تداوم اختلافات در “جی ۲۰” به ویژه در موضوع اوکراین با وجود اعلام بیانیه مشترک
با وجود اینکه سران گروه ۲۰ در اولین روز نشست دهلی نو در هند بیانیه مشترکی را اعلام کردند، اما این بیانیه به دلیل تداوم اختلافات در موضوعات مختلف بخصوص در مسئله جنگ اوکراین موفقیت چندانی محسوب نمی‌شود.
اس ار اف سوئیس در مطلبی به بیانیه مشترک نشست جی بیست در اولین روز برگزاری آن در دهلی نو، پایتخت هند پرداخته و نوشت: پس از یک مبارزه سخت، کشورهای گروه 20 سرانجام موفق شدند به بیانیه نهایی مشترک در اولین روز اجلاس دو روزه برسند. اما ارزش این بیانیه چقدر است؟
سران این اجلاس در مورد بحث برانگیزترین موضوع یعنی جنگ در اوکراین، تنها به کمترین وجه مشترک دست یافت. در بیانیه نهایی، اکثر اعضا دیگر روسیه را مسئول جنگ در اوکراین نمی‌دانند و این یک گام آشکار رو به عقب در مقایسه با نشست سران گروه 20 در بالی یک سال پیش است.
در عوض، نشست دهلی نو به طور کلی اعلام کرد که همه کشورها باید از نقض تمامیت ارضی کشور دیگر و استفاده از زور بر اساس منشور سازمان ملل خودداری کنند. روسیه و چین نیز که مدتها مانع از بیانیه نهایی مشترک شده بودند حالا می توانند با این فرمول زندگی کرده و آن را بپذیرند.
حتی در مورد سایر موضوعات بحث برانگیز، مانند مبارزه با تغییرات آب و هوایی، تنها توافق حداقلی حاصل شد. در حالی که جی 20 وعده داده است که برای سه برابر کردن ظرفیت انرژی تجدیدپذیر جهانی تلاش کند. اما هیچ هدف روشنی در مورد اینکه چه زمانی باید به این هدف دست یابد صحبتی نشد.
البته بیانیه این اجلاس علیرغم غیر الزام آور بودن، موفقیت آمیز تلقی می شود. صرفاً به این دلیل که یک بیانیه نهایی مشترک با وجود اختلافات عمده حاصل شد.
در بخش دیگری از این مطلب آمده است: جی 20 دیگر آن چیزی نیست که پس از بحران مالی 2008 بود یعنی یک تیم مختلط با ماموریت مشترک نجات جهان از سقوط پس از ورشکستگی بانک آمریکایی Lehman در آن زمان. جی 20 در آن زمان به طور مشترک، از جمله، در مورد قوانین سختگیرانه تر برای صنعت مالی تصمیم گرفت.
اس ار اف سوئیس در ادامه نوشت: امروزه به سختی می توان چنین تصمیمات ملموسی را در این تشکل تصور کرد: منافع کشورها در موضوعات عمده‌ای مانند مبارزه با تغییرات آب و هوایی، بدهی های بالا و قیمت های بالای انرژی و مواد غذایی بسیار متفاوت است و اراده برای شروع کاری مشترک خیلی کم است.
این همچنین نتیجه یک نظم جهانی تغییر یافته است که در آن ایالات متحده دیگر تنها ابرقدرتی نیست که لحن و شرایط را تعیین می کند و کشورهای نوظهور مانند چین به رقیبی تبدیل شده‌اند که با اطمینان منافع خود را نمایندگی می کنند – و در صورت لزوم تصمیمات جهانی را مسدود می کنند.
اس ار اف در ادامه نوشت: بزرگترین برنده اجلاس جی 20 در دهلی احتمالا میزبان آن نارندرا مودی خواهد بود. نخست‌وزیر هند در دوران ریاست دوره‌ای کشورش بر این تشکل در گروه 20، هوشمندانه از زمان استفاده کرد تا خود را در خارج از کشور به عنوان دولتمرد یک ابرقدرت در حال ظهور معرفی کند.
البته هندی ها به این توافق مشکوک افتخار می کنند. وینای موهان کواترا، وزیر امور خارجه هند، در این باره به روزنامه فرانکفورتر آلگماینه سایتونگ گفت: این یک موفقیت برای همه است.
