میدان هوایی بگرام

گیریم که ادعای غلط ترامپ در مورد حضور چینائی ها…

دلبری مهرورز!

امین الله مفکر امینی                         2025-22-02! دلبـری مهــــرورزی دارم که دیـــده و دلم…

غیابت رهبران طالبان بازی استخباراتی یا آغاز یک سونامی وحشتناک

نویسنده: مهرالدین مشید خود کامگی ملاهبت الله و نارضایتی و خشم…

خانه های مردم افغانستان دور از دسترس مردم

زمانی " خانه ملت " که منظور پارلمان افغانستان است…

عاشق وفاسق!

امین الله مفکر امینی      2025-20-02! درعشـق وعاشقـــــی گردربزم عشق نمیســـــــوزی مشـــــو ز این…

«حزب باد»: تحلیل پدیده فرصت‌طلبی و تبعیت از جریانات غالب…

«حزب باد Opportunism»: تحلیل پدیده فرصت‌طلبی و تبعیت از جریانات…

        زیارتگاه امام صاحب ولایت کندز دومین شهر مذهبی افغانستان

  نوشته کریم پوپل مورخ ۲۱ فبروری ۲۰۲۵    مقدمه  ولسوالی امام صاحب با داشتن…

روایتی از کشت زار های خستۀ رنگین کمان خاطره ها

نویسنده: مهرالدین مشید این هم می گذرد ما مرده ایم، مرده ی در…

             تاریخچه نام گردیز

نوشته : کریم پوپل مورخ ۱۵فبروری ۲۰۲۵ بسیاری از دوستان یکی از…

مماشات خویشتن دارانۀ غرب با طالبان و پراگنده گی مخالفان…

نویسنده: مهرالدین مشید نشست های بیرونی پیرامون افغانستان؛ بستر سازی برای…

چاپنداز

بزکش، پهلوانی که  با سواری اسب، بز را به دایره…

انارستان دل 

رسول پویان  دل ز درد و داغ هجران بی‏نوا افتاده است  برگ…

فیلسوف شدن دانشمند اتمی، بعد از یکسال زندان

Weizsäcker, k.F.(1912-2007) آرام بختیاری فیزیک دان اتمی، میان فلسفه و رسالت صلح. کارل…

کلبه ی تارم!

امین الله مفکر امینی       2025-11-02! دربســاطی بیکسی ام ، دلبری آمـد با…

خاطره ها بیانگر واقعی ترین حقایق تاریخی 

نویسنده: مهرالدین مشید خاطره ها تصویری از "تاریخ در بستر جغرافیا" بازهم…

ګوندي فعاليتونه او دموکراسي

نور محمد غفوری یادونه: دا مقاله مې په ۲۰۱۸ کال لیکلې ده…

سکوت در برابر گستاخی های پاکستان بار بار مسئولیت افغانستان…

حکومت‌های افغانستان زمانی می‌توانند در تامین امنیت و ثبات موفق…

سخنی عشق!

               2025-09-02! امین الله مفکر امینی گرسخـــــن زعشق گویی زعصمتِ این گوهربــــدان کزعشق به…

سکوت خلیفه در برابر امیر شکست یا فرصتی برای انحام…

نویسنده: مهرالدین مشید عباس ستانکزی: ملایعقوب کل روند را از مسیر…

«
»

علمی و معلوماتی

(منطق به زبان ساده)

بحث دوم اگرچه قرار نبود این موضوع ادامه یابد اما علاقمندی و بعضآ تقاضای دوستان باعث شد تا مبحث را ادامه دهم. عزیزانیکه قسمت اول را خوانده باشند، درک این قسمت همچنان مشکل ایجاد نخواهد کرد. منطق “مادر ” علم ها است. پیدایش (منطق) به مثابه یک پدیده نظارت در گویش و استدلال احتمالآ به…

بیشتر بخوانید

نقشه بندی نگاره به انگاره در تاویل قالی

دکتر بیژن باران  قاب قالی نحو نگاره ها، رنگها، نمادها، باورها را در فضازمان رمزی در بر دارد. بنا به ساختار دستوری شعر، این نحو نگاره ای، چون کلمات، جملات، مفصلها برای دریافت واقعیت نیاکان است که محل، سبک، زمان، اندازه در آن مستتر است. چگونه نحو قالی را باید توضیح داد؟ قالی قاب تصویر…

بیشتر بخوانید

مارکسیسم و جنبش های نوین اجتماعی! 

گزینش از حسین تلاش مارکسیسم مجموعه ای از «جزئیات لایتغیر» نیست، دگم نیست، علم است. با آن که یک سیستم فکری است ولی سیستم جامد نیست، سیستم فکری رشد یابنده است و با آن که مارکس و انگلس و لنین در ایجاد و گسترش آن سهمی شگفت انگیز دارند، مارکسیسم امروزی ثمره تنها اندیشهٔ آن…

بیشتر بخوانید

تمرکز زدائی یا غیرمتمرکز سازی

داکتر اکبر همت فدرالیسم به مثابه اصل تمرکز زدائی متضمن تمامیت ارضی افغانستان است با گذشت زمان و دگرگونی های عمیق در جامعه افغانستان کثیرالقومی, زبانی, مذهبی و منطقوی ضرورت یک ساختار غیرمتمرکز بخاطر جلوگیری از پاشیده گی جامعه و نهایتآ تجزیه و همچنان بخاطر جلوگیری از سوق جامعه بسوی یک بحران خونین استبدادی دیگر…

بیشتر بخوانید

پراگماتیسم امریکایی،- عملگرایی بجای اندیشه ورزی

pragmatism. آرام بختیاری چارلز پیرسه، آغاز فلسفه پراگماتیسم در امریکا. پراگماتیسم، فلسفه و جهانبینی است که عملگرایی را بر اندیشه ورزی ترجیح میدهد و مدعی است که انسان موجودی است عملگرا و نه اندیشه ورز. سوسیالیست ها جریان پراگماتیسم را یک جهانبینی ذهنی ایده آلیستی آگنوستیکی؛ برخاسته در کشورهای آنگلوساکسن میدانند. آن جنبشی است ضد…

بیشتر بخوانید

منطق به زبان ساده !

