آیا اسرائیل مانند دولت اسپارت سقوط خواهد کرد؟


والری بورت (Valery BURT) – روزنامهنگار، مورخ، نویسنده
ا. م. شیری- به دنبال تصمیم انگلیس، استرالیا، کانادا و پرتغال برای به رسمیت شناختن فلسطین، نتانیاهو تهدید کرد بعد از بازگشت از مجمع عمومی سازمان ملل با آنها «تسویه حساب» کند. گویند سگ به حساب حمایت و نان صاحبش پاچه میگیرد. هاری دولت سگی یهود به رهبری نتانیاهو بعد از ٧٧ سال به چنان درجهای رسیده است که علاوه بر فلسطین و دیگر کشورهای دور و نزدیک، حتی پاچۀ مادرش (انگلیس) را نیز گاز میگیرد.
دولت یهود به یک کشور منفور و درگیر جنگهای بیپایان تبدیل میشود.
٢١ سپتامبر، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، از کشورهایی که اخیراً کشور فلسطین را به رسمیت شناختهاند، به شدت انتقاد کرد. او قاطعانه احتمال تأسیس کشور فلسطین در غرب رود اردن را رد کرد و قول داد که پس از بازگشت از مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک، پاسخ مفصلی بدهد.
این اظهارات پس از تصمیم انگلیس، استرالیا، کانادا و پرتغال برای به رسمیت شناختن فلسطین مطرح شد. نتانیاهو تأکید کرد که سالهاست با وجود فشارهای داخلی و بینالمللی، مانع از تأسیس چنین کشوری شده است. ایتامار بن گویر، وزیر امنیت ملی، به «اقدامات متقابل فوری»، از جمله، تثبیت حاکمیت اسرائیل بر سرزمینهای یهودا و سامره تهدید کرد.
تمام تاریخ تقریباً ۷۷ سالۀ اسرائیل با جنگ همراه بوده است. با این حال، گاهی اوقات، این جنگها، حتی برای چندین سال متوقف میشدند و شهروندان آن امید به زندگی صلحآمیز را در سر میپروراندند. با این حال، اکنون کشور یهود وارد مرحلۀ درگیری نظامی مداوم شده است. نتانیاهو اخیراً در یک مجمع اقتصادی در اورشلیم این موضوع را تأئید کرد. اما او هیچ سخن تسلیبخشی در مورد آینده نگفت.
او ضمن اذعان به اینکه اسرائیل منزوی شده، در بارۀ این واقعیت صحبت کرد که بسیاری از کشورهای جهان سیاست غرب اورشلیم را محکوم میکنند و در بسیاری از مناطق علیه آن اعلام تحریم کردهاند. شایان ذکر است که پس از سخنرانی نتانیاهو، کمیسیون اروپا پیشنهاد تعلیق توافقنامههای تجاری بین اتحادیۀ اروپا و اسرائیل را داد.
نتانیاهو چین و قطر را مسئول انزوای فزایندۀ اسرائیل میداند و آن را «محاصره» مینامد. او ادعا میکند که آنها حملات علیه دولت یهود را در رسانههای اجتماعی غربی و آمریکایی سازماندهی میکنند.
نخست وزیر اسرائیل همچنین اسلامگرایان اروپایی را به پخش شایعات دروغین دربارۀ اسرائیل و فشار بر دولتهای غربی متهم کرد. ظاهراً منظور او انگلیس، فرانسه و بلژیک بود. این کشورها از اسرائیل به خاطر جنگ وحشیانهاش در نوار غزه به شدت انتقاد کردهاند. انتظار میرود آنها فلسطین را در مجمع عمومی سازمان ملل به رسمیت بشناسند. ممکن است سایر کشورها نیز تصمیم مشابهی بگیرند.
با وجود این، نتانیاهو اظهار داشت که اسرائیل به عملیات نظامی در نوار غزه ادامه خواهد داد و علیرغم افکار عمومی به شدت منفی، با پشتیبانی آمریکا (که عملاً تنها کشور جهان بود که از حمله به غزه حمایت کرد)، به استراتژی خود پایبند خواهد بود. علاوه بر این، نخست وزیر با بیان اینکه «بتوانیم در تولید سلاح، در اقتصاد مرتبط با تسلیحات و در ظرفیت صنعتی برای تولید آنها خودکفا باشیم»، خواستار تقویت صنعت دفاعی مستقل شد.
نتانیاهو نه تنها خواستار «نوسازی» شد، بلکه یک استعارۀ قابل توجه نیز ابداع کرد: «ما باید به آتن و سوپر اسپارت تبدیل شویم. زیرا، آنچه تاکنون مؤثر بوده، دیگر مؤثر نخواهد بود».
اما شاید تنها مزیت سخنرانی همین بود. مابقی عبارت بود از نظامیسازی، درخواستها برای ریاضت اقتصادی و تشکیل یک اقتصاد دارای عناصر خودکفایی، یعنی خودکفا، بدون وابستگی به خارج، که اسرائیلیهای خسته از جنگ و سختیهای اقتصادی را مبهوت کرد. آنها همۀ اینها را دیده بودند، اما این یک چیز خاص بود، چیزی ترسناک…
نتانیاهو در اسرائیل مورد انتقاد قرار گرفته است. روزنامۀ یدیعوت آحارانوت در مقالهای نوشت که سیاستهای نتانیاهو «واقعاً اسرائیل را به سمت وضعیت غمانگیزی که در آن «مردم جدا از هم، جدا از جهان توسعهیافتۀ غرب زندگی خواهند کرد، سوق میدهد. هیچکس نمیخواهد با دولت یهود تجارت کند، هیچکس به آنجا سفر نخواهد کرد، چه رسد به اینکه با آن تجارت کند».