بر اساس بیانیه این نشست همه دولت ها باید از تهدید یا استفاده از زور برای دستیابی به تصرف ارضی علیه تمامیت ارضی و حاکمیت یا استقلال سیاسی یک دولت خودداری کنند. شرکت کنندگان در اجلاس تاکید کردند که استفاده یا تهدید به استفاده از سلاح های هسته‌ای غیرقابل قبول است. این موضع قبلاً از نشست سران بالی در سال گذشته مشخص شده است.
بیانیه اجلاس سران جی 20 بار دیگر به رنج انسانی و تأثیرات منفی مرتبط با جنگ در اوکراین اشاره می کند. به طور خاص، امنیت جهانی غذا و انرژی، پیامدهای زنجیره تامین، ثبات مالی، تورم و رشد مورد توجه قرار گرفته است. در عین حال به صراحت اعلام شده است که دیدگاه‌ها و ارزیابی‌های متفاوتی از وضعیت وجود داشت.
مودی در سخنرانی خود در اولین نشست اجلاس سران گروه 20 همچنین گفت: هند پیشنهاد می کند اتحادیه آفریقا به عضویت دائمی گروه 20 در آید و من مطمئن هستم که همه اعضا با این پیشنهاد موافقت خواهند کرد. با حمایت همه شما، اتحادیه آفریقا را به پیوستن به گروه 20 دعوت می کنم. پس از سخنان نخست وزیر، سوبرامانیان جایشانکار، وزیر امور خارجه هند به غزالی عثمانی، رهبر اتحادیه کومور (که ریاست اتحادیه آفریقا را بر عهده دارد) نزدیک شد، او را به جایی در میزی که اعضای گروه 20 در آن نشسته‌اند، برد و تابلو و پرچم اتحادیه آفریقا را در مقابل او گذاشت.آریندام باغچی، سخنگوی وزارت امور خارجه هند، بعداً در ایکس (توئیتر سابق) تأیید کرد که اتحادیه آفریقا رسماً به عضویت گروه 20 درآمده است. او نوشت: اتحادیه آفریقا عضو دائمی گروه 20 می شود.
ریاست دوره‌ای هند بر گروه ۲۰، با واگذاری ریاست دوره آینده به برزیل، به پایان رسید، هند که پس از برگزار شدن چندین جلسه بدون توافق نهایی توانست سران کشورها را برای امضای بیانیه ای قانع کند، این نشست را دستاورد بزرگ دیپلماتیک خود می‌داند.
به گزارش روز یکشنبه تایمز آو ایندیا، نشست گروه ۲۰ در دهلی نو، ظهر امروز به پایان رسید و در جلسه پایانی، نخست وزیر هند، ریاست دوره‌ای این گروه را به برزیل واگذار کرد، برزیل از اول دسامبر (مهر ماه) سال جاری میلادی به طور رسمی ریاست دوره‌ای گروه ۲۰ را بر عهده خواهد گرفت.
مودی، با اعلام پایان جلسه، چکش چوبی نمادین گروه ۲۰ را به لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا، رئیس جمهور برزیل تحویل داد و داسیلوا هند را به دلیل توجه عمیق به به موضوعات مربوط به منافع اقتصادهای نوظهور ستایش کرد.
لولا داسیلوا در این مراسم به مودی تبریک گفت و از تلاش‌های هند برای ارائه موضوعات مورد علاقه اقتصادهای نوظهور تشکر کرد. وی همچنین همه جانبه بودن اجتماعی، مبارزه با گرسنگی، انتقال انرژی و توسعه پایدار را به عنوان اولویت های گروه ۲۰ در دوره آینده برشمرد.
او گفت: شورای امنیت سازمان ملل متحد به کشورهای در حال توسعه جدید به عنوان اعضای دائمی و غیردائم برای بازیابی قدرت سیاسی نیاز دارد ون ما خواهان حضور بیشتر کشورهای در حال ظهور در بانک جهانی و صندوق بین المللی پول هستیم.
مودی به گروه ۲۰ یک جلسه مجازی را برای اواخر نوامبر (آبان) پیشنهاد کرد تا پیشنهادات و تصمیمات گرفته شده در اجلاس سران را بررسی کند، ریاست هند بر گروه ۲۰ رسما تا ۳۰ نوامبر ادامه خواهد داشت.
نخست وزیر هند در سخنان پایانی خود در نشست پایانی اجلاس دو روزه گروه ۲۰ در دهلی نو خطاب به سران کشورها گفت: در دو روز گذشته نظرات، پیشنهادات و پیشنهادات خود را مطرح کرده اید این مسئولیت ماست پیشنهاداتی که ارائه شده است به دقت بررسی شود تا بدانیم چگونه می توان آنها را به عمل رساند.
