قدرمنو هیواد والو زه دوه شیان د انسان او حیوان او پرندګانو په وجود کی پیژنم او ورباندې ډیر ښه پوهیژم ، اول ېې عقل دی او دوهم ېې غریزه ده ، دغه دواړه د انسان د خلقت سره یو وخت پیدا شوي دی او انکشاف ېې کړۍ او دزمانې په تیریدو سره ېې د تکامل دوران تۍ کړي او خاصتا د انسانانو په منځ کې تر ننه ډیره وروسته پاتې والۍ او عقب ماندګی وینم او علتونه ېې هم ډیر دی .
۱ – عقل ( د مادېې خصلت ته چې موږ ورته مغز وایو ویل کیژي او دغه ماده ډیره په عالی او او فوقالعاده لوړو مدارجو کی قرار لري چې نني انسان دهغو ټول سلولونه – حجرات – اعصاب – او ارتباطات تثبیت کړي دی ، خو په ډیر تعصب سره چې زموږ افغانانو خاصتا هغو کسانو چې فروفیسری لری – دکتورا لری – ارکان حربان دی – ماستران دی – عالمان دی او خاصتا ځان ته مغز متفکر هم وایی خو ددوی ماغزو تر ډیره انکشاف نه دی کړۍ او ماغزه ېې (( زندانی یا په بندیحانه کی پراته دی )) یعنې که دغو دواړو ماغزه درلودلۍ نن به ېې کارونه مغزداره کسانو ، عقل لرونکو ته سپارلي وو ، خو بد بختانه چې ددوی ماغزه بندی دی نو د بندی مغزو نه د ابتکار او نوشتګرۍ هیله کول هم غلط کار دی ، ددغو دوو نفرو علمیت او تجربه فقط په یوه شې کې نغښتې ده او هغه ( غلا – چپاول – ځانونه ملیاردران کول – ځانونه د خلکو په سر باداران او امرین کول – د ځانونه د مافیا مشهور رهبران جوړول ـ ځانونه مشهور قصابان معرفی کول – ځانونه تل تر تله د امریکا – پاکستان – عربانو – ایران – چین – روسانو – هندوانو – مزدور او غلامان معرفی کول او په دې ترتیب یو وزیر یا والی یا قوماندان ېې داسې یو افغان ونه ټاکلو چې هغو د تنظیمی یا جهادی رهبرانو او تفنګ سالارانو سره اړیکه نه درلوده ، ۳۷ کاله افغانستان د ( دمجاهد – طالب – داعش غرب او پاکستان او عربانو اوایران ) په ولکه کې ژوند کوی او د عامو خلکو وینه تویوي ، اصلی علت ېې دا دی چې ماغزه ېې زندانی دی ( په تصبو – الله اکبر – نعره تکبیر باندی متکی دی ) مقصد می د اشرف غنی او ډبل عبدالله څخه دی ، دوی اصلا ماغزه لری خو زندانی یا بندی دی او دبل چا په اختیار کې دي ، دوی اصلا غریزه لري .
غریزه : – د مغزو هغه وروسته پاتي او نه انکشاف یافته حالت ته وایی چې هر څه لاتعبدی – فوری- ناخود اګاه – تصادفی- دیکته شوي – دبل دخولی نه اوریدلي اوازونه ، حرکات ، فعل او انفعالات ، تحریکات او بل اخره د ( ډي ان اي ) میراثي برخه شمیرل کیژي ، چې ورته غریزه وایی . چې تر ننه همیشه د ماغزو لرونکو له خوانه قربانی شوی – وژل شوی – مړه شوی – شکار شوی – ویشتل شوی – فریب ورکړل شوۍ او خوړل شوی دی ، تاسې به لیدلي وي چې په یوه مزرعه کې سیل د کوترو یا زاغانو ناست وی که یو زاغ یا یوه کوتره یو غږ وکا نو نور بیدون له دی نه چې فکر وکا – بیدون له دی نه چې څلور طرف وګوري ، فورا دیوه سره پورته کیژي حیوانات او پرندګان د مور او پلار په شان عمل کوی او د دوی فعل او حرکات تعقیبوی ، همدا وجه ده چې مجاهدین – طالبان – داعشیان هغه کارونه تکراروی او عملی کوی کوم چې سیدقطب- حسن البناد – عبدالوهاب – خمینی – مزاری- ربانی – محقق- خلیلی – سیاف – حکمتیار – احمدشاه مسعود – ضیامسعود – ولی مسعود – ډبل عبدالله – فهیم او کورنی ېې – قانونی – بسم الله محمدی – اسماعیل خان – دوستم – اشرف غنی – حامدکرزۍ او ټیمونو ېې دیوه سره د (( سي آی ای او همدارنګه آی اس آی — سپاه پاسدارانو او عربانو او چینایانو )) دیکټاټ په پټو سترګو منی او عملی کوي ېې ، که ېې عقل زندانی نه وای نو به دوی په دیره سادګۍ سره د نني کشمار د ختمیدو لاری پیدا او ورته به ېې د پای ټکۍ ایشودلۍ وو .
عقل یا ماغزه چې زندانی نه وی او ازاد وي په او هامو بند نه وی هغه وخت انسانان کولای شي وطن ته – خلکو ته – همنوع ته – محیط ته – خدمت وکړي ، بندی یا زندانی ماغزه په هغو کسانو کی ډیر شتون لری چې د او هامو په دام بند وي ، لکه ریس جمهور غني ، ډبل عبدالله او معاونین ېې ټول دیوه جنسه کسان دی د ټولو ماغزه زندانی یا بندی دی( او یوه هم ددولت داری او حکومت دارۍ تجربه نه درلودله او نه ېې لري ) زه چې همیشه وایم ترکاني دبیزو کار نه دی ( یعنې دولت داری د اشرارو یا هغو کسانو چې صرف میر یا حلاصه او کنزیا مراح لوستی وې هغه حکومت نه شي کولای ، ځکه ددوی ماغزه زندانی یا بندی دی ، له پاره ددې چې د افغانانو ماغزه له بنده خلاص شي یوه وطن پرست – یوه اصیل – یوه واقعی – یوه مستقل – یوه ازاد – یوه با غیرته او با عزته او یوه پاک افغان ته ضرورت دی چې د افغانستان د ریاست جمهورۍ واکې په لاس کې واخلی او ورته ځان غونته کابینه او حکومت جوړ کړي هغه وخت زه باور لرم چې ازاد ماغزه به د افغانانو سرنوشت وټاکي ، او په غیر صورت کې ۱۰۰ کاله نور به همدا اخوانیان او مجاهدین او طالبان او داعشیان در باندې حکومت کوې ، که ځانونه خلاصوۍ هم مو خوښه او که همیشه د زندانی مغزو تر تاسیر لاندی ژوند کوي هم مو خوښه ؟؟؟؟