یازدهم سپتامبر؛ مبارزه با تروریسم یا چرخه معکوس تحول در…

نویسننده: مهرالدین مشید حملات یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ نه تنها سیاست خارجی…

 آیا راه رشد غیر سرمایداری پاسخگوی  اهداف استراتیژیک خلقهای جهان…

مقدمه این را همه میدانند که در ایجاد جنبشها وحریانات تند…

استاد ګل پاچا الفت 

خدای بخښلی  استاد گل پاجا الفت  هغه  لوی  او وتلی…

د سیاسي ګوندونو په جوړولو او فعالیت کې د مرام…

 انسان له اوله په ټولنیز ژوند کې د ګډو موخو…

خاطر شاد 

رسول پویان  تـو گـویی خامـۀ پاییز کلک استاد است  به هر طرف…

برجحان تعلقات!

امین الله مفکر امینی                     2025-07-09 برجحان ز تـــــــــعلقات وافکاری واهی خدا جوییــــــــم با…

اگر سقراط ‌پدر فلسفه است، کنفوسیوس یا ملاصدرا چرا چنین…

بخش دوم از مقاله‌ی سقراط، تیشه‌زنی، به ریشه‌ی دانایی. بحثی از…

پاسخی به پرسشی

محمدعثمان نجیب  آغا صاحب گرامی، نه دانستم دلیل شتابان شما برای…

استاد قیام الدین خادم 

استاد خادم د پښتو ادبیاتو په اسمان کې له هغو…

روشنگری روس، ملی گرا، رفرمیستی، علم گرا

Lomonossow, Michail(1765-1711 آرام بختیاری لومونسف؛- شاعر، دانشمند، روشنگر. میشائیل لومونسف(1765-1711.م)، شاعر، محقق، فیلسوف،…

د سیاسي ګوند او سازمان اساسي او تشریفاتي سندونه

د یوه سیاسي ګوند او د هر سیاسي او ټولنیز…

اعتراف به خطا؛ اخلاق و پل عبور از تاریکی به…

نوسنده: مهرالدین مشید  تاریخ، دادگاه اشتباهات مشترک ما تاریخ معاصر افغانستان و…

وقتی اژدها می‌غرّد، خرس می‌خروشد و فیل می‌خرامد؛ بشکه زرد…

نوسنده: مهرالدین مشید  پیام نشست شانگهای برای طالبان؛ نشانه‌ای از افول…

در سوگ کنر

بمناسبت زلزله ي مهلک ولایت کنر از زمین لرزه کنر هر…

درمراثی قربانییان زمین لرزه ی مشرق زمیـــن !

امین الله مفکرامینی                   2025-02-09! بدیــــــــده اشکِ ماتم و بدل خونم ز لغزشِ…

اشک قلم 

رسول پویان  اشک قلم به صفحـۀ دل ها چکیده است  صد لاله…

استاد عبدالروف بینوا

استاد بینوا د هېواد، سیمې او نړۍ په کچه ستر…

کودکانی که کودکی نمی‌ کنند

خیابان، خانه بی‌در و پیکر کودکان فراموش‌ شده! فرشید یاسائی *  ما…

بحران هویت ملی؛ ناکامی ملت سازی و به زنجیرکشیده شدن…

نویسنده: مهرالدین مشید نیم قرن مبارزۀ سیاسی و فرهنگی و تبدیل…

سقراط، تیشه‌زنی به ریشه‌‌ی دانایی

دیدگاهی از مکتب دینی-فلسفی من بیش‌ از این نه می‌دانم. در…

«
»

دا ‎څنګه زړه دی ؟

مولانا داکتر محمد سعید « سعید افغاني »

په دی زړه کښی  دننه  د اور سکروټی او لمبه  ده ، د دی اور د سکروټو  د لمبو تاو ډیر شدید دی ، دا تاو کولی شوی چی فولاد هم  ولي کړی .  

