خلاقیتهای انقلابی
در نگاه اول، ١٠٠ سال برای راه هزاران سالانۀ چین، در واقع امر، مدت قابل توجهی نیست. اما آن حوادثی که دقیقاً یک قرن پیش در چین رخ داد، با قطعیت و سرعت چهرۀ کشور را متحول ساخت. تأثیرگذاری روزافزون جمهوری خلق چین بر سیاست و اقتصاد جهان، بر مبانی ایدئولوژی جمعیت کشورهای مختلف کرۀ زمین یک واقعیت آشکار است.
تشکیل حزب کمونیست چین حاصل قانونمند یک مسیر طولانی تاریخی بود. در آغاز قرن ٢٠، چین- این تمدن بزرگ باستانی- هدف قدرتهای پیشرو امپریالیستی قرار گرفت. آنها معاهدات ناعادلانهای را به کشور تحمیل نموده، اراضی و ثروت آن را تصرف کردند و رنجهای ناگوار برای مردم به ارمغان آوردند.
تحت رهبری سون یات سن، تحولات انقلابی مهمی در کشور روی داد. برای بهترین بخش مردم چین در این دوره، انقلاب کبیر سوسیالیستی اکتبر به یک ستارۀ راهنما و منبع الهام تبدیل گردید. به تعبیر شیجینپینگ، رئیس جمهور خلق چین، آن به مردم چین اجازه داد تا «برای کسب استقلال ملی، آزادی، رفاه و سعادت، تکیهگاهی جستجو کنند». راههای حل مشکلات کشور در مارکسیسم- لنینیسم پیدا شد.
تظاهرات ضد امپریالیستی در سال ١٩١٩ به مرحلۀ مهمی در پیشرفت روند انقلابی تبدیل گردید. آنها به عنوان جنبش چهارم مه شناخته میشوند. این وقایع به گسترش مارکسیسم سرعت بخشید، باعث ایجاد محافل کمونیستی گردید و در نهایت به تشکیل حزب کمونیست چین در ژوئیه ١٩٢١ منجر شد.
حزب کمونیست چین به پیشتاز و پیشرو کارگران چین فراروئید. مبارزه برای حل دو وظیفۀ ملی مرتبط با هم شکل گرفت: آزادسازی کشور از زیر سلطۀ دستههای نظامی، که در راستای معاملۀ منافع سرزمین مادری فعالیت میکردند و ایجاد راه برونرفت از بحران شدید اقتصادی- اجتماعی! کمونیستهای چین روی این دو وظیفه کار کردند، برای تحقق آنها جنگیدند. آشکار بود، که فقط به این ترتیب راه ایجاد سوسیالیسم در چین هموار میشود. در این راستا، تقسیم عادلانۀ زمین در مناطق آزاد شده توسط چریکها انجام گرفت و مبارزه با بیسوادی شروع شد.
اتحاد جماهیر شوروی کمکهای فوقالعاده زیادی به چین و حزب کمونیست آن کرد. همبستگی برادرانه، به ویژه در سالهای مبارزه علیه تجاوزات بلوک فاشیستی به وضوح نمایان شد. مردم چین تحت رهبری حزب کمونیست در برابر تجاوزات ژاپن قهرمانانه مقاومت کرد و پس از شکست ماشین جنگی ژاپن، در جنگ آزادیبخش ملی پیروز شد. خلق زحمتکش زیر پرچم حزب کمونیست، سرنوشت کشور را به دست گرفت و به ساختن جامعۀ سوسیالیستی دست زد. در این مسیر مشکلات زیادی وجود داشت. در نتیجۀ سهم ٩٠ درصدی جمعیت روستایی در کشور، موازین مردسالاری مسلط بود. اما برغم مشکلات عظیم، موفقیتهای بزرگی حاصل شد.
