تلاش برای ترور نخست‌وزیر عراق ــ بغداد در حالت آماده‌باش
یک پهپاد مملو از مواد منفجره در ۷ نوامبر به محل اقامت مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر عراق در منطقه سبز بغداد حمله کرد
نویسنده: سیدعلیرضا موسوی مترجم: سایت «۱۰ مهر»برگرفته از : راشا تودی (آلمانی)، ۸ نوامبر ۲۰۲۱
در عراق، اقامتگاه نخست‌وزیری مورد حمله پهپادی مسلح قرار گرفته است. غرب شبه‌نظامیان شیعه را مسئول این حمله می‌داند. نیروهای نزدیک به ایران آن را حمله‌ای صحنه‌سازی شده با یک هواپیمای بدون سرنشین می‌دانند. هر کسی که پشت این حمله باشد ــ این حادثه نشان‌دهنده تشدید چشمگیر وضعیت سیاسی در کشور است.
یک هواپیمای بدون سرنشین مملو از مواد منفجره روز یکشنبه به اقامتگاه مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر عراق در منطقه سبز بغداد که از امنیتی بالا برخوردار است، حمله کرد. نخست‌وزیر از این ترور جان سالم بدر برد و بغداد از زمان این حمله در حالت آماده‌باش به‌سر می‌برد. فیلم‌ها و عکس‌هایی در شبکه‌های اجتماعی دست‌به‌دست می‌شوند که نشان‌دهنده آسیب‌های وارده به اقامتگاه رسمی الکاظمی‌است. گفته می‌شود که چند تن از محافظان نخست‌وزیر در این حمله زخمی شده‌اند. دیپلمات‌های غربی در منطقه موسوم به منطقه سبز می‌گویند که صدای انفجار و تیراندازی را شنیده‌اند. ویدئوهایی از بغداد خیابان‌های خالی، با خودروهای زرهی ارتش در گوشه هر خیابان، و سربازان به‌شدت مسلح را در کنار جاده‌ها نشان می‌دهد.
حمله شبانه هواپیمای بدون سرنشین، از دید مقامات دولتی عراق به‌عنوان یک سوءقصد تلقی می‌شود. این حمله نشانگر تشدید بی‌سابقه تنش بین دولت کنونی عراق و اردوگاه نیروهای طرفدار ایران است که نتایج انتخابات اخیر عراق را «دستکاری شده» و «تقلبی» خوانده‌اند. در بغداد، پایتخت عراق، اعتراضات علیه نتیجه انتخابات پارلمانی در روزهای اخیر به درگیری‌های خشونت‌آمیز بین پلیس و تظاهرکنندگان منجر شده است. در چند هفته گذشته، معترضان بارها در نزدیکی منطقه موسوم به «منطقه سبز» تظاهرات کرده بودند.
اوضاع در جریان اعتراضات روز جمعه پس از تلاش نیروهای امنیتی با شلیک‌های هوایی به‌منظور متفرق کردن مردم تشدید شد. همچنین گزارش شده که پلیس به‌سوی جمعیت شلیک کرده است. براساس اطلاعات دولت عراق، ۱۲۵ نفر از‌جمله ۲۷ غیرنظامی و تقریباً صد نفر از نیروهای امنیتی در ناآرامی‌های مرکز بغداد زخمی شدند. به گزارش پرس تی وی، گفته می‌شود در این درگیری‌ها تا سه نفر کشته شده‌اند.
حدس و گمان در گزارش‌ها حاکی از آن است که حمله هواپیمای بدون سرنشین توسط گروه‌های مرتبط با ایران انجام شده است که از انتخابات اخیر، بازنده برآمدند. بنابر گزارش‌ها، آنها روز جمعه قبل از درگیری با نیروهای امنیتی در تلاش بودند تا به منطقه سبز یورش برند. با راهپیمایی در منطقه سبز، شبه‌نظامیان برای دومین بار در سالجاری تلاش کردند تا به این منطقه بسیار امن که ساختمان‌های دولت عراق در آن قرار دارد، نفوذ کنند. در ژوئن ۲۰۲۱، رهبران گروه‌های شیعی به اعضای خود دستور دادند تا یکی از مهم‌ترین ایست‌های بازرسی بر روی رودخانه دجله در منطقه سبز را اشغال نمایند. این اقدام منجر به مذاکراتی طولانی بین رهبران گروه‌ها و دولت شد.
