کهن افسانه ها

رسول پویان برآمد آفـتاب از مشـرق دل در سحـرگاهان شب یلـدای تار…

مهدی صالح

آقای "مهدی صالح" با نام کامل "مهدی صالح مجید" (به…

جنگ های جدید و متغیر های تازه و استفادۀ ی…

نویسنده: مهرالدین مشید تعامل سیاسی با طالبان یا بازی با دم…

                    زبان دری یا فارسی ؟

میرعنایت الله سادات              …

همه چیز است خوانصاف نیست !!!

حقایق وواقعیت های مکتوم لب می کشاید  نصیراحمد«مومند» ۵/۴/۲۰۲۳م افغانها و افغانستان بازهم…

مبانی استقلال از حاکمیت ملی در جغرافیای تعیین شده حقوق…

سیر حاکمیت فردی یا منوکراسی تا به حاکمیت مردمی و…

نوروز ناشاد زنان و دختران افغانستان و آرزو های برباد…

نویسنده: مهرالدین مشید طالبان در جاده های کابل پرسه می زنند؛…

زما  یو سم تحلیل چې غلط؛ بل غلط تحلیل چې…

نظرمحمد مطمئن لومړی: سم تحلیل چې غلط ثابت شو: جمهوریت لا سقوط…

کابل، بی یار و بی بهار!

دکتر عارف پژمان دگر به دامنِ دارالامان، بهار نشد درین ستمکده،یک سبزه،…

ارمغان بهار

 نوشته نذیر ظفر. 1403 دوم حمل   هر بهار با خود…

چگونه جهت" تعریف خشونت" به تقسیم قوای منتسکیو هدایت شدم!

Gewaltenteilung: آرام بختیاری نیاز دمکراسی به: شوراهای لنینیستی یا تقسیم قوای منتسکیو؟ دلیل…

تنش نظامی میان طالبان و پاکستان؛ ادامۀ یک سناریوی استخباراتی

عبدالناصر نورزاد تصور نگارنده بر این است که آنچه که میان…

بهارِ امید وآرزوها!

مین الله مفکر امینی        2024-19-03! بهار آمــــد به جسم وتن مرده گـان…

از کوچه های پرپیچ و خم  تبعید تا روزنه های…

نویسنده: مهرالدین مشید قسمت چهارم و پایانی شاعری برخاسته از دل تبعید" اما…

سال نو و نو روز عالم افروز

 دکتور فیض الله ایماق نو روز  و  نو  بهار  و  خزانت …

میله‌ی نوروز

یاران خجسته باد رسیده‌ است نوبهار از سبزه کوه سبز شد…

تحریم نوروز ، روسیاهی تاریخی طالبان

                 نوشته ی : اسماعیل فروغی        در لیست کارنامه های…

طالب چارواکو ته دريم وړانديز

عبدالصمد  ازهر                                                                       د تروو ليموګانو په لړۍ کې:           دا ځلي د اقتصاد…

    شعر عصر و زمان

شعریکه درد مردم و کشور در آن نبوُدحرف از یتیم…

مبارک سال نو

رسول پویان بهـار آمد ولی بـاغ وطـن رنگ خـزان دارد دم افـراطیت…

«
»

دنیای زیر زمینی غزه، نتیجه ضعف نهاد های اطلاعاتی اسرائیل است

فرامرز  دادرس، کارشناس اطلاعاتی- فرانسه

اگر به داده های اطلاعاتی، امنیتی و نظامی منطقه فلسطین، بویژه نوار غزه بنگریم، بی شک از خود خواهیم پرسید؛ پس سازمان های امنیتی و اطلاعاتی اسرائیل که آوازه آنان در شش دهه گذشته تاکنون گوش جهانیان را پر کرده است دستکم در دو سال گذشته در غزه، به چه کاری مشغول و سرگرم کدام مسئله مهمی بوده اند؟ صد ها تونل مجهز و پیشرفته، چه زمانی، با چه روش و امکاناتی زیر گوش اسرائیل ساخته شده اند؟ سال ها است که سخن از تحریم و محاصره غزه در میان است. گفته می شد که حتی جانوران نیز نمی توانند بدون اجازه اسرائیل از آسمان، دریا، زمین و زیر زمین غزه عبور کنند. چگونه و از چه راه هایی حماس و جهاد اسلامی توانسته اند صد ها هزار تن سیمان برای ساختن تونل های بتونی غزه فراهم کنند بی آنکه سازمان های اطلاعاتی اسرائیل به این مسئله مشکوک شوند.

