمز مینویسد، اسماعیل هنیه، رهبر حماس، دو روز پیش توسط یک بمب پیچیده و کنترل از راه دور که در اتاق او در مهمانخانهای در تهران نصب شده بود کشته شد، و نه با موشکی که به طور گسترده در رسانهها گزارش میشود.
این روزنامه آمریکایی به نقل از هفت مقام خاورمیانهای از جمله دو ایرانی و یک مقام آمریکایی، مینویسد که این ماده انفجاری حدود دو ماه پیش به طور مخفیانه به ساختمان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در تهران منتقل شده است.
مقامات ایرانی طرف گفتوگو با نیویورک تایمز که از اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هستند، میگویند دقت این ضربه یادآور مسلسل از راه دوری بود که تیم موساد برای کشتن محسن فخری زاده، دانشمند ارشد هستهای ایران در سال ۲۰۲۰ از آن استفاده کرد.
از سوی مقامات اسرائیل هیچ اظهارنظر رسمی در مورد کشته شدن هنیه وجود ندارد، اما بهطور گسترده این عملیات به اورشلیم نسبت داده شده است.
گزارش نیویورک تایمز به نقل از پنج مقام خاورمیانهای مینویسد که «مقامات اطلاعاتی اسرائیل به ایالات متحده و سایر دولتهای غربی، بلافاصله پس از اجرای عملیات، در مورد جزئیات آن اطلاع دادهاند.»
علاوه بر این، گزارش میافزاید که «چند مقام آمریکایی که خواستند نامشان فاش نشود» به این «ارزیابی» رسیدهاند که اسرائیل مسئول این اقدام بوده است.
اسماعیل هنیه روز سهشنبه ۳۰ ژوئیه-۹ مرداد، برای شرکت در مراسم تحلیف مسعود پزشکیان رئیس جمهور جدید ایران وارد تهران شده بود. نیویورک تایمز به نقل از مقامات میگوید، بمبی که هنیه و محافظش را کشت از راه دور منفجر شده است.
در این گزارش آمده است که از این مهمانسرا برای استراحت، جلسات مخفیانه و «اسکان مهمانان برجسته» مانند هنیه استفاده میشده است.
مقامات به نیویورک تایمز گفتهاند، در حالی که انفجار باعث شکسته شدن شیشهها و فروریختن بخشی از دیوار محوطه شده است، اما خسارات کمی به خود ساختمان وارد آورده که نشان میدهد بعید است که حمله موشکی بوده باشد.
در روایتی دیگر به نقل از منابع غیررسمی گفته میشود، با توجه به اعلام هشدار مراکز امنیتی ایران به تحت تعقیب و تهدید بودن هنیه توسط اسرائیل، هنیه بلافاصله پس از ورود به تهران، تحت شدیدترین اسکورت حفاظتی قرار گرفت و در یک پروتکل امنیتی استثنایی علاوه بر یگان ویژه پلیس حفاظت شخصیتها، نیروهای سپاه حفاظت انصار المهدی(حفاظت ریاست جمهوری) و اطلاعات سپاه نیز در اسکورت وی حضور داشتهاند و او اسکورتی بزرگتر از اسکورت مقامات دیگر داشته است.
هنیه پس از پایان برنامه تحلیف در مجلس و بازدید ۴ ساعته از نمایشگاهی در محدوده برج میلاد، حدود ساعت ۹ شب به اقامتگاهش برده میشود.
محل اقامت اختصاصی او «مهمانسرای ایثار» واقع در یک مجتمع متعلق به سپاه، واقع در زعفرانیه، خیابان نیاززاده، خیابان تنابنده در مجاورت کاخ سعدآباد بوده و تحت محاصره شدید امنیتی قرار داشته است.
در ساعت ۱.۴۵ بامداد، توسط یک پهپاد کوچک، دقیقا به اتاق هنیه شلیک میشود که موجب کشته شدن او و محافظش شده است.
گفته شده عملیات کشتن هنیه با کمک یک نرمافزار جاسوسی و نقطهیاب که اسرائیل در برنامه واتساپ خط تلفن همراه او نفوذ داده بود صورت گرفته است. تلفن همراه هنیه بر اساس همین روایت با شبکه تلفن قطر کار میکرده است.
پنج منبع آگاه به خبرگزاری رویترز گفتهاند که نمایندگان حماس و جهاد اسلامی، بهعنوان متحدان فلسطینی جمهوری اسلامی ایران و همچنین جنبش حوثیهای یمن، حزبالله لبنان و گروههای به اصطلاح «مقاومت» در عراق که از سوی تهران حمایت میشوند، قرار است امروز پنجشنبه اول اوت-۱۱ مرداد در یک نشست اضطراری در تهران، شرکت کنند. هدف از این نشست هماهنگی برای حملات انتقامجویانه به اسرائیل است.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، در همین روز گفت که کشورش برای هرگونه «تجاوز» به خود پس از تهدید به انتقام برای کشتار افراد شاخص حماس و حزبالله آماده است.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، نتانیاهو در بیانیهای افزود: «اسرائیل در سطح بسیار بالایی از آمادگی برای هر سناریویی، چه دفاعی و چه تهاجمی، قرار دارد. ما هر اقدام تجاوزکارانه علیه خود را با بهای بسیار بالایی پاسخ میدهیم… هر کس به ما حمله کند، با حمله متقابل ما روبهرو خواهد شد.»
به دنبال ترور اسماعیل هنیه رئیس دفتر سیاسی حماس در تهران و تشدید تنش میان تهران و تلآویو، ایالات متحده برای حمایت از اسرائیل در مقابل تهدیدات ایران و نیروهای نیابتی آن از ارسال نیروهای نظامی و تجهیزات نظامی بیشتر به خاورمیانه خبر داد.
وزارت دفاع آمریکا «پنتاگون» جمعه 12 مرداد اعلام کرد، ارتش ایالات متحده، جنگندهها و ناوهای جنگی بیشتری را در خاورمیانه مستقر خواهد کرد.
وزیر دفاع آمریکا، دستور ارسال هواپیماها و ناوشکنهای نیروی دریایی به خاورمیانه و اعزام یک اسکادران جنگنده اضافی را صادر کرد.
«پنتاگون» همچنین از افزایش آمادگی نظامی در خاورمیانه با استقرار سامانههای دفاع موشکی بیشتر خبر داد.
نیروی دریایی آمریکا نیز ورود ناو هواپیمابر «روزولت» به تنگه هرمز در نزدیکی ایران را اعلام کرد. در بیانیه ارتش آمریکا آمده است: «در 12 ژوئیه گذشته، ناو هواپیمابر «روزولت» به منطقه عملیاتی ناوگان پنجم وارد شد.»
به گزارش «سیانان» مقامهای آمریکایی گفتند: «ما هرگونه نشانهای از واکنش احتمالی ایران در منطقه را زیر نظر داریم.»
بر اساس گزارش روز جمعه «نیویورک تایمز»، مقامات آمریکایی تاکید کردند که واشینگتن در پاسخ به تهدیدات ایران و عوامل نیابتی آن در غزه، لبنان و یمن برای حمله به اسرائیل در روزهای آینده که به تلافی ترور اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس در تهران انجام خواهد گرفت، آماده ارسال جنگندههای بیشتری به خاورمیانه است.
در ۴۸ ساعت اخیر، شماری از رسانههای حکومتی در ایران و همچنین چند مقام امنیتی، از جمله سعدالله زارعی، عضو سازمان اطلاعات سپاه پاسداران، علت ترور موفق اسماعیل هنیه در ساختمان مسکونی متعلق به سپاه قدس را عدم رعایت نکات امنیتی ازسوی تیم حفاظتی گروه حماس و «هک تلفن همراه هنیه از سوی موساد برای ردیابی» عنوان کرده بودند تا بدین طریق، هرگونه ضعف و شکست اطلاعاتی ماموران سپاه قدس در محافظت از مقام ارشد حماس را توجیه کنند.
اما در واکنش به این ادعا، مرکز اطلاعرسانی فلسطین از «ابراز تاسف» خالد قدومی، نماینده حماس در ایران به برخی اظهارنظرهای مطرح در رسانهها درباره «قصور امنیتی و حفاظتی» خبر داد و بهطور ضمنی، مقصر کشتهشدن اسماعیل هنیه در تهران را دستگاههای امنیتی جمهوری اسلامی اعلام کرد.
قدومی در گفتوگو با مرکز اطلاعرسانی فلسطین، این نوع اظهانظرها را «غیر علمی، غیر اخلاقی و مایه تعجب» دانست و تاکید کرد که نظر تحلیلی تیمهای فنی و امنیتی جمهوری اسلامی، «بر خلاف چیزی است که برخی کارشناسان در تلویزیون ایران مطرح کردهاند.»
او افزود: «این اظهارات شتابزده به معنای رفع مسئولیت تفسیر خواهد شد، درحالی که وقوع چنین اتفاقی در ایران، امنیت ملی، تمامیت ارضی و حیثیت و اعتبار ایران را نیز زیر سئوال برده است.»
این سخنان باعث شد تا صداوسیمای جمهوری اسلامی در یک عقبنشینی واضح، اعلام کند که «مراجع رسمی و امنیتی هنوز اطلاعات بیشتری را درباره این حادثه تروریستی در اختیار رسانه ملی و سایر رسانهها قرار ندادهاند و توضیحات ارائهشده درباره جزئیات این حادثه در رسانه ملی و دیگر رسانهها تنها گمانهزنی شخصی چند کارشناس بوده است».
همچنین حسن هانیزاده، کارشناس سیاسی و امنیتی در صداوسیمای ایران نیز در خصوص کشتهشدن اسماعیل هنیه در تهران مدعی شده بود: «اسرائیل ثابت کرد که عوامل نفوذی بالایی دارد که در همین بیروت اقدام به ترورهای متعددی کرده و تجربه بالایی در ترور شخصیتها دارد. ترور هنیه نیز با هماهنگی برخی از کشورهای منطقه بوده است.»
در حالی که تاکنون گزارشهای متفاوتی درباره نحوه ترور اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی سازمان حماس در تهران، منتشر شده است و برخی گزارشها آن را بر اثر انفجار بمب جاسازی شده در اتاق مهمانسرای محل اقامت او و برخی دیگر بر اثر اصابت موشک به آن اعلام و انجام چنین عملیاتی تنها از دولت و سازمانهای امنیتی اسرائیل برمیآید.
