ائتلاف های شکننده و شجره نامۀ سیاه سیاستگران افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید تغییر ناپذیری طالبان و ناتاثیر گذاری مخالفان اعتماد…

             خواب ظلمانی

خفتگا ن رویا ی  یک  آرا مش ا ند  همچوکشتی بسته…

      نسبت ونسبیت 

نسبت بیان منسوب ومربوط ،ربط وتعلق وبا مفاهیم تناسب ،متناسب…

این هم بیاد تاریخ بماند

قومگرایی و ائتلاف ها بر بنیاد قومیت حلال مشکل افغانستان نیست! گرایش…

چرا اخلاق در همه‌ عرصه‌های زنده‌گی میان بیش‌ترین بشرِ قرنِ…

اخلاق‌نگری به سیاست‌مدارانِ بد اخلاق: مورد ترامپ محمدعثمان نجیب نماینده‌ی مکتب-دینی فلسفی من…

برابری حقوی + استعداد ذاتی = شایسته سالاری...!

انسان ها٬ نظر به توانایی های ذاتی برابر آفریده نشده اند.…

مرغ رویا  

رسول پویان  مسوزان بال پـرواز پرستـوهـای زیبا را   میفگـن در قفسهای طلایی…

تعامل که انزوا؟

نور محمد غفوري په نړیوالو اړیکو کې د هېوادونو برخلیک د…

از کابل تا دیاسپورا؛ روایتی از هفت خوان رنج های…

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان؛ در گره گاۀ تروریسم و مردم این…

هویت و عوامل تعیین‌کننده آن: بررسی علمی و تحقیقاتی

نور محمد غفوری خلاصه هویت یکی از مفاهیم بنیادین علوم اجتماعی و…

نقد متافیزیک؛ شرط انقلابی بودن،شد

Metaphisik. آرام بختیاری متافیزیک؛ میان الاهیات، و هستی شناسی توهمی.   آغاز بحث متافیزیک…

جهان در آستانهٔ زوال دموکراسی

نویسنده: مهرالدین مشید فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ نقطهٔ…

اتحاد 

تابکی در رنج  و دوری ها ستیم موج  نا  پید ا…

نان آوران کوچک

   ساجده میلاد در ازدحام جاده در شب ها  کودکی پرسه می‌زند هر…

یادهانی ضروری

خطاب به کسانی که به خطا، ببرک کارمل و محمود…

روناک آلتون

خانم "روناک آلتون" (به کُردی: ڕوناک ئاڵتوون)، شاعر و نویسنده‌ی…

جګړې او ورک شوي سرتېري

حميدالله بسيا په انساني تاریخ کې جګړې تل له وینو، وېر،…

تجربه های تاریخی که به سرمایه های ملی بدل نشد

نویسنده: مهرالدین مشید شکست هایی که هر روز ما را وحشتناک…

لنینگراد دیمیتری شوستاکوویچ سمفونــیِ پیروزی ارتش سرخ بر فاشیسم 

ترجمه و تنظیم: آناهیتا اردوان این ترجمه را  به مهندس ارشد…

ارزش نقد و کم‌رنگی نقدهای ادبی

یکی از بدی‌های تاریخی در جهان و کشور ما، رنگ‌باختنِ…

«
»

راځئ چې فکرونه او لاسونه سره یو کړو!

نور محمد غفوری

له هغه وخته چې ملي دولتونه رامنځته شوي، هر هېواد د خارجی دښمنانو په وړاندې د خپلو پولو ساتنه او د ځمکنۍ بشپړتیا، ملي حاکمیت او سیاسي آستقلال د حفاظت له پاره هڅې او هاند کوي. د تاریخ په اوږدو کې د هر هېواد په داخل کې هم د مختلفو ټولنیزو ډلو، طبقو او اقشارو تر منځ د مادي نعمتونو او معنوي ارزښتونو په سر کشمکشونه روان وي. په ټاکلي تاریخي دوران کې ځینې ټولنیزې (محافظه کاره) ډلې د هیواد د موجود نظام او مسلط حالت په ساتلو کې خپلې ګټې وینی، خو نورې (ارتجاعي) او په شاتگ غوښتونکې ډلې بیا د نوي نظام په چپه کولو او د پخواني نظام او زړو تولیدی او ټولنیزو اړیکو په بیرته را ژوندی کولو او تسلط کې د خپل واک او ځواک د تر لاسه کولو چانسونه ګوري. دریمه ډله هغه مترقي کسان او ټولنیز ګروپونه دی چې د ټولنیز تکامل په پایله کې نوی رامنځته شوی نظام او نویې تولیدي او ټولنیزې اړیکې تر منسوخ شوی رژیم بهتره بولي، خو په عین وخت کې یې غلطۍ انتقادوي او د سیستم د خالیګاوو د ډکولو له پاره مشخص وړاندیزونه او د ستونځو د حل له پاره مناسبې لارې او چارې لټوي. ټولنیز پرمختګ غوښتونکي ځواکونه د تولیدي قواوو او تولیدی مناسباتو تر منځ د طبیعي کشمکش په پایله کې د ټولنې د قانونمند او حتمی پرمختګ اصول په پام کې نیسي، د تاریخ د جبری بدلونونو په مقابل کې نه دریږی او د دموکراسۍ، ټولنیز پرمختګ، ورورولۍ، سولې او عدالت له پاره هاند او هڅې کوي.