خو وی نه کړی شول چی د پاخه تصمیم د خاوند د غوښو زړه له مینځه  یوسی او یا یو ویښته منفی تاثیر ورباندی  واچوی ، نو په  دی اساس  دا زړه  له فولادو  څخه  هم  قوی دی او هم  د دی  زړه   د فولادی عزم او تکل  دلیاری کیدی شی  چی هغه  هیلی او هڅی  ښی تر سره شی کومی  چی سست عنصرو خلکو به ناشد ، ګڼلی .

دا هیلی او هڅی که څه هم ډیری پاکی هیلی او هڅی وی  او د عمومی منفعت د تامین لپاره ئی  پوره  ارزښت در لوده  خو ارمان چی په کلو کلو د نا مساعد شرایطو په اثر لکه  د مصری تور ی په  شان په بد غلاف کښی زنګ شوی دی .

شکر اوس د دی توری غلاف  زرین شوی دی ، دا توره د زنګ  د دورو څخه  ووتله ، دا توره اوس ښه  تیره  شوی ده ، ښه اور ورته  ورکړی شوی دی .  په خوائی هم  کارکولی  شو ، خو په بد  کیتی کښی پرته وه ، اوس ئی کیتی ډیر ښه  او تیزوالی ئی د پخوا په نسبت څوچنده  دی .

د خلکو لاس  اوس په همدغه توره دی او دپخوا په شانی نه دی چی هسی خوښ بی لاسه استین  به وی ، دا توره د ښه استعمال لپاره  تیاره ده  او د دښمنانو  په مقابل  کښی  د تجاوز په صورت  کښی ضرور  استعمالږی ، نور په دی توری مظلومان نشی  وهل کیدلی او نه دا توره د ظالم او غاصیب په لاس کښی ورتلی شی. همدا وجه ده چی ورځ په ورځی  د  امید واری اندازه ئی زیاته او ناشد کارونه  تر سره کیږی .

دا زړه  اور نه  لری ؛ او د پوره عاطفی له لیاری غواړی  چی د خلکو ژوند ښه  او په دی روان  قرن کښی  دغه پاتی قافله په لږه موده  کښی تر مطلبه  پوری ورسوی .

دا زړه  که څه هم  ډیر ځوریدلی  دی او  د ځوریدو زیاتی  لیل  او نهار ورباندی تیر شوی دی  خو بیا هم  د عشق ، وجد  او جذبی  اندازه ئی قوی  ده او  د تاثیر اچولو  برخه ئی هم  پوره  قوی او غښتلی  ښکاری .

د دی زړه په  دننه پردو کښی د ډیرو مترقی او انقلابی  افکارو ذخیره پرته  ده  او د نوی عصر ټولو ټکولو انسانی غوښتوته هڅه او تمایل لری او حتمآ غواړی چی په زړه پوری تحول ، تطور او بدلون راولی ، دا هغه تحول ، تطور او بدلون  دی چی  په کلو کلوئی  زمونږه  پلرو ، پرګنو او وطنوالو هیله او ارمان  در لوده  او په دی لیاره کښی  ډیری قربانی  ورکړل شوي دي .

دا زړه  نه  ستومانیدونکی هلی ، هڅی او هیلی لری !

دا ټولی هلی ، هڅی او هیلی هسی عادی هلی ، هڅی نه دی؛  بلکه د دی هلو ، هڅو او هیلو قیمت او ارزښت  په یوه  لویه  لابراتوار کښی ، د عمومي اجتماعي ښیګنو په اساس اټکل او تخمیندی شی .

د دی  زړه هڅی او هیلی  د ورځو په  تیریدو ، پخی شوي دي او  د عمل میدان  ورته  ښه  برابر دی هو :

هغه ورځی تیری شوی چی اجتماعي هیلی اوهڅی به ګناه ګڼل کیدلی او یا  دښو هیلو اوهڅو خاوندان به ربړیدل . نو په دی اساس ؛ ښه تدبیر دادی  چه  په ډیر  منطقي  تعقل  او سالم تفکر سره  د انسان  د زړه د ارمانو او د هغه د سعادت او آرامي  لپاره ؛  ډیر متین  او منظم  خیرخواهانه  ګامونه  وچت او عملي شی .

سعید افغاني