شانسی برای نجات افغانستان باقی مانده یا فرصت‌ها از دست…

نویسنده: مهرالدین مشید بیداری وجدان جمعی مردم؛ بازسازی مشروعیت سیاسی این پرسشی…

مارکسیسم قلب جوانان را تسخیر می‌کند

ا. م. شیری «چگونه یک ایدئولوژی غربی مانند مارکسیسم می‌تواند در…

عالم تنهایی 

رسول پویان  آزاد و ســرافـــرازم در عـالـم تـنهـایی  عشق و دل بیدار است تا…

هرمشکل حل گردد

امین الله مفکرامینی           2025-10-11! نازم آن قامت رسـا که نگردد خـــــــم زاِدبــــار همــتـــــــی…

جګړه او ورور وژنه د هېواد ستونزې نه شي حل…

 نور محمد غفوری سریزه نیمه پېړۍ کېږي چې په افغانستان کې جګړه…

پاکستان؛ درگیر جنگ نیابتی هند یا اسیر میراث تروریست‌پروری های…

نویسنده: مهرالدین مشید پیاله کافی؛ دیروز زهری به کام مردم افغانستان…

مذاکره هیئت های افغانستان و پاکستان

در ترکیه از دید حقوق بین الملل عمومی این نشست‌ها برخاسته…

خُردشدن کرزی نزد پرویز مشرف و خُردساختن کشور، توسط کرزی…

بازخوانی تاریخی نه چندان دور محمدعثمان نجیب من در دوران نخست حکومت…

احمدشاه بابا

احمدشاه بابا نومیالی اتل، غښتلی، توریالی او پیاوړی ملي شخصیت:  احمدشاه…

«چپ نو» و سوسیال‌دموکراسی در افغانستان

نور محمد غفوری «چپ نو» و سوسیال‌دموکراسی در افغانستانبازاندیشی در ایدئولوژی…

تهدیدهای پاکستان برضد افغانستان؛ از سیاست بازدارندگی تا بازی ژئوپولیتیک

نویسنده:  مهرالدین مشید از سیاست بازدارنده گی تا تغییر در رهبری…

بحران مالی سازمان ملل و فاجعه انسانی در افغانستان

آزمونی برای تعهد جهانی به انسان‌دوستی و چندجانبه‌گرایی سازمان ملل متحد…

میراث سکاها در شاهنامه فردوسی: سیستان، سجستان و ایران

- دکتر بیژن باران مقدمه: شاهنامه و جغرافیای هویت ایرانی. شاهنامه…

تروتسکی در تاریخ اندیشه سیاسی چپ

leo Trotzki ( 1879- 1940 )  آرام بختیاری سنت ترور سیاسی با…

پاسخ  ما

میر عبدالواحد سادات پاسخ  ما  : بر مبنای وجدان ملی و ندای…

قهرمانی تیم فوتسال؛ نمادی از وحدت ملی و امیدی برای…

نویسنده: مهرالدین مشید شگفتن گل های لیخنند در سرزمین به تاراج…

تحول فرهنگ سیاسی؛ کلید طلایی وحدت و ثبات ملی در…

نور محمد غفوری (بخش چهارم و آخری)  ۷. ویژگی‌های فرهنگ سیاسی مطلوب برای…

ارسطو

نوموړی د لرغوني یونان او لوېدیځې نړۍ یو له لویو…

تحول فرهنگ سیاسی؛ کلید طلایی وحدت و ثبات ملی در…

نور محمد غفوری (بخش سوم) ۶. چالش‌ها و راهکارهای تحول فرهنگ سیاسی در…

تحول فرهنگ سیاسی؛ کلید طلایی وحدت و ثبات ملی در…

نور محمد غفوری (بخش دوم)  ۴. وضعیت کنونی کلتور سیاسی در افغانستان در پرتو…

«
»

غریزه در سلب عقل: دلیل نبود دولت مدرن در افغانستان…!


عقل نیروی تفکر و گوهر شناسایی حق در برابر باطل می باشد. که افلاطون پدیداری نیکی را٬ از عقل می داند٬ یعنی غریزه یا خواست نفسانی انسانی چون عقل٬ مورد یا پدیده بیرون نمی دهد٬ که همه از نیکی آن مستفید گردد.

تکامل عقل در بابت الهیات شناسی سیر عرفانی می باشد٬ که عقلانیت تا خرد سیاسی در حیطه فلسفه سیاسی همانا مضامین تخصصی حقوق و علوم سیاسی اند٬ تا سیر ملت شدن را٬ مورد تحقیق قرار داده و چالش های آنرا در افغانستان قرار ذیل می توان گفت:

·       استبداد دینی: جهاد اسلامی یا اسلامی سیاسی که آرا و نظریات محمد بن وهاب الدین نجدی بوده٬ که جمهوریت و دموکراسی را٬ تکفیر می کنند. و اعلامیه های حقوق بشری را٬ در حیطه تیوری های توطئه٬ ابزار تهاجم کفر بر اسلام تبلیغ می کنند٬ در حالیکه افغانستان از جمله پنجاه کشوری می باشد که موسسین سازمان ملل در ۱۹۴۵ گفته می شود.

·      استبداد سیاسی: استبدادی سیاسی افغانستان یعنی به جز از قوم پشتون کسی دیگر حق زمامداری را٬ نداشته باشد. و روحیه پذیرش این تیوری استبدادی در بن ۲۰۰۱ توسط معامله گران تاییدی برای منافع خودشان شد. که ادامه این تیوری تقسیم قدرت بین اقوام طی بیست سال جمهوریت بود٬ و تخصص گرایی و شایسته سالاری که بنیاد جمهوریت می باشد٬ هرگز در جامعه سیاسی افغانستان رخنه پیدا نکرده است.

در نتیجه:

عقلانیت و خرد گرایی به سبب دو آسیب فوق یعنی استبداد دینی و تیوری استبدادی سیاسی نمی تواند به گونه عملی در افغانستان پدیدار شود. راه منطقی همانا رویکرد تحقیقی دانشگاهی به پدیده های علوم انسانی برای افغانستان استکه مراکز آکادمیک کشور٬ نیز با دو استبداد متذکره مسموم گردیده است.

محمدآصف فقیری