اتحادیۀ اروپا از تأمین مالی یک شرکت سازندۀ مهمات خوشه ای در اسرائیل دفاع می کند
نوشتۀ علي أبو نعمة
Ali Abunimah
16 اوت 2017
مرکز مطالعات جهانی سازی
اتحادیۀ اروپا ملیونها دلار برای تأمین بودجۀ «پژوهشی» شرکتی اختصاص داده است که هدفش کمک به اسرائیل برای دور زدن ممنوعیتهای بین المللی در زمینۀ مهمات خوشه ای ست.
اسرائیل مشخصاً به این علت شرکت البیت سیستمز Elbit Systems را برای ساخت قطعات توپخانۀ جدید انتخاب کرده زیرا سازندگان اروپائی در مورد کاربرد مهمات غیر قانونی با اسرائیل مخالفت خواهند کرد.
ولی هیئت اروپائی، یعنی دیوان سالاری اجرائی در اتحادیۀ اروپا در مقابل پرسشهای نشریۀ انتفاضه الکترونیک The Electronic Intifada شانه بالا می اندازد و پاسخ می گوید که در بودجه هایش رویکردهای اخلاقی را رعایت می کند.
پسربچه ای که قربانی مهمات خوشه ای و برای همیشه معلول شده است. این صحنه در نزدیکی خانۀ او در اردوگاه پناهندگان فلسطینی رشیدیه در نزدیکی صور (جنوب لبنان) در اوت 2007 عکس برداری شده است. یک سال پیشتر، اسرائیل یک ملیون گلولۀ خوشه ای روی لبنان پرتاب کرده بود. (عکس از : گیلرمو وال، سیپا پرس)
اتحادیۀ اروپا میگوید که قویاً از ممنوعیت بین المللی مربوط به جنگ افزارهای خوشه ای و مین پشتیبانی می کند. در پاسخ به نشریۀ انتفاضه الکترونیک، سخنگوی هیئت اروپائی به پاس این ممنوعیت ها اظهار داشت که یک «موفقیت دیپلماتیک مهم» بوده و 28 کشور عضو خواهان به کار بستن تمام عیار آن هستند. ولی در واقع اتحادیۀ اروپا هیچ اقدامی برای رسیدگی به حساب اسرائیل یا شرکت البیت پیشبینی نکرده است.
«جنون آمیز و هیولائی»
پرتاب شونده های خوشه ای بمبهای کوچک را در سطح گسترده ای می پراکند، با این پیامد که ابتدا فوراً و به شکل اتفاقی غیر نظامیان را تهدید می کند، و سپس، تعداد بسیاری از این مهمات هنگام اصابت منفجر نمی شود ولی در طول زمان در انتظار عابران پیاده باقی می ماند و دقیقاً همانگونه که دیدبان حقوق بشر از آن یاد کرده عملاً مثل مین ضد نفر عمل می کند.
در حملۀ سال 2006 به لبنان، اسرائیل بیش از یک ملیون گلوله از نوع خوشه ای روی این کشور پرتاب کرده است. یکی از افسران ارتش اسرائیل در روزنامۀ تل آویو هاآرتص دربارۀ این موضوع گفته است » آنچه ما به آن دست زدیم جنون آسا و هیولائی بود، شهرهائی را کاملاً با بمب خوشه ای پوشاندیم».
در لبنان، این بمب های کوچک همچنان مردم را تهدید می کند. از تاریخ حملۀ اسرائیل در سال 2006، به گزارش سفیر اتحادیۀ اروپا در بیروت، توسط بمب های پراکنده شده که هنوز بر جام انده اند، بیش از 40 نفر جان خود را از دست داده و 300 نفر مجروح شده اند.
رهبران اسرائیل دائماً تهدید می کنند که در جنگ آینده علیه لبنان آتش قدرتمندتری را روی شهرها متمرکز خواهند کرد.
عربستان سعودی نیز از بمب های خوشه ای ساخت آمریکا، بریتانیا و برزیل در جنگی که هم اکنون علیه یمن ادامه دارد به کار برده و جان شمار بسیاری از غیر نظامیان را بخطر انداخته است.
نزدیک 100 کشور منشور مربوط به حذف بمب های خوشه ای را امضا کرده اند، ولی سازندگان اصلی (ایالات متحدۀ آمریکا، روسیه، چین و اسرائیل) کنار مانده اند. یک پرتاب شوندۀ عادی حاوی بمبهای کوچک به وزن 454 کیلوگرم، 200 بمب کوچک تقریباٌ 20 سانتی متری پخش می کند. این بمب به شکل چتر در سطح گسترده ای فرود می آید و هنگام انفجار به ترکشهای کوچک فلزی به جراحت های وخیم و حتا مرگ افراد می انجامد. برخی از این ترکشها فوراً منفجر نمی شوند و می توانند سالها در انتظار عابران باقی بمانند، غالباً غیر نظامیان و کودکان قربانی این بمب های کوچک می شوند.