در غزه، ” شین بث ”  سازمان امنیت داخلی و ”  امان ”  سازمان اطلاعات نظامی ارتش اسرائیل، هشتاد درصد مسئولیت های اطلاعاتی مانند؛ تشکیل شبکه های جمع آوری اخبار، استخدام عامل، آموزش، نفوذ، هدایت منابع، بازجویی ها گاه همراه با شکنجه و از بین بردن سران حماس را به عهده دارند. شنود، شناسایی هویت و نشانی های رهبران فلسطینی ، شناسایی مکان های ذخیره موشک ها و بسیاری نیاز های اطلاعاتی اسرائیل از وظایف این سازمان ها می باشند. نقش ” موساد ” سازمان امنیت خارجی اسرائیل نیز در این راستا انکار ناپذیر است.  یکان پانصد و چهار، متخصص اطلاعات فنی ( شنود الکترونیکی، تصویر برداری و غیره) مشخصات، مختصات و الویت اهداف نظامی در غزه را برای تخریب در اختیار نیرو های ارتش اسرائیل در نوارغزه قرار می دهد،  این نیرو ها هیچگاه تصادفی و با چشمان بسته اقدامی انجام نمی دهند.

یک حریف قدرتمند در برابر اسرائیل

واقعیت را باید پذیرفت که برای نخستین بار سازمان های امنیتی و اطلاعاتی اسرائیل یک حریف قدرتمند و همطراز در برابر خود می بینند. جمهوری اسلامی وشاخک هایش! در منطقه خاورمیانه، سازمان های اطلاعاتی وامنیتی اسرائیل را به چالش کشیده و در این راستا بسیار حرفه ای عمل کرده اند و تاکنون موفقیت هایی بدست آورده اند. این نظر مورد تاًیید دیگر کارشناسان اطلاعاتی می باشد.

پس از آغاز حملات ارتش اسرائیل به غزه بود که مسئولین و مردم  اسرائیل به عمق ماجرای تونل های حماس پی بردند. در طول این چند هفته که در گیری ها خونبار بشدت در غزه ادامه دارد در اسرائیل گفتگو ها درباره این است که در واقع ارتش و سازمان های امنیتی اسرائیل تا چه اندازه در باره این تونل ها و تهدید ها علیه امنیت اسرائیل آگاهی داشته اند. این مسئله به شبکه های اجتماعی نیز کشیده شده است. برخی علیه کم کاری و ضعف سازمان های اطلاعاتی این کشور سخن می گویند.

در این رابطه گفته می شود که پس از پایان درگیری های زمینی ارتش اسرائیل در غزه،  نوبت بررسی و رسیدگی به نحوه کار مسئولین احتمالی این نابسامانی ها در سرویس های اطلاعاتی  اسرائیل فرا خواهد رسید.

نگاهی به ساختار تونل های غزه

در میان صد ها تونل ایجاد شده در زیر زمین های غزه، بیشتر آنان با وسایل ابتدایی به روش مغنی ها به عرض کوچک و در عمق کم حفر شده اند. طاق و دیواره های این تونل ها با دار بست های چوبی و بگونه غیر حرفه ای ساخته شده اند.

از سوی دیگر پس از حمله نیرو های ارتش اسرائیل به غزه شماری تونل های پیشرفته مهندسی ساز یافت شده است. این تونل ها که به تونل های تهاجمی ! تعبیر شده اند اغلب در عمق هجده تا بیست متری زمین و به درازای سه کیلومتر کشیده شده اند، این تونل ها مجهز به کابل های برق، امکانات تهویه هوا، انبار، پناهگاه اضطراری و خروجی های متعدد می باشند. ساخت این گونه تونل ها نیاز بکار گیری ترتیبات ویژه ای چون؛ طراحی، نقشه برداری مسیر، زمین شناسی، خدمات فنی، ابزار حفاری  و مهندس و کارگر مورد اعتماد دارد. هزینه هر یک این تونل ها میان سه تا ده میلیون دلار بر آورد شده است.

