نمونه هایی از کهنترین اشعار فارسی

تا بدانجا رسیده دانش من که بدانم همی که نادانم ( ابو…

ترامپ و بازتعریف روابط بین‌المللی؛ از تنش‌های ژئوپلیتیک تا دیپلماسی…

نویسنده: مهرالدین مشید ترامپ از دور زدن تنش های دیپلوماتیک تا…

چرا مردان از زنان قوی تر نیستند؟

پروفیسور دکتر شمس سینا بخش دوم درین جا می خوانید: -چطور میتواند یک…

پرتو عقل و خرد 

رسول پویان  جهان که در دل دانش می‏کند تابـش  به جهل تیره…

نامه‌ی سرگشاده‌ی محمدعثمان نجیب، بنیادگذار مکتب دینی-فلسفی من بیش از…

آقای ترامپ! تو نه در قامت یک سیاست‌مدار آمدی، نه به…

افغانستان، میان دو لبه تیغ؛ تحول نرم یا سقوط ساختاری

نویسنده: مهرالدین مشید نجات افغانستان در گرو راهی؛ میان تحول نرم…

دولت: کاملِ ناتمام...!

دولت یا خدمات عامه و زمانیکه توسط میثاق مردمی همانا…

فرق بین شادی و لذت

 محمدنعیم «کاکر خیلی ها فکر می‌کنند که شادی و لذت یکی…

شلینگ و هگل،- دعوای 2 فیلسوف دولتی

Schellig, F.W (1775- 1854 آرام بختیاری فلسفه شلینگ،- مفاهیم ناروشن، تعاریف ناتمام. شلینگ…

عید قربان

ای وطندار عید قربان شد قربانت شوم صدقه‌ی حال خراب و…

حامییان حق!

امین الله مفکر امینی !    2025-03-06   نترسم زدشمن تکیه برحـــق کــــــــــرده ام باتکیه…

چرا مردان از زنان قوی تر نیستند؟

پروفیسور دکتر شمس سینا بخش نخست درین جا می خوانید: -چطور میتواند یک…

افغانستان در تلاقی آشوب و رقابت؛ قرائتی تازه از فروپاشی…

نویسنده: مهرالدین مشید فروپاشی طالبان؛ تلاطم‌های داخلی و بازتاب‌های جیوپولیتیکی منطقه‌ای…

در مورد تعاونی‌های کارگری

از آثار کلاسیک لنین برگردان: آمادور نویدی درباره تعاونی‌های کارگری تذکر سردبیر سایت مارکسیست– لنینیست امروز: این…

ریناس ژیان

استاد "ریناس ژیان" (به کُردی: ڕێناس ژیان) شاعر نامدار کُرد…

پنجشیر، زخم بر تن، آتش در دل؛ افسانه‌ای زنده در…

نویسنده: مهرالدین مشید پنجشیر، شیر زخمی اما سرفراز؛ خاری در چشم…

فلسفه امید بلوخ،- میان مارکس و مسیحا

Ernst Bloch (1885-1977 ) آرام بختیاری سوسیالیسم حتمی است !، مارکسیستی یا…

دلزار حسن

استاد "دلزار حسن" (به کُردی: دڵزار حەسەن) شاعر، نویسنده و…

مقام عشق 

رسول پویان  کلام عشـق و محبت چقدر شیرین است  نبید خسرو و…

تحول در متغیرهای ژئوپلیتیکی افغانستان: بازتعریف نقش طالبان در معادلات…

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان در معرض تلاطم؛ از صعود سریع تا…

«
»

شهرت حکیم طبیب و دایه‌های محلی افغانستان

نوشته: کریم پوپل

مورخ : 25جنوری 2024

در شهرها یک تعداد اشخاص مجرب اند که معالجه را توسط گیاه‌های طبیعی و اسباب ساده و بسیط می‌نمایند؛ که به نام طبیب ویا به نام حکیم صاحب گفته می‌شوند. طبیبان از سیتم تداوی یونانی قدیم و هندی قدیم کار می‌گیرند. این افراد دارای مشتری و مریضان زیاد اند که ذیلاً رشته وار تشریح می‌گردد.

۱. طبیب: شخص است که معالجه داخله را توسط دوا می‌نماید.

۲.  شکسته بندان: معمولاً اشخاص مجرب اند که شکستگی دست وپا را معالجه می‌نمایند.

۳.  سلمان. جراحی ختنه سوری را اجرا می‌نمایند.

۴.  عطاران: کسان است که عطر و دوا را ساخته و به مردم عرضه می‌کنند.

۵.  پنسار. ادویه جات گیاهی را کمی پیشرفته تر بفروش می‌رسانند. ادویه جات آنها توسط شرکتهای گیاه سازی در بوتلها وقطی ها که دارای ومهر و آدرس می باشند.

