آغوش مادر وطن!

امین الله مفکر امینی       2024-08-12! مــرا مادر وطن ومردمش بس گرامیســـت هرکه مادروطن…

نور کهن 

رسول پویان  نـور کهن ز روزن دل جلوه گر شدست  هـور از…

بمناسبت  ۷۶ و مین  سالروز  تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر  

نوشته از بصیر دهزاد  اوضاع وخیم کنونی بین المللی، حلقه تنگ…

دادخواهی برای مهاجرین افغان که از تاجیکستان اخراج اجباری می…

من محمدآصف فقیری نویسنده و پژوهشگر و مدرس حقوق و…

عرفان در سیاست

– دکتر بیژن باران ایران از سده 19 با نپذیرفتن…

دعوت صالح به آمریکا و" هفت خوان رستم "اختلاف های…

نویسنده : مهرالدین مشید  چرخش در سیاست آمریکا یا ابزاری برای…

پردۍ ناولې پروژې ودروئ

عبدالصمد ازهر                 …

حقوق بشر 

تدقیق و نگارشی از سخی صمیم.   حقوق بشرچه نوع حقوق راگویند…

ترجمه‌ی شعرهایی از آقای "آسو ملا"

(به کُردی: ئاسۆی مەلا) شاعر کُرد زبان توسط #زانا_کوردستانی  (۱) مفت مفت‌اند، شلوار،…

فرهاد پیربال

استاد "فرهاد پیربال" (به کُردی: فەرهاد پیرباڵ) نویسنده، شاعر، مترجم،…

چگونگی شرکت هوایی آریانا در چند دهه اخیر

من محمدآصف فقیری نویسنده وپژوهشگر٬ که چندین مقاله در ژورنال…

سرنوشت ناپیدای دو هم سرنوشت

نویسنده: مهرالدین مشید مناظرۀ پیر خردمند و راهرو عیار  مردی شوریده حال…

ترجمه‌ی شعرهایی از استاد "طلعت طاهر"

(به کُردی: تەڵعەت تاهێر) شاعر کُرد زبان توسط #زانا_کوردستانی  اختیار همه‌ی  اعضای…

ترجمه‌ی شعرهایی از استاد "صالح بیچار" (به کُردی: ساڵح بێچار)…

همچون خاشاکی در باد  روزی مرگ، می‌آید و به نزد عزیزانم، می‌بَرَدم  مُبدل…

ترجمه‌ی چند شعر از خانم "#سارا_پشتیوان" توسط #زانا_کوردستانی

هنوز هم از تاریکی می‌ترسم  ولی تو دیگر از ترس‌های من…

 رهبرم

                رفتی به جاودانه ونام تو زنده است در قلبها همیشه مقام…

په کابل کې د علامه عبدالشکور رشاد بابا شلم تلین…

تېره یکشنبه د لیندۍ یا قوس پر ۱۱مه په کابل…

    نیو لیبرالیزم چگونه انسان، انسانیت و ارزش های انسانی و…

سلیمان کبیر نوری امروز، اهرمن نیو لیبرالیزم خونتا یعنی امپریالیزم خون…

طالبان دستخوش بازی های آشکار روسیه و چین و بازی…

نویسنده: مهرالدین مشید سایه ی سنگین دیپلوماسی روسیه و چین و…

اشک سیل آسا 

رفتی و با رفتنت روی غزل بی رنگ شد سکته گی…

«
»

میترا نور و من قمر میترا

     سلسله‌ی‌‌ داستان تخیلی مرتبط به سه ده سال و اندی

                نوشته‌ی محمد‌عثمان نجیب

                            بخش پنجم: 

       خانای چشمک دار ادېم شان ده قلا

…مام بسم‌اللهِ اول و‌ آخر گفتم… پیاوه خوب مزه می‌داد… مرچ ‌خشک میده‌کد‌گی سَوز کت نان گدوله بسیار مزه داد… ادیم گفت… او خراباتی… ده ای روزا به سُر نیستی چی کَدستِت… مه به خاطری که گپه تیر کنم… یک لُور بازی کدم… از بابیم پرسان کدم که چرا گَوا و گوسپندا ره بستهِ کدین ده تبیله…زَیمتام می کشین… اقه ملک و کُرد و پلوانام دارین…کاکا اخترو بر تان دِیقانی میکنه… مگم گوشت نِمیپزین…تا گپو مه آخر کنم … یک دفه ادیم صدا کد.. الکذاب لامتی… مهِ مانای او گپه نِمیفامیدم… پرسانش کدم ادې جان ای مَتَلَکِت کام مانام داره یا خَی‌کِی… بابیم گفت… بچه بِسیَر