 اصول اساسی حفاظت و امنیت در رابطه با حفر تونل ها در غزه

مهم ترین مسئله در شرایط جنگی منطقه فلسطین و غزه، اصل  پنهانکاری، حفاظت و امنیت در برابر عوامل اطلاعاتی اسرائیل و دیگر کشور ها می باشد. مخفی نگهداشتن و پنهانکاری در برابر فن آوری های پیشرفته مانند، ماهواره های جاسوسی، هواپیما های شناسایی با و بدون سرنشین ، فن آوری های مربوط به زمین شناسی و کشف لرزه ها و حفاری زمین از اصول مهم  امنیت و حفاظت در حفر تونل ها بوده است. رفت و آمد های مکرر و مشکوک به یک منطقه می توانسته توجه دستگاه های اطلاعاتی اسرائیل را بخود جلب کند.   سازمان های اطلاعاتی اسرائیل باید روشن کنند چگونه و از چه راه هایی صد ها هزار تن سیمان ! برای بتون ریزی تونل ها وارد غزه شده است؟    

سازمان های اطلاعاتی اسرائیل دشمن را دستکم گرفته اند

بر پایه خبرها، تاکنون ارتش اسرائیل توانسته است نزدیک به چهل تونل را کشف و منهدم کند ولی کارشناسان بر این باورند که هنوز شماری از این تونل ها کشف نشده اند. تا اینجای کار مقامات اسرائیلی بشدت شگفت زده اند، تعداد تونل ها بیش از آن است که موساد، شین بث و امان تخمین زده بودند. کیفیت ساخت و ساز این تونل ها نیز بر شگفتی مقامات اسرائیلی افزوده است.  بی شک بخشی از تلفات وارده به نیرو های ارتش اسرائیل  در پیوند با این تونل های تهاجمی می باشند.

در سال های گذشته همواره ارتش، سازمان های اطلاعاتی و مسئولین سیاسی اسرائیل از وجود تونل ها در زیر زمین مناطق مرزی فلسطین با اسرائیل و مصر آگاه بوده و این حرکات را زیر نظر داشته اند. پیش از آغاز درگیری های اخیر یک سخنگوی ارتش اسرائیل در یک کنفرانس خبری گفته بود که در یک سال و نیم گذشته ارتش اسرائیل توانسته است چهار تونل درمرز های خود کشف کند.

ارتش و سازمان های اطلاعاتی اسرائیل نتوانسته اند اطلاعات دقیقی در رابطه با تعداد و تجهیزات تونل ها در زیر زمین های غزه بدست آورند و به همین دلیل مسئولین سیاسی نیز نتوانسته اند تصمیم گیری های مناسب در برابر تهدید تونل ها و اقدامات پیشگیری انجام دهند ، تهدیدی که به عمل در آمد و بی شک باعث سرشکستگی سازمان های مسئول خواهد شد.

مسئولین اسرائیلی با خبر شده بودند که شماری از تونل ها با بتون مستحکم شده و قادرند در خود انبار اسلحه و مواد خوراکی جای دهند ولی کارشناسان تحلیل اخبار آنان نتوانسته بودند پی ببرند که عرض تونل ها به اندازه ای است که نفرات زیادی می توانند همزمان وارد تونل شده و از راه آن عبور کنند. شماری از این تونل ها بطور مستقیم از زیر خاک به شهرک نشین های اسرائیل وصل می شود.

سرلشکر بازنشسته ارتش اسرائیل، جیورا ایلاند، گفته است: « بدون تردید ما از ریزه کاری و پیچیدگی های این شبکه زیر زمینی آگاه نبودیم، من فکر می کنم همه اطلاعات در دسترس ما نبود»  ژنرال ایلاند،  میا ن سال های (2006-2004) مشاور امنیت ملی اسرائیل بوده است. ژنرال ایلاند افزود : « روی یک نکته اصرار می کنم؛ ما همه راهکار ها در رابطه با پیامد های عملیاتی حماس در استفاده از تونل ها را در نظر نگرفتیم».

ژنرال ایلاند توضیح می دهد: منابع اطلاعاتی اسرائیل از محل تعدادی از تونل ها آگاه بوده اند ولی برخی از  نکات ، مانند؛ مقاومت بتون های مصرف شده در ساخت تونل ها، اطلاعات مهم درباره نحوه تخریب تونل ها ، روش های انبار کردن موشک ها و مواد منفجره  در تونل ها، اندازه عرض تونل ها و گنجایش آنان برای عبور تعداد نفرات و شماری از ریزه کاری های مهم فنی و کلیدی و اینکه آیا حماس قادر بوده از راه این تونل ها حملاتی به قلب اسرائیل انجام دهد، از چشم تحلیلگران اطلاعاتی اسرائیل پنهان مانده بود.