با توجه به اعلام هشدار مراکز امنیتی ایران به تحت تعقیب و تهدید بودن هنیه توسط اسرائیل، هنیه بلافاصله پس از ورود به تهران، تحت شدیدترین اسکورت حفاظتی قرار گرفته و در یک پروتکل امنیتی استثنایی علاوه بر یگان ویژه پلیس حفاظت شخصیتها، نیروهای سپاه حفاظت انصار المهدی(حفاظت ریاست جمهوری) و اطلاعات سپاه نیز در اسکورت وی حضور داشتهاند و او اسکورتی بزرگتر از اسکورت مقامات دیگر داشته است.
هنیه پس از پایان برنامه در مجلس و بازدید ۴ ساعته از نمایشگاهی در محدوده برج میلاد، حدود ساعت ۹ شب به اقامتگاهش برده میشود.
محل اقامت اختصاصی او «مهمانسرای ایثار» واقع در یک مجتمع متعلق به سپاه، واقع در زعفرانیه، خیابان نیاز زاده، خیابان تنابنده در مجاورت کاخ سعد آباد بوده، و مهمانسرا تحت محاصره شدید امنیتی بوده است.
در ساعت ۱.۴۵ بامداد، توسط یک پهپاد کوچک، دقیقا به اتاق هنیه شلیک میشود که موجب کشته شدن او و محافظش میشود.
در واقع مرگ رئیس دفتر سیاسی حماس بهعنوان یک شکست جدی برای اطلاعات ایران تلقی میشود. او پس از دعوت بهعنوان مهمان برای مراسم تحلیف رئیس جمهور به تهران آمده بود. نمایندگان 80 کشور دیگر نیز در این مراسم حضور داشتند. پروتکلهای امنیتی برای چنین رویدادهایی باید در بالاترین سطح تهیه شوند.
وحشت خامنهای در مراسم تشییع هنیه
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی با انتشار پیامی پس از کشته شدن اسماعیل هنیه در تهران، مدعی شد: «خونخواهی او را وظیفه خود میدانیم.»
در بیانیه رهبر جمهوری اسلامی آمده است: «رهبر شجاع و مجاهد برجسته فلسطینی جناب آقای اسماعیل هنیه در سحرگاه دیشب به لقاءالله پیوست و جبهه عظیم مقاومت عزادار شد. رژیم صهیونی جنایتکار و تروریست، مهمان عزیز ما را در خانه ما به شهادت رسانید و ما را داغدار کرد، ولی زمینه مجازاتی سخت برای خود را نیز فراهم ساخت.»
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، صبح روز پنجشنبه ۱۱ مرداد بر جنازه اسماعیل هنیه و محافظ او در دانشگاه تهران، نماز میت خواند.
تمامی چهرههای ارشد نظامی و سیاسی در نظام جمهوری اسلامی، بههمراه مقامات چند گروه شبهنظامی خارجی در این مراسم حضور داشتند.
همچنین انتشار تصاویری از نگاههای هراسان خامنهای به سقف و اطراف خود در زمان خواندن نماز در این مراسم، باعث شد تا شمار زیادی از کاربران شبکههای اجتماعی در ایران، این نگاهها را ناشی از «ترس» رهبر جمهوری اسلامی از ترور به دست نیروهای اسرائیلی تفسیر کنند.
مسعود پزشکیان، رئيسجمهوری جدید ایران نیز در زمان خواندن نماز برای اسماعیل هینه اشک ریخت.
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی سخنران مراسم تشییع هنیه در تهران بود. او وعده انتقام داد و پای آمریکا را هم به معرکه کشید. قالیباف در بخشی از سخنانش گفت که «همه مسئولیتهای این حوادث بر عهده آمریکای جنایتکار است و هیچ اتفاقی بدون هماهنگی و بدون حمایت آمریکای جنایتکار اتفاق نمیافتد». او اظهار بیاطلاعی مقامهای واشنگتن از عملیات کشتن هنیه را نادرست خواند و گفت که «ما میدانیم و مطمئن هستیم که همه این اتفاقات چه آشکار و چه پنهان در دست او و با هدایت و هماهنگی او است.»
رئیس مجلس شورای اسلامی، همچنین گفت که وظیفه دارند که «در زمان و مکان مناسب» عکسالعمل داشته باشند و «این برای ما بسیار تلخ است که مهمان ما در خانه ما به شهادت برسد و ما را عزادار و داغدار خود کند.»
در همین حال امروز کاربران ایرانی و برخی نهادهای ناظر بر آزادی دسترسی به اینترنت هم اعلام کردند که در برخی مناطق نزدیک به محل برگزاری تشییع اسماعیل هنیه در تهران، خطوط تلفن همراه و اینترنت دچار قطعی کامل یا اختلال گسترده شده است.
جسد اسماعیل هنیه پس از تشییع جنازه و بدرقه در تهران، به دوحه در قطر منتقل میشود. مراسم تشییع جنازه هنیه نیز روز جمعه در مرکز دوحه برگزار میشود و سپس در شهر لوسیل که دومین شهر بزرگ قطر است، به خاک سپرده خواهد شد.
نگاه خامنهای به آسمان و بررسی فضا پیش از اقامه نماز بر اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس که در تهران کشتهشد، خبرساز شد.
این ویدیو مورد توجه بسیاری از کاربران رسانههای اجتماعی قرار گرفته است و برخی آن را نگاههای «ترسیده» دانستهاند.
برخی از کاربران نوشتهاند گویا رهبر جمهوری اسلامی نگران حمله پهپادی یا موشکی «دشمن» است. «دشمن» از واژگان مورد علاقه خامنهای و جزئی از ادبیات فرافکنانه او برای نسبت دادن مشکلات به بیرون حکومت است.
صابرین نیوز نزدیک به نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی نوشت: تصویر اولیه از محل اصابت اقامتگاه شهید اسماعیل هنیه در داخل خاک ایران پس از حمله پرتابه نامعلوم…
منطقه پرواز ممنوع و استقرار پدافند هوایی برای حفاظت از خامنهای
بر اساس گزارشهای منتشر شده، جمهوری اسلامی از ساعت ۶ صبح تا ۱۲ ظهر پنجشنبه ۱۱ مرداد، بر فراز مرکز تهران در محدود دانشگاه تهران تا بیت خامنهای، منطقه پرواز ممنوع اعلام کرده است.
بر اساس این گزارشها، در همین محدوده زمانی، در نزدیکی دانشگاه تهران، محلی که در آن مراسم تشییع جنازه اسماعیل هنیه برگزار شد و خامنهای بر جنازه او نماز میت خواند، سیستمهای پدافند ضدهوایی مستقر شده بودند.
در این محدود زمانی، همه پروازها از جمله پرواز پهپادها بر فراز این منطقه ممنوع بود.
بر اساس گزارشها، مکان حمله نظامی بامداد چهارشنبه به اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس که منجر به کشته شدن او و محافظ شخصیاش شده است، اردوگاه بسیج الزهرا در کاخ سعدآباد بود؛ مکانی که در تصرف سپاه پاسداران برای میزبانی از مهمانان خارجی قرار دارد.
به این شکل فهرست افراد ترور شده از سوی اسرائیل در ایران به ۳۳ نفر رسید تا حتی برخی از چهرههای نزدیک به دستگاههای امنیتی جمهوری اسلامی نیز تنها پس از گذشت یک روز از برگزاری مراسم تحلیف مسعود پزشکیان، از «لکهدار شدن حیثیت دستگاه امنیتی نظام» سخن بگویند.
از سوی دیگر، صبح روز ترور هنیه، حزبالله لبنان، هدف قرار گرفتن فواد شکر، ملقب به حاج محسن، مشاور ارشد دبیرکل این گروه شبهنظامی شیعه و مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران را تایید کرد. حزبالله لبنان در بیانیهای تایید کرد که فواد شکر در ساختمانی در جنوب بیروت که روز سهشنبه هدف گرفته شد، حضور داشته است ولی مرگ او را به صورت رسمی تایید نکرد. سخنگوی ارتش اسرائیل نیز روز گذشته کشته شدن این فرمانده ارشد حزبالله لبنان را تایید کرده بود.
در همین حال، یک مقام حشدالشعبی، دیگر گروه شبهنظامی مورد حمایت جمهوری اسلامی خبر داد که بر اثر حملات هوایی و موشکی به مقر این گروه در جنوب بغداد و استان بابل، دستکم ۴ فرمانده ارشد حشدالشعبی که در ساخت پهپادهای نظامی تخصص داشتند، کشته و شماری دیگر مجروح شدند. ساعاتی بعد هم رویترز اعلام کرد که حملات شامگاه سهشنبه به نیروهای تحت حمایت ایران در عراق، از سوی ارتش ایالات متحده رقم خورده است.
حملاتی پیاپی و تاثیرگذار از سوی اسرائیل و متحدانش که باعث شد تا نگرانیها بابت آغاز جنگی گسترده و فراگیر در منطقه بیشتر شود و چند مقام کشورهای غربی و عربی، از دو طرف بخواهند در برنامههای نظامی خود تجدیدنظر کنند.
به گزارش نیویورک تایمز، علی خامنهای، رهبر ایران، ظاهرا دستور حمله مستقیم به اسرائیل را به تلافی ترور اسماعیل هنیه در تهران صادر کرده است. این روزنامه به نقل از سه مقام ایرانی گزارش داده است که از این دستور آگاه بودهاند. دو نفر از این مقامات اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هستند. در این گزارش زمان و ابعاد حمله احتمالی مشخص نشده است.
این دستور صبح روز چهارشنبه 31 ژوئیه در جلسه اضطراری شورای عالی امنیت ملی ایران صادر شده است. قبل از آن، رهبر جمهوری اسلامی ایران از ترور هنیه مطلع شده بود. خامنهای در بیانیه عمومی خود اعلام کرد که تهران وظیفه خود میداند که انتقام هنیه را که در خاک جمهوری اسلامی ایران کشته شده، بگیرد.
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (IRGC)اعلام کرد که ایران و «محور مقاومت» به این حمله پاسخ خواهند داد.
