چالش های زنان برای رسیدن به پای صندوق های رای
شیرین نظیری
حضور گسترده زنان در انتخابات، شناخت وحمایت ازنامزد برتر نشان دهنده دگرگونی درجهت برتری وپیشرفت برای نابودی استبداد، ستم و خشونت است.
مشارکت زنان درانتخابات نخستین گام در راه مبارزه با تبعیض سیاسی علیه زنان و استفاده از یکی از اساسی ترین حقوق سیاسی وشهروندی زنان است.
انتخابات نماد دموکراسی است که بشر برای بدست آوردن آن, مبارزات پیگیری انجام داده اند. تا سرانجام موفق به طرح قوانین شده و توانسته اند جامعه دمکرات وحکومت مردم سالار داشته باشند.
طوریکه تاریخ گواه است, دربسیاری ازکشورهای جهان درمراحل نخست, زنان ازداشتن چنین حقِ رای محروم بودند و برای بدست آوردن این حق, مبارزات پیگیروشبانه روزی نمودند وقربانی های زیادی دادند, تا توانسته اند به چنین حقی دست یابند.
حق رأی زنان که به معنی حق شرکت زنان درانتخابات است.ازمهم ترین رویدادهای تکامل اولیهٔ جنبشهای مدافع حقوق زنان به شمارمی رود.
در سال ۱۸۴۸ترسایی جنبش حق رأی زنان در ایالات متحده امریکا به یک جنبش اجتماعی گسترده مبدل شد، درسال ۱۸۹۳ نیوزیلند نخستین کشوری بود که حق رأی زنان را به رسمیت شناخت.امروزه جز یونان،برونئی، عربستان سعودی دیگر کشورها جهان حق رای زنان برای شرکت در انتخابات را به رسمیت شناخته اند.
زنان افغانستان به عنوان قشرهمیشه محروم درتاریخ افغانستان، فرازوفرود های زیادی را متحمل شده اند.اما درزمان جمهوری دموکراتیک و بیش از یک دهه اخیر،روزنۀ برای اعاده حقوق شهروندی ودست یابی به مشارکت سیاسی بروی شان گشوده شده و تا حدی هم به این مهم دست یافته اند.
حضور زنان درسطح کابینه، در مجالس شورای ملی، شوراهای ولایتی ، جامعه مدنی وهم چنین حضور نسبی درهمه بخش های اجتماعی، فرهنگی واقتصادی، گواهِ بر این مدعاست. اما به هیچ وجه میزان حضور زنان و اعاده حقوق آنان کافی نیست وزنان هنوزهم راه بسیار دراز و پروپیچ وخم، در پیش رو دارند.
زنان افغانستان درسه دور انتخابات ریاست جمهوری و شورا های ولایتی افغانستان نقش مهمی ایفا نموده و نشان دادند که آن ها انتظار سهم داشتن در شکل گیری حکومت آینده را دارند.
زنان به خوبی می دانند که مشارکت شان نه تنها در تصمیم گیری ملی، نهاد های دولتی را تقویت می کند، بلکه شاخص های اقتصادی را نیز رشد می دهد. ازین روتلاش دارند با وجود چالش ها درانتخابات چهارروزبعد به صورت گسترده اشتراک ورزند.اما با تاسف، اشتراک زنان با شهامت کشورمان با مشکلات زیادی به همراه است.
مهمترین مشکلات فراروی مشارکت زنان نبود امنیت است. همانگونه که نهاد های امنیتی افغانستان اعلام نموده بود که امنیت مراکز رأی دهی را تامین نموده اند. اما نظر به حادثه سه روزپیش درشهرکابل دیده شد که تامین امنیت مراکز رأی دهی نسبی بوده و تضمین جدی درین زمینه وجود ندارد.