جوناتان شانزر، معاون پژوهشی بنیاد برای دفاع از دموکراسی می گوید: « شکی بجا نمانده که اسرائیل تا پیش از حمله زمینی به غزه در اوائل ماه ژوئیه از تعداد تونل ها و وجود چنین شبکه پیچیده ای آگاه نبوده است.

تاکتیک های جدید نظامی حماس

برخی از کارشناسان اطلاعاتی آمریکایی هم به این نتیجه رسیده اند که اسرائیل در ارزیابی خود در باره شمار تونل ها و قدرت نظامی حماس اشتباه کرده است، ولی این کارشناسان نگفتند که ارزیابی سازمان های اطلاعاتی آمریکایی که در همه جای منطقه خاورمیانه پخش هستند در مقایسه با کارشناسان اسرائیلی چه اندازه اختلاف داشته است.

در اکتبر 2013، میلادی اسرائیلی ها در یافتند که تونل های حماس تهدید عمده ای برای شهروندان اسرائیل بشمار می روند. پس از کشف یک تونل بزرگ در زیر شهرک یهودی نشین ” عین هاشلوشا ” در یک مصاحبه مصبوعاتی سرهنگ گریشا یاکوبویچ، مسئول اداره غیر نظامیان واحد همکاری فعالیت های دولتی در سرزمین های اشغالی از یک « خطر بزرگ»  گفتگو کرد. این تونل بزرگ نزدیک به دو نیم کیلومتر درازا در عمق بیست متری زمین حفر شده بود و تخمین زده شد که سیصد و پنجاه تن بتون در آن بکار رفته بود، میزان بتونی که با آن می توان یک بیمارستان سه طبقه ساخت. سرهنگ یاکوبویچ گفته بود « به اندازه ای بزرگ بود که همه ما شگفت زده شدیم»

در درگیری های سال 2006 بود که نیرو های حماس با عبور از یکی از این تونل ها چند صد متر پشت مواضع نیرو های زمینی اسرائیل سر در آوردند و سرباز گیلاد شالیت را به اسارت گرفتند و از همان راه با خود به غزه بردند. گیلاد شالیت پس از پنج سال اسارت در ازای رهایی صد ها زندانی فلسطینی در زندان  های اسرائیل آزاد شد.

سال بعد از آزادی سرباز شالیت،  روزنامه اورشلیم پست، از گزارش هیئت بازرسی دولت به مسئولین پرده برداشت، در این گزارش  از ناتوانی مسئولین و عدم مدیریت در بستن این تونل ها سخن به میان آمده بود، در همین گزارش به مسئولین توصیه شده بود که در مبارزه با این تهدیدات  از ابزار فنی و پیشرفته استفاده شود و پیش از هر اقدام نظامی سربازان حاضر در منطقه را با اطلاعات دقیق آماده سازند،کاری که گویا هرگز به پایان نرسید. 

حماس چگونه عمل کرد

اطلاعات بدست آمده نشان می دهد که حماس اقدامات احتیاطی لازم برای پنهان کردن عملیات تونل سازی را با وسواس بسیاری انجام داده است. جنگجویان حماس از کیسه های خالی آرد و مواد خوراکی اهدایی سازمان ملل و دیگر نهاد های بشر دوستانه که به عنوان کمک به غزه ارسال می شد و زیر نظارت خود اسرائیلی ها انجام می گرفت، استفاده کردند.

به گفته سرهنگ یاکوبوویچ، این عملیلت حماس یاد آور سناریوی فیلم سینمایی فرار بزرگ است، حماس خاک های برداشته شده از تونل ها را درون این کیسه های خالی که آرم سازمان ملل روی آنان چاپ شده بود ریخته و بیرون آورده ودر مناطق دور تر پخش کرده است. یاکوبویچ گفت هنگامی که نیروی هوایی اسرائیل در پرواز های شناسایی خود بر فراز غزه کیسه های آرد و مواد خورکی را شناسایی کرده بود گمان نمی برده که حاوی خاک تونل ها باشند. این ترفند حماس برای فریب اسرائیل و جلوگیری از گلوله باران شدن از هوا توسط اسرائیل انجام شده بود. یاکوبویچ گفت حماس از احساسات افکار عمومی مردم جهان برای پوشش عملیات خود استفاده کرده است.