آیتالله علی خامنهای، رهبر حکومت ایران گفت: «در پی این حادثه تلخ و غمانگیز که در مرزهای جمهوری اسلامی رخ داده، وظیفه ما انتقامگیری است.»
در همین حال، انصارالله، نام رسمی جنبش حوثی یمن، و شبهنظامیان عراقی به سمت اسرائیل راکت و پهپاد شلیک کرده و کشتیرانی در دریای سرخ را مختل کردهاند و کشتیهایی را که حوثیها میگویند مرتبط با اسرائیل هستند، هدف قرار دادهاند.
خود جمهوری اسلامی ایران در ماه آوریل، پس از حمله اسرائیل به کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در دمشق که منجر به کشتهشدن چندین فرمانده ارشد سپاه پاسداران ایران شد، حمله گسترده پهپادی و موشکی به اسرائیل انجام داد.
اسرائیل و متحدانش اکثریت قریب به اتفاق این پهپادها و موشکها را سرنگون کردند، اما با این حال، این اولین بار بود که تهران خاک اسرائیل را هدف قرار میداد.
هنوز مشخص نیست که ائتلاف تحت رهبری جمهوری اسلامی ایران چه نوع اقدامی را در پاسخ به مرگ هنیه و همچنین قتل شکر در بیروت انجام خواهد داد.
حمله نمایشی جمهوری اسلامی ایران به اسرائیل در آوریل برای نشان دادن پاسخی از سوی جمهوری اسلامی طراحی شده بود، اما در عمل هیچ تلفاتی نداشت و حداقل خسارت را وارد کرد.
اما کشتن یکی از ارشدترین رهبران سیاسی فلسطین در ایران – که بهعنوان مهمان و در عین حال «مهمان درجه یک» برای مراسم تحلیف رئیس جمهور جدید در آنجا حضور داشت – موضوع مهم و حیثیتی برای جمهوری اسلامی است.
نخست وزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، پس از تهدیدهای ایران و متحدانش، اسرائیلیها را به «روزهای چالشبرانگیز» فراخواند. او پس از مشورت با کابینه امنیتی اسرائیل در تلآویو گفت که برای هر سناریویی آمادهاند و به صورت متحد در برابر همه تهدیدها خواهند ایستاد.
ظاهرا آمریکا از گسترش احتمالی مناقشه در خاورمیانه نگران است. جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا، در 31 ژوئیه به خبرنگاران گفت: «ما قطعا نگران تشدید اوضاع هستیم.» او با اشاره به قتل اسماعیل هنیه، رهبر حماس، و حمله مرگبار اسرائیل به یک فرمانده ارشد حزبالله در لبنان، افزود: «گزارشهای 24 تا 48 ساعت گذشته قطعا به کاهش تنشها کمک نمیکند.»
در چنین شرایطی، ترور رهبر حماس اسماعیل هنیه در تهران در روز چهارشنبه ۳۱ یولی و فرمانده حزبالله فواد شکر در بیروت در روز سهشنبه، منجر به رویارویی بین بلوکهای قدرت در منطقه دیگری از جهان شده است.
سال ۲۰۱۷، آمریکا جایزهای ۵ میلیون دلاری برای اطلاعاتی تعیین کرد که به دستگیری فواد شکر کمک کند. وزارت امور خارجه آمریکا در آن زمان گفت که این جایزه «گامی جدید برای افزایش فشار بر حزبالله و رهبرانش» است.
سال ۲۰۱۵ وزارت دارایی آمریکا فواد شکر را «بر اساس فرمان اجرایی ۱۳۵۸۲ به دلیل فعالیت به نفع حزبالله یا از طرف آن» به عنوان «تروریست» معرفی کرد.
وزارت خارجه آمریکا نیز در سال ۲۰۱۹ او را بر اساس فرمان اجرایی شماره ۱۳۲۲۴ به عنوان «تروریست بینالمللی» معرفی کرد.
به دنبال این طبقهبندیها، نام فواد شکر در فهرست تحریمهای آمریکا قرار گرفت، که بهمعنای مسدود شدن تمام داراییها و منافع او در حوزه قضایی آمریکا و ممنوعیت هرگونه معامله با او برای آمریکاییها بود.
به گزارش رسانههای اسرائیلی، ارتش اسرائیل هم جایزهای تا سقف ۵ میلیون دلار برای دریافت اطلاعات درباره او تعیین کرده بود.
نتان یاهو و بایدن
اما ترور اسماعیل هنیه در قلب تهران، ضربه حیثیتیای بود که ناتوانی و ضعف امنیتی جمهوری اسلامی را بیش از پیش آشکار کرد.
روز پنجشنبه در تهران، هزاران نفر در مراسم تشییع جنازه هنیه شرکت کردند. همزمان، ارتش اسرائیل اعلام کرد که پس از بررسی، اطمینان دارد که در ۱۳ ژوئیه محمد ضیف، فرمانده نظامی حماس را در نوار غزه کشته است. در آن بمباران بیش از ۹۰ نفر جان خود را از دست دادند.
این موضوع در جلسه شورای امنیت سازمان ملل در نیویورک در شامگاه چهارشنبه(به وقت محلی) هم مطرح شد. آمریکا و متحدانش بهطور یکپارچه بر حق اسرائیل برای دفاع از خود در برابر «تروریستها» تاکید کردند و در عین حال خواستار «خویشتنداری» شدند. از سوی دیگر، روسیه، چین و چندین کشور جنوب، ترور بیسابقه در تاریخ دیپلماسی مذاکرهکننده یک طرف و نقض مجدد حقوق بینالملل توسط اسرائیل را محکوم کردند.
روز پنجشنبه یکم آگوست، نیویورک تایمز به نقل از مقامات ایرانی گزارش داد که رهبر جمهوری اسلامی ایران آیتالله علی خامنهای در جلسه شورای عالی امنیت ملی در روز چهارشنبه دستور حمله مستقیم به اسرائیل را صادر کرده است. بعد از ظهر، روزنامه آمریکایی گزارش داد که هنیه با یک بمب که به اتاق محل اقامت وی در تهران، جایی که او اغلب در آن اقامت میکرد، قاچاق شده بود، به قتل رسیده است. بمب قبلا مخفی شده بود.
در جلسه شورای امنیت سازمان ملل، نماینده آمریکا «رابرت وود»، ادعا کرد که اسرائیل با اقدامات قتل، حق دفاع از خود را «دقیق» اعمال کرده است. با این حال، واشنگتن دخالتی نداشته و میخواهد همراه با مصر، قطر و سایر شرکا از جنگ منطقهای بزرگتر جلوگیری کند. فرانسه، بریتانیا، ژاپن، کره جنوبی و اکوادور نیز بهطور مشابه اظهار نظر کردند.
سوئیس، اسلوونی و مالت نسبت به گسترش جنگ هشدار دادند و خواستار تلاشهای دیپلماتیک شدند. نمایندگان فلسطین، سوریه و لبنان حملات را «جنایتکارانه» خواندند. نماینده سوریه، اسرائیل را مسئول مرگ دوازده کودک در روستای دروزی مجدل شمس دانست که سوری است، نه اسرائیلی. اسرائیل بلندیهای جولان را که این روستا در آن واقع شده، در سال ۱۹۸۱ اشغال کرده بود. در سال ۲۰۱۹، دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت آمریکا، این الحاق را به رسمیت شناخت. نماینده سوریه افزود که طبق ماده ۵۱ منشور سازمان ملل، یک «نهاد اشغالگر» نمیتواند حق دفاع از خود را ادعا کند. بدون استانداردهای دوگانه غرب، نه الحاق جولان، نه ترور هنیه و نه نسلکشی در غزه امکانپذیر نبود. سخنگوی لبنان اعلام کرد که هدف اسرائیل کشاندن متحدانش به یک جنگ منطقهای است. الجزایر، گویان، موزامبیک، سیرالئون و عراق نیز بهطور مشابه قضاوت کردند و چندین بار عنوان شد که منطقه «در نقطه جوش» است. چین ترور هنیه را «تلاشی آشکار برای خرابکاری در تلاشهای صلح» خواند. روسیه و ایران نیز به این موضع پیوستند. اسرائیل این نهاد را به دلیل «ریاکاری» مورد سرزنش قرار داد و خواستار تحریمهای شدیدتر علیه تهران شد. در بروکسل، روز پنجشنبه سخنگوی جوزپ بورل، نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور خارجی، اعلام کرد که اتحادیه اروپا اصولا اعدام بدون محاکمه را رد میکند.
رهبر گروه حزبالله، در مراسم تشیع جنازه فؤاد شکر، رهبر نظامی حزبالله، با اشاره به نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی ایران در منطقه تحت عنوان «محور مقاومت» گفت که «دشمن»، یعنی اسرائیل، «باید اکنون در انتظار خشم و انتقام در تمام جبهههای پشتیبانی از غزه باشد.»
حسن نصرالله، کشتهشدن فؤاد شکر توسط اسرائیل را «اقدامی جنگی» توصیف کرد و گفت که حزبالله تاوان حمایتش از غزه و مردم فلسطین را میدهد. او گفت که حزبالله از این پس از مرحله حمایت صرف از غزه خارج شده و علیه اسرائیل در تمام جبههها اعلان جنگ میکند.
همزمان با این سخنان، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، در نشست ارزیابی فرماندهی جبهه داخلی ارتش اسرائیل هشدار داد که هر اقدام خصمانهای علیه اسرائیل با تاوانی بسیار سنگین روبهرو خواهد شد. او گفت که اسرائیل در وضعیت اضطراری حداکثری چه از نظر دفاعی و چه از نظر تهاجمی است و هر کس از هر کجا مرتکب اقدام خصمانهای علیه اسرائیل شود، تاوان بسیار سنگینی خواهد پرداخت.
نخست وزیر اسرائیل کشته شدن محمد ضیف فرمانده نظامی حماس را تایید کرد و افزود : «هر کس به ما حمله کند، به او حمله خواهیم کرد.»
حسین شریعتمداری، مدیر مسئول روزنامه کیهان، از رهبران جمهوری اسلامی ایران خواسته است که در خونخواهی اسماعیل هنیه، رهبر کشته شده حماس در تهران، آمریکا را «از فهرست انتقام حذف» نکنند.
