ارزش نقد و کم‌رنگی نقدهای ادبی

یکی از بدی‌های تاریخی در جهان و کشور ما، رنگ‌باختنِ…

                یک گرفتاری با مافیا

        و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و مدنی                               (قسمت سوم…

چند شعر کوتاه از زانا کوردستانی

گاهی اتفاقی ستاره‌ای  در دفترم چشم باز می‌کند ولی، من هنوز به آفتاب نقش…

ترور عروس خدا، توسط پدران مقدس!

Hypatia(355-415م ). ترور دختر خدا، توسط پدران مقدس! آرام بختیاری نبرد مکتب و…

مخالفان پراکنده، بازیگران متحد؛ مدیریت خلای سیاست در افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید اردوگاۀ از هم گسخته؛ فرصتی برای مانورهای منطقه…

گام بزرگ به سوی مبارزهٔ مشترک

برگزاری نشست مشترک دفتر سیاسی – اجرایی و بیروی اجرائیه…

پدر سالار

ما زنان سر زمین های جنگ  زنان جهان سوم  جهان پدر سالار وقتی…

اسدالله بلهار جلالزي

له ښاغلي (اسدالله بلهار جلالزي) سره، چې د علم او…

افغانستان، سوار بر شانه های ژیوپولیتیک پرتنش و پیچیده منطقه…

نویسنده: مهرالدین مشید روایتی از زنده گی در سایه امید یا…

میراث سکاها، هویت ایرانی و مسئله تورانیان در شاهنامه 

- دکتر بیژن باران شاهنامه، خاطره حماسی سکاهای ایران، جغرافیای اسطوره‌ای…

افغانستان نقطه مرکزی جیو پولیتیک

در سیاست قدرت های مخرب نظم و ثبات ! در بردن…

شور و حال عشق 

رسول پویان  عشق دردام سیاست مرغ بسمل می شود  پـرپـر احسـاس دل بندِ سـلاسـل می شود  تا ز چنگِ بازی ی صیاد مـرغ دل پـرید  عشوه از بهر فریب دل، مشکل…

«سازش» و «سازشکاری» یعنی چه؟

‫ رفیق نورالدین کیانوری ــ پرسش و پاسخ، شمارهٔ ۲۰، دی‌ماه ۱۳۵۹ــ…

دو کلمه؛ همچون دو پرخاش

Eklektism, Dogmatism. آرام بختیاری التقاطی و دگماتیسم؛ دو واژه یا دو سیستم…

«اسپینوزا در ترازوی مکتب من بیش از این نه‌می‌دانم: فیلسوفی،…

تذکر ضروری و تازه و بکر!در پایان هر بخش لینک…

                 یک گرفتاری با مافیا

        و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و مدنی                          (قسمت دوم)                        چرا…

ژئوپولیتیک ساختار قدرت؛ تنوع قومی و آیندهٔ دولت‌سازی در افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان؛ از رویای فدرالیسم تا کابوس بالکانیزه شدن…

آیا محمد اشرف غني د بیا راڅرګندېدو په درشل کې…

نور محمد غفوری لنډیز د ۲۰۲۱م کال د اګست له سیاسي بدلون وروسته…

برگردان، یا همان واژه‌ی شناسای عربی ترجمه

محمدعثمان نجیب نماینده‌ی مکتب دینی-فلسفی من بیش از این نه می‌دانم از گذشته‌‌های…

چرا صدای گاندی ها در کوهستان‌های افغانستان پژواک نیافت ؟

نویسنده: مهرالدین مشید جغرافیای خشونت، سیاست قبیله‌ای و غیبت ماندلاها در…

«
»

د نړۍ دويم متفکر؛ نه ښه سياستمدار او نه ښه مدير دی

هر ښه ښوونکی؛ ښه سياستمدار نه شي جوړيدای، د نظر هر ښه خاوند او تيوريسن؛ ښه لوبغاړی نه شي جوړيدای او هر ښه کارپوه؛ ښه مدير نه شي جوړيدای.

ښاغلي غني ثابته کړه چې يو ښه ښوونکی، د نظر خاوند او کارپوه دی، خو په بهرني سياست او نړیوال نظام کې يو ښه سياستمدار، مدير او ښه لوبغاړی نه دی.