روزنامۀ بریتانیایی گاردین به نقل از آرنون بار-دیوید، رئیس بزرگترین فدراسیون اتحادیههای کارگری این کشور، هیستادروت، مینویسد: «من نمیخواهم اسپارت باشم». «ما شایستۀ صلح هستیم. جامعۀ اسرائیل فرسوده شده و جایگاه ما در جهان بسیار پائین آمده است».
این وضعیت پرسشهای مهمی را مطرح میکند: آیا اسرائیل، حتی با حمایت آمریکا میتواند در برابر چنین فشاری مقاومت کند؟ آیا این کشور میتواند از عهدۀ نوسانات شدید اقتصادی برآید؟ و چه اتفاقی برای ستون اصلی دولت – ارتش خستگیناپذیر – خواهد افتاد؟
سخنرانی نخست وزیر همچنین مهاجرانی را که قصد داشتند به سرزمین موعود سفر کنند، کاملاً گیج کرد. آنها از خود میپرسیدند: «کجا بروند، چرا بروند؟» «این کشور منفور، محکوم به درگیری مداوم با همسایگانش، چه چیزی میتواند ارائه دهد؟ آیا وقت آن نرسیده که قبل از اینکه خیلی دیر شود، از سفر صرفنظر کنیم؟»
وبسایت بریتانیایی «میدل ایست آی» مینویسد: «در سالهای آینده، اسرائیل در حالی که خواستار استفاده از کل اقتصاد خود برای اقدام نظامی و حذف تمام محدودیتهای اعمال شده بر اقدامات نخستوزیر است، برای تبدیل شدن به یک کشور منزوی، منفور و درگیر جنگهای بیپایان آماده میشود». «در واقعیتی که نتانیاهو توصیف میکند، او قدرت بیشتر و کنترل کمتر کسب میکند. او علیرغم اتهامات جنایی، از جنگ برای حفظ موقعیت خود استفاده میکند».
…نتانیاهو یک یهودی با ظاهر محترم است. او به کنیسه میرود و از خداوند متعال برای خود و عزیزانش سعادت میطلبد. گاهی اوقات حتی مهربان به نظر میرسد. اما اعمال او این تصویر را مخدوش میکند. به دستور نخست وزیر، نیروهای اسرائیلی همه جا تیراندازی، بمباران و کشتار میکنند. روزی نیست که صدای تفنگها و موشکهای ارتش اسرائیل شنیده نشود.
غزه، ویران و پر از گودالهای ناشی از انفجارها، ریز حملات مداوم قرار دارد. هواپیماها منقش به ستاره داوود بر فراز ویرانهها شیرجه میزنند و به دنبال اهداف جدید میگردند. سربازان در میان ابرهای گرد و غبار پیشروی میکنند، تانکها میغرند و رباتهای مملو از مواد منفجره، مانند هیولاهای رمانهای هربرت ولز، به تکاپو میافتند.
در اینجا، در سواحل شگفتانگیز مدیترانه، زیر آفتاب ملایم، رودهای خون جاری است. نالهها و سوگواریهای جانسوز روز و شب ادامه دارد. دستههای تشییع جنازه در صفوف بیانتها ادامه دارند.
اما نتانیاهو هیچ توجهی به کشتارها نمیکند. او مانند یک دیوانه (یا شاید هم دیوانه است)، فرامین جدید صادر میکند. هدف اعلام شدۀ او، نابودی حماس و آزادی گروگانها است. اما واضح است که «تروریستها» اسیران خود را رها نخواهند کرد. برای آنها، که جان خودشان ارزش چندانی ندارد، جان دیگران چه ارزشی میتواند داشته باشد…
نتانیاهو برای اجتناب از انتخابات زودهنگام، اسرائیل را در وضعیت جنگی نگه میدارد تا همچنان نخست وزیر باقی بماند. کشور و مردمش گروگانهای او هستند. اما وقتی آتش فروکش کند، اسرائیل از خواب بیدار خواهد شد، خسارات خود را برآورد خواهد کرد، به دنبال کسانی که مسئول آنچه بر سر کشور آمده، خواهد گشت و با وحشت متوجه خواهد شد که به چه چیزی تبدیل شده است.
نتانیاهو در صدر فهرست مجرمان قرار دارد. به دست او دستبند زده خواهد شد و دادگاه به تمام پروندههای جنایی، از جمله پروندههای سیاسی، که او در آنها دخیل است، رسیدگی خواهد کرد.
نگاه نتانیاهو به گذشته بسیار سطحی بود. او داستان دولت یونان باستان را به طور کامل درک نکرد. جنگجویان اسپارت قهرمانانه جنگیدند، اما در نهایت شکست خوردند. روزنامۀ اسرائیلی معاریو این را یادآوری کرد: «چقدر رمانتیک است که در خیالپردازی دربارۀ اسپارتیهای قهرمان و زاهد غرق شویم، اسپارتیهایی که تنها چند صد نفر از آنها با موفقیت با ارتش قدرتمند ایران جنگیدند. نتیجه مهم است: اسپارت نابود شد. شکست خورد و ناپدید شد» [دولت اسپارت در آغاز قرن چهارم قبل از میلاد. م.].
و مردم اسرائیل حق دارند یک سؤال دشوار بپرسند: چه اتفاقی برای کشورشان خواهد افتاد؟
٣ مهمر- میزان ١۴٠۴