ارزش نقد و کم‌رنگی نقدهای ادبی

یکی از بدی‌های تاریخی در جهان و کشور ما، رنگ‌باختنِ…

                یک گرفتاری با مافیا

        و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و مدنی                               (قسمت سوم…

چند شعر کوتاه از زانا کوردستانی

گاهی اتفاقی ستاره‌ای  در دفترم چشم باز می‌کند ولی، من هنوز به آفتاب نقش…

ترور عروس خدا، توسط پدران مقدس!

Hypatia(355-415م ). ترور دختر خدا، توسط پدران مقدس! آرام بختیاری نبرد مکتب و…

مخالفان پراکنده، بازیگران متحد؛ مدیریت خلای سیاست در افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید اردوگاۀ از هم گسخته؛ فرصتی برای مانورهای منطقه…

گام بزرگ به سوی مبارزهٔ مشترک

برگزاری نشست مشترک دفتر سیاسی – اجرایی و بیروی اجرائیه…

پدر سالار

ما زنان سر زمین های جنگ  زنان جهان سوم  جهان پدر سالار وقتی…

اسدالله بلهار جلالزي

له ښاغلي (اسدالله بلهار جلالزي) سره، چې د علم او…

افغانستان، سوار بر شانه های ژیوپولیتیک پرتنش و پیچیده منطقه…

نویسنده: مهرالدین مشید روایتی از زنده گی در سایه امید یا…

میراث سکاها، هویت ایرانی و مسئله تورانیان در شاهنامه 

- دکتر بیژن باران شاهنامه، خاطره حماسی سکاهای ایران، جغرافیای اسطوره‌ای…

افغانستان نقطه مرکزی جیو پولیتیک

در سیاست قدرت های مخرب نظم و ثبات ! در بردن…

شور و حال عشق 

رسول پویان  عشق دردام سیاست مرغ بسمل می شود  پـرپـر احسـاس دل بندِ سـلاسـل می شود  تا ز چنگِ بازی ی صیاد مـرغ دل پـرید  عشوه از بهر فریب دل، مشکل…

«سازش» و «سازشکاری» یعنی چه؟

‫ رفیق نورالدین کیانوری ــ پرسش و پاسخ، شمارهٔ ۲۰، دی‌ماه ۱۳۵۹ــ…

دو کلمه؛ همچون دو پرخاش

Eklektism, Dogmatism. آرام بختیاری التقاطی و دگماتیسم؛ دو واژه یا دو سیستم…

«اسپینوزا در ترازوی مکتب من بیش از این نه‌می‌دانم: فیلسوفی،…

تذکر ضروری و تازه و بکر!در پایان هر بخش لینک…

                 یک گرفتاری با مافیا

        و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و مدنی                          (قسمت دوم)                        چرا…

ژئوپولیتیک ساختار قدرت؛ تنوع قومی و آیندهٔ دولت‌سازی در افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان؛ از رویای فدرالیسم تا کابوس بالکانیزه شدن…

آیا محمد اشرف غني د بیا راڅرګندېدو په درشل کې…

نور محمد غفوری لنډیز د ۲۰۲۱م کال د اګست له سیاسي بدلون وروسته…

برگردان، یا همان واژه‌ی شناسای عربی ترجمه

محمدعثمان نجیب نماینده‌ی مکتب دینی-فلسفی من بیش از این نه می‌دانم از گذشته‌‌های…

چرا صدای گاندی ها در کوهستان‌های افغانستان پژواک نیافت ؟

نویسنده: مهرالدین مشید جغرافیای خشونت، سیاست قبیله‌ای و غیبت ماندلاها در…

«
»

دنیا څه کوي او طالبان څه کوي!

زمریال اشنا

نوره نړۍ د خپل تخنیک او تکنالوژۍ په پیاوړتیا لګیا ده او زموږ طالبان خلکو ته زړې ببولالې غږوي.

ډېرلرې نه ځو زموږ ګاونډيو هېوادونو ایران، پاکستان او تاجکستان ته کتنه کوو.

کله چې په افغانستان کې جګړه پیل شوه، نو ورپسې په ایران کې هم اسلامي انقلاب وشو او ملایان په کې واک ته ورسېدل. اوس ایران د اټومي انرژۍ په ګډون، توپونه، ټانکونه، الوتکې، بېړۍ او هر ډول څیزونه او وسایل جوړولای شي. له ۴۰ کلونو راهیسې امریکا ورته غاښونه چيچي، خو پرې د تېري او برید جراات نه لري او دا ځکه چې ایران پیاوړی تخنیک او تکنالوژي لري. زموږ پر خاوره کله یو او کله بل رادانګي ان تر دې چې مار خو چیچلو، اوس چنګښې مو هم چیچي. په زرګونه کیلومتره خاوره مو پاکستان رالاندې کړه او تراوسه یوه ستنه هم نه شو جوړولای هغه هم له پاکستانه رانیسو.

