طلوع حماسۀ نوروزی؛ نمادی از ایستاده گی برای زنان افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید نوروز رنگین کمانی از تنوع فرهنگی و همدیگر…

شمارۀ 70 سوسیالیسم کارگری

 شمارۀ 70 سوسیالیسم کارگری نشریه سازمان سوسیالیست‌های کارگری افغانستان

رنگِ زمانه!

امین الله مفکر امینی      2025-17-03! ای اشک آهسته بـــریزکـه دردم زخودواغیــــاراست هرکـــــه رابلطف…

جشن نوروز 

رسول پویان  هزارِ چهچـه زن بـوسـتان نوروز است  هزار بیت وغزل بر…

یک"  تل"  "خان"، هزاران تلخان حماسه 

نویسنده: مهرالدین مشید اسطوره های تاریخی و حماسه های تلخانی هر کس…

هودج گل

شادباش ای دل ز بشگفتن خبر دارد بهار در چمن گلهای…

  و من به دور‌دست‌ها نگاه می‌کنم تا روزنی برای فردای…

محمدعثمان نجیب بهار میمنت میمونی‌ست، اگر باشکوه‌تر شکوهنده‌گی داشته باشد. چیزی…

  بهار امید

               کاش بینم  همجا  فصل  بهاران  باشد  نور خورشید بهر روزنه  یکسان…

تخم مهر کاشت دربهار!

امین الله مفکر امینی            2025-21-03! هـــــزاران بهارآمــــــد وهم هـزارانِ دیگـرآیــــــد ولی بهارزنده گـــــــی…

دشمنی با زمامداران و سیاستگران خاین را قومی نسازید

نویسنده: مهرالدین مشید ارایۀ راهکار ها برای همگرایی بجای زهر پاشی…

سراسری انجمن سراسری حقوقدانان افغانستان اعلامیه هیات اجراییه انجمن

سیزدهم مارچ ۲۰۲۵ مطابق ۲۳ حوت ۱۴۰۳ شمسی هیات اجراییه انجمن…

له ښاغلي (استاد پوهاند ډوکټور اجمل ښکلي) سره د سمبولیسم…

مرکوال: انجنیر عبدالقادر مسعود ادبي مکتبونه د هغو خوځښتونو، نورمونو، لیدتوګو…

صفای عشق 

رسول پویان  جلوۀ صـورت حـدیـث خـفـتۀ سـیرت کند  عقل ازسودای دل لرزان…

تبلیغات نفاق انگیز

تبلیغات نفاق انگیز گاهی اوج می‌گیرد و گاهی فروکش می‌کند،…

افغانستان در چرخه ی بازی های ژئوپلیتیک کشور های منطقه…

نویسنده: مهرالدین مشید برتری های ژئوپولیتیکی افغانستان و ناکارآمدی زمامداران و…

دزد گورستان شهر یا بهلول دانای دگر؟

در این سیاهه میان سپید‌سرایی و هیچ‌مه‌دان‌سرایی شناوری دارم.محمدعثمان نجیبآن…

دلدادن!

امین الله مفکر امینی          2025-08-03! دلــــدادن بــه هربیـــوفا لطمه برعشق اســــت هم آخـــــوشی…

هشتم مارچ و فریاد های در گلو شکسته شده ی…

نویسنده: مهرالدین مشید حماسه های شکوهمند و تاریخ ساز زنان افغانستان…

حدیث زن

 ای زن محبوب هستی مایه بالندگی  وی توی لطف خدایی در…

التماس یک گدا

شعر از خاک پای عالم : خلیل پوپل تورنتو - کانادا دوستان…

«
»

فرقۀ استقلال و تجدد

قاسم آسمایی

فرقۀ استقلال و تجدد چه وقت، در کجا، توسط کی؜ ها ایجاد و اعضای آن بعد از سقوط دولت امانیه چه سرنوشتی داشتند؟

«مرامنامۀ اساسیۀ فرقه استقلال و تجدد» به تاریخ 30 سنبله 1307 توسط «مطبعه شرکت رفیق» در سه صفحه و 11 ماده چاپ شده است.

در این سند آمده است که: «فرقۀ استقلال و تجدد که ملت افغان؜ را بموقع ترقی و رفاه ارتقا می؜دهد، امکان هر قسم ادارۀ استبداد را مسدود می؜سازد و با كمال قناعت قلبيه و غايۀ سياسيه قبول و اعلان می؜نماید که حفاظت استقلال مملكت حالاً و آتیاً از هرگونه تهلكه و تعرضات وظيفۀ عاليۀ مليه و وطنيۀ هر فرد فرقه استقلال و تجدد است.»