مودی گفت: پیشنهاد من این است که جلسه دیگری از گروه ۲۰ را تقریباً در پایان نوامبر برگزار کنیم. در آن جلسه می توانیم مواردی را که در این اجلاس بر سر آن توافق شده است، بررسی کنیم. تیم جزئیات آن را به اشتراک خواهند گذاشت.
مودی در پایان با اعلام خاتمه یافتن جلسه یا یک نیایش به زبان سانسکریت برای دعا برای امید و صلح در سراسر جهان، نشست را به پایان برد.
پس از انتشار بیانیه پایانی نشست گروه ۲۰ در روز گذشته، وزیر امور خارجه روسیه از کشورهای جنوب جهانی برای موضع تثبیت شده در مورد اوکراین تشکر کرد و اجلاس سران گروه ۲۰ را موفقیت‌آمیز خواند.
سرگئی لاوروف، پس از اینکه گروه ۲۰ از انتقاد مستقیم از تهاجم مسکو به اوکراین خودداری کرد، مدعی پیروزی دیپلماتیک شد و گفت: ما توانستیم از تلاش غرب برای «اوکراینی کردن» دستور کار اجلاس سران گروه ۲۰ جلوگیری کنیم.
گروه ۲۰ در بخشی از بیانیه پایانی اجلاس ۲۰۲۳ در دهلی نو بدون نام بردن از روسیه، با انتقاد تلویحی از اقدامات روسیه در جنگ اوکراین، هر گونه جا به جایی در مرزهای رسمی اوکراین را نادرست دانستند و «استفاده از زور» در اوکراین را محکوم می کند.
در این سند با اشاره به «جنگ در اوکراین» آمده است که «همه کشورها» باید «از تهدید یا استفاده از زور برای دستیابی به خاک یا تصرف سرزمین یا هر اقدام علیه تمامیت ارضی و حاکمیت یا استقلال سیاسی هر کشور دیگری خودداری کنند.»
در این بیانیه هیچ اشاره صریحی به آغاز جنگ توسط روسیه وجود ندارد، برخلاف بیانیه گروه ۲۰ در بالی در سال گذشته که با اشاره به قطعنامه سازمان ملل علیه روسیه، جنگ روسیه و اوکراین را تجاوز فدراسیون روسیه علیه اوکراین نامید و به شدت آن را محکوم کرد.
گروه بیست (جی۲۰) یک ائتلاف قدرتمند به منظور همکاری های اقتصادی بین المللی است. این گروه نقش مهمی در شکل‌دهی، تقویت ساختار و تصمیم‌گیری جهانی در تمام مسائل مهم اقتصادی بین‌المللی ایفا می‌کند. این ائتلاف در پی بحران اقتصادی و مالی جهانی در سال ۲۰۰۷ به سطح سران کشورها/دولت ها ارتقا یافت و در سال ۲۰۰۹ به عنوان «مجمع برتر همکاری های اقتصادی بین المللی» معرفی شد.
اتحادیه اروپا، آرژانتین، استرالیا، برزیل، کانادا، چین، فرانسه، آلمان، هند، اندونزی، ایتالیا، ژاپن، مکزیک، روسیه، عربستان سعودی، آفریقای جنوبی، کره جنوبی، ترکیه، انگلستان و ایالات متحده آمریکا ۲۰ عضو گروه ۲۰ هستند که در بین ۲۰ اقتصاد برتر جهان قرار دارند.
اجلاس سران گروه ۲۰ هر سال با یک ریاست دوره ای برگزار می شود. گروه ۲۰ در ابتدا بیشتر بر مسائل کلان اقتصادی متمرکز بود، اما از آن زمان به بعد دستور کار خود را به تجارت، توسعه پایدار، بهداشت، کشاورزی، انرژی، محیط زیست، تغییرات آب و هوا و مبارزه با فساد گسترش داد.
رییس دوره‌ای گروه ۲۰ مسئول گردآوری دستور کار گروه ۲۰ با مشورت سایر اعضا و در پاسخ به تحولات اقتصاد جهانی است، هند از ۱ دسامبر ۲۰۲۲ تا ۳۰ نوامبر ۲۰۲۳ ریاست گروه ۲۰ را بر عهده دارد و پس از آن به مدت یک سال برزیل رییس دوره ای این اجلاس خواهد بود.
