یلنا پوستاویتوا

(Yelena Poustovoytova)

https://www.fondsk.ru/news/2018/07/30/na-gorizonte-vojna-za-ormuzskij-proliv-46528.html

ا. م. شیری

١۴ مرداد- اسد ١٣۹۷

سپاه پاسداران انقلاب اسلامی آماده است تنگه هرمز را ببندد. حتی همین فردا

این، که واشینگتن از برجام، معروف به معامله هسته‌ای ایران خارج شد، نباید تعجب‌کرد. مسئله بر سر این نیست که خود این معامله، به تعبیر ترامپ رئیس جمهور آمریکا «فاسد شده» و «گندیده است». و نه بر سر این است که تهران بنوعی مخفیانه به کار بر روی سلاح هسته‌ای ادامه می‌دهد- بارزسان سازمان بین‌المللی انرژی اتمی که سه سال پیش اجازه بازرسی از همه سایت‌های هسته‌ای جمهوری ایران را کسب کردند، تصریح می‌کنند که تهران تمامی مفاد قرارداد را رعایت می‌کند: بخش اعظم برنامه هسته‌ای خود را متوقف نموده و اکنون با ساخت سلاح هسته‌ای نسبت به زمان پیش از معامله فاصله زیادی دارد.

در کاخ سفید به روی جمهوری اسلامی ایران از همان روز اول پیدایس، از روز ١۴ فوریه ١۹۷۹، هنگامی که آیت‌الله خمینی در پی سرنگونی رژیم آمریکایی شاه بدون کمترین توجه به واشینگتن دولت تشکیل داد، خط کشیدند. جیمی کارترپس از شش ماه نفت ایران را تحریم کرد، حساب‌های ایران را در بانکهای آمریکایی و شعبات خارجی آنها مسدود نمود. از آن زمان حلقه طناب تنگ‌تر می‌شود. برای آمریکا خطرناک‌تر از بمب اتمی این است، که علیرغم اقدامات شدید واشینگتن، ایران به یک رهبر منطقه‌ای در خاور نزدیک و میانه تبدیل ‌شده است. درست به همین سبب امضای قرارداد ایران، آمریکا، فرانسه، انگل‌ستان، روسیه، چین، آلمان و اتحادیه اروپا در خصوص برنامه هسته‌ای ایران (برجام) دیگر نمی‌توانست باب طبع کاخ سفید باشد.

اما اروپا که سه سال پیش قرارداد بین‌المللی با تهران را امضاء کرد، دو باره بطرف واشینگتن روی آورد. همانطور که پورتال «کسب‌وکار سوئیسی» نوشت، همینکه اداره نظارت بر بخش مالی و دفتر اطلاعات مالی آلمان بررسی این معامله در انطباق با قانون اعتبارات و مبارزه با پولشویی را شروع کرد، جا داشت ایران برای باز‌گرداندن پول‌های خود از آلمان (٣٠٠ میلیون یورو نقد) کوشش نماید. ایرانی‌ها بخوبی درک می‌کنند که لازم بود ایران برای بازگرداندن سریع پول‌های خود به میهن، آن‌ها را قبل از اعمال مجدد تحریم‌های آمریکا از حساب بانک تجارت اروپا- ایران برداشت نموده، به پول نقد تبدیل نماید. با این حال، آلمانی‌ها عجله نداشتند «احتمال پولشویی یا تأمین مالی تروریسم را بسرعت بررسی نمایند». علت ساده است: ریچارد پرنل سفیر آمریکا در جمهوری فدرال آلمان از برلین خواست مداخله کند و تحویل پول نقد به دولت ایران را متوقف سازد، و دولت آنگلا مرکل دو باره سر خم کرد. پورتال «کسب‌وکار سوئیسی» در ادامه می‌نویسد، اگر چه «با توجه به اینکه منطقه یورو کمافی‌السابق در بحران بسر می‌برد، خارج کردن پول از آلمان برای دولت آن بخودی خود، و نیز بعنوان یک سابقه برای سایر کشورها نامطلوب است.

با این وجود، تحلیلگران استارتفور تصریح می‌کنند، این جنگ «آشپزخانه‌ای» اروپایی‌ هرگز قابل مقایسه با «کارزار فشار حداکثر»- با چال کردن اقدام جامع مشترک، بازگشت همه تحریم‌ها علیه ایران و تهدید به استفاده از نیروی نظامی بر علیه شرکای تجاری ایران نیست؛ این کارزار می‌بایستی حاکمیت ایران را به بازگشت به پشت میز مذاکره برای امضای مجدد معامله هسته‌ای وادار نماید. به باور آنها، «استفاده آشکار از ترکیب اختلالات اقتصادی با تلاش‌های تبلیغاتی و اقدامات مخفیانه در همکاری با اسرائیل و عربستان سعودی [بر ضد ایران]، شرایط تغییر کامل رژیم [ایران] را آماده خواهد کرد».

از بخت واشینگتن، به جبهه ضد ایرانی آن علاوه بر اسرائیل و عربستان سعودی، اعتراضات بهار ایرانیان و تظاهرات ماه ژوئن تجار آسیب‌دیده از تحریم‌ها اضافه شد. بلافاصله بعد از خروج آمریکا از برجام و گسترش تحریم‌های آمریکایی، نرخ ارز ملی ایران دو برابر کاهش یافت. درخواست آمریکا از شرکت‌های آمریکایی و خارجی برای قطع خرید نفت ایران که ۶۴ درصد از صادرات این کشور را تشکیل می‌دهد، ضربه باز هم سنگین‌تری بر اقتصاد ایران وارد خواهد کرد. همه این‌ها عراق سال ۲٠٠٣ را به یادها می‌آورد. به این دلیل نیز یادآوری می‌کند، که اظهارات شدید ترامپ بر ضد حاکمیت ایران، فضایی برای مانور سیاسی باقی نمی‌گذارد، و این، واکنش تهران در مقابل فشارها را تشدید می‌کند. حسن روحانی رئیس جمهور ایران با بستن تنگه هرمز و قطع صدور نفت به سایر کشورها تهدید می‌کند. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برای اجرای آن حتی همین فردا اعلام آمادگی نمود. آیا این بدین معناست که پس فردا تهاجم جدید آمریکا به خاورمیانه شروع خواهد شد؟ بویژه به این سبب که روزانه ٣٠ درصد تجارت جهانی و ١۸ میلیون بشکه نفت از تنگه هرمز عبور می‌کند که دو میلیارد از آن‌ها به سوی آمریکا می‌رود.

برای جلوگیری از انفجار نارضایتی‌های داخلی، چه راه گریز از سناریوی لبنان (یا یوگسلاوی- سوریه) در پیش پای ایران باقی مانده است؟ آیا می‌تواند با از سرگیری آزمایش موشک‌های بالستیک بمنظور ترساندن ناوهای آمریکایی در خلیج فارس و شروع مجدد چرخه کامل غنی‌سازی اورانیم، آمریکا را به پشت میز مذاکره بکشاند؟

تونی کارتالوچی مفسر سیاسی می‌گوید، بخش نهایی فاجعه ایران در آینده زمانی منتظر ما است که آمریکا ستون پنجم خود- یعنی سازمان‌های ممنوعه القاعده و داعش در روسیه و سازمان کمتر شناخته شده مجاهدین خلق را برای حذف کشور ایران از نقشه سیاسی جهان بکار گیرد. پیامدهای این رخدادها در یوگسلاوی، عراق و لیبی مشهود است.