در ماه مارس 2014، پنج ماه پس از کشف تونل در زیر زمین های شهرک؛ عین هاشلوشا، ارتش اسرائیل تونل دیگری که به غزه ختم می شد را کشف کرد، تصویر برداری های هوایی نشان داد که این تونل دارای پوشش بتونی و مجهز به کابل های برق می باشد. هر بار که اسرائیل تونل تازه ای کشف می کرد ارتش این کشور مسئول خنثی کردن آن بود ولی هیچ عملیاتی در جهت نابودی تمامی شبکه انجام نشد، از سوی دیگر اطلاعات اسرائیل متوجه نشد که تونل های کشف شده بخشی از یک شبکه زنجیره ای  تونل می باشند.

ژنرال ایلاند مشاور پیشین امنیت ملی، توضیح داد که اسرائیل مجهز به هواپیما های شناسایی، بویژه هواپیما های بدون سرنشین می باشد که قادرند حداکثرمساحت غزه را بطور بیست و چهار ساعته زیر نظر داشته باشند، اسرائیل حتی رفت و آمدهای مردم غزه و اتومبیل های سواری آنان را زیر نظر دارد، ولی با این همه، بخشی از اطلاعات حیاتی از دید تحلیلگران اطلاعاتی پنهان مانده است.

هشت سال پیش دولت اسرائیل برای مقابله با مسئله تونل ها به کمک پژوهشگران و شرکت های صنایع دفاعی تصمیم گرفت که یک شبکه فیبر نوری در زیر زمین های غزه بگستراند تا بتواند حرکات و جنبش های زیر زمینی را کشف کند، در این سیستم میکروفن ها می توانند علائم صوتی ضبط  کنند تا تحلیلگران اطلاعاتی بتوانند محل این علائم را ردیابی نمایند.

این طرح با وجود هزینه ده ها میلیون دلار با سرخوردگی بسیار روبرو شد و هرگز در الویت قرار نگرفت و جای آن را سیستم دفاع ضد موشک یا  گنبد آهنین، پر کرد.

پیش تر در سال 1973، ارتش های مصر و سوریه با غافلگیری اسرائیل توانستند به صحرای سینا و ارتفاعات جولان نفوذ کنند، هر چند اسرائیل نهایتا ًدر این جنگ که  ” یوم کیپور ” نام گرفت پیروز شد ولی مسئولین اسرائیل می دانند که این رویداد اخیر در برابر حماس نبایستی بار دیگر اتفاق افتد چون آغاز پایانی برای موجودیت اسرائیل خواهد بود. عدم آگاهی دقیق مسئولین اسرائیل از طرح های حماس باعث شد تا نتوانند به موقع این تونل ها را خنثی سازند و ناگزیر پای اسرائیل به جنگی ناخواسته باز شد که در آن تلفات سنگین انسانی به هر دو طرف جنگ جبران ناپذیر است. در درگیری های اخیرغزه، جمهوری اسلامی توانست به نقاط برجسته و ضعف سیستم ضد موشکی، گنبد آهنین اسرائیل پی ببرد. 

نقش محمد مرسی و اخوان المسلمین مصر در ساختن تونل های غزه

اطلاعاتی بدست آمده که در دوران محمد مرسی رئیس جمهورسرنگون شده مصر، وی با نقشه ای ماهرانه چند تن از افسران و درجه داران اسلام گرا را در یک یکان مهندسی نظامی ارتش مصر گرد آوری و برای کمک در ساختن تونل های مجهز به غزه فرستاد. بی شک این نقشه اخوان المسلمین از چشم تیزبین عوامل اطلاعاتی جمهوری اسلامی در میان فلسطینی ها دور نمانده است. بی شک هزاران تن سیمان و ابزار تونل سازی نیز می توانند مخفیانه از راه مصر به غزه ارسال شده باشند و در این راستا نیز عوامل و نهاد های وابسته به  جمهوری اسلامی نقش مهمی را بازی کرده اند که هنوز نحوه عملیات آنان برای سازمان های اطلاعاتی اسرائیل و غرب روشن و یا افشا نشده است.

پنجم آگوست 2014