شهروندی بنیاد عملی دموکراسی

شهروندی به مفهوم منتفی امت نیست. بلکه رویکرد عملی از…

برهی که رفته ایم!

امین الله مفکرامینی      2025-22-05! بـرهی که رفته ایم ورویــم،نگردیم بــرعقــــــــب ورجان وتنــراوقربان داریم…

نشست تخصصی و کارگاهی فردوسی‌شناسی در بروجرد برگزار شد

به گزارش رها نیوز، و نقل از دکتر "محمد فصیحی"…

مارکس و اتحادیه‌های کارگری(فصل دوم)

مارکس علیه پرودونیسم و باکونیسم نوشته: آ. لوزوفسکی برگردان: آمادور نویدی مارکس علیه پرودونیسم و باکونیسم کارل…

آنجا که دیوار ها فریاد می زنند؛ روایت یک ویرانی…

نویسنده: مهرالدین مشید از خشت تا خیال؛ روایت خانه ایکه طالبان…

اُلیګارشي څه شی ده؟

نور محمد غفوری د اُلیګارشي په اړه په (قاموس کبیر افغانستان) کې داسې…

دو پرسش

۱-- آیا در افغانستان قوم یا ملیتی است که اجدادشان…

چالش های درونی میان طالبان و مخالفان آنان؛ آزمونی تعیین‌کننده…

نویسنده: مهرالدین مشید طالبان و دور زدن گروها و سیاستگران نابکار…

من و هوش مصنوعی CHATGPT

دوستش‌ شوید… محمدعثمان نجیب بخش نخست از دیر زمانی می‌شنیدم که هوش‌مصنوعی ابداع…

دی‌دار آشنا، گزاره‌یی نکو از گزارنده‌گان نکو

لطفاً نامش را مگر تغییر بدهید. محمدعثمان نجیب برمقتضای نیاز، وظایف گونه‌‌گونی…

درک لنین از عدالت

ترجمه. رحیم کاکایی کازونوف الکساندر سرگیویچ، دکتر علوم فلسفه، پروفسور دانشگاه دولتی…

افغانستان در یک ناگزیری

افغانستان که در یک ناگزیری ناشی از فشارهای آمریکا و…

کنګره څه شی ده؟

  نور محمد غفوری یادونه: له ټولو هغو ځوانانو څخه چې د فیسبوک او…

آدرنو؛- نابغه تئوری، ناتوان در عمل

Adorno, Theodor (1903-1969) آرام بختیاری نقش آدرنو، در مکتب فرانکفورت. تئودور-آدرنو(1969-1903.م)، فیلسوف،جامعه شناس،…

مرز بندی تخصصی: سیاست٬ ایمان و دولتداری...!

·      سیاست: اراده کردن همانا انسان موجودی در اراده یا حیوان سیاسی…

             پلان شهری یا مهندسی قدرت؟ واکاوی اهداف پنهان طالبان در…

نویسنده: مهرالدین مشید نگاهی به پروژه‌های عمرانی در شهر کابل با…

شوخ طبعی 

رسول پویان  خنده داروی طبع غمگین است  شـادخواری طبیب دیرین است  خنده روباش…

جنگی که بجای فروریزی دستگاه تروریست پرور، دندان های آن…

نویسنده: مهرالدین مشید جنگی که امید ها برای نابودی بزرگ ترین…

به یاد مادر

مادر به خوی عادت طفلانه ام هنوز از بهر تو سرخوش…

توهم پولی، دستمزد، تورم ـــ برشی از کتاب: «درس‌گفتارهای کاپیتال»

دانش و امید، شمارهٔ ۲۹، اردیبهشت ۱۴۰۴ ــ  اوایل سال ۱۴۰۳،…

«
»

علمی و معلوماتی

            قوم پراچی

نوشته : کریم پوپل مورخ ۱۸ اگست ۲۰۲۴ کالنگ دنمارک طایفه پراچی ار طایفهٔ آریائی بوده یکی از ملیتهای افغانستان است که دارای فرهنگ و زبان مخصوص بنام پراچی می‌باشد‎. مردمان پراچی در ولایات دری پشتو وهندی زبانان  افغانستان و پاکستان زندگی دارند‎. ‏ مردومان بلند قد و زبیا بوده از نسل آریای می‌باشد. این…

