چرایی سنگ‌اندازی واشنگتن در مسیر عضویت فلسطین در سازمان ملل
توجیه به سبک کاخ سفید وتوی آمریکا چه معنایی داشت؟
آمریکا هرچند بعد از دهه ۹۰ همزمان با سلسله مذاکرات بین اعراب و اسرائیل تلاش کرده بود که خود را به عنوان میانجی صادق معرفی کند اما امروز کاملا روشن است که از یک طرف نه کشورهای عربی و فلسطین این موضع آمریکا را قبول کرده اند و نه آمریکا بنا دارد تا این نقش به اصطلاح میانجیگرانه را بدون اطمینان از جلب نظر اسرائیل انجام دهد. بنابر این سیاست امریکائی ها در قبال طرح دو کشوری و مبنای این کشور در پیگیری این طرح بدون توجه به تفسیر اسرائیل از این مسئله نیست.
شورای امنیت سازمان ملل روز جمعه قطعنامه عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل را مورد بررسی و رای گیری قرار داد. آمریکا در جلسه بامداد روز جمعه شورای امنیت سازمان ملل، قطعنامه پیشنهادی الجزایر که خواستار عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل می‌شد را وتو کرد. تصویب این قطعنامه به معنای به رسمیت شناختن کشور فلسطین بود. این رای بیش از شش ماه پس از بمباران نوار غزه توسط اسرائیل صورت می گیرد که بیش از ۳۳۰۰۰ فلسطینی را کشته و منطقه ساحلی را در یک فاجعه انسانی فرو برده است. این چهارمین وتوی آمریکا در جهت حمایت از رژیم صهیونیستی از آغاز جنگ غزه است.
قطعنامه عضویت رسمی فلسطین در سازمان ملل برای تصویب در شورای امنیت به حداقل ۹ رأی موافق، بدون وتو از سوی آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه یا چین نیاز داشت. در این رأی‌گیری، از ۱۵ عضو شورای امنیت، ۱۲ عضو به قطعنامه رأی مثبت دادند و آرای انگلیس و سوئیس نیز ممتنع بود. آمریکا تنها عضوی بود که رای منفی داد و بدین ترتیب این قطعنامه را وتو کرد.
واکنش ها به وتوی آمریکا
بسیاری از کشورها به وتوی قطعنامه عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل توسط آمریکا واکنش منفی نشان دادند.
تشکیلات خودگردان فلسطین مخالفت آمریکا با عضویت کامل این کشور در سازمان ملل را محکوم و آن را ناعادلانه و غیرموجه توصیف کرد. نماینده فلسطین در سازمان ملل درباره حق تعیین سرنوشت این کشور گفت که این حق سازش، تاخیر یا تعلیق را نمی‌پذیرد. وی افزود: «اسرائیل یک قدرت استعماری است که هدف آن محو مردم فلسطین، تمدن و فرهنگ آن‌هاست».
همچنین واسیلی نبنزیا نماینده روسیه در سازمان ملل گفت:« ایالات متحده چشمان خود را به روی فجایعی که در غزه، کرانه باختری و قدس شرقی در حال وقوع است، بسته است». او همچنین این اقدام آمریکا را تلاش ناامیدکننده برای توقف مسیر اجتناب ناپذیر تاریخ توصیف کرد.
نبنزیا گفت: «ایالات متحده یک بار دیگر نشان داد که واقعاً در مورد فلسطینی ها چه فکر می کند. از دید واشنگتن، آنها لیاقت داشتن کشور خود را ندارند و تنها مانعی در مسیر تحقق منافع اسرائیل هستند».
وزیر خارجه ایرلند هم از این اقدام آمریکا ابراز ناامیدی کرد و گفت: «زمان آن فرا رسیده که فلسطین جایگاه شایسته خود را در میان کشورهای جهان به دست آورد».
عمار بن‌جامع نماینده الجزایر در سازمان ملل هم گفت: «رای ندادن به عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل متحد یک شرم ابدی و یک اشتباه بزرگ و نابخشودنی است».
چین نیز که روز پنجشنبه اعلام کرده بود از عضویت رسمی کشور فلسطین در سازمان ملل حمایت خواهد کرد به وتوی قطعنامه پذیرش کامل عضویت فلسطین در سازمان توسط آمریکا واکنش نشان داد و آن را ناامیدکننده خواند. فوکونگ نماینده دائم چین در سازمان ملل گفت: «رویای چند دهه ای مردم فلسطین در زمانی که پذیرش فلسطین به عنوان عضو کامل سازمان ملل متحد بیش از هر زمان دیگری ضروری است، بر باد رفته است». وی افزود : «زیر سوال بردن توانایی فلسطین برای حکومت کردن قابل قبول نیست. ایجاد یک کشور مستقل یک حق مسلم برای مردم فلسطین است که نمی توان آن را زیر سوال برد».
فوکونگ تاکید کرد که چرخ های تاریخ به جلو می چرخند و فلسطین و اسرائیل روزی در کنار هم در صلح زندگی خواهند کرد و قول حمایت چین را برای تحقق آن روز داد.
در این بین وزیر خارجه رژیم صهیونیستی از این اقدام آمریکا استقبال کرد و مدعی شد پیشنهاد به‌رسمیت شناختن کشور فلسطین پس از عملیات مقاومت فلسطین در هفتم اکتبر، «هدیه‌ای برای تروریسم» است.