ممنوعیت بین المللی
منشور مربوط یه بمبهای خوشه ای Convention sur les bombes à sous-munitions در سال 2008 ساخت، استفاده، انتقال و ذخیرۀ آن را ممنوع می کند. بیش از 100 کشور این منشور را امضا کرده اند.
پارلمان اروپا نیز از طریق قطعنامه ای از این منشور پشتیبانی می کند. این قطعنامه هیئت اروپائی را موظف می داند «ممنوعیت پرتاب شونده های خوشه ای به مثابه منشور عمومی در توافقات با کشورهای دیگر» و «رویکردی اتخاذ شود که مبارزه علیه پرتاب شونده های خوشه ای در برنامۀ کمکهای بیرون از اتحادیۀ اروپا گنجانده شود».
ولی اسرائیل این ممنوعیت سلاح های خوشه ای را امضا نکرده و حتا در جستجوی دور زدن محدودیتهای آن می باشد.
«استقلال کامل»
اسرائیل در جستجوی توپهای جدید برای توپخانه اش، به توپهائی تمایل نشان داد که توسط کارخانۀ آلمانی (Krauss-Maffei Wegmann)KMW ساخته می شود. ولی بجای این کارخانه، به گزارش هاآرتص در این هفته، اسرائیل بجای خرید این توپ ترجیح داد توپهائی ساخت البیت سیستمز را خریداری کند، زیرا بیم داشت که سازندۀ آلمانی (آلمان یکی از کشورهای امضا کنندۀ منشور ممنوعیت سلاح خوشه ای) محدودیتهائی برای توپهایش در نظر بگیرد تا امکان پرتاب گلولۀ خوشه ای وجود نداشته باشد. یکی از افسران بازنشستۀ ارتش اسرائیل که بخوبی با این موضوع آشناست، برای هاآرتص توضیح داده است که اسرائیلی ها نگران بودند که آلمانی ها با «استقلال کامل» در استفاده از سلاح ها توافق نداشته باشند.
این افسر بازنشسته اظهار داشت که «به نفع ما می بود که خرید را به مناقصه بگذاریم، زیرا قیمت را کاهش می داد، ولی ما به توپی نیازمند بودیم که هیچ محدودیتی در استفاده از آن وجود نداشته باشد».
به گزارش هاآرتص، اسرائیل به ساخت و اقدام برای ذخیره سازی پرتاب شونده های خوشه ای ادامه می دهد، با وجود این مهمات خوشه ای اخیر از این پس حجم خیلی کمی از بمبهای کوچکی که فوراً منفجر نمی شوند را در خود جای می دهد.
گرچه اسرائیل منشور منع سلاح های خوشه ای را امضا نکرده، با وجود این دیدبان حقوق بشر گفته است که شرکت البیت بهتر است از ساخت این سامانه ها را متوقف کند.
ماری وایرهام Mary Wareham مدیر مدافع در بخش جنگ افزار در دیدبان حقوق بشر به نشریۀ انتفاضۀ الکترونیک توضیح داده است که « در کشورهای دیگری که امضا کنندۀ منشور منع جنگ افزارهای خوشه ای نیستند، برخی از شرکتهای تولید کننده از این رویکرد پی روی کرده اند».
و خاطر نشان کرده است که در ماه اوت گذشته، کارخانۀ آمریکائی تکسترون سیستمز Textron Systems اعلان کرده است که تولید پرتاب شونده های خوشه ای را متوقف کرده است.
Singapore Technologies Engineering به سهم خود در نوامبر 2015 اعلان کرد که از این پس ساخت مین ضد نفر و بمب خوشه ای را متوقف کرده است.
جنگ افزارهای آزمایش شده روی فلسطینی ها
ریوکا بارنارد Ryvka Barnard مسئول اردوی حقوق بشر (War on Want ) در نشریۀ انتفاضۀ الکترونیک نوشته است :«البیت سیستمز، نخستین کارخانۀ جنگ افزار سازی اسرائیل با افتخار از آزمایش جنگ افزارهایش در جنگ واقعی یاد می کند»، چنین ادعائی به این معناست که طی حملآ نظامی اسرائیل علیه فلسطینی ها به کار برده شده است»
«البیت فسفر سفید، توپ با قابلیت شلیک گلوله های خوشه ای و جنگ افزارهای متعدد دیگری را نیز تولید کرده که به ویژه تلفات سنگینی به غیر نظامیان وارد می کند. می بینیم که بسیاری از این جنک افزارها از دیدگاه منشور بین المللی که کشورهای اتحادیۀ اروپا آن را امضا کرده اند ممنوع اعلان شده است.»