د هېواد د ملي اقتصاد وده، په ټولنیزه- کلتوري برخه کې د وخت له مقتضیاتو سره سم مثبت بدلونونه او د قانونمداره ولسي سیاسي نظام په پښو درول یو دم له آسمانه ځمکې ته نه رالویږي او لکه چې د نړیوال تاریخ او د افغانستان تجربو وښوده د خارجي عسکرو په زور او یوازې د بهرنیو بشري مرستو په واسطه هم نه شي عملي کېدای. دا د هر څه تر مخه د هیواد د داخلي فکټورونو د قانونمند عمل او د خپلو خلکو د ابتکار، زیار او زحمت په پایله کې منځته راتلای شي؛ ځکه چې د هرې طبیعي او اجتماعي پدیدې په راپیداکیدو، وده او انحلال کې د داخلي ضدینو مبارزه اساسي او د داخلي فکټورونو عمل غوره رول لري.

لکه چې وویل شول، د هېواد په هر اړخیزه وده او د ټولنې په پرمختګ کې د خپلو خلکو زیار او زحمت او په تیره بیا د مترقي ځواکونو رغنده رول د ډیر اهمیت وړ دی. د سولې او ټولنیز عدالت پلوي پرمختګ غوښتونکي ځواکونه د ټولنې په عامو ګټو او د ملی اقتصاد په وده کې او د هغو تر سیوری لاندې خپلې شخصي او ډله ایزې ګټې لټوي، نه دا چې پر عامو ملي ګټو باندې خپلو شخصي او ګروپي ګټو ته ترجیح ورکړي. سوله غوښتونکي مترقی مبارز ځواکونه د ولسي کتلو په زور د وطن د آبادۍ او د خلکو د هوساینې په خاطر د پر له پسې ریفورمونو د رامنځته کولو له پاره نه شلیدونکې او نه ستړې کیدونکې دوامداره مبارزه کوي. د سیاسي، اقتصادي او ټولنیزو- کلتوري مثبتو بدلونونو د دوام او پایښت له پاره د ولس د ډیرکیو ملاتړ اړین دی او دا ملاتړ هغه وخت تر لاسه کېدای شي چې د ټولنې د پراخه کتلو د شعور سطحه لوړه شي، له استثنا پرته د ملت د ټولو غړو له پاره د قانون په چوکاټ کې په سیاسي پریکړو کې د آزاد ګډون شرایط چمتو شي او په هېواد کې د افرادو او مختلفو ګروپونو فردي او ټولنیزې آزادۍ مراعات شي.

 د سوله ایز ژوند، ملی یووالی او ټولنیز پیوستون (همبستګۍ) په رامنځته کولو او ساتلو کې په هېواد کې د ټولنیز عدالت ټینګښت، له هر ډول تبعیض پرته د هېواد د ټولو افرادو د حقوقو برابري او په سیاسي ژوند کې د ټولو وطنوالو د آزاد ګډون امکانات اغیزمن فکټورونه دي. د خلکو د ژوند د سطحې د لوړوالی په خاطر د ملي اقتصاد تقویه او د تولیدي قواوو د مؤلدیت او مثمریت لوړوالی، د تخنیک او آی ټي (IT) رواجول او د ټولنیز ژوندانه مدرنیزاسیون او قانونمند پرمختګ غواړي. د همدې یادو شوو اساسي موخو د تحقق له پاره مبارزه د زحمتکښو تودو او ولسي پراخه کتلو د هڅو او مبارزې اساسي محور او مضمون جوړوي. هر وطنپال افغان او هرڅوک چې په افغانستان کې ژوند کوي د یوه داسې اساسي قانون تر سیوري لاندې چې بې له تبعیض او تعصبه د ټولو افغانانو حقوقو او آزادیو ته احترام ولري، د قوی ملي دولت په مټو د هېواد د ځمکنۍ بشپړتیا، ملی حاکمیت او سیاسي استقلال له پاره کار کول يې ملی او اخلاقي دنده ده. په اوسنیو سختو حالاتو کې چې هېواد مو نوی له جګړې څخه راوتلی، په افغانستان کې د مهارت او لیاقت پر بنسټ د ولاړ قانون مند او ملی حکومت موجودیت د هر افغان د زړه هيله ده. د علم او هنر په زور له غوړیدلي قوی اقتصادي بنسټ پرته د خلکو د ژوند د شرايطو ښه والی ناممکن دی. دا ټول هغه څه دي چې ټول افغانان په ګډه ورته کار کولای شي. 

د یادو شوو عامو ملی او شریکو عالي هدفونو د ترلاسه کولو له پاره د سترې ملی اجماع د جوړولو له لارې د ملی مبارزې اعلان او د ستونځو د حل له پاره د ټول ملت د فزیکی او فکري انرژۍ څخه ګټه پورته کول همدا نن د تاریخ اړینه او عظیمه غوښتنه ده. د تاریخ حکم دی چې نن افغانان او افغاني ډلې هر ډول کینې او کدورتونه شاته وغورځوي او د پورته یادو شوو محدودو، خو خورا اړینو موخو د ترلاسه کولو له پاره ګډه سراسري مبارزه وکړي. کله چې په هیواد کې د ټولو هېوادوالو په ګډون د سترې ملي اجماع له برکته د عامو وطنی اهدافو په ترلاسه کولو کې بریالي شوو، هلته بیا د نورو دوهمې درجې مهمو ارزښتونو د تر لاسه کولو له پاره د فکري تمرکز او جدی مبارزې د پیل وخت را رسیږي.

نو راځئ چې د وطن د خدمت او د ولس د سوکالۍ له پاره فکرونه او لاسونه سره یو کړو!

11.01.2024