وزیر امورخارجه اسرائیل گفت: «از آمریکا به خاطر وتوی پیش نویس این قطعنامه شرم‌آور در شورای امنیت سازمان ملل متحد تمجید می‌کنم».
یسرائیل کاتس در صفحه رسمی خود در شبکه اجتماعی ایکس بدون اشاره به جنایت‌های رژیم متبوعش در ماه‌های گذشته در غزه افزود: «قطعنامه پیشنهادی برای به رسمیت شناخته شدن کشور فلسطین، ۶ ماه پس از بزرگ‌ترین کشتار یهودیان پس از هولوکاست صورت گرفت که در صورت تصویب، پاداشی برای تروریسم بود».
توجیه آمریکا
پس از جلسه شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل که با وتوی آمریکا به بن بست کشیده شد، نماینده آمریکا اقدام کشورش در جلوگیری از عضویت کامل فلسطین را توجیه کرد.
در همین ارتباط نماینده آمریکا در نشست شورای امنیت سازمان ملل مدعی شد که عضویت فلسطین در سازمان ملل تنها از طریق مذاکره مستقیم با اسرائیل و تحت حمایت آمریکا صورت خواهد گرفت.
رابرت وود، نماینده آمریکا در سازمان ملل گفت: «پرزیدنت بایدن به وضوح گفته است که صلح پایدار در منطقه تنها از طریق راه حل دو کشوری با توافق دوجانبه حاصل می شود. هیچ مسیر دیگری وجود ندارد که امنیت و آینده اسرائیل را به عنوان یک کشور یهودی دموکراتیک تضمین کند. هیچ مسیر دیگری وجود ندارد که تضمین کند فلسطینی‌ها می‌توانند در آرامش و با عزت در کشور خودشان زندگی کنند». وود ضمن بیان اینکه اعضای شورا مسئولیت دارند تا اطمینان حاصل کنند که اقدامات آنها منجر به صلح و امنیت بین المللی می شود و با الزامات منشور سازمان ملل سازگار است، افزود :«برای مثال، سؤالات حل نشده ای وجود دارد که آیا متقاضی دارای معیارهایی است که به عنوان یک کشور در نظر گرفته شود یا خیر. ما مدتهاست که از تشکیلات خودگردان فلسطین خواسته‌ایم اصلاحات لازم را برای کمک به ایجاد آمادگی برای تشکیل دولت انجام دهد، با این حال حماس، یک سازمان تروریستی است که در حال حاضر در غزه قدرت و نفوذ دارد.به همین دلایل است که آمریکا رای منفی داد.» وود تاکید کرد که این رای مخالفت با تشکیل کشور فلسطین را منعکس نمی کند، بلکه تصدیق این است که راه حل تنها از مذاکرات مستقیم بین طرفین حاصل می شود.
تاریخچه حضور فلسطین در سازمان ملل
فلسطین اکنون ناظر دائمی در سازمان ملل است. محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان سپتامبر ۲۰۱۱ درخواست عضویت فلسطین در سازمان ملل متحد را ارائه کرد، اما سازمان ملل در نوامبر ۲۰۱۲ تنها موافقت کرد که فلسطین به عنوان ناظر غیرعضو در این سازمان پذیرفته شود. فلسطین اکنون مانند واتیکان نمی‌تواند در مجمع عمومی رای دهد، اما می‌تواند در نهادهای سازمان ملل، مانند دادگاه کیفری بین‌المللی شرکت کند.
در ماه آوریل، فلسطین نامه ای به شورای امنیت سازمان ملل ارسال و درخواست کرد که پیوستن آن به سازمان ملل متحد به عنوان یک عضو دائمی را دوباره بررسی کند که در ۸ و ۱۱ آوریل برای بحث در مورد این موضوع سازمان ملل تشکیل جلسه داد اما به نتیجه ای نرسید.۱۰ روز پیش نیز تشکیلات خودگردان در نامه‌ای به شورای امنیت درخواست عضویت دائم فلسطین در این سازمان را بار دیگر مطرح کرد؛ موضوعی که بررسی آن از دوشنبه گذشته آغاز شد و کشور الجزایر پیش نویس قطعنامه عضویت کامل فلسطین را در سازمان ملل به شورای امنیت سازمان ملل ارائه کرد و خواستار طرح آن در نشست روز جمعه این شورا شد.
چرا آمریکا وتوکرد؟
آمریکا هرچند بعد از دهه ۹۰ همزمان با سلسله مذاکرات بین اعراب و اسرائیل تلاش کرده بود که خود را به عنوان میانجی صادق معرفی کند اما امروز کاملا روشن است که از یک طرف نه کشورهای عربی و فلسطین این موضع آمریکا را قبول کرده اند و نه آمریکا بنا دارد تا این نقش به اصطلاح میانجیگرانه را بدون اطمینان از جلب نظر اسرائیل انجام دهد. بنابر این سیاست امریکائی ها در قبال طرح دو کشوری و مبنای این کشور در پیگیری این طرح بدون توجه به تفسیر اسرائیل از این مسئله نیست و چون اسرائیل در دولت نتانیاهو با این طرح به طور کلی و بویژه در این دوره زمانی مخالف است –چرا که عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل متحد یک پیروزی مهم و تا حد زیادی نمادین برای تشکیلات خودگردان فلسطین خواهد بود که مدتهاست به دنبال ایجاد یک دولت-ملت بوده است- انتظار می رفت که آمریکا هر طرحی در این رابطه را وتو کند.