اتحادیۀ اروپا از تأمین مالی سازندۀ جنگ افزار دفاع می کند
البیت یکی از بهره برداری کننده های سخاوتمندیهای اتحادیۀ اروپاست. این شرکت جنگ افزار سازی نزدیک 6 ملیون یورو از مالیات دهنده های اروپائی در چهار چوب چشم انداز 2010 (Horizon 2020 برنامه ای اروپائی ست برای پژوهش و توسعه طی 2014 تا 2020. این برنامه در ادامۀ هفتمین برنامۀ پژوهشی و پژوهش برای رقابت و نوآوری 2007 تا 2013) و دیگر کمکهای اروپائی برای پژوهش.
ولی اتحادیۀ اروپا این بودجه را حتا پس از این که ساخت توپ برای گلوله های خوشه ای برای اسرائیل توسط البیت افشا شد متوقف نکرد.
سخنگوی هیئت اروپا روز پنجشنبه در نامه ای به نشریۀ انتفاضه الکترونیک نوشته است : «تأمین مالی پژوهش از سوی اتحادیۀ اروپا در چهار چوب چشم انداز 2020 به ویژه پژوهش برای اهداف نظامی را خارج از برنامۀ خود می داند.»
و سخنگو اضافه می کند که «ساخت و سازهای متعددی به کار بسته شده تا بودجه های اتحادیۀ اروپا در فعالیتهائی به کار بسته شود که در تناسب قوانین بین المللی باشد». از جمله این ساخت و سازها گروهی را می بینیم که رسیدگی به امور « سنجش اخلاقی » را به عهده دارد.
با وجود این، یک گروه از کارشناسان مجرب حقوق بین الملل اخیراً روند ارزیابی برنامۀ چشم انداز 2020 را مورد انتقاد قرار داده و نشان داده اند که اتحادیۀ اروپا موازین مربوط به ممنوعیت تأمین مالی افراد و مؤسسات که به شکنجه، جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت دست زده اند و یا با آن در تبانی بوده اند را ندیده گرفته است.
تشویق عینی و مادی برای جنایات اسرائیل
محمد حاج موسی، قربانی بمب خوشه ای، از تخت خوابش در اردوگاه فلسطینیان در صور در جنوب لبنان، 29 مارس 2010 (AFP)
فعالین در اردوگاه تفکیکی که اتحادیۀ اروپا بین فعالیتهای نظامی و غیر نظامی شرکتی مثل البیت قائل می شود را قبول ندارند و تأمین مالی سازندگان جنگ افزار اسرائیلی را به مثابه آزاد گذاشتن دست اسرائیل در عبور از منشور منع سلاح های خوشه ای تلقی می کنند.
بارنارد به انجمن War on Want گفت : «اتحادیۀ اروپا و کشورهای عضو مثل بریتانیا می پذیرند که اسرائیل دائماً با اشغال نظامی و حمله به فلسطینی ها قوانین بین المللی را نقض می کند. ولی مانع از این نیست که دولت و شرکتهای جنگ افزار سازی اسرائیل را با پولی که به پژوهش اختصاص دارد و علاوه بر این با قراردادها و توافقات تجاری ماشین جنگی اسرائیل را تشویق می کنند. اتحادیۀ اروپا با تشویق مادی و داد و ستد جنگ افزار با اسرائیل ناقض حقوق فلسطینی ها بوده و جنایات جنگی اسرائیل را ندیده می گیرد. وقت آن رسیده است که اتحادیۀ اروپا و همۀ کشورهای عضو قوانین بین المللی را جدی بگیرند و از مبادلات نظامی در هر دو سو جلوگیری کنند.»
فعالان در سطح اردوی اروپا دائماً البیت سیستمز و شاخه های آن را برای نقشی که در حملات اسرائیل علیه غیر نظامیان فلسطینی داشته اند مورد اعتراض قرار داده اند.
«در آنجائی که دولتها قوانین خودشان را رعایت نمی کنند و به امور اسرائیل توجهی نشان نمی دهند، شهروندان عادی به فراخوان فلسطینی ها پاسخ گفتند و اردوی بایکوت و مجازات علیه اسرائیل را راه اندازی کردند».
در مقاله ای که به فجایع مربوط به جنگ افزار خوشه ای اختصاص داشته، گیدون لوی Gideon Levy در هاآرتص نوشته است که تصمیم اسرائیل در ندیده انگاشتن ممنوعیت بین المللی نشان می دهد که «می خواهد شما هر چه بیشتری از غیر نظامیان ا به قتل برساند».
آیا اتحادیۀ اروپا نیز در یاری رساندن به این سیاست نسل برانداز مصمم است ؟
La source originale de cet article est The Electronic Intifada
Copyright © Ali Abunimah, The Electronic Intifada, 2017
لینک منبع اصلی برای ترجمۀ فارسی :
ترجمۀ حمید محوی
پاریس 20 اوت
