انگیزه های سفرملایعقوب به قطر
نوشته ی : اسماعیل فروغی
اخیراً ملا یعقوب مجاهد سرپرست وزارت دفاع طالبان سفر کاری با اهمیتی به قطر داشت .
ارچندانگیزه های اصلی این دومین سفرملا یعقوب به قطرهنوزبخوبی روشن وفاش نشده است ؛ اما آنچه ازروی حوادث و حقایق می توان فهمید ، درپهلوی انگیزه ها ودلایل سری و پشت پرده ، این دلایل وانگیزه ها را هم دررابطه به این سفرمی توان برشمرد :
ــ اولین انگیزه ودلیل این سفر پرازابهام ، می تواند ناتوانی اقتصادی ومالی طالبان در تأمین حداقلِ احتیاجات مردم – بخصوص احتیاجات نظامیان وجنگجویان این گروه باشد . مطالبه ودرخواست تگدی گونه ی نان وآب ازمردمان محل که تقریباً همیشه وبه کرات توسط جنگجویان طالب صورت میگیرد ، این حقیقت را واضح می سازد که نظام طالبانی قادر به تأمین حتا ابتدایی ترین نیازهای سربازان خود نمی باشد. طالبان که قصد ونیت تشکیل اردوی پنجصدهزارنفری دارند ، تازه متوجه شده اند که تشکیل یک اردوی منظم ومدرن ، به منابع مالی هنگفت ودوامدار نیازمند است – منابعی به ارزش کم ازکم هشت میلیارد دالر درسال …
درست به دلیل همین نیازمندیست که ملایعقوب سرپرست وزارت دفاع طالبان دست به دامن شیوخ قطرزده ، ازآنان عاجزانه می‌خواهد تا طالبان را درپرداخت حقوق ماهانه ، البسه ، خوراک و بهداشت جنگجویان شان کمک کرده ، از سرحدات و مرزهای افغانستان حفاظت نمایند و همچنان درخرید وتأمین تجهیزات فنی برای اردوی طالبان یاری ومدد برسانند.
به گمان اغلب ، قطر که خودبرای تامین امنیت اش وابسته به ایالات متحده ی امریکا بوده و ازمنافع امریکا درافغانستان نماینده گی می نماید ، به دستورومشوره ی امریکا به ملا یعقوب وعده داده است تا در ازای انتقال نا امنی به همسایه های شمالی افغانستان ، چین و روسیه ؛ شکم های گرسنه ی طالبان جنگجو را سیرنگهداشته ، البسه و تجهیزات برای آنان آماده و معاش ماهوار همه را تأمین نماید .
ــ دومین انگیزه وهدف سفرملایعقوب به قطر، صاف کردن جاده ی وسیع تعامل با طالبان ودرنتیجه شناساندن طالبان به جهان منحیث قدرت مسلط براوضاع امنیتی افغانستان خواهد بود.
پس ازسفرهای آزادانه ومکررملا متقی به قطر، مسافرت آزادانه ی بلندپایه ترین مقام نظامی طالبان به قطروملاقات ومذاکرات سری وعلنی با تمیم بن حمد آل ثانی امیرقطر، می تواند طالبان را تاحدی ازانزوای کامل سیاسی بیرون آورده ، زمینه های تعامل بیشتر طالبان با جهان را فراهم نماید.
ــ ازجانب دیگراین سفرملا یعقوب به قطر که به مشوره و نقشه ی امریکا و قطر ، در رقابت با شاخه ی حقانی ها و بدون مشوره با سراج الدین حقانی، حریف خطرناک جناح قندهاری ها صورت گرفت ، بی تردید هدف تضعیف سراج الدین حقانی را هم دنبال می نماید.ملا یعقوب ، ملا متقی و ملابرادر که همه ازجناح طالبان قندهاری استند ، میخواهند با جلب حمایت مالی قطر، توجه دوستان بین المللی و منطقه ای را بیشتر بخود جلب کرده و ازنفوذ حقانی ها روزتا روز کم نمایند . درنظر داشته باشیم که ملایعقوب فرزند ملاعمرکه تاکنون دوباراز سوء قصد رقبای داخلی جان سالم بدربرده است ، هم ازنظرمیراثی و هم ازنگاه درون قبیله ای ، خوداش را بسیار مستحق تراز خلیفه سراج الدین حقانی برای مقام رهبری طالبان در آینده ی نه چندان دور می پندارد . که شاید این سفر پرازابهام او را به این آرزوی بزرگ اش نزدیکترنماید .
بهرحال نتیجه ی سفرهرچه باشد ، قطر- همانگونه که نخستین دفتروپایگاه سیاسی طالبان را درخود جا داده و زمینه های توافق سری میان طالبان و آمریکا و درنتیجه تسلیمی دولت به طالبان را مساعد کرد ؛ اکنون نیز زمینه های تعامل جهانی با طالبان و انتقال جنگ به شمال افغانستان را هم مساعد خواهد کرد.