در این سند قید شده که «رئیس عمومی فرقه استقلال و تجدد و بانی فرقه مذکور اعلیحضرت غازی امان الله خان می؜باشد.»

برای دریافت معلومات و اطلاعات بیشتر پیرامون این سند تاریخی و «فرقۀ استقلال و تجدد» از شماری دوستان خبیر طالب کمک شده و در کتاب ؜های دست داشته تاریخ از جمله کتاب مستطاب «افغانستان در مسیر تاریخ» و کتاب ارزشمند «افغانستان در پنج قرن اخیر»، به جستجو پرداختم که با تأسف مطلبی را پیرامون این فرقه نیافتم. روی همین ملحوظ، خواستم تا با شریک ساختن محتوای این سند تاریخی از هموطنان عزیز و مورخین و جستجوگران تاریخ و سیاست وطن طالب کمک شده تا داشته ها و برداشت های خودرا درباره فرقه و سرنوشت اعضای آن بعد از سقوط دولت امانیه در اختیار مشتاقان تاریخ وطن قرار دهند تا گوشه تاریک از تاریخ سازمان های سیاسی وطن روشن گردد.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

متن مکمل «مرامنامۀ اساسيۀ فرقۀ استقلال و تجدد»

(۱) فرقۀ استقلال و تجدد که موافق قانون جمعيت ها تشکیل شده يك جمعیت ملی و سیاسیست که مرکز آن کابل است.

(۲) فرقۀ استقلال و تجدد که ملت افغان؜ را بموقع ترقی و رفاه ارتقا می؜دهد، امکان هر قسم ادارۀ استبداد را مسدود می؜سازد و با كمال قناعت قلبيه و غايۀ سياسيه قبول و اعلان می؜نماید که حفاظت استقلال مملكت حالاً و آتیاً از هرگونه تهلكه و تعرضات وظيفۀ عاليۀ مليه و وطنيۀ هر فرد فرقه استقلال و تجدد است.

(۳) فرقه، خرافاتی را که به اساس دین اسلام مطابقت ندارد و در اثر اعتیادات جزو اعتقاد گرفته شده آن را از سیاست و اختلاطات متنوع سیاست تخلیص نموده قوانین سیاسی، اجتماعی، اقتصادی ملت را تشکیل و احتیاجات عمومیه را به اساسی که بمدنیت عصر حاضر و علوم و فنون تجربه شده اطمینان بخش تطبيق بشود، تامین می؜نماید.

(٤) فرقه تمام فعالیت و همت خود را برای آسایش و رفاهیت عامه و حاکمیت ملی افغان وقف می؜نماید، و در نظر قانون يك مساوات مطلق را برای تمام افراد قبول می؜کند، امتیازات هيچ يك عائله، هيچ يك صنف، هيچ يك جماعت، هيچ يك فرد را نمی؜شناسد.

رفع اجحاف و مظالم انسداد حق تلفی، رجحان لیاقت و اهليت را وظیفۀ وجدانيه و وطنیه خود می شمارد.

(٥) فرقه رابطه قوی وحدت قلبیه، حسیه و فکریه را در هموطنان خود تزریق و تخلیق نموده در تمام شعبات فعالیت این اساس را در موقع اعتبار و مرعیت می؜آرد، تطبيق حاكميت قوانين موضوعه را بالای هر فرد مملکت مفکورۀ قطعیۀ خود می؜شمارد.

(٦) فرقه کوشش می؜کند که توجه عامه ملت را در سایه مساعی جديانۀ خویش در راه ترقی و رفاه ملت طوری جلب نماید که ملت طبعاً افراد فرقه را بر غير فرقه بموقع انتخاب وکلای شورای ملی ترجیح بدهد.

(۷) تشكيل فرقه از مرکز آغاز و به سائر نقاط مهمۀ مملكت حتى قریه ؜ها و محله؜ ها وسعت می؜یابد .

(۸) اشخاصی كه داخل فرقۀ استقلال و تجدد می؜شوند سالانه مبلغی جزوى بخزينۀ فرقه جهت مصارف اداری، اجتماعات و مراكز فرقه می پردازند.

(۹) رئيس عمومی فرقه استقلال و تجدد و باني فرقه مذكور اعليحضرت غازی امان الله خان می؜باشد .

(۱۰) نظامنامۀ تشكيلات و وظائف و سائر امور مربوطه به فرقه و اجراآت مرام آن بعد از ملاحظه و صحۀ جمعیت مرکزی فرقه طبع و نشر می شود.

(۱۱) این اساسات عمومی ابداً تبدیل شده نمی؜تواند.