حسین شریعتمداری، نماینده رهبر جمهوری اسلامی در روزنامه کیهان
حسین شریعتمداری «عامل اصلی» کشتهشدن اسماعیل هنیه در ساختمان تحت حفاظت سپاه پاسداران در دامنه کوههای شمال تهران، «رژیم سفاک و خونریز آمریکا» دانسته و گفته است که «تمامی شواهد و اسناد موجود به وضوح نشان میدهند که اسرائیل بدون کسب اجازه و موافقت و همراهی آمریکا دست به هیچ» اقدامی نمیزند.
حسین شریعتمداری در ادامه افزوده است که «اسرائیل به نیابت و با دستور مستقیم آمریکا» چه در غزه و چه خارج از آن مرتکب «جنایت» می شود.
در پایان حسین شریعتمداری به حکومتشان پیشنهاد کرده که پایگاه ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا در سواحل بحرین و شناورهای آمریکایی حامل سوخت و کالا در خلیج فارس و دریای عمان را هدف حمله قرار بدهد.
حسینعلی حاجی دلیگانی، عضو مجلس، گفت: «وجود نفوذیها در ترور اسماعیل هنیه قابل انکار نیست. ما پاسخی سختتر از وعده دادهشده به اسرائیل خواهیم داد.»
علی مطهری، نماینده سابق، پرسشی را که در ذهن بسیاری از ایرانیان است مطرح کرد: «چگونه صهیونیستها از محل اقامت هنیه به عنوان مهمان ما در تهران مطلع بودند؟»
ترور هنیه، همچنین شک و تردیدهایی را درباره مرگ ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور پیشین جمهوری اسلامی ایران که در ماه مه در یک سانحه هلیکوپتر کشته شد، برانگیخته است.
محمد مهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ در دولت رئیسی، در پستی در شبکه اجتماعی X به این موضوع اشاره کرده است.
داوود مدرسزاده از چهرههای تندرو اصولگرا در پاسخ پرسید: «آیا این توییت شایعات درباره ترور رئیسی عزیزمان را تایید میکند؟»
یک منبع محافظهکار ارشد به میدلایستآی گفت که تمام خانواده رئیسی معتقدند او توسط اسرائیل کشته شده است.
خشم عمومی هسته مرکزی حاکمیت به سمت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (IRGC)است که مسئول تامین امنیت مراسم تحلیف پزشکیان و مهمانان ارشد مانند هنیه بود، هدایت شده است.
منبعی نزدیک به مقامات ریاست جمهوری به میدلایستآی گفت که هنیه در نزدیکی کاخ سعدآباد تهران، که توسط دفتر رئیسجمهور استفاده میشود، اقامت داشت و منطقه به شدت توسط سپاه پاسداران محافظت میشد.
در سالهای اخیر، سپاه پاسداران به یک نهاد قدرتمند سیاسی و اقتصادی و همچنین نیروی نظامی اصلی ایران تبدیل شده است و اکنون این نیرو و فرماندهی آن متهم به نادیده گرفتن وظایف اصلی خود هستند.
میلاد دخانچی، نویسنده و مجری سابق تلویزیون دولتی، در شبکه اجتماعی X نوشت: «ضمن عرض تسلیت، باید بگویم وقت آن رسیده که از ساخت مالها عقبنشینی کنیم.»
یک مقام ارشد سابق به میدلایستآی گفت که او «شکی ندارد» که اسرائیل بهطور جدی در دستگاه حکومتی نفوذ کرده است. وی گفت: «این به این دلیل است که سپاه پاسداران به جای تمرکز بر دشمن، بر دستگیری منتقدان تمرکز دارد.»
ترور هنیه چالشی بزرگ برای دولت تازه تاسیس پزشکیان، که یک اصلاحطلب است و با وعده سیاستهای خارجی و داخلی بازتر، به پست ریاست جمهوری رسید، ایجاد کرده است.
اکنون اولین اولویت جمهوری اسلامی ایران، نه تنها به دنبال انتقام از اسرائیل است، بلکه متحدش حزبالله نیز ممکن است پس از ترور فرمانده ارشد فوآد شکر در چند ساعت قبل از حمله به هنیه، در مرز لبنان و اسرائیل به تنشها دامن بزند. حماس، که در حال حاضر در غزه با اسرائیل میجنگد، نیز واکنش سختی وعده داده است.
یک مقام ارشد سابق که بخشی از دستگاه حکومتی ایران است، گفت: «متاسفانه بازدارندگی ما بار دیگر با حمله جدید اسرائیل با چالش مواجه شده است.»
وی وضعیت را با حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق در آوریل مقایسه کرد که منجر به کشته شدن فرماندهان ارشد سپاه پاسداران و حمله گسترده پهپادی و موشکی به اسرائیل شد. وی افزود: «بنابراین ما چارهای جز پاسخ قوی برای بازگرداندن بازدارندگی خود نداریم.»
ابراهیم متقی، استاد و رئیس دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران در شبکه خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، کشته شدن اسماعیل هنیه، رهبر سیاسی حماس در تهران را ناشی از «نقص امنیتی» دانست و گفت که بر اساس برداشت او این اقدام از داخل کشور انجام شده است.
متقی با تاکید بر اینکه میدان انفجار کوچک بوده و ورود جسم مهاجم در آسمان مرزهای ایران ثبت نشده است، نتیجهگیری کرد که ترور هنیه از داخل کشور انجام شده است. او در اینزمینه با اشاره به حضور مقامهای ارشد سیاسی در کشور برای شرکت در مراسم تحلیف مسعود پزشکیان گفت که باید تمهیدات امنیتی بهتری در نظر گرفته میشد.
این استاد دانشگاه گفت اگرچه دقیقا مشخص نیست که عامل مهاجم چه بوده اما با توجه به حجم تخریب، میتوان تخمین زد که انفجار ناشی از یک موشک استراتژیک یا یک کوادکوپتر انفجاری بوده است.
یک کارشناس مسائل سیاسی و بینالملل با حضور در برنامهای در شبکه افق، به بررسی و تحلیل چگونگی نقطهیابی و ترور اسماعیل هنیه و محافظش در تهران پرداخت و روایتی جدید از این اتفاق را بیان کرد.
عباس خامهیار کارشناس مسائل بینالملل در برنامه تلویزیونی شبکه افق، با اشاره به دستداشتن اسرائیل در ترور اسماعیل هنیه خاطرنشان کرد: این برنامه یکشبه نبود و از قبل پیشبینی شده بود. چراکه از پیش مشخص بود که هیئتهای مقاومت در مراسمی تحلیف رییسجمهور ایران شرکت خواهند کرد.
خامهیار افزود: تکنولوژی نقطهیابی امروزه بسیار گسترده شده است. ردیابی خط غیر ایرانی که همراه هنیه و محافظش بوده و منتسب به یکی از کشورها هم بود، یکی از محتملترین روایات در مورد چگونگی نقطهیابی و ترور این دو شخص است.
وی در ادامه گفت: این نقطهیابی کار بسیار سختی نیست و به نظر من تاوانی که اسرائیلیها خواهند پرداخت، تاوان سنگینی خواهد بود.
اسپوتنیک در گزارشی به جزییات ترور هنیه پرداخته و نوشته است: با توجه به اعلام هشدار مراکز امنیتی ایران به تحت تعقیب و تهدید بودن هنیه توسط اسرائیل، هنیه بلافاصله پس از ورود به تهران، تحت شدیدترین اسکورت حفاظتی قرار گرفته و در یک پروتکل امنیتی استثنایی علاوه بر یگان ویژه پلیس حفاظت شخصیتها، نیروهای سپاه حفاظت انصار المهدی(حفاظت ریاست جمهوری) و اطلاعات سپاه نیز در اسکورت وی حضور داشتهاند و او اسکورتی بزرگتر از اسکورت مقامات دیگر داشته است.
هنیه پس از پایان برنامه در مجلس و بازدید ۴ ساعته از نمایشگاهی در محدوده برج میلاد، حدود ساعت ۹ شب به اقامتگاهش برده میشود.
محل اقامت اختصاصی او «مهمانسرای ایثار» واقع در یک مجتمع متعلق به سپاه، واقع در زعفرانیه، خیابان نیاز زاده، خیابان تنابنده در مجاورت کاخ سعد آباد بوده، و مهمانسرا تحت محاصره شدید امنیتی بوده است.
در ساعت ۱.۴۵ بامداد، توسط یک پهپاد کوچک، دقیقا به اتاق هنیه شلیک میشود که موجب کشته شدن او و محافظش میشود.
کارشناس سیاسی صداوسیما نیز در مورد ترور هنیه اظهار کرد: ترورهایی از این دست از طریق افراد مزدور صورت میگیرد؛ ترور از طریق ریزپرنده و هدایتشده با ماهواره است؛ چنین تروری دستاورد بزرگی نیست؛ آنها نیروی خارجی هم برای ترور وارد نکردند.
یک سیاستمدار عراقی نزدیک به جمهوری اسلامی ایران به العین فارسی گفته که اسماعیل هنیه در شمال کاخ سبز در سعدآباد در تهران هدف قرار گرفت.
به گفته این سیاستمدار عراقی نزدیک به حکومت ایران که نخواست نام او فاش شود، اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس در تهران در یک مجتمع امنیتی سپاه پاسداران در بخش شمال غربی کاخ سبز در مجتمع سعدآباد تهران هدف قرار گرفت و کشته شد.
این سیاستمدار عراقی مطلع، اظهارات سپاه پاسداران ایران را رد کرد و گفت که او در یکی از «اقامتگاههای ویژه جانبازان در شمال تهران» کشته نشده اما در بخش شمال غربی کاخ سبز در مجتمع سعدآباد تهران هدف قرار گرفته و ترور شده است.
محسن میردامادی، آخرین دبیرکل حزب منحل شده جبهه مشارکت در حسابش در شبکه اجتماعی ایکس با محکوم کردن ترور اسماعیل هنیه نوشته است که این ترور «دردناک بود و پاسخ میطلبد.»
میردامادی که پیشتر رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی هم بوده در ادامه نوشته است: «موثرترین پاسخ کوبنده به اسرائیل، شناسایی و قطعید عوامل نفوذی است که تا مغز استخوان نظام نفوذ کردهاند.»