ما همیشه کلمه منطق را یا بجا یا بیجا وسیعآ استفاده میکنیم. خصوصآ با این جملات بیشتر استعمال میکنیم: تو بی منطق هستی/ با منطق صحبت کو/ کجای گپ ات منطق دارد؟ / منطق هم خوب چیز هست ! / بی منطقی نکو و امثال چنین جملات !گاهی چنین جملات بجای دشنام دادن استعمال میگردد…

بیشتر بخوانید

جنگ ، اسیران جنگی وجنایتکاران جنگ !

ح «حریف » آلمان – دسمبر۲۰۲۲ بخش دوم بادریغ ودرد که سرنوشت کنوانسیونهای چهارگانه اسیران جنگی، پروتوکول های الحاقی وکنوانسیون منع شکنجه و…، بخصوص ازطرف جوانب مطرح جنگ ویا ابرقدرت ها،  بالاترازنوشته های روی یخ زیرنورآفتاب داغ نبوده است!! چنانچه بعد ازپایان جنگ جهانی دوم وختم رسیده گی محاکماتی به پرونده های متهمین ارتکابی جنایات…

بیشتر بخوانید

مسأله گذار و بغرنجی‌های آن

نویسنده: شبگیر حسنی برگرفته از :  دو‌ماه‌نامه اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی «دانش و امید»، سال دوم، شماره سیزدهم، شهریور ۱۴۰۱ تجربۀ گذار از فئودالیسم و تکوین سرمایه‌داری با تاریخچه‌ای چند صدساله، پیچیدگی و زمان‌بر بودن این فرآیند را در پیش چشم می‌گذارد. مسیر گذار از سرمایه‌داری به مراتب دشوارتر از فرآیند عبور از فئودالیسم است. هیچ تجربۀ…

بیشتر بخوانید

جنگ، اسیران جنگی وجنایتکاران جنگ! 

ح « حریف » آلمان ـ دسمبر۲۰۲۲ بخش اول جنگ یعنی درگیری مسلحانه واقعی، ارادی وگسترده جوامع سیاسی است که میتوان آنرا خشونت سیاسی نیزنام گذاشت که میان دولت ها، ملت هاویا سایرگروه های دیگرانجام گردیده و با خشونت، تلفات جانی وآسیب های مالی همراه است. بنابرگفته دانشمند نظامی «کارل فون» فرمانده ونظریه پردازنظامی ،…

بیشتر بخوانید

هر نشست ومجلسیکه ایمان به سیادت قانون ندارد عبث است

دوستان ارجمند سلام!   افکار ونگارش این قلم انفرادی ومنحصر به فرد است،  ولی اجابت وپذیرش آن اختیاریست.  صمیم.  ***  فقدان حاکمیت قانون متکی به قدرتِ مُجرد چه پیآمد های دارد؟  نادیده انگاشتن حاکمیت قانون، تعطیل انفاذ، توقیفِ کاربُرد و عدم استمرار آن بستر مساعد برای این معضلات خواهد شد:   بحران حقوقی واختلال نظام امنیتی، اتلاف…

بیشتر بخوانید

اندیشۀ عالی

رسول پویان سحـر در بـزم رنگین شـفـق مسـتانه می رقصد به گرد اشک شمع سوختکان پروانه می رقصد طبیعـت کار خـود را می کند با صبـر و آرامی در آن خردوکلان وصخره و دردانه می رقصد تـمـــدن در دل تــاریـــخ رویـای کـهـــــن دارد حـقـیـقـت در طلسم قـصـه و افسـانه می رقصد دهـد محبوبـه نـیــروی امـیــد…

بیشتر بخوانید

خدای ضحاکی دهه 60، و خدای معدوم نیچه

آرام بختیاری   خدای دهه 60 رهبر؛- پایان 4 هزارسال افسانه خدایان؟ نام و عنوان خدا، مفهومی است “هند و اروپایی” 4 هزارساله، که در غالب ادیان، رشته های الهیات، دین شناسی، و عرفان غربی مطرح شده. در اسطوره های کهن خلق ها نیز، سعی شده از طریق افسانه های خدایان به توضیح و شناخت این…

بیشتر بخوانید

اهمیت جنگلات و چوب در اقتصاد و محیط زیست کشور

نوشته کریم پوپل مورخ 08.12.2022 مقدمه  چوب ماده ای است که از تنه درختان بدست می اید  . چوب  از سلول های رشته ای ساخته شده  که موازی با  طول درخت قرار گرفته است. سلول ها که بر حسب عمل و نقششان شکل های متنوعی دارند. که در مجموع  استحکام مکانیکی درخت را تامین می…

بیشتر بخوانید

قدرت شفابخش پر شتاب

روشی برای درمان فوری سرطان سعیده این گزارش امیدبخش پزشکی را به یاد دختر نگون‌بختم- سعیده، که در اثر بیماری سرطان چهره در خاک کشید و با امیدواری به شفا و بهبودی تمامی بیماران سرطانی، بالاخص کودکان، که شمع وجود نازنین‌شان در مقابل دیدگان مضطرب والدین آهسته آهسته کم‌نور می‌شود، اتحاف می‌کنم. از دریافت‌کنندگان و…

بیشتر بخوانید