گپدان استی… ادیت میگه که دروغگوی امت رسول‌الله نیس…مِه گفتم… چی دروغ گویی کدیم… ادیم گفت… او روز که حلیم کت گوشت ده تندور تا که بودم… چَلَپَس کده خوردی یادت رفت… تو از امو اول رٍنگ‌ماران بودی… پرسانش کدم که رِنگ مارانش چیس… ادیم… گفت یک لِغشت اشتک‌ستی گپای ته سیل‌‌کُو…کاسیته… بِلِس… گفتم ادې جان… دلم نِمیشه… هر دوی شان بِسیَر دلسوز بودین و مرِه دوست داشتین… ادېم گفت…‌مٰاد عثمانِ قولاردو… ثواب کاسه لیسی…بلیسی و بلیسی و بلیسی… خو گفتم و‌ کاسهِ گکو مهِ خوب لیسیدم…بگویی شُشتِیدِیش… مهِ که ایلهَ کدَنی نه بودم… باز از خاطر تبیله و گَوا و‌ گوسپندا پرسان و ‌جویان کدم…بابِهِ گَکوم گفت.. شیر گَوِ مادِهِ ره می دوشیم خود مه و شمام میخُوریم… ادیت ماس …مایهِ می کنه… جُوانه گَوَه دَه قُولبه کدنِ زمینا دَه مَیدِه کدن خِرمن گندما کت مادگَو بسته‌ِ‌ میکنیم… با کَم کَمَک بلد…میشی… گوسپندا ره ده زمستان قاغی میکنیم به مامایت ده کابل می بریم کت دِگه حاصل و‌ ماصل‌ِ باغ انگور و زمینا… مهِ گُفتم…چَری بخچ او بچی تان زَیَمَت میکشین… او دَ قصی تان نیس… زمستانام شما ره ده زیرخانی یخ و‌ سایه رُخ ده خانی کاکا غفور خَو‌ میته …او‌ کَی اولاد تان اس… بسیار بی رامِ دل اس…ادیم… گفت … رِنگِ ماران همی رقم تو واریس..

ده هر چیز رِنگ میزنی… ای گپا ره کی یادت میته…مامایت… که شو‌… بستی ما کنه و روز وار ما کنه چیزی نه میگیمش… مه … سیزده ته اولاد پیدا کدم… خدا یک نه نی تره ماند و‌ یک مامایته… مه که ایلهَ کدنی نه بودم‌… گفتم ادې جان قربانت شوم او چی کاره که شما ره بسته و وار کنه… مُلا صیب خو میگه حق آغا و بوبوی تا سر تان زیات اس… مهِ اگهِ یک لغشت اشتُکَم استم…‌عقل خو‌ دارم… بوبویم گفت… بچی تان ‌و صنوی تان سرٍ شما بسیار ظلم میکنن… مرهِ دَه گپ زدن نماندین و بابیم دعای دستر خانه کد…آرامیا گفت نام خدا خیلی گپ دان استی جان‌ِ بابه…گفتم …بابه جان قربانت شوم‌… مهِ گپ‌دان نیستم… گپ فام‌ِستُم… مهِ خبر دارم که یکدفهِ ادیم کل سوُد و سَودا ره گرفته کابل رفتهِ بود ده شوربازار …خانی خشوی بچی تان بوردهِ بود… باز یک سات که تیر شد … خُوشُوگکش چادِری اَدې گَکُومَه از قات درِ خانی شان پیش ادیم قُلاچ کد…که یا نی …حالی‌گک برو… بچی تانام… اَمُوجِه شِیشتِه بوده…بی غیرت …‌عوضی که از نَه‌نِه‌گک خود دفاع کنه… هنوزام گفته‌دِش که ماطِل چیستی…برو دگه…‌فکر نه کَِه بوُ که تو ده او وخت شو… کجا بِری … مِه خُو نِمی‌فامم… مگَرُم ملا صیب هر غایت بخچ ما مِیگُویه… حق بوبوی آدم سه دفه از حق آغای آدم سَرِ آدم زیاتِس… مه که شما ره می بینم بی‌گاه پهَ گاه خوده خوار کدین که بچه دارین…حوصلی بابیم خلاص شد… سرم پَتِکِه کد که گپای دگی ملا صایبام یاد بگیرم… اِی دفه ادیم گفت … بابی … نام بچی خوده گرفت باز گفت بانیش…ای تِیتُکَ شده حالی…مام شَرمیدم… ده دل خود گفتم… بَیهَ یک لورِ دِگِه باز کنم… از جایم خِیستُم دستای مه ده کردن بابیم قُلاچ کدم… رِیشکِشِه ماچ کدم….خوده سرِ دستایش پَرتافتُم… دستکایشِه ماچ کدم… خُوده خطا دادم که خوده طرف ادیم پَرتُم…. پایم ده شیطان چُراغ بند شد و چراغُم گل شد… ادی‌گَکُوم…گفت هوش کُوُ اوگار نه‌شی… خوده اموجه بگی که مٍه چراغه روشن کنم… مچم گوگردام ده کجا ماندیم… بابیم صدا کد ده تَی تَیپاییس… شیطان چراغکا از بوتلای رنگ بوت جور می‌شدین… سَرپوشای شانه غار میکدین… از پَختِه پَلتٍه‌گِه‌کا… راس میکدین… ده بوتلا یا تیل خاک یا روغن