فقط در نخستین برنامۀ پنج ساله- از ١٩۵٣ تا ١٩۵٧- حجم تولیدات صنعتی در چین ٢ و ٣ دهم برابر افزایش یافت. تعداد زیادی از صنایع تولیدی جدید، از جمله، ماشینسازی، دفاعی، مواد شیمیایی، هواپیمایی، خودروسازی راهاندازی شد. میلیونها دهقان صاحب زمین شدند. غلبه بر بیسوادی با سرعت انجام گرفت.
قبل از پیروزی مردم، سالانه صدها هزار نفر بر اثر بیماریهای عفونی مانند وبا، آبله، طاعون، مالاریا، تراخم و اسهال خونی جان خود را از دست میدادند. دولت به رهبری حزب کمونیست چین مبارزۀ بیامانی را برای از بین بردن این بیماریها آغاز کرد. در کشور بیمارستانها و آسایشگاهها افتتاح شد. برای نخستین بار مراکز بهداشتی و اپیدمیولوژی تأسیس گردید. تعداد آنها در مدت ٨ سال به ١۵٠٠ واحد رسید. در نتیجه، تا سال ١٩۵۴- آبله، تا سال ١٩۵٩- وبا و تعدادی دیگر از بیماریهای عفونی در جمهوری خلق خلق چین از میان برداشته شد.
مردم و حزب کمونیست چین در مسیر ایجاد یک جامعۀ جدید، این قدرت را در خود یافتند که بر کاستیها غلبه کنند و با اطمینان به سوی آینده گام بردارند. سیاست اصلاحات و درهای باز که از سال ١٩٧٨ آغاز گردید، نتیجۀ تحلیل عمیق اوضاع بود. رهبری جمهوری خلق چین ضمن پیبندی به ساختمان سوسیالیسم، وظیفۀ ایجاد پایۀ مادی و فنی برای حرکت به جلو را بعنوان اولویت خود تعیین کرد. برای تحقق این امر، به استفاده از برخی از سازوکارهای بازار دست زد.
با وجود این، تحولات در کشور با یک نکتۀ کاملاً اساسی متمایز شد: رشتۀ رهبری در جامعه و اقتصاد چین در دست حزب کمونیست باقی ماند. این، به نتایج عظیم منجر شده است. چین دارای سریعترین رشد اقتصادی در بین قدرتهای جهانی میباشد. جمهوری خلق چین به پیشتاز تولیدات صنعتی تبدیل گردید.
در زمان خود، پرواز فضایی کمونیست شوروی، یوری گاگارین به معنای پیروزی آرمانهای سوسیالیستی بود. امروز حزب کمونیست چین توجه اصلی خود را به توسعۀ فنآوریهای عالی معطوف نموده است. در همین اواخر پیشرفتهای بینظیری حاصل شده است. چین برای نخستین بار در تاریخ مأموریت کاوشگر فضایی چانگ ای- ۴ را به طرف پنهان ماه انجام داد. سامانۀ ماهوارهای ناوبری «بیدو- قطبنما» (Beidou) با موفقیت توسعه مییابد. همین پنج سال پیش، اولین ماهواره در چارچوب آن پرتاب شد. امروزه ۵۵ دستگاه از چنین تجهیزات در مدار نزدیک زمین قرار دارد. از نظر تعداد پرتابهای فضایی، چین در سال ٢٠١٨ در رتبۀ اول جهان قرار گرفت. شروع به کار مریخنورد چینی در سیارۀ سرخ جزو آخرین خبرهای جهان بود.
روحیۀ انقلابی و خلاق کمونیستهای چین در همه جا- در عزم راسخ برای دفاع از دستاوردهای حاکمیت خلق، در آمادگی برای حرکت مداوم به جلو آشکار میشود. این، بار دیگر مفاهیم و راهبردهای ارائه شده در هجدهمین و نوزدهمین کنگرههای حزب کمونیست چین و سایر نشستهای حزب را ثابت کرد. «سوسیالیسم با ویژگیهای چینی در دوره جدید»، «یک کمربند و یک جاده»، «جامعۀ سرنوشت مشترک بشریت»، «ساخت چین – ٢٠٢۵» بخشی از آنها بود.
