بمبهای آمریکایی آخرین تلاشها برای نجات پترو دلار است
مصاحبه با ارنست وُلف *
رکود اقتصادی آمریکا ادامه خواهد یافت. بدهیها افزایش یافته و واردات بر صادرات پیشی خواهد گرفت. ترامپ زمینه را از دست خواهد داد و بههمین دلیل بیش از پیش به نیروی نظامی که در کابینه خود فراوان هم دارد، تکیه خواهد کرد تا شکست خود را به انحراف بکشاند.
خبرهای اقتصادی آلمان (DWN): بهنظر شما چه مسألهای در پشت پرتاب بزرگترین بمب غیراتمی آمریکا در افغانستان نهفته است؟
ارنست وُلف: از سویی این یک ژست تهدیدآمیز علیه کرۀ شمالی، روسیه و چین است، و از سوی دیگر یک اقدام از روی استیصالِ دولتی است که میخواهد با تمام قوا شکست خود و تفرقه داخلی را به انحراف بکشاند.
خبرهای اقتصادی آلمان (DWN): آیا آنچه را که ما الان در واشنگتن شاهد هستیم، همان مشکلات معمولی صد روز اول نیستند؟
ارنست وُلف: نه، بسیار عمیقتر از آنند. دلیل این جدالها و شکست هم این واقعیت است که وعده مرکزی ترامپ، «آمریکا را مجددا مقتدر خواهیم کرد» توهمی بیش نیست. کشور در حال افول است و این سیر نزولی هم توقفناپذیر.
خبرهای اقتصادی آلمان (DWN): آیا ترامپ وعدههای زیادی داده است؟
ارنست وُلف: او وعدههایی داده است که غیرقابل اجرا هستند. بهطور مثال «مشاغل با حقوق خوب» که در صدد است تا آنرا به کشور بازگرداند، تبدیل به مشاغلی کم درآمد و با دستمزد پایین خواهد شد.
خبرهای اقتصادی آلمان (DWN): منظور اینست که او جایگاه خود را در بین هوادارانش از دست میدهد؟
ارنست وُلف: بخشی از هوادارانش همین حالا هم ناامید شدهاند. ولی نه تنها بهخاطر اینکه او به وعدههایش وفا نمیکند، بلکه آنها متوجه میشوند که او نه تنها باتلاق را خشک نخواهد کرد، برعکس بیشتر هم در آن فرو خواهد رفت. زیرا او نه بخشی از راهحل، که بخشی از مشکل است.
خبرهای اقتصادی آلمان (DWN): او وعده روابط بهتری را با روسیه داده بود، امّا میبینیم که عکس آن عمل میشود. دلیل آن چیست؟
ارنست وُلف: یک دلیل آن جنگ در سوریه و آشتیناپذیری طرفین درگیر در آن است. امّا دلیل بسیار مهمتر دیگری وجود دارد که چرا روابط آمریکا و روسیه رو به وخامت گذارده و در درازمدت هم راهی برای نجات آن مشهود نیست. این دلیل مهم همانا «پترو دلار» است. هر کشوری که میخواهد نفت بخرد باید اوّل در بازار «تبدیل ارز خارجی» در مقابل پرداخت هزینه، دلار بخرد. یک منبع درآمد دائمی برای آمریکا. علاوه بر آن «پترو دلار» و ارتش آمریکا هر دو با هم آخرین وسایل مؤثر فشار در زمان افول هستند. امّا این وسیله فشار از سال ۲۰۰۰ در خطر قرار گرفته است و ما در موارد متعددی شاهد بوده و هستیم که آمریکا در تضعیف موقعیت خود چه عکسالعملهایی نشان میدهد.
خبرهای اقتصادی آلمان (DWN): صدام حسین شروع کرد تا نفتش را به یورو بفروشد.
ارنست وُلف: … و قدافی برنامهاش این بود تا با به جریان انداختن و استفاده از «دینار طلایی شمال آفریقا» نفت خود را به فروش رساند. و هر دو میبایستی سزای این کار خود را با جان خویش بپردازند. ایران در ژانویه سال ۲۰۰۲ نیمی از رزرو ارزی خود را از دلار به یورو تبدیل کرد و کره شمالی در پائیز همان سال دلار خود را تبدیل به یورو نمود. هر دو بهعنوان «محور شرارت» نامیده شدند. بنابراین اینکه چه کسی در آمریکا بهعنوان دوست یا دشمن شناخته خواهد شد بستگی به برخوردش با دلار دارد.