می‌پَرتافتِین… ادی گَکُوم گوگردِه پیدا کد‌… شیطانکه روشن کد…با مه دستایشه پَچِی کدم… گفتم… خود تان ده کابل که وختِ خَو می بود …به ما یاد می دادین …ملا صایبام یاد ما میته که باید حق بوبو و آغای خودانه نگا کنیم… خو بچی شمام باید حقِ شما ره نگاه کنه… اگِه زورش به زنش نِمیرسه… ده پُشت سرش خو.. قَتِی‌گک تان… به خوبی و خوشی و آدم گری کار کنه… بگویی او‌‌ گپوم ده گَروَنجِ هر دوگک شان خورد…مِه وخته… غَلِیمت کده چَتِی و‌ چَپولهَ مگَم راستک راستک گفته 

می رفتم…گفتم … مِه خو او غایتکا نه بودم … بچا از دانِ بوبو‌ وا…‌ آغاوای شان قصِه کدین که عاروس تان قدم شُوم داشتِیهَ…‌امو شَوِی که طُوی کدیِن خانای تان دَر گرفته… دودای آتش هنوزوم ده دیوالای خانای تان اس…بوبویمام… ده تندور افتیده… بوده… پایه‌کِش و خودَکَش سوخته بوده و‌ چقه ماوا ده شفاخانای کابل بوده … او …بَیَدِرِش دیدنش نه رفتِه بوده… باز بچا میگین… بوبو وای شان گفتین که عاروس بدقدم تان نام خانای تانه خانای چِشمک دار ماندِه بودَس… گُمشکُو‌ مره به اقه گپای کلانا چی … بابیم و ادیم گفتین وخت نمازِ خُفتن اس … اِمشو … بلبلکت بسیار ریز کد … جَلَ مادِه واری… بیخی اگه وضُویت نشکَشته که مَجِت بریم نِماز بخانیم… ادیمام گفت… جوابگویی داری پیشَکِم… سر شرشره چی میکدی … از نِماز بِیَه وا گپ میزنیم… مِه فَمِیدم که قصه یاد ادیم نه رفته… کتی بابیم به نمازِ خُفتن رفتیم…کُلَی کلانا آمدِه بودین… السلام علیکم و رحمتِ اللهِ و برکاتُه گفتیم… بابیم پیش … مِه اَی دُمبَش … ملا صیب که مره دید… بی‌وارَکیا صدا کد … ناسې خُوجِه‌ِ صیب پیش بِیَه که خُوج عطا کاکایت از تو شکایت داره… مِه از بابیم بسیار ترسیدم…که ده خانام زیاد گپ زدِه بودم… یالی گَکُوم کدام گپی دگه خات شد، حتمنی لت میخورانیم… پیش ملا صیب رفتم که دَه محراب مَجِت شیشتِه بود… کلانا کُلِگِی شان بودین… کُلهٍ خُوجٍه صایبا و خان صایبا… ما ره میگفتین‌ مربوط خان صَیباستیم…مهِ حیران پاییدٍه بودم … که خانی چیس… و ما چرا خان صَیباستیم که از خودان چیزی نداریم… شنیده بودم که خٰانا و مَلِکا زمین و مُلک و جای زیات زیات دارین…خانی خو سَرِ مُلکِ مردم نِمیشه… دَه دِلِم گفتم… ادیم راس میگه… مرِه به ای گپا چی… باش که حالی چی ماکمه داریِنت…ملا صیب بابِه گَکُومهِ گفت .. خُوجِه صَیب تو کلانِ کُلهَ‌ی ماستی… اِی قلا به نام خودت و پدِر و پدِر کلانایت اس… مگَم ناسیت… کَمَکِیٰا کلان کار اس… از عقل خود کده زیات گپ میزنه بچاواره هر چی هر چی یاد میته… خیر اس که اَی شَر آمده … بابیم وَرخطا گپ ملا صیبه قطع … کده پرسان… ملا صیب ناسیم کدام بی ادبی کدَس ده مقابل کلانا…ملا صیب شروع نه کده بود که …خُوج عطا کاکا … بلندِیا صدا کد…‌نی … خوجهِ صایب … کاشکی اِی طارطقت کلانا ره چیزی می گفت… بَلای جانِ کلانا شده… اولادای ما ره هر هر چیز یاد میته… سَرِشه تَه کُو بوی شیر میته… دستای ما ره پچی می کنه باز اولادای ما ره ده روی ما میخیزانه… نسیم بچی مه گپای ناق ناق یاد داده…کتِ بچای مَلِک صایب زبان بدل کده… ای ره.. پس روان کُو کابلی‌گک شده حالی…پَدِرش چقه خوب آدم اس … کاکاوایش…بچای سیدآظم خان… یک عُمر قَی خوارای شان و نَ‌نِی شان وختای خوبِه تیر کدِیَن… بابیم که آدم آرام بود… اما بِسیَر هوشار بود… گفت… خُوج عطا اول اِی بچه طارطُق نیس… ناسیم… اس…گپٍ تِه پس بِگی…دویم… مَو شمٰا ره به کارِ اُشتکا چی… سه‌یُم…ما که اولادای خودانه اداره کدِه نتانیم… دگا خو..، ضامن شان نیستن… پَگَهَ یا صبا بیگَه ده یک جای دگه یک کسی یک چیزی میگه … وا پشت او نفر

