افزایش ناآرامی‌ها در آسیای مرکزی
آیا قزاقستان به اوکراین دوم تبدیل می‌شود؟نویسنده: ولادیمیر پروخواتیلوف مترجم: ک. رادینبرگرفته از : سایت روسی «بنیاد فرهنگ استراتژیک»، ۲۳ آوریل ۲۰۲۲ *
«عبدالرشید دوستم» که تحت نظارت سازمان اطلاعات ترکیه (میت) در تبعید در ترکیه به‌سر می‌برد، شروع به همکاری با اطلاعات بریتانیا «MI ۶» کرد و آنطور که شرق‌شناس روسی «آندری سرنکو» گزارش می‌دهد، ۲۵۰ میلیون پوند برای سازماندهی ارتش مقاومت در برابر رژیم دریافت کرده است. «دوستم» چندین هزار جنگجوی ازبک را در شمال افغانستان کنترل میکند. خبرها حاکی از آن است که دوستم و پسرش به زودی به افغانستان بازخواهند گشت تا نیروهای مقاومت ازبکستانی ضدِ طالبان در شمال این کشور را رهبری کنند.
یگان‌های جبهه مقاومت ملی افغانستان که فرمانده آن اخیراً از قوم تاجیک، رئیس سابق ستاد کل ارتش ملی افغانستان (۲۰۱۷ ــ ۲۰۱۵، ژنرال «قدم شاه شهیم»، منصوب شد، به‌شدت فعال شده‌اند. ژنرال «شهیم» در بدخشان در شمال افغانستان به‌دنیا آمده است، وی توانست با ارتش شوروی بجنگد و در طول اقامت ناتو در افغانستان با سرویس‌های اطلاعاتی غربی ارتباط برقرار کرد.
اکنون پهپادهای ناشناس عملیاتی برای انهدام انبارهای سلاح و مهمات طالبان در جنوب و شمال افغانستان انجام می‌دهند. «آندری سرنکو» گمان میکند که پهپادها می‌تواند متعلق به ایالات متحده باشند. اخیراً در سایت «شورای روابط خارجی» مقاله‌ای در مورد جلوگیری از تهدیدات احتمالی آمریکا از سوی گروه‌های تروریستی مستقر در افغانستان منتشر شده بود. در این مقاله گفته می‌شود که استفاده از پهپادهای تهاجمی MQ-۹A Reaper یک عنصر اساسی در «عملیات ضدِ تروریسم فراافق» در افغانستان است. هواداران جبهه ملی افغانستان، گروه‌های مسلح و ضدِ طالبان خزر، پشتون، تاجیک، ازبک، از‌جمله ستیزه‌جویان «احمد مسعود» جوان، پسر «احمد شاه مسعود» معروف، به‌عنوان شرکای احتمالی ایالات متحده نامیده شدند.
فعال شدن تشکیلات نظامی نیروهای ضدِ طالبان در افغانستان در شرایط برقراری روابط بین رهبری طالبان با روسیه آغاز شده است. وزارت خارجه بریتانیا از شهروندان این کشور درخواست کرده که به دلایل امنیتی از سفر به افغانستان یا ترک این کشور خودداری کنند. همانطور که نوشتیم، آنگلوساکسون‌ها کودتای نظامی در پاکستان را ترتیب داده و عمران خان را که مسیر همکاری با روسیه را در پیش گرفته بود، سرنگون کردند. اکنون بریتانیا تظاهرات در لندن را با تهدید فرزندان وی درست نزدیک خانه همسر اولش، تبلیغ میکند. نخست‌وزیر جدید، «شهباز شریف»، برادر «نواز شریف»، زندانی لندنی، نماینده «طایفه پنجابی» است که از نزدیک با بریتانیا در ارتباط است. بلافاصله پس از انتصاب «شهباز شریف» به‌عنوان نخست‌وزیر، حملات هوایی پاکستان به ولایت‌های «خوست»، «کنر» و «پکتیکا» افغانستان آغاز شد. منابع «آندری سرنکو» گزارش می‌دهند که بمباران این ولایات توسط پاکستان به‌منظور جابجایی اجباری گروه‌های سلفی تحت سلطه آنها به مرز تاجیکستان در ولایت کوهستانی بدخشان است.