خبرهای اقتصادی آلمان (DWN): روسیه دقیقا چگونه تهدیدی برای دلار است؟
ارنست وُلف: در هر صورت نه با روش تقابل. روسیه از یک سو در بریکس بانک (BRICS Bank) و بانک آسیایی سرمایهگذاری در اینفراستراکتور (Asiatischen Infrastrukturinvestmentbank-AI) شرکت کرده است و از سوی دیگر بخشی از معاملات خود را در زمینه انرژی با چین، با روبل و یوآن انجام میدهد. علاوه بر آن روسیه در سالهای اخیر منابع طلای خود را شدیدا افزایش بخشیده است.
خبرهای اقتصادی آلمان (DWN): در این راستا چین حتی جلوتر هم رفته است …
ارنست وُلف: بههمین دلیل نباید فریب تعارفات دوستانهای را خورد که در ملاقات هفته قبل رئیسجمهور چین با دونالد ترامپ ردوبدل شده است. چین بزرگترین تهدید جهانی دلار آمریکاست. برای اینکه هماکنون آمریکا را بهمثابه یک قدرت تجاری پشت سر نهاده است. چین بزرگترین شریک تجاری بیش از ۱۲۰ کشور جهان است. و این در حالیست که روابط تجاری آمریکا به بیش از ۷۰ کشور نمیرسد. چین ذخیره طلای خود را بهطور بیسابقهای افزایش داده است. امّا آن چیزی که مانع برخورد چین با آمریکا میشود آنست که مقدار بسیار زیادی از اوراق قرضه ملّی خزانهداری ایالات متحده در اختیار چین است. امّا این هم از مدتی قبل و با شتابی که چین برای رهایی از این اوراق دارد، تغییر خواهد کرد.
خبرهای اقتصادی آلمان (DWN): امّا اگر چین و روسیه اتحاد عمل به خرج دهند و سیستم پولی خود را با پشتوانه طلا پوشش دهند …
ارنست وُلف: در آن صورت قطعا هژمونی جهانی دلار آمریکا خاتمه خواهد یافت. دلار آمریکا پیدرپی ارزش خود را از دست خواهد داد و استاندارد زندگی در ایالات متحده آمریکا به آن سطحی خواهد رسید که از جنگهای داخلی ۱۵۰ سال پیش تاکنون سابقه نداشته است.
خبرهای اقتصادی آلمان (DWN): پیشبینیهای شما برای هفتهها و ماههای آینده چگونه است؟
ارنست وُلف: رکود اقتصادی آمریکا ادامه خواهد یافت. بدهیها افزایش یافته و واردات بر صادرات پیشی خواهد گرفت. ترامپ زمینه را از دست خواهد داد و بههمین دلیل بیش از پیش به نیروی نظامی که در کابینه خود فراوان هم دارد، تکیه خواهد کرد تا شکست خود را به انحراف بکشاند.
خبرهای افتصادی آلمان (DWN): آیا برای ترامپ هیچ شانسی جهت کسب موفقیتهای نسبی حداقل در عرصههایی وجود ندارد؟
ارنست وُلف: ترامپ با آمریکا هواپیمایی را در اختیار گرفته است که سوخت آن تا نیمه پرواز کفاف میکند. شاید بهعنوان خلبان این هواپیما هنوز وقت داشته باشد تا چند شکلات بین مسافرین تقسیم کند. سقوط امّا نه به او فرصتِ فرار میدهد و نه به مسافرین.
خبرهای اقتصادی آلمان (DWN): آیا او ـ با توجه به نظر شما ـ در چنین وضعیت نامشخصی یک جنگ اتمی را ریسک خواهد کرد؟
ارنست وُلف: انشتین یکبار گفت: من نمیدانم با چه سلاحی جنگ سوم جهانی آغاز خواهد شد، امّا در جنگ چهارم جهانی با چوب و سنگ خواهند جنگید. من مطمئن نیستم که دونالد ترامپ میداند که انشتین چه کسی بود، ولی بهموقع خود یک نفر مفهوم این حرف انشتین را برایش روشن خواهد کرد.
* ارنست وُلف روزنامهنگار، مترجم، فیلمنامهنویس و پژوهشگر است. او نویسنده کتاب پُرفروش «صندوق بینالمللی پول، قدرت جهانی ـ تاریخچه یک غارت» میباشد. وُلف از ۴۰ سال پیش درباره مسایل ژئوپلتیک کار میکند. وی در کار خود رابطه بحران مالی جهانی را با سیاست روز توضیح میدهد.