او گفت: «سراغ منتقدین و معترضین نروید؛ نفوذیها از کسانی هستند که فریاد مرگ بر اسرائیل آنها تا تلآویو میرسد.»
یک نشریه فرانسوی نیز سرمقاله خود را به قتل اسماعیل هنیه در تهران اختصاص داده و به نقل از یک کارشناس مسائل خاورمیانه نوشته است: قتل هنیه از عمق نفوذ موساد در دستگاههای امنیتی رژیم ایران خبر میدهد. عملیات اسرائیل نیازمند ماموران اطلاعاتی در خود محل بوده که بتوانند مثل سایه اسماعیل هنیه را در جریان چند ساعت سفر خود به تهران دنبال کنند.
این امر به گفتۀ کارشناس فرانسوی لبنانیتبار، منشاء نگرانی مضاعف برای حکومت ایران است. زیرا، معنای واقعی آن این است که از این پس هیچیک از رهبران ایران امنیت کامل ندارند.
خبرگزاری فرانسه نیز در گزارشی جداگانه نوشت که حکومت ایران به رغم سیاست ارعابی که به مردم این کشور تحمیل میکند نمی تواند از نفوذ اطلاعاتی خارجی در دستگاه های امنیتی خود جلوگیری کند.
فیودور لوکیانوف، سردبیر مجله Russia in Global Politics و مدیر علمی باشگاه بینالمللی والدای، به ترور مشابهی در تاریخ مناقشه اشاره میکند:
«حذف رهبران سازمانهای دشمن یک روش سنتی برای سرویسهای امنیتی اسرائیل است. 20 سال پیش، رهبر معنوی حماس، شیخ احمد یاسین، به همین شیوه کشته شد.»
لوکیانوف میافزاید: «ترور هنیه یک واقعه بسیار ناخوشایند برای ایران است.» او تاکید میکند:
«وقتی نمیتوانید امنیت یک مهمان محترم و عزیز را در خاک خودتان تامین کنید، این یک ضربه به وجهه شماست. این حتی فراتر از مسئله مهماننوازی است، زیرا مشخص میشود که دشمن میتواند در خاک خود شما عملیاتهای جسورانه و موفقی انجام دهد. علاوه بر این، این دشمنی است که شناخته شده است و تمام تلاشهای شما مثلا علیه او متمرکز شده است.»
خاورشناس، کیریل سمیونوف، توضیح میدهد:
«بهطور کلی، باید ترورهای هنیه و شکر را به عنوان دو بخش از یک عملیات واحد در نظر گرفت. اسرائیل احتمالا به حمله به شهر مجدل شمس در بلندیهای جولان پاسخ داده است. دولت یهودی سعی دارد نشان دهد که قادر است به چالشها پاسخ دهد.»
در همین حال، ترور هنیه سئوالات متعددی را مطرح میکند. سمیونوف اضافه میکند:
«طبق گزارشهای رسانهای، رئیس دفتر سیاسی حماس در زمان مرگ در یک اقامتگاه ویژه در شمال تهران بود که برای جانبازان جنگی اختصاص داده شده است. سرویسهای امنیتی ایران کجا بودند؟ آنچه رخ داده نشان میدهد که آنها کنترل کامل را نداشتند.
با این حال، ایران احتمالا نه تنها روی اشتباهات خود کار خواهد کرد، بلکه به اقدامات اسرائیل نیز واکنش نشان خواهد داد. هنوز دقیقا نمیتوان گفت تهران چه گامهایی خواهد برداشت. اما احتمالا باید انتظار افزایش تنشها در خاورمیانه را داشت. تنشها در منطقه فقط افزایش خواهند یافت.»
سایمون تسیپیس، یک کارشناس اسرائیلی در زمینه روابط بینالملل و امنیت ملی، توضیح میدهد:
«اسرائیل تلاش میکند تا ایده حمایت بیقید و شرط از تل آویو را به کشورهای غربی القا کند. بنیامین نتانیاهو از نتیجه سفر خود به واشنگتن راضی نبود و بنابراین به اقدامات رادیکال متوسل شد.»
علاوه بر این، مرگ یک مذاکرهکننده مهم حماس سئوالاتی را در مورد سرنوشت گروگانهایی که توسط این جنبش اسیر شدهاند، مطرح میکند. احتمال میرود که وضعیت آنها پس از این حادثه به شدت بدتر شود.
نتانیاهو نشان داد که آزادی آنها دیگر اولویتی ندارد، حتی اگر جمعیت اسرائیل از این رویکرد راضی نباشد.
احتمال میرود که سرویس اطلاعاتی اسرائیل اطلاعاتی درباره مرگ احتمالی آنها(گروگانها) دریافت کرده باشد. این واقعیت نیز ممکن است نتانیاهو را به اقدامات تهاجمی ترغیب کرده باشد. در هر صورت، این حادثه گفتوگو بین اسرائیل و حماس را متوقف کرده است. مشکل این است که دیگر هیچ مخاطب فلسطینی بالقوهای وجود ندارد، به جز یحیی سنوار و خالد مشعل.»
ولادیمیر ساچین، پژوهشگر ارشد موسسه مطالعات شرقی آکادمی علوم روسیه، معتقد است:
«مشکل مذاکرات واقعا با ترور هنیه پیچیدهتر شد، زیرا او خود در موقعیتی مشابه با وزیر امور خارجه قرار داشت. او در مذاکرات با اسرائیل هم در مورد تبادل زندانیان و هم در مورد حل مناقشه فعلی نقش داشت. جانشین او باید روابط ارزشمندی را از نو برقرار کند. این فرایندی سریع نیست.
اکنون ناکامی جمهوری اسلامی ایران در جلوگیری از ترورهای اسرائیل، شهروندان ایران را شدیدا نگران کرده و حتی چالشی جدی برای برنامههای رئیسجمهور جدید به خصوص در عرصه سیاست خارجی بازتر ایجاد کرده است.
حدود ساعت ۲ بامداد انفجاری در شمال تهران رخ داد. به زودی مشخص شد که اسماعیل هنیه، رهبر سیاسی حماس، ترور شده است.
تنها نه ساعت پیش از این، هنیه یکی از مهمانان ویژه در مراسم تحلیف مسعود پزشکیان بهعنوان رئیسجمهور جدید ایران بود.
جمهوری اسلامی ایران و در راس همه خامنهای و پزشکیان شوکه شده سه روز عزای عمومی اعلام کرد.
این ترور فشار زیادی بر نهادهای امنیتی ایران وارد کرد که بار دیگر شاهد نفوذ عوامل اسرائیلی به کشور و اجرای یک حمله بودند.
چند روز پیش، اسماعیل خطیب، وزیر اطلاعات سابق، افتخار خود در دوران خدمت را «نابودی شبکه موساد» در ایران اعلام کرده بود. این تناقض از نظر نمایندگان و شخصیتهای سیاسی ایران پنهان نمانده است.
در یکی دو دهه کدام شخصیتهای سیاسی و نظامی و… در عملیات و حملات منسوب به اسرائیل در خاک ایران کشته شدهاند؟
این در حالی است که تاکنون اسرائیل مسئولیت هیچیک از این حملات را بهطور رسمی و صریح بر عهده نگرفته است.
محسن فخریزاده که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، دو سال و نیم پیش از ترور او نامش را بهعنوان «پدر بمب هستهای ایران» ذکر کرده و گفته بود «این نام را به خاطر بسپارید»، هفتم آذر سال ۱۳۹۹ هنگام رانندگی با خودرویش در جاده آبسرد در حومه تهران کشته شد.
از این افسر ارشد سپاه پاسداران که نامش در لیست تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل قرار داشت، بهعنوان «مهرهای کليدی» و «مدیر ارشد» برنامههای هستهای ایران نام برده میشد که از سال ۱۳۸۰ تا زمان مرگش این مسئولیت مهم را بر عهده داشت.
رسانههای داخل ایران از او به عنوان «دانشمند شاغل در وزارت دفاع و مدير پيشين مرکز تحقيقات فيزيک» یا «استاد دانشگاه» نام میبردند.
از او همچنین بهعنوان «مرد مرموز برنامه اتمی ایران» یاد شده و یک بار نیز مجله فارین پالیسی نام او را در فهرست ۵۰۰ شخصیت قدرتمند جهان قرار داد.
هر چند ایران تا پیش از آن کشتهشدن دانشمندان و برخی مقامات دیگر خود را به اسرائیل نسبت داده بود، اما فخریزاده مهمترین مقام ایرانی است که در یک عملیات منتسب به اسرائیل در خاک ایران کشته شده است.
با وجود اینکه اسرائیل هیچگاه ترور این مقام ایرانی را بر عهده نگرفت، اما یوسی کوهن، رئیس وقت موساد، در بهار ۱۴۰۰ در گفتوگو با شبکه ۱۲ اسرائیل به شکل تلویحی دست داشتن اسرائیل در سوءقصد به محسن فخریزاده را تایید کرد.
روزنامه نیویورک تایمز هم سه سال پیش در گزارشی با انتشار جزئیاتی از این حمله نوشت که اسرائیل برای این عملیات تیربار هوشمندی را انتخاب کرد که ترکیبی از سلاح خودکار ساخت بلژیک از نوع «فن مگس» بود و سیستم روباتیک پیچیدهای روی آن سوار شد که آن را به اتاق تیربار اتوماتیک موسوم به «سنتینل ۲۰»، ساخت کارخانههای اسلحهسازی اسپانیایی اسکریبنو، شبیه کرد.
خود عملیات رویهمرفته یک دقیقه طول کشید و برخلاف توان شلیک ۶۰۰ گلوله در یک دقیقه تیربار، در طول این عملیات بیش از ۱۵ گلوله شلیک نشد.
اسماعیل هنیه تنها شخصیت غیرایرانی نیست که در حملات منسوب به اسرائیل در خاک ایران کشته میشود.
رسانههای ایران ۱۷ مرداد ۱۳۹۹ گزارش دادند که دو شهروند لبنانی به نامهای حبیب داوود، استاد تاریخ ۵۸ ساله، و دخترش مریم ۲۷ ساله، در حوالی گلستان یکم در خیابان پاسداران تهران به ضرب چهار گلوله کشته شدند.