بیشتر بخوانید

برنشتاین،- پدر رویزیونیسم و سوسیال رفرمیست

Eduard Bernstein (1850-1932) آرام بختیاری رویزیونیسم برنشتاین؛ از مارکس و انگلس، تا کانت و دورینگ.  ادوارد برنشتاین(1932-1850.م)، سیاستمدار یهودی تبار آلمانی، سوسیال دمکرات، ژورنالیست، ناشر، تئوریسین سوسیالیستی، به مدت 42 سال پایه گذار و نماینده رویزیونیسم و اپورتونیسم بین المللی از سال 1890 میلادی بود. او در سال 1880 همراه بابل؛ رهبر کارگری، به دیدار…

بیشتر بخوانید

نصایح  پدر!

برهان الدین « سعیدی » ۱ــ باور، ایمان و اطاعت؛ آدمی  را به تقوا، پرهیزگاری و رستگاری میرساند!  الله « جلّ جلاله »  با علم و حکمت خویش آدمی را با فطرت آفرید؛  به  او نیروی تفکر،  جنبه عقلی، روحی  و نعمات  داد  و کتاب خود را  نازل کرد  تا  به اساس رهنمایی  آن، هدایت…

بیشتر بخوانید

مغز روشنفکر

دکتر بیژن باران ایده الوژی توتالیتر/ مطلقه بر پایه ایده الوژی اصلی و در واقع این دروغ بزرگ است که “حقیقت” نامد. حنا آرنت شبکه عصب مغز روشنفکر لیبرال، تغییرخواه، آینده نگر با محافظه کار، سنتی، گذشته گرا تفاوت دارد. اولی شخصیت برون گرای پذیرای تغییر و دومی درونگرای بسته پسند دارد. در ایران فرهنگ…

بیشتر بخوانید

بذر کچالو در افغانستان

نوشته کریم پوپل شهرکالنگ دنمارک مورخ ۱۰ اگست ۲۰۲۴ کچالو یک غذای نشاسته‌ای و غده‌های است از گیاه solanacaea .  حدود ۵۰۰۰نوع  کچالو در سرتاسر جهان وجود دارد که ۳۰۰۰ نوع آن فقط در کوه های آند – عمدتاً در پرو، بولیوی، اکوادور، شیلی و کلمبیا وجود دارد. آب هوای نسبتا ُ سرد بین ۱۸الی۲۰…

بیشتر بخوانید

تروریسم چیست؟ و تروریست کیست؟

در نخست بایست دانست: که رویکرد قدرت های جهانی به اساس اصل منافع بوده٬ و گاهی شاهد چنین رویکرد هستیم٬ که گروههارا٬ خودشان ساخته و بعد چندی٬ چون تروریست و جنگ سالار لقب می دهند.  اما حقیقت موضوع چنین استکه٬ ترور تنها مترداف نقض حق حیات نیست – بلکه مجموعه اعمالیکه از سوی قدرت دولتی…

بیشتر بخوانید

گۉر ا ۉغلی

داکتر فیض الله ایماق گۉر ا ۉغلی شرق خلقلری اورته سیده خصوصا“ ترکمن، ا ۉزبیک،آذ ر بایجان، تورک،تاجیک و باشقه قرداش خلقلر آره سیده کینگ ترقلگن. گۉر ا ۉغلی، خلق نینگ اصل قهرمانی دیر.او، اوز خلقی نینگ ، مملکتی نینگ آزادلیگی ومستقل لیگی یولیده کوره شگن.او کوپ خلقلر نینگ فرزند لرینی یکدل قیلیب، بیرلشتیریب،اولر بیلن…

بیشتر بخوانید

نو کانتی ها،- مخالف سوسیالیسم و ماتریالیسم دیالکتیکی

neukantism.نو افلاتونی آرام بختیاری نو کانتی ها؛ نیم قرن میان مارکسیسم و فاشیسم. نوکانتی ها (1914-1870م)، جریانی آلمانی در فلسفه متکی به اندیشه های کانت(1804-1724م) و انتقادگرایی وی. آنها مدعی بودند که از طریق رجوع به نظرات کانت میتوان بر بحران فلسفه بورژوازی و روند پیروزی کمونیسم غالب شد. این جریان عکس العملی نیز بود…