در این ارتباط، انتصاب فرمانده نیروهای جبهه مقاومت ملی افغانستان «قدم شاه شهیم»، اهل بدخشان افغانستان، نمی‌تواند به دولت تاجیکستان هشدار ندهد. در ۱۸ آوریل، ستیزه‌جویان داعش شاخه افغان، راکت‌هایی را از منطقه مرزی استان بلخ در شمال ازبکستان شلیک کردند. داعش مسئولیت حمله موشکی از خاک افغانستان به ازبکستان را برعهده گرفت. حکومت افغانستان تأیید کرد که حمله موشکی توسط داعش انجام شده است، اما وزارت دفاع ازبکستان واقعیت این بمباران را رد کرد. در روزنامه دولتی قرقیزستان «قرقیز توسو» مقاله‌ای منتشر شد که در آن گفته می‌شود که سفیر بریتانیا در این جمهوری، «چارلز گرت»، افسر کادر اطلاعاتی «۶ MI»، ضمن مشورت با رهبران تشکل‌ها و بنیادهای سیاسی طرفدار غرب، به‌ویژه رهبران حزب «آتا مِکِن» «اوموربک تکبایف»، «فعال مدنی، «عادل توردوکلوف» و حامیان روسای جمهور سابق کشور «اوتونباوا و آتامبایف» مشغول فعالیت‌های خرابکارانه است. «یرمک تایچی بیکوف»، زندانی سیاسی قزاقستانی هوادار همگرایی قزاقستان و روسیه در پیام خود به رئیس‌جمهور قزاقستان یادآوری میکند که تظاهرات ضدِ روسی گماشته‌گان غربی تشدید شده است و اشاره میکند که قزاقستان در حال تبدیل شدن به «اوکراین دوم» است.
اخیراً «عذرا ضیا» همکار «ویکتوریا نولند»، معاون وزیر امور خارجه آمریکا در امور امنیت مدنی، دموکراسی و حقوق بشر از جمهوری‌های آسیای مرکزی بازدید کرد. او در ۱۲ آوریل با «یرلان کارین» وزیر امور خارجه قزاقستان و در ۱۵ آوریل با «ادیل باسالوف» معاون کابینه وزیران قرقیزستان دیدار کرد. «مارس ساریف»، کارشناس علوم سیاسی قرقیزستان معتقد است که سفر این مقام آمریکایی با تلاش اخیر آمریکا برای محروم کردن روسیه از عضویت در شورای حقوق بشر سازمان ملل مرتبط است:
«به‌طوری که معلوم است، پیش از دیدار وی، همه ما ناظر اخذ رأی در سازمان ملل در مورد حذف روسیه از شورای حقوق بشر بودیم و مواضع جالب در این اخذ رأی توسط جمهوری‌های آسیای مرکزی اتخاذ شد. قرقیزستان، ازبکستان، تاجیکستان و قزاقستان رای منفی دادند. فکر می‌کنم این مقام آمریکایی آمده بود تا کشورهای آسیای مرکزی را به طرف خود “جلب” کند. این روایت حکایت از آن دارد که در طول دیدار وی ایالات متحده آمریکا اعلام کرد که کشورهایی که موضع بی‌طرفی در مورد اوکراین اتخاذ کنند نیز می‌توانند مشمول تحریم‌های تمام عیار قرار بگیرند. بدیهی است که واشنگتن تلاش میکند تا بر سیاست در این منطقه تأثیر بگذارد».
* https://www.fondsk.ru/news/۲۰۲۲/۰۴/۲۳/v-centralnoj-azii-vse-bolee-nespokojno-۵۶۰۳۰.html