پس از آن مشخص شد این دو نفر عبدالله احمد عبدالله معروف به ابو محمد المصری، مرد شماره دو القاعده، و دخترش مریم، همسر پسر اسامه بن لادن، رهبر پیشین گروه القاعده، بودند.
خبرگزاری مهر نوشته بود، در این حادثه از سوی یک موتورسوار «از سمت راننده» پنج تیر شلیک شده که «۴ تیر شلیک شده» به خودرو برخورد کرده و «شلیک پنجم هم به یک ماشین دیگر که در حال عبور بوده اصابت» کرده است.
با وجود تکذیب خبر این ترور از سوی سخنگوی وقت وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران، روزنامه نیویورک تایمز آبان همان سال به نقل از مقامات اطلاعاتی ایالات متحده اعلام کرد که توسط دو موتورسوار در خیابان پاسداران تهران کشته شد.
آمریکا نیز در این عملیات با اسرائیل همکاری داشت و اطلاعات را درباره مکان و هویت مرد شماره دو القاعده را به مأموران موساد داده بود.
ابومحمد المصری توسط واحد ویژه سازمان اطلاعات اسرائیل، موساد، کشته شد؛ این واحد ویژه «کیدون» که در زبان عبری به معنای «سرنیزه» است، نام دارد و گفته میشود در طول سالها شیوهای منحصر به فردی را برای عملیات نفوذ به کشورهای متخاصم و کشتن مخالفان اسرائیل را بر عهده داشته است.
دختر المصری و بیوه پسر بن لادن به نام مریم نیز از اهداف این عملیات بود. خانم المصری همسر حمزه بن لادن، جانشین اسامه بن لادن بود. حمزه بن لادن پیش از آن در جریان عملیات ضدتروریسم ایالات متحده در مرز پاکستان و افغانستان کشته شده بود.
نهادهای اطلاعاتی اسرائیل و آمریکا در این زمینه اظهارنظری نداشتند.
کشته شدن این مقام القاعده در تهران در حالی به اسرائیل نسبت داده شد که در سالهای پیش از آن سوءقصد به جان افراد دخیل در پروژه هستهای ایران موسوم به «دانشمندان هستهای» به اسرائیل نسبت داده میشد.
خبر کشته شدن اردشیر حسینپور، دانشمند هستهای، با «گاز رادیواکتیو» و «توسط موساد» را نخستین بار موسسه استرافور روز ۱۳بهمن ۱۳۸۵ یعنی ۱۷ روز پس از مرگ او منتشر کرد. این خبر دو روز بعد در هفتهنامه ساندیتایمز هم منتشر شد.
خبر مرگ حسینپور در آن زمان با تاخیر منتشر شد و نخستینبار روزنامه «جمهوری اسلامی» اول بهمن همان سال نوشت که اردشیر حسینپور به علت «گازگرفتگی» فوت کرده است.
کمتر از دو هفته پس از مرگ آقای حسینپور در سال ۱۳۸۵ گزارشهایی دربارهٔ ترور او توسط موساد منتشر شد، ولی مقامهای حکومت ایران گفتند: «موساد قدرت عملیات در ایران ندارد.»
خبرگزاری فارس، نزدیک به سپاه پاسداران، نیز در این زمینه نوشت آقای حسینپور «هیچ ارتباطی با تاسیسات هستهای اصفهان نداشته» و «این نوع اخبار با هدف عملیات روانی و فضاسازی تبلیغاتی ساخته میشود.»
در آن زمان غلامحسین محسنیاژهای، وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی ایران بود و وزارت اطلاعات مسئولیت حفاظت از دانشمندان هستهای را بر عهده داشت.
با این حال مصطفی معین، وزیر علوم دولت خاتمی سال ۱۳۹۹ و ۱۴ سال پس از روایتهای نهادهای امنیتی در اینستاگرام نوشت که آن روایتها دروغ بوده و اردشیر حسینپور «توسط عوامل موساد» با «گاز رادیواکتیو» ترور شد.
البته درباره مرگ حسینپور یک سناریوی دیگر هم مطرح شده است. محبوبه حسینپور، خواهر اردشیر حسینپور که مقیم آمریکا است، در سالهای گذشته بارها مصاحبه کرده و گفته است که برادرش به دلیل اینکه برای ساخت سلاح هستهای همکاری نکرده، توسط سپاه پاسداران کشته شده است.
نام افرادی چون مصطفی احمدی روشن، مسعود علیمحمدی و مجید شهریاری نیز در کنار نام اردشیر حسنپور به عنوان «دانشمندان هستهای» که توسط اسرائیل در خاک ایران کشته شدهاند، مطرح است.
وجود شباهتهای زیاد میان نحوهٔ کشته شدن این افراد این فرضیه را نزد کارشناسان تقویت کرد که این اقدامها از سوی اسرائیل انجام شد.
مسعود علیمحمدی، استاد فیزیک کوانتوم دانشگاه تهران، دیماه ۱۳۸۸ هنگام بیرون آوردن خودرو از پارکینگ خانهاش در قیطریه تهران بر اثر یک انفجار کشته شد.
مقامات ایران اعلام کردند که یک موتور در هنگام خروج علیمحمدی منفجر شد و شدت انفجار به حدی بود که که شیشههای ساختمانهای اطراف نیز شکسته شد.
مجید شهریاری، فیزیکدان و استاد دانشگاه بهشتی تهران که گفته میشد او نیز با برنامههای اتمی ایران مرتبط بود، و همچنین فریدون عباسی دوانی، استاد دیگر فیزیک اتمی دانشگاه بهشتی، هر دو هشتم آذر ۱۳۹۸ در شمال تهران در فاصلهای نه چندان دور از هم با انفجار دو بمب مورد سوءقصد قرار گرفتند.
بهگفته مقامات جمهوری اسلامی، هر دو سوءقصد توسط افراد موتورسوار صورت گرفت و در هر دو مورد بمبی با آهنربا به بدنه ماشین این افراد نصب شد.
در این سوءقصدها مجید شهریاری کشته شد اما فریدون عباسی دوانی پس از پایان دوران نقاهت ناشی از جراحت، به ریاست سازمان انرژی اتمی ایران نیز منصوب گردید.
مصطفی احمدی روشن، ۳۲ ساله، دیماه ۱۳۹۰ و دو سال پس از کشتهشدن علیمحمدی، در خیابان گلنبی در نزدیکی میدان کتابی تهران در حالی که در کنار محافظ و راننده خود در اتومبیل نشسته بود، بر اثر انفجار بمبی که به پژوی ۴۰۵ او چسبانده شد، به قتل رسید.
نشریه آمریکایی تایم با استناد به «منابع اطلاعاتی غربی»، بدون ذکر نام آنها، نوشت که موساد عامل اجرای این قتل بود.
شباهت در شیوه مشابه کشته شدن این افراد موجب شد تا پس از ترور احمدی روشن مقامات ایران انگشت اتهام را بهسوی اسرائیل نشانه بروند.
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، یک روز پس از کشتهشدن مصطفی احمدی روشن در پیامی این اقدام را، با اطمینان، به موساد اسرائیل و سیای آمریکا نسبت داد و تاکید کرد که از انتقام صرفنظر نخواهد شد.
دولت محمود احمدینژاد نیز چند روز پس از آن با ارسال پیامی به آمریکا و بریتانیا از آنها دربارهاین قتل توضیح فوری خواست و مدعی شد که «اسنادی» در مورد دخالت این کشورها در این زمینه به دست آورده است.
هر چند وزیران دفاع و خارجه آمریکا «با قاطعیت» هر گونه مداخله کشور خود در این سوء قصد را رد کردند.
شیمون پرز، رئیس جمهور وقت اسرائیل، نیز در مصاحبه با بخش اسپانیایی شبکه سیانان گفت «تا جایی که اطلاع دارد»، کشورش در این قتل دخالتی نداشته است.
با تشدید تنشها در خاورمیانه، برخی دیگر از کشورهای جهان خواستار خروج فوری شهروندان خود از لبنان شدند و همزمان گفتوگوها و تلاشهای دیپلماتیک برای کاستن از تنش ادامه دارد.
همزمان مایکل اریک کوریلا، فرمانده سنتکام، ستاد فرماندهی مرکزی نیروهای آمریکا، که شنبه شب وارد اسرائیل شد، دیدار و گفتوگو با وزیر دفاع و رئیس ستاد ارتش اسرائیل را از روز یکشنبه، ۱۴ مرداد، جهت هماهنگی در کمک آمریکا به دفاع از اسرائیل در برابر حملات پیش روی ایران و گروههای نیابتی آغاز میکند.
آمریکا، کانادا، بریتانیا، استرالیا، نیوزیلند و اردن از جمله کشورهایی هستند که از شهروندان خود در لبنان خواستهاند هر چه زودتر این کشور را ترک کنند.
همچنین برخی شرکتهای هواپیمایی از توقف موقت پروازهای خود به لبنان و اسرائیل خبر دادهاند و ترکیش ایرلاینز هم چند پرواز خود به ایران را به تعویق انداخت.
دستکم ۲۱ شرکت هوایی کوچک و بزرگ غربی پروازهای خود به مقصد و از مبداء اسرائیل را لغو کرده و کماکان هزاران اسرائیلی در کشورهای جهان برای بازگشت به کشور خود با مشکل روبهرو شدهاند و برخی برای تهیه بلیت بازگشت ناچار به پرداخت مبالغ سرسامآور در پروازهای معدود باقیمانده شدهاند.
به گزارش رادیوی ارتش اسرائیل، ارزیابی در این کشور حاکی است که حملات احتمالی جمهوری اسلامی ایران و گروههای مورد حمایت تهران از دوشنبه این هفته آغاز خواهد شد. در این رابطه بیشترین احتمال در مورد حملات فراگیر از سوی حزبالله مطرح است.
بنابر گزارش این روزنامه، موساد در ابتدا قصد داشت اسماعیل هنیه را در مراسم تشییع ابراهیم رئيسی، رئيس جمهوری پیشین ایران ترور کند، با این حال به دلیل جمعیت زیاد و احتمال بالای شکست، عملیات لغو شد.
در عوض، دو نیروی سپاه «انصارالمهدی» در سه اتاق آپارتمانی مهمانخانه سپاه پاسداران که پیشبینی میشد محل اقامت اسماعیل هنیه باشد، بمبها را کار گذاشتند.