بیشتر بخوانید

فضیلت سیاسی و افغانستان

در نخست بدانیم٬ ماکیاولی در شهریار و گفتارها٬ در واقع اندرز سیاسی نگفته است. هرچند با دید سطحی چنین دریافت می شود – در حقیقت ماکیاولی آنچه در دنیا سیاست جریان دارد را٬ واقعیت سیاست دانسته و بیان کرده است. فضیلت در سیاست: عبارت از توانایی٬ عقلانیت٬ و شهرت و قدرت می باشد. توانایی جوهر…

بیشتر بخوانید

جهان بی روح پدیداری دولت مستبد

دولت محصولی از روابط مشترك المنافع اعضاء جامعه می باشد٬ که دولت حکومت می کند به اساس قانون٬ و اصول حاکم قوانین چون اعلامیه های حقوق بشری و ارزش های جامعه٬ در صورت مجلس یا شورای منتخب مردم٬ برای مردم٬ ضرورتي به تصويب و نوشتن قوانین در ماده ها نیست. اما در افغانستان عرف سیاسی این می باشد که قوانین…

بیشتر بخوانید

ضانوردان ناسا یک سال شبیه‌سازی زندگی در مریخ را به پایان رساندند

چهار فضانورد داوطلب ناسا پس از یک سال تحقیق برای آمادگی سفر و اقامت در مریخ، از یک محوطه کوچک کاملا بسته در تگزاس بیرون آمدند. این چهار دانشمند یک سال را دور از تمام ارتباطات و تماس‌های انسانی گذراندند و سفر و زندگی در مریخ را شبیه‌سازی کردند. استیو کورنر، معاون مدیر مرکز فضایی…

بیشتر بخوانید

سوفیسم،- از روشنگری باستان، تا سفسطه گری در ایران.

sophism. آرام بختیاری دو معنی و دو مرحله متضاد سوفیسم یونانی در طول 2500 سال. سوفیسم؛ جریانی فکری جدلی در فلسفه یونان باستان در میانه قرن 5 پیش از میلاد بود. در آغاز عصر روشنگری فلسفه یونان، سوفیسم با شک به وچود خدایان و توجه به انسان و موضوعات اخلاقی و با شعار “انسان میزان…

بیشتر بخوانید

آموزگار خود در عصر دیجیتال و هوش مصنوعی را دریابید!

محمد عالم افتخار اگر عزیزانی از این عنوان و پیام گرفتار شوک و حیرت شوند؛ نه تنها مایه نگرانی نیست بلکه واکنشی است مثبت و سازنده. برای جوانانی 15 تا 40  ساله و مردان و زنانی 40 تا 80 ساله افغانستانی و تاجکستانی و ایرانی (با حفظ استثنائات) هنوز این واقعیت برق آسا و حتی…

بیشتر بخوانید

تلویزیون حقوق ناشر یک اندیشه ملی و روشنگری 

نوشته از بصیر دهزاد  تلویزیون حقوق در پنجشنبه آینده،  ۱۱ جولای،  نشر سی ومین برنامه خویش را با استقبال میگیرد.  بورد نشراتی تلویزیون و هیآت اجرائیه انجمن سراسری حقوقدانان افغانستان افتخار دارند که  با نشر برنامه های خویش ،درهشت ماه گذشته، توانسته است جای قابل پذیرش را در میان دها تلویزیون های انترنتی، حلقات  مختلفه…

بیشتر بخوانید

د مدني ټولنې په اړه په ساده ژبه څو خبرې

 زموږ په ګران هېواد افغانستان کې دا ډیر کلونه او په خاص ډول د ۲۰۰۱م کال راوروسته «د نړیوالو تر ملاتړ لاندې جوړ جمهوری نظام» کې د مدني ټولنې اصطلاح او فعالیتونو ډیر رواج موندلی. په شل کلن جمهوري نظام کې په افغانستان کې د مدني ټولنې د رښتینې او روښانه تصویر پر ځای د…

بیشتر بخوانید