۶.  حمامی: اشخاص مجرب اند که ماساژ می‌نمایند.

۷.  دایه خانگی: زنان مجرب اند که در ولادت خانم‌ها را کمک می‌نمایند. این زن‌ها بعضاً گلون بالا کردن و خراسک را با زمچ پخته معالجه می‌نمایند.

۸.  دندان ساز: افراد مجرب است که طور میراثی فن دندان‌سازی را می‌دانند و دندان می‌سازند.

۹.  گوش شو: درین اواخر افراد در کنار سرک نشسته توسط پیچکاری بزرک کوش‌ها را شستشو می‌نمایند.

۱۰.  جادوگران: کسانی هستند که امراض روانی را تدوای می‌نمایند.

۱۱.  ملا هان: ملاهان توسط خواندن آیات قرآن و دعا مریضان را معالجه می‌نمایند.

۱۲.  خون گیران: زنان بلوچی اند؛ که معالجه فشار بلند خون و شکر را توسط خون گرفتن می‌نمایند. این زنان توسط خزنده به نام جوک نیز خون مریضاب مصاب به شکر و فشار بلند خون را کم می‌نمایند.

۱۳. قداقگران: اشخاص مجرب از یک خانواده است که توسط ماساژ دادن سر وروی و خواندن دعا از داخل بدن مریض چرک چروک را به بیرون می‌کشند. تعداد این افراد به ۲–۳ نفر در تمامی افغانستان می‌رسد. از گوش‌ها و بینی مریضان پس از نیم ساعت ماساژ و خواندن دعا مخصوص چرک‌ها استوانه شکل (کرم مانند ) به بیرون می‌ریزد. طول این لوله‌ها به اندازه یک سانتی بوده حدود ۵–۱۰ لوله ازهر سوراخ گوش وبینی به بیرون می‌ریزد؛ که عجیب‌ترین تدوای در شمال افغانستان می‌باشد.

۱۴.  تعویض نویسان و دفع جن شیطان طلسم پری وسحر: کسانی هستند که دفع امراض روانی را بنام جن و شیطان و سحر می‌نمایند.

۱۵.  دلاک: کسانی هستند که در خانه‌ها بخصوص درقریه جات ریش‌تراشی موی‌گیری  سنت کردن بخصوص نمودن ماساژ بدن و قلنج‌گیری می‌نمایند.

۱۶. مارگیران: دفع زهر مار گژدم غندل و زنبور را می‌نمایند.

۱۷.حکیم  کسی است که دارای حکمت بوده مردم را رهنمایی درست نمایند. حکیم یعنی صاحب حکمت، علم خوب و عمل صالح، نفس عمل، معرفت حقایق اشیاء انجام کار محمود باشد.

در افغانستان دکتور گیاهی یا طبیب را گویند بعصی امراض بخصوص را نیز تداوی می‌نمایند. حکمیان در دوا سازی محلی صاحب شهرت بودند.

حکمای هفتگانه در یونان عبارتند از: تالس، پیتاکوس، بیاس، سولون، کلئوبولوس، میزون و شیلون.

۱۸. مسیحه سرای و ساندی گویان: کسان هستند که بواسطه گریه غم‌های مرده داران و غم گساران را از بدنشان دور می‌کنند. که نوع از تسکین اعصاب اند.

۱۹. بی بی درمانگر یا مصالحه گر: زنان هوشیار زرنگ پیر و با تجربه است که درخانه زنان علاقمند رفته  زنان مخصوص را مشوره جایزمی‌دهند. هکذا در تداوی اطفال و امراض اطفال و طرق تداوی آن شهرت دارند. از زنان مشهور افغان ادی امین جان نی نی عباس بوبو گل و مادر قندک می‌باشد. این زنان در پهلو دیگر دواها برای اطفال بی خواب تریاک می‌فروشد. این زنان در ازدواج ویافتن زن برای جوانان نیز شهرت دارند.

موخذ
۱. صحت و درمان و اموزش پزشکی در افغانستان نوشته بنده در ویکی پیدیا فارسی
۲. انواع گیاه طبی در صفحه فیس بوک طبیب حکمت مطهری
https://www.facebook.com/p/%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%A8-%D8%AD%DA%A9%D9%85%D8%AA-%D9%85%D8%B7%D9%87%D8%B1%DB%8C-100057081206542/
۳. گسرش طب سنتی بی بی سی
https://www.bbc.com/persian/afghanistan/2013/01/130128_l42_vid_greek_med
۴. زنی که طبابت یونانی را از پدرش به ارث برد
https://swn.af/archive/%D8%B2%D9%86%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%AA-%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D8%A7%D8%B2-%D9%BE%D8%AF%D8%B1%D8%B4-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D8%B1%D8%AB-%D8%A8%D8%B1/