سپاه حفاظت «انصارالمهدی» از زیرمجموعههای سپاه پاسداران است که معمولا مسئولیت حفاظت از شخصیتها و مسئولان جمهوری اسلامی را بر عهده دارد.
بنابر اظهارات مقامات ایرانی، رفت و آمد این ماموران به اتاقهای ساختمان مزبور در ویدیوی دوربین مداربسته آن مشاهده میشود.
گفته میشود که این ماموران سپس ایران را ترک کردهاند با این حال همچنان عاملی در داخل ایران داشتند. آنها در ساعت ۲ بامداد چهارشنبه ۳۱ ژوئیه بمبها را از خارج از کشور منفجر کردند که به مرگ اسماعیل هنیه منجر شد.
یک مقام سپاه پاسداران در گفتوگو با تلگراف ترور اسماعیل هنیه را «تحقیر جمهوری اسلامی ایران و یک نقص بزرگ امنیتی» دانست.
او همچنین گفت که کارگروهی برای بررسی چگونگی نمایش حادثه به صورتی که گویا «نقص امنیتی» نبوده، تشکیل شده است.
این مقام سپاه افزود: «سئوال هنوز این است که این حادثه چهطور اتفاق افتاد. من نمیتوانم آن را درک کنم. باید چیزی در سطوح بالای حکومت وجود داشته باشد که دیگران از آن بیخبر هستند.»
یک مقام سپاه با اشاره به این که اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران افراد مختلفی را برای اخراج، بازداشت و یا حتی احتمالا اعدام احضار کرده است، گفت: «این نقص امنیتی همه را تحقیر کرده است.»
او افزود: «رهبر جمهوری اسلامی در دو روز گذشته چندین بار همه فرماندهان را احضار کرده و خواهان پاسخ است. اکنون برای او یافتن نقص امنیتی مهمتر از انتقامجویی است.»
بنابر یافتههای تلگراف، سپاه پاسداران درحال ارزیابی گزینههای خود برای انتقام جویی است و حمله مستقیم به «تلآویو» به حزبالله و دیگر نیروهای نیابتی گزینه اصلی به شمار میآید.
ترور اسماعیل هنیه در پایتخت ایران نگرانیها از دسترسی و نفوذ اسرائيل را تشدید کرده است.
یکی از دستیاران نزدیک پزشکیان در گفتوگو با تلگراف گفت که ممکن است این ترور کار خود سپاه پاسداران باشد که با هدف ضربه زدن به اعتبار رئيس جمهوری انجام شده است.
او همچنین گفت که سپاه با نگرش آقای پزشکیان به سیاست خارج و برخی جنبههای سیاستهای اصلاحطلبانه او موافق نیست.
وی افزود: «هیچ ذهن سالمی نمیتواند بپذیرد که این ترور به صورت تصادفی با نخستین روز ریاست جمهوری آقای پزشکیان همزمان شده است. او ممکن است در نخستین روزهای ریاستجمهوریش مجبور به جنگ با اسرائيل شود. مقصر همه اینها سپاه است.»
با این حال یوسف پزشکیان، پسر رئيس جمهوری ایران روز جمعه با انتشار متنی در وبسایت خود گفت که «اولویت ملت جنگ با اسرائیل نیست.»
او افزود: «اصلاح امور کشور بزرگترين ضربه به اسرائیل است. مراقب باشیم که حواسمان را از موضوع اصلی پرت نکنند. موضوع اصلی کشور همچنان اقتصاد، معیشت، اختلافات داخلی، فساد، تبعیض و ناکارآمدی است.»
اظهارات جدید محمد منان رئیسی، نماینده مردم قم در مجلس، درباره ترور اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس، به فاصله چندماه بعد از مرگ «کاملا مشکوک» ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور فقید ایران جنجال به پا کرده است.
او با انتشار یادداشتی در کانال خود در شبکه اجتماعی ایتا نوشت: «به فاصله چندماه بعد از شهادت کاملا مشکوک ابراهیم ملت، اسماعیل امت را هم شهید کردند. اما این بار کاملا آشکار و بدون هر نوع شک و شبهه و در حالی که ایشان مهمان عزیز ما بود.»
ابراهیم رئیسی، هشتمین رئیس جمهوری اسلامی ایران عصر یکشنبه ۳۰ اردیبهشت در مسیر بازگشت از مراسم افتتاح سد قیز قلعهسی به سمت شهر تبریز، در منطقه ورزقان استان آذربایجان شرقی دچار سانحه هوایی شده و بههمراه تمامی همراهان جان باخت.
آیتالله آلهاشم امام جمعه تبریز، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه، مالک رحمتی استاندار آذربایجان شرقی و چند تن دیگر از همراهان از جمله سرنشینان بالگرد حامل رئیسجمهور بودهاند که همگی در این سانحه کشته شدند.
آخرین تحقیقات رسمی درباره علت سقوط بالگرد رئیسی هرگونه «احتمال خرابکاری، اختلال، جنگ الکترونیکی، مشکلات فنی و ایمنی هلیکوپتر» را رد کرد.
نماینده قم در بخشی از این یادداشت به پاسخ احتمالی ایران «بهعنوان کشور میزبان» که «جوانان فلسطینی» انتظار آن دارند، اشاره کرد و گفت: «اگر صرفا به محکومیت بسنده کنیم علاوه بر آنکه معادله بازدارندگی برای ما به کلی از بین خواهد برد، لطمهای اساسی به موازنه قدرت و اقتدار ایران اسلامی نیز وارد خواهد شد. لذا حتما و ضرورتا، پاسخ متوازن از سوی ایران اسلامی مورد انتظار همه ما است.»
او همچنین افزود: «پاسخ متوازن لزوما به معنای پاسخ متقارن نیست. هلاکت فرمانده آنها در قبال شهادت فرمانده ما پاسخ متقارن است اما گاهی ممکن است پاسخ صادر شده، گرچه هم وزن و متوازن با جسارت دشمن است اما به دلیل اقتضائات میدان، نباید متقارن حرکت آنها نباشد.»
رئیسی به «وعده صادق» که به گفته خود «پاسخی متوازن و حتی فراتر از متوازن به جسارت چند ماه قبل» اسرائیل به ترور فرماندهان ایرانی بود، اشاره و تاکید کرد: «اکنون نیز اگر پاسخ متقارن به شهادت اسماعیل هنیه مصلحت نباشد، اما قطعا پاسخ متوازن به این جنایت بیسابقه، هم مصلحت است و هم ضرورت.»
معاون قضایی قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران از تشکیل پرونده قضایی در خصوص کشتهشدن اسماعیل هنیه در تهران خبر داد.
صادق رحیمی، معاون قضایی قوه قضائیه ایران در گفتوگو با خبرنگاران، از گشودهشدن پرونده قضایی در خصوص کشتهشدن اسماعیل هنیه در تهران خبر داد.
رحیمی با استناد به دادستان کل کشور گفت که او دستور داده است تا «کسانی که در ماجرای “ترور اسماعیل هنیه” قصور داشتند و یا به عنوان عامل نفوذی از آنها استفاده شده، شناسایی و دستگیر شوند>م
او در ادامه گفته است: «اینکه اسرائیل در این ترور از عوامل نفوذی، عامل انسانی و جاسوس استفاده کرده یا مستقیم این جنایت را انجام داده، در حال بررسی و پیگیری است.»
روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز گزارش داده بود که ایران بیش از ۲۰ نفر از جمله افسران ارشد اطلاعاتی، مقامات نظامی و کارمندان یک مهمانخانه نظامی در تهران را در واکنش به نقض امنیتی «گسترده و تحقیرآمیز» که منجر به کشتهشدن اسماعیل هنیه شد، دستگیر کرده است.
سپاه پاسداران هنوز هیچ جزئیاتی در مورد دستگیری یا تحقیقات خود ارائه نداده است.
تنها چهار روز قبل از کشتهشدن هنیه، سید اسماعیل خطیب، وزیر اطلاعات دولت ابراهیم رئيسی به رسانههای ایران گفته بود که وزارت اطلاعات «شبکه نفوذی موساد را که در حال ترور برخی از دانشمندان و خرابکاری در تاسیسات کلیدی بودند، متلاشی و منهدم کرده است.»
جمهوری اسلامی ایران و اسرائيل چندین سال است که درگیر یک جنگ پنهانی هستند. در سالهای گذشته، تهران بارها مدعی شده است که یک شبکه جاسوسی اسرائیل را کشف و منهدم کرده است.
این روزنامه حکومتی نوشت: ترورکنندگان میخواهند بگویند ما تا داخل خانه شما نفوذ داریم. انتخاب زمان ترور هم حاوی پیام است. اسماعیل هنیه و سایر رهبران مقاومت فلسطینی سفرهای زیادی به تهران داشتند، ولی در آن سفرها چنین اقدامی صورت نگرفت. انجام این ترور همزمان با حضور مهمانان خارجی از دهها کشور در تهران بهمناسبت مراسم تحلیف رئیس جمهور پزشکیان، حاوی پیامهای متعددی از سوی اسرائیل و آمریکا است.
این روزنامه افزوده است: تحلیل برنامهریزان ترور اسماعیل هنیه این بود که این ترور قطعا دولت جدید ایران را در تلاش برای تنشزدائی با غرب و حل مشکلات تحریمها و مذاکرات برجامی دچار مشکل خواهد کرد. این هدفگذاری بسیار مرموزانه باید برای مسئولین نظام جمهوری اسلامی حساسیتبرانگیز باشد و انگیزه آنها را برای خنثی کردن این توطئه و جلوگیری از رسیدن دشمن به این هدف شیطانی افزایش دهد.
تصویری از غزه – 2 میلیون و 300 هزار آواره – 40 هزار کشته و چندین برابر آن زخمی و معلول
آنچه که در بالا گفته شد اکنون جمهوری اسلامی ایران، بهعنوان یک حاکمیت سرکوبگر و خشونتطلب و جنگطلب، جز اقدام تلافیجویانه چاره دیگری ندارد. چرا که پایههای اساسی سیاسی-امنیتی جمهوری اسلایم با این ترور به لرزه درآمده بهطوری که رهبری حکومت، حتی به بالاترین مدیران امنیتی خود، مشکوک شده است. این ترس و وحشت به حدی وجود خامنهای را گرفته بود که هنگام برگزاری نماز میت بر سر جنازه هانیه، چشماش به آسمان بود.