می دَوِی که بچی تره یا ناسی مره چیزی یاد داده… یا پشت بچیت… ملا صیب که اول بسیار کَش داشت کم کم چُپ شد… دیدم …چشمانانیش خَو پُریا شده… کاکا ضابط که آدم منطقی تری بو… گفت … وختام ناوخت اس … به اجازی ملا صیب و خوجه صایبا به خودِ اَمِی بچه وخت بتیم که چی میگو… باز اگِه گپش قناعت ما نه داد صبا ده پَیتَوِ …صُفی مَجِت کُلِ شانه جَم مِیکنیم … گپ میزنیم… ملا صیب که خَو پُر بود… از خدا میخاست که گپ زوتیا خلاص شوه و ا‌َلَه‌پَتَه نمازه بخانه…‌گفت نِماز خُفتن وختیا داخل شده چار پنج دَقی دِگه به جماعت مانده … ناسی خُوجـه صیب زوت زوت گپای ته بگو… پیش از او…ده وختِ سَبَقا ما ره خود ملا صیب یاد داده بو…که… وختی به مَجِت داخل میشی خاندنِ نمازِ تحیی مَجِت سنت اس به غیر از بین نِمازای پیشین و‌ دیگر… مگروم … ما و‌ بابیمه نماند که تحیی مَجِتِه بخانیم…مام گفتم … باش خی که شما کلانارام… مات کنم… باد از ای که به محمد ص درود گفتم… از ملا صایب پرسان کدم …ملا صایب… خاندن تحیی مَجِت مهم بود … یا پرسان کدن از مِه ملاذصیب گفت … تحییی مَجِت مهم تر اس از کار دنیا… گفتم خی ما بابیمه اجازی تحیه خاندنام…نه دادی … خودت گفتی روز ماشر پرسان میشه… جواب ماره کی میته… خودت یا کاکاوایم… همه گی‌… چُپ شدین … ضابط صایب گفت … خُوجه صایب عطا بگو …کام جوابی دارین تو ملا صایب به ای بچِه گک… ملا صایب گفت.بیایین که نِمازه بخانیم …. به جماعت ایستاد شدیم … مره گفتین تو اشتک استی … ده قطار آخر ایستاد شُو کت بچای دگه…

ادامه دارد….