کهن افسانه ها

رسول پویان برآمد آفـتاب از مشـرق دل در سحـرگاهان شب یلـدای تار…

مهدی صالح

آقای "مهدی صالح" با نام کامل "مهدی صالح مجید" (به…

جنگ های جدید و متغیر های تازه و استفادۀ ی…

نویسنده: مهرالدین مشید تعامل سیاسی با طالبان یا بازی با دم…

                    زبان دری یا فارسی ؟

میرعنایت الله سادات              …

همه چیز است خوانصاف نیست !!!

حقایق وواقعیت های مکتوم لب می کشاید  نصیراحمد«مومند» ۵/۴/۲۰۲۳م افغانها و افغانستان بازهم…

مبانی استقلال از حاکمیت ملی در جغرافیای تعیین شده حقوق…

سیر حاکمیت فردی یا منوکراسی تا به حاکمیت مردمی و…

نوروز ناشاد زنان و دختران افغانستان و آرزو های برباد…

نویسنده: مهرالدین مشید طالبان در جاده های کابل پرسه می زنند؛…

زما  یو سم تحلیل چې غلط؛ بل غلط تحلیل چې…

نظرمحمد مطمئن لومړی: سم تحلیل چې غلط ثابت شو: جمهوریت لا سقوط…

کابل، بی یار و بی بهار!

دکتر عارف پژمان دگر به دامنِ دارالامان، بهار نشد درین ستمکده،یک سبزه،…

ارمغان بهار

 نوشته نذیر ظفر. 1403 دوم حمل   هر بهار با خود…

چگونه جهت" تعریف خشونت" به تقسیم قوای منتسکیو هدایت شدم!

Gewaltenteilung: آرام بختیاری نیاز دمکراسی به: شوراهای لنینیستی یا تقسیم قوای منتسکیو؟ دلیل…

تنش نظامی میان طالبان و پاکستان؛ ادامۀ یک سناریوی استخباراتی

عبدالناصر نورزاد تصور نگارنده بر این است که آنچه که میان…

بهارِ امید وآرزوها!

مین الله مفکر امینی        2024-19-03! بهار آمــــد به جسم وتن مرده گـان…

از کوچه های پرپیچ و خم  تبعید تا روزنه های…

نویسنده: مهرالدین مشید قسمت چهارم و پایانی شاعری برخاسته از دل تبعید" اما…

سال نو و نو روز عالم افروز

 دکتور فیض الله ایماق نو روز  و  نو  بهار  و  خزانت …

میله‌ی نوروز

یاران خجسته باد رسیده‌ است نوبهار از سبزه کوه سبز شد…

تحریم نوروز ، روسیاهی تاریخی طالبان

                 نوشته ی : اسماعیل فروغی        در لیست کارنامه های…

طالب چارواکو ته دريم وړانديز

عبدالصمد  ازهر                                                                       د تروو ليموګانو په لړۍ کې:           دا ځلي د اقتصاد…

    شعر عصر و زمان

شعریکه درد مردم و کشور در آن نبوُدحرف از یتیم…

مبارک سال نو

رسول پویان بهـار آمد ولی بـاغ وطـن رنگ خـزان دارد دم افـراطیت…

«
»

د چین اوړمچي ښار کې طالبانو  ولي د سولې خبرو کې ګډون ونه کړ

نظرمحمد مطمئن

لیکوال او شناند

د چین هیواد په اوړمچې ښار کې د طالبانو، افغان حکومت د سولې شورا، پاکستان او چینایانو په موجودیت کې د طالبانو او سولې شورا تر منځ د سولې خبرو راپورونه نن خپاره شوې دي.

زما د معلوماتو  له مخې تر همدې نن ورځې پوري د طالبانو استازي چین ته نه دي تللي، او نه هم کومه داسي غونډه په چین کې شوې چې څلور اړخیزه (افغان حکومت، طالبان، پاکستان او چین)  دي وي.

دوه اړخیزه ناستې له چین هیواد سره د طالبانو مخکې هم شوې او پلان و چې د روان کال د می میاشتې په نیمايې کې د چین او طالبانو ګډه ناسته د پاکستان هیواد په وساطت د پخوانیو ناستو په تداوم سره وشي، ولي د بېلابېلو دلایلو له مخې دغه غونډه ځنډیدلې ده، او فکر کيږي چې طالبانو دچین  په هغه ناسته کې چې د سولې عالي شورا کسان یا د افغان حکومت استازي ګډون ولري د خپل ګډون څخه به يې انکار ځکه کړی وی، چې بیا نو داخبره د پاکستان پرځای ده چې طالبان به د افغان حکومت سره د سولې مذاکراتو ته کښينوي.