همدا ډول پاکستان درواخله، چې له موږ يې ازادي واخیسته او اوس د اټومي بم په ګډون، الوتکې، ټانکونه او هر ډول وسلې جوړولای شي.

تاجکستان، ازبکستان او ترکمنستان چې تر پرونه د شوروي په اسارت کې وو، موږ ته برېښنا راکوي او خوراکي توکي مو له هغوی دي.

که له دې جګړو څه جوړېدای نو موږ او فلسطین به د نړۍ اول نمبر ابرقدرتونه وو، ځکه تر ټولو د اوږدې مودې جګړې مو کړې دي.

  دغو جګړو ورځ تر بلې خوار او ذلیل کړو، ځکه د جهاد په نوم خپلو نفسونو ته جګړه شوې او د پردیو او متجاوزینو پرځای په کې خپل وروڼه او مسلمانان وژل شوي دي.

جهاد چې مقصد يې یوازې د الله ج د رضایت ترلاسه کول دي ډېر فضیلت لري او له لومړي سره د پرمختګ او پراختیا سبب ګرځېدلی دی.

په یوه روایت کې راځي: وايي د هارون الرشید په وخت کې د غلو یوه مشهوره ډله وه چې ان حکومت پرې ډېرې پیسې انعام ایښی و. د غلو دغه ډله نیمه شپه د ډوډۍ خوړلو لپاره د یوه کلیوال دروازه ټکوي او ورته وايي چې مجاهدین دي او ډوډۍ غواړي.

د کور خاوند په ډېر اخلاص سره ورته ډوډۍ ورکوي او د اوداسه اوبه ورته تیاروي. د یوه غله په کوزه کې چې لږې اوبه په کې له اودسه يې پاتې دي، د کور خاوند یې اخلي او د یوه زوی په پښو یې وهی چې له موره شل پیدا شوی و. دی الله ج ته سوال کوي چې د دې مجاهدینو په روی یې زوی ورغوي.

الله ج د دغه سړي دعا قبلوي او زوی یې رغېږي. سبا يي د کور خاوند د غلو له دې ډلې مننه کوي او کېسه ورته کوي.

غله چې له کوره وځي پخپلو منځو کې وايي، کله چې د جهاد نوم دومره فضیلت او ښېګڼه لري، نو خپله جهاد به څومره فضیلت لري، ولې غلا نه پرېږدو او جهاد نه کوو، نو ټول غله د هاورن الرشید دربار ته ورځي او له هغه غواړي چې جهاد ته یې واستوي.

په تذکره الاولیا کتاب کې راځي چې شیخ ابوسعید به چې کله دېوال ته ویل ځه هغه به حرکت کاوه او لکه اس به ته. ابوسعید به خلکو ته ویل چې کله ایمان سم وي؛ نو دېوال د هر چا په خوله حرکت کولی شي. له هغه وخته تر اوسه د خلکو ترمنځ دغه وجیزه پاتې ده چې وايي که ایمان سم وي، نو دېوال هم حرکت کوي.

دلته له ۴۰ کلونو راهیسې یوشمېر کسان د جهاد په نوم جګړه کوي، خو چا یې د جګړې فضیلت ونه لیده او ورځ تر بلې یې بدتري رامنځته کړې ده. هېواد یې د فقر او بدبختۍ لور ته وړی دی او له خپلو ګاونډیانو یې ۵۰۰ کاله شا ته غورځولی دی.

طالبان باید نور خپله جګړه بس کړي، ځکه خلک له جګړې ستړي دي او لکه نور ولسونه په سوله کې ژوند غواړي او هیله لري چې پیاوړی تخنیک او تکنالوژي ولري چې پردي یې خاورې ته په بده سترګه ونه شي کتلای.

طالبان د خپل نفوذ لاندې سیمو کې د پراختیايي کارونو او پروژو مخنیوی کوي او هم پخپله ایډیالوژۍ کې له پراختیا، تخنیک او تکنالوژۍ سره مخالفت لري.

د یوه عاقل او بالغ انسان په توګه هر طالب دې یو ځل خپل سر ګرېوان ته ښکته کړي او له ځانه دې وپوښتي چې دنیا څه کوي او دوی څه کوي؟ او آیا دوی د ټول د پردیو د ګټو خاطر نه کوي او یا آیا دوی د پراختیایي کارونو او پروژو مخنیوي د خپلو بادرانو د خوشالولو له پاره نه کوي؟ او په دې دوی نه پوهېږي چې دوی په دې پاکه خاوره کې خاپوړې کړي دي او د دې ملک له خاورې تغذیه شوي دي او د دې هېواد پاکه هوا تنفس کړې ده او باالخره  دا خاوره ورته د مور حیثیت لري او باید د جګړې پر ځای د سولې لار غوره کړي څو پرمختګ او پوهې ته لاره هواره شي او خلک د ارام ساه وباسي.

پای