در حالی که اسرائیل در موقعیت استراتژیک قرار قرار ندارد، توسط گروههای نیابتی جمهوری اسلامی ایران محاصره شده، با محکومیت جهانی مواجه گشته و در انزوا قرار گرفته است. با این وجود، آیا جمهوری اسلامی میتواند واقعا پس از یک اقدام انتقامجویانه تشدید تنش را مدیریت نماید یا نه؟!
بدترین سناریوی برای ایران، ممکن است که به گونهای پای آمریکا و برخی کشورهای غربی را وسط بکشد. اگر ایالات متحده به منافع جمهوری اسلامی ایران حمله کند، میتواند ضربه بزرگی به مردم ایران وارد سازد.
حال در چنین روندی، واقعا چه کسی از وقوع یک جنگ گسترده نفع میبرد؟ مردم خاورمیانه با دولتهای امپرالیستی و در راس همه ایالات متحده آمریکا؟
رویارویی ایران و اسرائیل، پای ایالات متحده آمریکا و برخی دولتهای اروپایی و ناتو را به این منازعه باز میکند. آمریکا رسما اعلام کرده است که در هر شرایطی از اسرئیل دفاع خواهد کرد و اخیرا نیروهای زیادی راهی خاورمیانه کرده است.
شدت و سرعت وقوع تحولات در خاورمیانه در طی ۱۰ ماه اخیر چنان بالا بوده که منطقه در گرداب یک تنش گسترده و دردناک گرفتار کرده است.
سئوال اساسی اینجاست در حالی که اسرائیل یک جنگ تمام عیار و ویرانگر در نوار غزه به راه انداخته و در 10 ماه گذشته بمب، هزاران بمب بزرگ و کوچک برای نابود کردن مردم و محلات و شهرها ریخته ایا نمیتوانست بدون جنگ برای آزادی گروگانها مذاکره شود و به سرانجام برساند؟ اگر اسرائیل میتواند یک عملیات اطلاعاتی دقیق و بیکم و کسر در فاصله ۲ هزار کیلومتری از مرزهایش به انجام برساند، چرا باید ۱۰ ماه تمام غزه را زیر بمبارانهای شدید قرار داده است؟
در این مدت، از منظر تغییر موازنه و روند تحولات، این اقدامات چه دستاوردی برای اسرائیل به دنبال داشته است؟ آیا مردم اسرائیل، میتواند از آن سود ببرد یا نه؟
اسرائیل میتوانست هنیه را در هر جایی در خاورمیانه ترور کند؛ اما عامدانه تصمیم گرفت که در جریان سفر او به تهران برای شرکت در مراسم تحلیف رئیس جمهور جدید ایران، این اقدام را انجام دهد. آیا این اقدام، بهمعنای واقعی کلمه تحریکآمیز و کشاندن پای ایران به جنگ نیست؟
ده ماه است که دولت و ارتش اسرائیل، نوار غزه به جولانگاه وحشت و ترور و جنگ تبدیل کرده است. حدود 40 هزار انسان در این باریکه جان باختهاند و چندین برابر جانباختگان زخمی و معول شدهاند. آنهایی که زنده ماندهاند بیش از دو میلیون انسان، در فلاکت با مرگ و گرسنگی و بیماری دست و پنجه نرم می کنند. این اتفاق در مقابل چشمان جهانی اتفاق میافتد که به اندازه کافی یراس ساکنانش زمین و پول و طبیعت و امکانات وجود دارد به شرطی که حرص و ولع و جنگها و فاشیسم سرمایهداری با هر شکل و شمایل مدرنیسم و عقب مانده و سویل و نظامی و ملا و خاخام و غیره، کمی کمتر شود.
اسرائیل در غزه انواع و اقسام بمبهای سبک و سنگین و حتی ۲۵۰۰ پوندی استفاده کرده است.
کودکان و زنان و بیماران بیشترین قربانیان جنگ اسرائیل در غزه هستند.
همه طرفین درگیری این جنگ از اسرائیل تا ایران از یمن تا تا لبنان، همگی اهداف و سیاستهای ضدانسانی دارند و کارنامهشان مملو از اعدام، ترور، جنگ و فساد است. در این میان، هم دولت اسرائیل و هم حماس هر دو متاثر از افکار مذهبی یکی یهودیت و دیگری اسلام است. هر دو طرف متهم به جنایت جنگی هستند. دادگاه لاهه چنین حکمی را صادر کرده است. اما در این بیشتر قربانیان شهروندان عادی هستند شهروندانی که تشنه یک زندگی عادی و یک لقمه نان هستند. به این ترتیب، هر کسی طرف یکی از این دولتها سازمانها را بگیرد عملا در جنایت آنها سهیم می شوند. هر انسان متمدن، در هر جایی و جایگاهی دارد با صدای بلند فریاد قطع فوری جنگ و آزادی همه گروگانهای اسرائیلی و فلسطینی و محاکمه عاملین و عامرین این جنگ خونین میشود.
دیدار هنبه با پزشکیان چند ساعت قبل از کشته شدنش
نتیجهگیری
درست ساعاتی پس از آغاز کار رسمی مسعود پزشکیان بهعنوان رئیسجمهور جدید، اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی سازمان حماس، در حملهای تروریستی در تهران کشته شد.
هرچند هنوز اخبار دقیقی در خصوص جزئیات این حمله منتشر نشده، اما به هر روشی که انجام شده باشد، از جمله شلیک موشک یا انفجار بمب، عملیات پیچیدهای بوده که با موفقیت به انجام رسیده است.
این اقدام میتواند بهمعنای تمایل دولت اسرائیل برای خارج کردن جمهوری اسلامی ایران از منطقه خاکستری و درگیر کردن مستقیمتر آن در آتش منازعات منطقهای باشد.
همانطور که بنیامین نتانیاهو در سخنرانی خود در کنگره آمریکا بارها از یکی بودن دشمنان و دوستان ایالات متحده و اسرائیل سخن گفت، او به حمایت ایالات متحده در درگیری احتمالی مستقیم با ایران دلگرم است؛ در چنین شرایطی سیاست دولت نتانیاهو احتمالا تحریک بیشتر جمهوری اسلامی برای ورود مستقیمتر به نزاع با اسرائیل است.
حالا جمهوری اسلامی بار دیگر با انتخاب دشواری روبهرو شده است؛ ترور یکی از رهبران یک گروه شبهنظامی متحد جمهوری اسلامی در پایتخت ایران آنقدر تحقیرآمیز است که نادیدهانگاشتن آن چیزی شبیه غیرممکن به نظر میرسد.
در نتیجه و در شرایط پیچیده کنونی، ممکن است باز هم مقامهای جمهوری اسلامی به این نتیجه برسند که پاسخ به این حمله که در آن رهبر یکی از گروههای شبهنظامی مورد حمایت ایران کشته شده است، از سوی همین مجموعه گروههای نیابتی تهران داده شود؛ اقدامی که میتواند خطر ورود به یک منازعه گسترده منطقهای را، دستکم بهطور موقت، از جامعه ایران دور کند.
اما حتی اگر چنین شود باز هم نیز تضمینی وجود ندارد که با تغییر راهبردهای اسرائیل در قبال ایران، این شرایط خاکستری برای مدت زمان طولانی ماندگار بماند. بهنظر میرسد دولت بنیامین نتانیاهو عزم خود را جزم کرده که جمهوری اسلامی ایران را بهصورت مستقیم وارد جنگ کند و حتی در صورت دوری جستن جمهوری اسلامی از چنین بحرانی، میتوان انتظار داشت که رخدادهای مشابهی در آینده نزدیک در راستای عملی کردن این سیاست از سوی تلآویو تکرار شود.
صرفنظر از ناتوانی امنیتی و اطلاعاتی دستگاههای مسئول در جمهوری اسلامی برای تامین امنیت اسماعیل هنیه، اکنون سئوال این است که آیا جمهوری اسلامی ایران، توانایی درگیری نظامی با اسرائیل را دارد. آن هم در شرایطی، که آمریکا رسما اعلام کرده است در صورت بروز جنگی میان ایران و اسرائیل طرفدار اسرائیل را خواهد گرفت و به همین منظور، جنگافزارها و نیروهای نظامی جدید را راهی منطقه کرده است. واقعا جمهوری اسلامی ایران، چه گزینههایی پیش رو دارد و چه خواهد کرد؟!
نگاهی از ۵۷ به بعد بیندازید واقعا چه میبینید جز اعدام، ترور، جنگ، فساد، فلاکت و تخریب زیرساختهای جامعه، محیط زیست، فرهنگ، زندگی فردی و اجتماعی که همچنان ادامه دارد و البته جنگ اینبار غیرمستقیم و نیابتی با اسرائیل، با آمریکا، با غرب و در راس همه مردم معترض ایران. آیا میتوانید تنها یک نمونه عملکرد مثبت از جمهوری اسلامی در ایران پیدا کنید؟
در چنین شرایطی، جنگ و دخالت خارجی در ایران، وضع را بدتر خواهد کرد؛ همه طرفین درگیری در بحران خاورمیانه، صرفا به فکر منافع اقتصادی، سیاسی و نظامی خودشان هستند و به همین دلیل تنها راه رهایی مردم ایران در از همه فلاکت و وحشیگری و شبح دایمی جنگ، سرنگونی این حکومت تبهکار و برپایی یک جامعه آزاد و برابر و انسانی است. و صد البته این امر مهم نیز تنها با توان و قدرت سازماندهیشده جنبشهای اجتماعی-سیاسی ایران و همه نیروهای آزادیخواه و برابریطلب و عدالتجو، بدون دخالت خارجی، عملی و امکانپذیر است!
باید منتظریم بمانیم و ببینیم این بار طنز تلخ جمهوری اسلامی ایران، چگونه و در چه ابعادی تکرار خواهد شد و چه مصیبت جدیدی برای مردم ایران ایجاد خواهد کرد؟!
دوشنبه پانزدهم مرداد 1403-پنجم آگوست 2024