خاطر شاد 

رسول پویان  تـو گـویی خامـۀ پاییز کلک استاد است  به هر طرف…

برجحان تعلقات!

امین الله مفکر امینی                     2025-07-09 برجحان ز تـــــــــعلقات وافکاری واهی خدا جوییــــــــم با…

اگر سقراط ‌پدر فلسفه است، کنفوسیوس یا ملاصدرا چرا چنین…

بخش دوم از مقاله‌ی سقراط، تیشه‌زنی، به ریشه‌ی دانایی. بحثی از…

پاسخی به پرسشی

محمدعثمان نجیب  آغا صاحب گرامی، نه دانستم دلیل شتابان شما برای…

استاد قیام الدین خادم 

استاد خادم د پښتو ادبیاتو په اسمان کې له هغو…

روشنگری روس، ملی گرا، رفرمیستی، علم گرا

Lomonossow, Michail(1765-1711 آرام بختیاری لومونسف؛- شاعر، دانشمند، روشنگر. میشائیل لومونسف(1765-1711.م)، شاعر، محقق، فیلسوف،…

د سیاسي ګوند او سازمان اساسي او تشریفاتي سندونه

د یوه سیاسي ګوند او د هر سیاسي او ټولنیز…

اعتراف به خطا؛ اخلاق و پل عبور از تاریکی به…

نوسنده: مهرالدین مشید  تاریخ، دادگاه اشتباهات مشترک ما تاریخ معاصر افغانستان و…

وقتی اژدها می‌غرّد، خرس می‌خروشد و فیل می‌خرامد؛ بشکه زرد…

نوسنده: مهرالدین مشید  پیام نشست شانگهای برای طالبان؛ نشانه‌ای از افول…

در سوگ کنر

بمناسبت زلزله ي مهلک ولایت کنر از زمین لرزه کنر هر…

درمراثی قربانییان زمین لرزه ی مشرق زمیـــن !

امین الله مفکرامینی                   2025-02-09! بدیــــــــده اشکِ ماتم و بدل خونم ز لغزشِ…

اشک قلم 

رسول پویان  اشک قلم به صفحـۀ دل ها چکیده است  صد لاله…

استاد عبدالروف بینوا

استاد بینوا د هېواد، سیمې او نړۍ په کچه ستر…

کودکانی که کودکی نمی‌ کنند

خیابان، خانه بی‌در و پیکر کودکان فراموش‌ شده! فرشید یاسائی *  ما…

بحران هویت ملی؛ ناکامی ملت سازی و به زنجیرکشیده شدن…

نویسنده: مهرالدین مشید نیم قرن مبارزۀ سیاسی و فرهنگی و تبدیل…

سقراط، تیشه‌زنی به ریشه‌‌ی دانایی

دیدگاهی از مکتب دینی-فلسفی من بیش‌ از این نه می‌دانم. در…

خوشحال خان خټک

د ادب او فرهنګ درنو او پتمنو مینه والو! ګڼ شمېر…

اعلامیه در مورد زلزله‌ی مرگبار در ولایت کنر 

سازمان سوسیالیست‌های کارگری افغانستان  با اندوه فراوان و خشم عمیق از…

“طالبان، شطرنج بزرگ و رؤیای اوراسیایی روسیه”

نویسنده: نجیب الله قاریزاده  najeebulla.qarizada1@gmail.com +447887494441 سقوط حکومت غنی در افغانستان و بازگشت…

حکومت‌استبدادی و افراطی طالبان و ساز و برگ‌های استخباراتی و…

 نویسنده: مهرالدین مشید  از استبداد تا شایعه پراگنی؛ ساز و کار…

«
»

د خپلواکۍ يو سل او څلورمه کليزه دې مبارکه وي

عبدالصمد ازهر                                                                             ۱۹ / ۰۸ / ۲۰۲۳

د افغانستان د خپلواکۍ ګټونکو وياړلو اتلانو – شهيدانو او غازيانو نومونو یادونه او د انګرېزي استعمار د ځنځيردلومړۍ کړۍ د ماتولو د سترې بريا پرتمينه نمانځنه له درې رنګه ملي بيرغ سره، د افغان ولس ملي عنعنه ګرځېدلې او د غازي امان الله مينه د ديورند تپل شوې کرښې دواړو خواوو افغانانو د ماغزونو په ريښو کې داسې ځای نيولی چې نه د قدرت او سياست لېوالانو او نه عقيدتي مخالفانو وشو کولای د هېرولو سيوری پرې وغوړوي.

پرون شپه مې د شومه د م نيمې ويښتيا او نيم خوب په حالت کې تصور ته راتلل چې که غازي امان الله خان توانېدلای وای ټوله افغاني خاوره بېرته لاس ته راوړي او که توانېدلای وای په خپلو اصلاحاتو کې بریالی پرمخ ولاړ شي، اوس به مو د نړۍ له ډېرو پرمختللو هيوادونو تر څنګ څنګل لګولای شو. نن سهار مې د طلوع نيوز په ټلويزيون کې د امان الله خان د نه بري په هکله بحثونو کې د ښاغلي  اسحاق اتمر په خبرو کې کټ مټ همدغه فکر او همدغه ارمان تر غوږه شو او ما ته يې زما خپل د تېرې شپې خيالونه را وسپړل.

زما په آند که امان الله پاچا د مصطفا کمال په شان پياوړې اردو درلودای او يا يې رغولې وای، او وروسته له هغې يې په سوکه اصلاحاتو پيل کړی وای، بری به يې په برخه وای، مګر په دغه شرط چې حکومت  يې هم د لستوڼو له مارانو پآک کړی وای.

په ډېرې خواشينۍ  سره له دې تجربې نه د افغاني ټولنې هېڅ يوه اړخ، نه کيڼ، نه منځپالي او نه ښي اړخ، زده کړه وکړه. يواځې استعمار ترې ډېر څه زده کړل او تر نن پورې يې هم په افغانستان او هم په نورو اسلامي هيوادونو کې په کار وړي.

هيله ده مونږ ټول، د هر اړخ خلک چې يو او په ځانګړې توګه اوسني واکداران، ځانونو ته جټکه ورکړو، له درانه خوبه راويښ شو، له پرديو او ورستو لومو نه چې زمونږ ماغزه او لاس او پښې  يې راتړلي دي، ځان خلاص کړو؛ پر خپل فکر، پر خپلې لارې او پر خپلو کړو له سره کره کتنه وکړو او پرونی خپل منځي وېش او زړې دښمنۍ خښې کړو؛ د آزاد فکر کولو آزادې تازه هوا ته کړکۍ راته پرانيزو او هم د ځان او هم د خپل ولس نارينه او ښځينه و پر مخ د ملي يووالي په رڼا کې د ټولو قومونو د ملتپالو په مرسته او ګډون د مدني پوهې، ساينس او ټکنالوجۍ د زده کړې او تحقیق وَرونه خلاص کړو، د دوی په مرسته اقتصاد، فرهنګ او ملي بې پرې سياست ته وده ورکړو او په همدغې نرمې وسلې د استعماري دشمن  دسيسې شنډې کړو.

که داسې وشول نوهله به مو خپلواکي بشپړتيا خوا ته درومي او هله به حق ولرو ووايو:

حبذا باد شمال و خرما بوی بهار! 

Javed Amirkhil – Shah Ghazi Amanullah جاوید امیرخیل – شاه غازی امان الله – YouTube

۲۸ / ۰۵ / ۱۴۰۲

۱۹ / ۰۸ / ۲۰۲۳