– امنیت مراکز رأی دهی بیشتر از سوی گروه طالب های مسلح تهدید می شود. گروهی که با زنان به صورت سنتی برخورد نموده و حاضر نیستند که زنان در پای صندوق های رأی حضور بیابند. بنابراین می توان گفت که تهدید امنیتی برای زنان جامعه ما بیش از دیگر اقشار جامعه ما جدی تر است.
– مهمترین و اساسی ترین مشکل زنان برای رسیدن به پای صندوق های رای، سنت های حاکم در جامعه ماست، که در درون خانواده ها نفوذ کرده و از درون خانه نمی گذارد زنان به پای صندوق های رأی بروند. حتا دولت مردان امروز افغانستان آنهای اند که خود باور به حقوق دموکراتیک زن ندارند وآنچه درقانون اساس وجود دارد را نمی توانند تحمل نمایند. بر مسند قدرت قرار گرفتن این اندیشه های زن ستیزانه که نقش رهبریت را بازی می کنند٬ وضعیت حال و آینده زنان افغانستان را مبهم تر می سازد.
سیاست های سرکوب گرانه، زنجیراسارت درپای زنان افگنده وآن ها را ازاجتماع دور و درچهاردیواری خانه ها محبوس ساخته است.
در برخی نقاط کشور مراکز رأی دهی دور از محل مسکونی زنان قرارداشته. بنابر دوری مسافه و نبود وسایل ترانسپورتی، زنان نه می توانند که در زمان مناسب ومعین درپای صندوق های رأی حاضر شوند…..
این مسائل از مهمترین ترین مشکلات پیش روي مشارکت سیاسی زنان است. از آنجایی که انتخابات پیش رو ازهرجهت مهم و اساسی می باشد به همان میزان مشارکت سیاسی زنان نیزمهم است. بنابراین دولت و نهاد های مسئول دیگر، باید ازهم اکنون توجهی به چالش ها مذکور بنمایند و برای کم رنگ ساختن این چالش ها دربخش امنیت ازنیروی های بین المللی حاضر درافغانستان مدد بجویند وبرای انتقال زنان به مراکزرای دهی ،دولت و نامزدان ریاست جمهوری باید وسایل نقلیه را تهییه و زنان را از محلات شان تا مرکز رأی دهی و از آن جا دوباره به محل سکونت شان برگرداند.
در غیر آن احتمال آن وجود دارد که نیمی از پیکرجامعه ما نتوانند درانتخابات شرکت نماید. نبود مشارکت زنان در انتخابات بدون شک، ضربه بزرگ به نظام سیاسی و مشروعیت نظام وحکومت آینده است. بنابراین برای بیرون کشیدن زنان از حاشیه جامعه، مشروعیت نظام و حکومت آینده و تغییرسنت ها و باورهای حاکم در جامعه نیازمند آن هستیم تا چالش های فراروی مشارکت زنان را بر طرف نمایم.
زنان باید با پذیرفتن تمام چالش ها, ازحق خود استفاده نموده ودرانتخابات سهم بگیرند و به نامزد مورد نظر شان رای بدهند. اگرچه انتخابات با کمی وکاستی های فراوان روبه رو خواهد بود, اما با آن هم ما با مشارکت فعالانه خود در این پروسه, می توانیم این نارسایی ها و مشکلات را پشت سرگذرانیده وکشورخود را در راستای نهادینه شدن دیموکراسی نوپا کمک فراوان نمایم.
بناءً خواست ما از تمام مقامات ذیصلاح و ادارات ذیربط دولتی ونظامی این است که از تمام امکانات موجود برای فراهم آوری زمینه اشتراک وسیع و همه جانبه زنان که بیشترازهمه آسیب پذیرهستند، نهایت استفاده را بنمایند. تا زنان بتوانند با خاطرآسوده به پای صندوق های رای رفته، رای خود را درصندوق ها ریخته ودرمشارکت و توازن جنسیتی سهم فعال خود را ادا نمایند.
به امید فرا رسیدن صبح زود به زنان افغانستان.