در حال حاضر، چین ادعای قانع کنندهای برای دستیابی به رهبری در زمینههای فنآوری و علمی نموده، مفهوم جدیدی از روابط بینالملل را پیشنهاد داده است. این راهبرد، برابری و همکاری سودمند متقابل را برای غلبه بر مهمترین مشکلات پیش روی بشریت، یعنی غلبه بر فقر، نابرابری، عواقب تغییرات آب و هوایی را فراهم میکند. خود چین در این حوزهها به موفقیتهای چشمگیر دست یافته است. امسال، به عنوان سالی که این کشور بر فقر شدید غلبه کرد، در تاریخ ثبت خواهد شد. به این ترتیب، جمهوری خلق چین ده سال از اهداف توسعۀ پایدار سازمان ملل متحد جلوتر رفت. این یک موفقیت بزرگ است و به طور بسیار گستردهای در سطح جهانی برسمیت شناخته میشود. در این باره، آنتونی گوترش دبیر کل سازمان ملل متحد با اشتیاق سخن گفت.
اگر چین از اجرای راهبرد سازمان ملل برای مقابله با فقر ١٠ سال پیشی گرفت، کاملاً محرز است که بسیاری از کشورها به این زودیها به این مرحله نمیتوانند برسند. آنها این مشکل را نه تنها به موقع، یعنی تا سال ٢٠٣٠، حتی تا اواسط قرن حاضر نیز حل نخواهند کرد. لازم است دقیقتر بگوییم، که انجام این وظیفه بدون گذار به سوسیالیسم، برای بشریت قابل دستیابی نیست.
توجه رهبری جمهوری خلق چین به نیازهای مردم، در روند مبارزه با شیوع ویروس کرونا به روشنی خاصی نمود یافت. چین نخستین کشوری بود که با این چالش جهانی روبرو شد و با افتخار از عهدۀ آن برآمد. تجربۀ پکن در مبارزه با همهگیری را بهحق میتوان یکی از موفقترین موارد در جهان دانست.
مدیریت آگاهانه، مهمترین راز موفقیت چین است. شیجینپینگ بر دستورالعملهای دقیق حزب کمونیست پای میفشارد. او در مقالۀ خود برای مجلۀ کیوشی- مجلۀ حزب کمونیست- متذکر شد: «هم تاریخ، هم واقعیت به ما میآموزد، که فقط سوسیالیسم میتواند چین را نجات دهد. فقط سوسیالیسم با ویژگیهای چینی میتواند چین را توسعه دهد. این نتیجهگیری تاریخ و انتخاب مردم است».
توسعه مدرن جمهوری خلق چین را میتوان بمثابه احداث یک ساختمان مطابق با تمام قوانین- با یک برنامۀ دقیق، معماران باهوش و سازندگان مجرب تصور کرد. و این ساختمان با استفاده از مصالح بسیار با کیفیت احداث میشود. شکی نیست، که چنین ساختمانی برای قرنها پابرجا خواهد ماند و باعث خوشبختی ساکنان خود میشود. البته، نقش رهبری حزب کمونیست و سمتگیری آن برای ساختن جامعۀ سوسیالیستی در شالودۀ این ساختمان عظیم قرار دارد.
مسیر سوسیالیستی، بنیان و اساس موفقیتهای شگفتانگیز چین در زمانهای اخیر میباشد. دنگ شیائوپینگ در اوایل سال ١٩٨۶ این مبانی را مورد تأکید قرار داد. وی به موقع خود، خطر نوسازی در اتحاد شوروی و بهاصطلاح اصلاحات در اروپای شرقی را مورد توجه قرار داد. آغازگر اصلاحات در چین تصریح كرد: «توسعه جریان ایدئولوژیک آزادسازی، کار ما را با شکست مواجه خواهد کرد… آزادسازی بورژوایی (لیبرالیسم) باعث آشفتگی در جامعۀ ما خواهد شد، آن را بیثبات خواهد کرد و سپس سازندگی امکانپذیر نخواهد شد».