هنوز مشخص نیست که آیا ایران در حمله هواپیمای بدون سرنشین دست داشته است یا خیر. از زمان ترور ژنرال ایرانی قاسم سلیمانی که نفوذ زیادی بر شبه‌نظامیان مرتبط با ایران داشت، مشخص نیست که اقدامات نیروهای طرفدار ایران در عراق را تا چه اندازه می‌توان نتیجه دستورات مستقیم از سوی مقامات ایران دانست. یک مقام عراقی به گاردین گفت: «فرض می‌کنیم که اگر سردار سلیمانی زنده بود، این (حمله به اقامتگاه نخست‌وزیر، یادداشت سردبیر) اتفاق نمی‌افتاد. یک مقام ناشناس در مورد اسماعیل قاآنی، جانشین قاسم سلیمانی که توسط آمریکا به قتل رسید، می‌گویدکه شبه‌نظامیان شیعه آنقدر که به سلیمانی گوش می‌دادند، از او حرف شنوی ندارند. در واقع گاهی اوقات اصلاً به حرف او گوش نمی‌دهند. این روزها در ایران سیم‌های مختلفی وجود دارد. آن مرجعی که به آن عادت داشته‌ایم فرو ریخته است.»
نیروهای مرتبط با ایران در عراق فرضشان بر این است که به اقامتگاه الکاظمی نخست‌وزیر عراق یک «حمله صحنه‌سازی شده پهپادی» صورت گرفته است. به‌نظر آنان، تلاش این است تا تظاهرکنندگانی که علیه نتایج انتخابات به خیابان‌ها ریختند، مجرم شناخته شده و بی‌اعتبار شوند. پرس تی وی گزارش داد که سیستم دفاعی C-RAM ارتش آمریکا در جریان حملات پهپادی در منطقه بسیار امن سبز، به‌هیچوجه مورد استفاده قرار نگرفته و در واقع «غیرفعال شده است». در زمان حمله، الکاظمی نیز در محل سکونت خود نبود. به گفته شبه‌نظامیان شیعه در عراق، «حمله صحنه‌سازی شده» به اقامتگاه نخست‌وزیر عراق با هدف منحرف کردن افکار عمومی از حملات پلیس علیه تظاهرکنندگانی است که در چند هفته گذشته به نتایج انتخابات اعتراض کرده بودند.
سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه ایران این حمله را محکوم کرد و به‌طور غیرمستقیم آمریکا را مسئول آن دانست. او از یک «توطئه» سخن گفت.
هر کس که پشت این سوء قصد باشد ــ این حادثه نشان‌دهنده تشدید چشمگیر اوضاع سیاسی در عراق است. وزارت امور خارجه روسیه در عین حال در بیانیه‌ای همبستگی خود را با رهبری و مردم عراق در تلاش‌های آنها علیه تروریسم تأکید کرده و اهمیت تحکیم جامعه عراق به‌منظور مقاومت در برابر هرگونه تلاش برای بی‌ثبات کردن اوضاع در کشور را خاطرنشان ساخت.
الکاظمی، رئیس سابق سازمان اطلاعات، پس از یک ماه جنگ قدرت، در ماه مه ۲۰۲۱ موفق به تشکیل دولت شد. براساس آمارهای رسمی، حزب مقتدی صدر، روحانی شیعه، در انتخابات پارلمانی اکتبر با اختلافی آشکار پیروز شد. با این حال، یکی از تأثیرگذارترین سیاستمداران حامی ایران در عراق، هادی العامری، پیروزی الصدر در انتخابات را به‌رسمیت نشناخته است. نتیجه نهایی انتخابات هنوز مشخص نشده است. نیروهای طرفدار ایران خواهان بازشماری کامل آرا با دست می‌باشند. الصدر که زمانی با ارتش مهدی خود علیه اشغالگران آمریکایی می‌جنگید، خواستار پایان دادن به هرگونه مداخله خارجی در امور داخلی عراق ــ هم از سوی آمریکا و هم از سوی ایران است. او اصولاً حامی دولت الکاظمی‌است.
اما در نگاه سران کشورهای غربی، الصدر نیز به‌عنوان شرّی کوچک تلقی می‌شود که باید به کمک او نفوذ نیروهای بسیج مردمی (الحشد الشعبی) و گروه‌های شیعه متعلق به آنها را خنثی و آنان را از صحنه خارج کرد. این روحانی قبلاً نیز خواستار جذب شبه‌نظامیان در ارتش عراق شد، اگرچه دفتر نخست‌وزیر در آوریل ۲۰۱۵ دستور داد که از بین تمام نهادهای دولتی و ارگان‌های دولتی، نیروهای بسیج مردمی به‌عنوان یک ارگان رسمی تحت فرمان مستقیم او درنظر گرفته شوند. الصدر در حالی که همچنان تلاش میکند روابط نزدیک خود را با ایران حفظ کند، اخیراً ارتباطات خوبی با غرب و عربستان سعودی نیز بر قرار کرده است.