دا هم ممکن ده چې د طالبانو په نوم ( هغوئ چې د طا لبانو استازیتوب نه کوي ) ځینو کسانو په اوړمچي کې د پاکستان او افغان حکومت په خوښه غونډه کړي وي، او ځينې رسنۍ به  اوس هغه څه خپروي چې ورته ویل کیږي.

داسي معلومیږي چې له چین سره هم لوبه روانه شوې ده، د چین سره طالبانو څو ځله  ناستې درلودلي، او دغه ناستې دوه اړخیزه (طالبانو او چینايې چارواکي) وي، ولي د پاکستان وساطت پکې و، داځل به ممکن د افغانستان اړوند مسایلو باندي د چین د ډیرو معلوماتو نه لرلو له مخې هڅه شوې وي چې د چین په بې خبرې کې دغسي يوې غونډې ته لاره هواره شي چې له هغې نه د سولې د مذاکراتو په نوم استفاده وشي.

داسي خبرونه هم ترلاسه شوې چې افغان حکومت او پاکستان په ګډه ددغې ناستي چې اصل کې د طالبانو او چین ترمنځ کیدونکې وه،  د طالبانو او چین په ناخبري کې کوم پلان او اجنډا جوړه کړي وه چې ځای، نیټه او د ګډونوالو لسټونه معلوم شوې و،  همدا خبرې په ورستیو وختونو کې د چین سره پاکستان شریکې کړي وي، چین چې د افغانستان د سولې اړوند دلچسپې لري، دغه کار يې یو ښه پرمختګ ګڼلی و.

دا هم سوال دی چې د قطر د طالبانو استازي به له دغه پروګرام (څلور اړخیزه ناستې)  څخه خبر شوې وي که به کوم بل عامل وي چې د چین د اوړمچي ښار په ناسته کې يې له ګډون څخه یو ناڅاپه انکار وکړ، طالبانو به ممکن چینايې چارواکو ته امید ورکړی وي چې زموږ او ستاسي ترمنځ دوه اړخیزه ناسته کیدونکې ده، مګر په پګواش کانفرانس کې طالبانو روښانه کړي وه چې د څلور اړخیزې ناستې او د سولې اړوند مذاکراتو له پاره قطر هیواد اوسمهال د طالبانو له پاره مناسب ځای دي.

که د سولې اړوند دغه ډول مبهم حرکتونه جریان ولري، او بیا هم مجهول الهویت شخصیتونه د طالبانو په استازیتوب ناستو او غونډو ته بلل کیږي، فکر کوم چې نتیجه به یې د تیر په څیر منفي وي، او له دغه ډول مبهمو او مجهولو او پټو د سولې اړوند پروګرامونو څخه جوتیږي چې لا هم د رښتونې سولې له پاره هوډ نشته.

په تیرو وختونو کې هم هر ځل چې د رښتونې سولې له پاره هڅه شوې د بېلابېلو پټو لاسونو او کړیو له خوا يې مخه ډب شوې، د پګواش کانفرانس د سولې اړوند يوه ښه لاسته راوړنه ګڼلای شو، او د ګډونوالو غوښتنه هم وه چې دغسې ناستې دوام پيداکړي، مګر که چیرته بیا هم د شکېلو لورو له خوا صداقت نه وي، او په چین  کې د طالبانود مشرتابه او سياسې دفتر څخه په پټه د پخوا په شان د طالبانو په نوم له ځینو کسانو سره ناسته شوې وي، او یا خو ناسته نه وي شوې، مګر د سولې شورا له ادرس څخه يې خبرونه خپريږي، واضیح خبره ده چې د پګواش کانفرانس په لاسته راوړنو به منفي تاثیر ولري.

افغان حکومت باید نور د خپل ولس تمې ونه ځنډوې، او دغه ناهیلی افغان ولس نور  ونه کړوي، د سولې اړوند روښانه تګلاره خپل ولس ته وړاندي کړي، او د سولې له مجهولو تګلارو څخه ډډه ځکه وکړي، چې وخت به هم ضایع شي او د ولس اعتبار به هم د سولې اړوند په افغان حکومت  زیانمن شي.

دواړه لوري طالبان او ګډ حکومت باید هڅه وکړي چې د رښتونې سولې اړوند خپلې تګلاري له خپل ولس، ګاونډیو هیوادونو، ملګرو ملتونو او نړیوالو سره شریکې کړي، تر څو نور ولس له د سولې اړوند ګنګستیا څخه را ووځي.

د يوه سولئیز، بسیا او خپلواک افغانستان په هیله