جنگ اوکراین؛ افزایش قیمت برق و گاز در سراسر اروپا
در سایه هراس و نگرانی‌ها از توقف عرضه گاز طبیعی توسط روسیه، قیمت انرژی اروپا روز جمعه دوباره افزایش یافت و همزمان با افزایش سه درصدی قیمت نفت برنت (۱۱۴ دلار)، قیمت گاز در بازار هلند در روز جمعه به ۲۰۴ یورو رسید.
به گزارش روز شنبه نشریه سینکو دیاس اسپانیا، تهاجم روسیه به اوکراین همچنان باعث افزایش قیمت انرژی در سراسر اروپا می‌شود. قیمت گاز طبیعی برای تحویل در ماه آوریل در بازار هلند، مرجع اتحادیه اروپا، روز جمعه با افزایش ۴۲.۱۶ درصدی به ۲۰۴ یورو در هر مگاوات ساعت رسید که حداکثر قیمت جدیدی در تاریخ اروپا است.
ترس از قطع واردات از روسیه که مسئول ۴۰ درصد گاز اروپا است، باعث شده است که بهای گاز در صحنه بین المللی همزمان با تورم، افزایش قیمت انرژی و بازارهای سهام بی ثبات در مواجهه با افزایش درگیری ها در اوکراین، سر به فلک بکشد.
اگر چه جریان انتقال گاز از روسیه به اروپا ثابت است و حتی بیشتر از قبل از جنگ اوکراین برآورد شده است اما تنش میان مسکو و غرب، وضعیت بلاتکلیفی را بر بازار حاکم کرده است. بلاتکلیفی که به نوشته سینکو دیاس، با حمله روسیه به نیروگاه هسته‌ای اوکراین تشدید شده است.
“کاوشال رامِش” تحلیلگر “ریستاد انرژی” به بلومبرگ گفت: جریان خط لوله روسیه به صورت روز به روز ثابت بوده است اما اپراتورها نگران این مسئله هستند که این انتقال تا چه مدت می‌تواند بدون وقفه ادامه یابد. وضعیتی که به گفته این تحلیلگر باعث “ابهام شدید” در بازار می‌شود.
تا زمانی که آب‌وهوای معتدل در ماه آوریل فرا رسد و تقاضای انرژی را کاهش دهد، سرمای هوا منجر به ادامه نگرانی‌ها در قاره سبز می‌شود. ۴۰ درصد گاز ورودی به اروپا از مبدا روسیه است و کشورهای اروپایی با افزایش قیمت‌های گاز از تابستان به دنبال کاهش عرضه روسیه تحت فشار بوده اند. کاهش عرضه ای که از پر شدن ظرفیت ذخایر گاز اروپا جلوگیری کرد.
قیمت بالای انرژی به بازار برق نیز منتقل می‌شود. قیت برق در اسپانیا، امروز شنبه به ۳۶۶ یورو به ازای هر مگاوات ساعت می‌رسد که بالاترین رقم از آغاز سال ۲۰۲۲ میلادی تا کنون و دومین بالاترین رقم در تاریخ این کشور است. قیمت برق در آلمان نیز به ۳۶۰ یورو و در ایتالیا و فرانسه به ۳۷۰ یورو می‌رسد.
طبق پیش‌بینی‌ها، قبوض انرژی به ازای هر خانوار در سال ۲۰۲۲ در آلمان به ۳.۴۰۰ یورو، در انگلیس بیش از ۳.۰۰۰ یورو، در فرانسه ۲.۸۰۰ یورو در ایتالیا و اسپانیا تا حدود ۲.۰۰۰ یورو خواهد رسید.
همچنین در بدترین حالت در صورتی که عرضه انرژی قطع می‌شود، قیمت انرژی تا ۷۰ درصد افزایش می‌یابد و به این ترتیب، متوسط درآمد خانوارهای اروپایی تا ۲.۵ درصد کاهش می‌یابد. هزینه زندگی در انگلیس و آلمان تا بیش از ۴ درصد و در اسپانیا، فرانسه و ایتالیا تا حدود ۳ درصد افزایش می‌یابد که معادل هزینه اضافی بیش از ۱.۲۰۰ یورو برای هر خانوار است.
با وجود برنامه‌های اروپا برای جایگزینی گاز روسیه با سایر تامین‌کنندگان و استفاده از ذخایر استراتژیک، نه تنها توانایی اروپا برای پوشش تقاضا در ابهام قرار دارد بلکه افزایش قیمت‌ها و خاموشی‌ها در برخی مناطق از محتمل‌ترین پیامدهای قطع گاز روسیه خواهد بود.
نفوذ کرملین در حوزه انرژی در برخی از کشورهای اروپایی بیش از سایرین است. براساس داده‌های یورواستات، در آلمان، واردات از روسیه بین ۶۰ تا ۶۵ درصد از مجموع گاز مصرفی را تشکیل می‌دهد، در حالی که این رقم در ایتالیا، ۴۰ درصد است. اسپانیا و فرانسه در وضعیت متفاوتی قرار دارند و این دو کشور اگر چه در برابر افزایش قیمت در بازار انرژی آسیب‌پذیر هستند اما واردات از مغرب، تا حدودی از آن‌ها محافظت می‌کند. فرانسه تنها غول اروپایی است که به لطف انرژی هسته‌ای با ۴۴.۴ درصد در رده پایین ترین کشورهای وابسته قرار دارد.
به این ترتیب، کاهش فرضی عرضه به طور ناهمگونی بر هر یک از کشورهای قاره سبز تاثیرگذار است. در کشورهای کمتر وابسته، انتظار می‌رود که کمبود عرضه گاز منجر به افزایش قیمت برق، هزینه گرمایش و محصولات وابسته به گاز طبیعی شود. این در حالی است که استفاده بیشتر از ذخایر و واردات از سایر کشورها به منظور جلوگیری از فروپاشی سیستم‌های خود و ممانعت از خاموشی‌ها، از اقدامات کشورهای وابسته به گاز روسیه باشد.