لومړی خو یو بريالی مدير نه دی ځکه يو بريالی مدير هغه چا ته ويل کيږي چې یو بريالی کاري ټيم ولري؛ نه دا چې ټول کارونه په خپله په یوازې توګه پر مخ يوسي، هم پلان او پاليسي جوړه کړي، هم يې په خپله عملي کړي او لږ تر لږه پنځه اساسي دندې په ښه توګه ترسره کړي. لکه پلان جوړونه، د چارو سمون، رهبري، ګمارنه او کنټرول.

دويم دا چې يو ښه سیاستمدار نه دی. ځکه د يو ښه سياستمدار ځانګړنې نه لري. یو ښه سياستمدار بايد په بهرنيو اړيکو کې د خپل هيواد د توان ثابتولو په موخه؛ له کوچني تر ستراتيژيکو اقداماتو پورې مسايل په نظر کې ونيسي، پلان جوړونه او مديريت يي د ټولنې له واقعيتونو او برخليک سره اړخ ولګوي، لږ تر لږه دوې ودانيزې چارې او او دوه لوی فکري خوځښتونه؛ چې د ولس د ژوند په ګټه وي؛ ولس ته په ميراث پریږدي، د ده تر لاس لاندې کسان له ذهني، عاطفي او ټولنيز هوښ څخه برخمن وي، د خاموشۍ يا چوپتيا له وسلې څخه نهايي ګټه واخلي، له نويو معلوماتو یو منسجم فکري نظام ولري، د خپل فکر د اصلاح او تعديل چمتووالی ولري، د واک مسووليت وپيژني او خلکو ته ځواب ويل جدي، حقوقي او سپيڅلي وبولي، په دايمي توګه ټول خلک راتلونکې او د چاپيريال د مسايلو تحقق ته متوجه کړي، خپل انرژي د هيواد پر فکري، توليدي او ټکنالوژۍ برخو متمرکزه کړي او همداشان په لسګونو نورې ځانګړنې.

دريم دا چې په بهرني سياست او نړيوال نظام کې يو ښه لوبغاړی نه دی. ځکه يو ښه لوبغاړی بايد ريالیست و اوسي او د خپل هيواد د بهرني سياست په چوکاټ کې د ملي موخو او ګټو د ساتلو په هڅه کې وي، ځکه ډيپلومات هغه څوک دی چې وکولای شي په بيلابيلو حالاتو لکه جګړه، اقتصادي راکړه ورکړه، کلتوري موضوعاتو، سيمه يزو اختلافاتو او نورو برخو کې خپلې ملي ګټې د خبرو او مذاکراتو له لارې تامين کړي، او همداشان خپل هر حرکت او خبرې ته بشپړه پاملرنه ولري.

د بيلګې په توګه : ښاغلی غني؛ کله هندوستان ته دوست وايې او کله هم پاکستان ته، کله په چټکه او بې فکره او تعقله؛ د عربستان پر لوري ځي او کله بیا له نيکټايي او تسبیح سره ايران ته ورځي. او په هندوستان کې لا بيا وايی چې «ملګري ملتونه دوه توته واک هم نه لري».

د غني د سياست نورو بيلګو ته نه ورځو او يوازې د افغان سولې  اړوند وروستي سياست ته يي اشاره کوو چې په وروستيو کې د سولې جلب يي له لاسه ووتو او واحد ادرس ترې څو ټوټې او وپاشلی شو. ښاغلي غني د سولې بهير ښه مديريت ونشو کولای. همدا اوس هم په کور دننه او بهر ځينې مغرضې کړۍ هڅه کوي چې د سولې ادرس په څو برخو وويشي. په کور دننه هغه کسان، ډلې او ټپلې د سولې واحد ادرس ويشي چې هغوی خپل سياسي ژوند او ګټې په جنګ کې ويني او په سوله کې د انصاف او عدالت ميز ته له راکشولو ډاريږي. او له هيواده بهر هم د پاکستان په شمول نور لوی قدرتونه د سولې د واحد ادرس د ويشلو هڅې کوي.

اوس تاسې په خپله قضاوت وکړئ چې يو بريالی لوبغاړی په يوويشتمه پيړۍ کې داسې فکرونه او کړنې لري…!؟

نه ، هيڅکله

نو د تکرار احسن په توګه دا چې هر ښه ښوونکی؛ ښه سياستمدار نه شي جوړيدای، د نظر هر ښه خاوند او تيوريسن؛ ښه لوبغاړی نه شي جوړيدای او هر ښه کارپوه؛ ښه مدير نه شي جوړيدای.

لیکنه : خوشحال آصفي