حزب کمونیست چین نقش خود بمثابه ضامن ثبات در جامعه را حفظ میکند. بمنظور اجتناب از تکرار تجربۀ منفی حزب کمونیست اتحاد شوروی، حزب کمونیست چین توجه خود را با دقت تمام به مسائل ساختار حزبی معطوف نموده است. در حال حاضر، تقویت و تحکیم نظم و انضباط در صفوف کمونیستهای چین و تقویت نظارت داخلی در حزب در مرکز توجه آن قرار دارد.
مسائل نظری و آموزش ایدئولوژیک کادرها، یک جبهۀ ویژه است. در سالهای اخیر توجه کمیتۀ مرکزی به این عرصۀ فعالیت بطور محسوسی افزایش یافته است. مراکز فکری چین کار گسترده و متنوعی در امر بررسی مشکلات نظری انجام میدهند، تاریخ جنبش کمونیستی را به دقت مطالعه میکنند.
حزب کمونیست چین صد سالگی خود را به عنوان نیرویی که به بشریت نوعی «نقشه راه» برای حرکت به جلو ارائه میدهد، جشن میگیرد. به لطف این، جمعیت کرۀ زمین این فرصت را دارد که به طور نامحدود در گوشۀ تاریک سرمایهداری، جایی که ثروت باورنکردنی برخیها با سرقت از دیگران به دست میآید، گمراه نشوند. فرصت ورود به جاده اصلی و مستقیم توسعۀ همهجانبه بر اساس پیشرفت انسانی و عدالت اجتماعی افزایش مییابد.
کمونیستهای چین ضمن ایجاد آیندهای بزرگ برای مردم خود، برای هماهنگی روابط بینالملل مصمم هستند. مفهوم جامعۀ سرنوشت مشترک بشریت که شی جین پینگ مطرح نموده، یک ابتکار شاخص است. این، به نیروهای مترقی کرۀ زمین امید میبخشد که ایجاد جهانی متفاوت و عادلانه امکانپذیر است. جامعۀ بشری کرۀ زمین برای نخستین بار پس از نابودی اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی، یک رشتۀ راهنما برای متحد شدن و حل مشترک مشکلات جهانی بدست آورد.
مردم زحمتکش روسیه با احترام و امید به موفقیتهای خلق چین نگاه میکنند. کشورهای ما ظرفیتهای عظیمی برای همکاری و توسعۀ مشترک دارند. دو حزب- حزب کمونیست چین و حزب کمونیست فدراسیون روسیه- در راستای تحقق این فرصتها بطور همآهنگ و دوستانه تلاش میکنند. سفر گنادی زیوگانوف به چین در اواخر سال ٢٠١٩ موجب گشایش مرحلۀ جدیدی از تعامل بین حزبی ما گردید.
شکی نیست که چین دستاوردهای جدید و پیروزیهای جدید در پیش دارد. آمادگی رفقای ما برای غلبه بر مشکلات و رسیدن به قلههای جدید در پلنوم پنجم کمیتۀ مرکزی حزب کمونیست چین بعد از کنگرۀ ١٩ تثبیت شد. در آن، برنامۀ پنج سالۀ چهاردهم و اهداف جدید این برنامه مورد تأئید قرار گرفت. آری، آنها را میتوان بلندپروازانه نامید. اما رسیدن به این افقهای وسیع، قطعاً در حد توان خلق چین است. در حد توان آن است، چونکه آیندۀ خود را تحت رهبری حزب کمونیست میسازد.
دیمیتری نوویکوف (Dmitry NOVIKOV)، معاون صدر کمیتۀ مرکزی حزب کمونیست فدراسیون روسیه
ا. م. شیری
١٢ تیر- سرطان ١۴٠٠
منابع:
https://www.sovross.ru/articles/2138/52575 https://eb1384.wordpress.com/2021/07/03/لاقیت%e2%80%8cهای-انقلابی/