خاطر شاد 

رسول پویان  تـو گـویی خامـۀ پاییز کلک استاد است  به هر طرف…

برجحان تعلقات!

امین الله مفکر امینی                     2025-07-09 برجحان ز تـــــــــعلقات وافکاری واهی خدا جوییــــــــم با…

اگر سقراط ‌پدر فلسفه است، کنفوسیوس یا ملاصدرا چرا چنین…

بخش دوم از مقاله‌ی سقراط، تیشه‌زنی، به ریشه‌ی دانایی. بحثی از…

پاسخی به پرسشی

محمدعثمان نجیب  آغا صاحب گرامی، نه دانستم دلیل شتابان شما برای…

استاد قیام الدین خادم 

استاد خادم د پښتو ادبیاتو په اسمان کې له هغو…

روشنگری روس، ملی گرا، رفرمیستی، علم گرا

Lomonossow, Michail(1765-1711 آرام بختیاری لومونسف؛- شاعر، دانشمند، روشنگر. میشائیل لومونسف(1765-1711.م)، شاعر، محقق، فیلسوف،…

د سیاسي ګوند او سازمان اساسي او تشریفاتي سندونه

د یوه سیاسي ګوند او د هر سیاسي او ټولنیز…

اعتراف به خطا؛ اخلاق و پل عبور از تاریکی به…

نوسنده: مهرالدین مشید  تاریخ، دادگاه اشتباهات مشترک ما تاریخ معاصر افغانستان و…

وقتی اژدها می‌غرّد، خرس می‌خروشد و فیل می‌خرامد؛ بشکه زرد…

نوسنده: مهرالدین مشید  پیام نشست شانگهای برای طالبان؛ نشانه‌ای از افول…

در سوگ کنر

بمناسبت زلزله ي مهلک ولایت کنر از زمین لرزه کنر هر…

درمراثی قربانییان زمین لرزه ی مشرق زمیـــن !

امین الله مفکرامینی                   2025-02-09! بدیــــــــده اشکِ ماتم و بدل خونم ز لغزشِ…

اشک قلم 

رسول پویان  اشک قلم به صفحـۀ دل ها چکیده است  صد لاله…

استاد عبدالروف بینوا

استاد بینوا د هېواد، سیمې او نړۍ په کچه ستر…

کودکانی که کودکی نمی‌ کنند

خیابان، خانه بی‌در و پیکر کودکان فراموش‌ شده! فرشید یاسائی *  ما…

بحران هویت ملی؛ ناکامی ملت سازی و به زنجیرکشیده شدن…

نویسنده: مهرالدین مشید نیم قرن مبارزۀ سیاسی و فرهنگی و تبدیل…

سقراط، تیشه‌زنی به ریشه‌‌ی دانایی

دیدگاهی از مکتب دینی-فلسفی من بیش‌ از این نه می‌دانم. در…

خوشحال خان خټک

د ادب او فرهنګ درنو او پتمنو مینه والو! ګڼ شمېر…

اعلامیه در مورد زلزله‌ی مرگبار در ولایت کنر 

سازمان سوسیالیست‌های کارگری افغانستان  با اندوه فراوان و خشم عمیق از…

“طالبان، شطرنج بزرگ و رؤیای اوراسیایی روسیه”

نویسنده: نجیب الله قاریزاده  najeebulla.qarizada1@gmail.com +447887494441 سقوط حکومت غنی در افغانستان و بازگشت…

حکومت‌استبدادی و افراطی طالبان و ساز و برگ‌های استخباراتی و…

 نویسنده: مهرالدین مشید  از استبداد تا شایعه پراگنی؛ ساز و کار…

«
»

د ښاغلي صفرخواریکښ نوي چاپ شوي کتابونه !

زیری، زیری  او بیا هم زیری :

د ادب او فرهنګ درنو مینه والو !

د پښتو ادب او ژبې ستر خدمتګار، منلی او دروند شخصیت ښاغلی محمد صفر خواریکښ هغه  تکړه لیکوال، ژمن او مسلکي ژورنالیست، نامتو لیکوال او تکړه ژباړونکې،  نوشتګراو مخکښ ادیب او شاعر دی، چې پر خپلو ګټورو او اغیزمنو آثارو یې د علم ، ادب او فرهنګ ډګر تازه، ښیرازه او توود ساتلی دی.  

ګران خواریکښ صاحب په ټوله مهرباني سره ماته  خپل نوي چاپ شوي کتابونه (شعري ټولګه د هیلو کر، شعري ټولګه پردیسې څړیکې او د ټولې نړۍ متلونه له دوه سوه ژبو څخه له پنځه زره کلونو راهیسې (۹۰۰۰) نه زره متلونه او ګړنې) چې په ډیر ښکلي دیزاین او صحافت سره چاپ شوي دي ماته له سویدن څخه په پوست کې پرخپل ځانکړي لګښت هالند ته راولیژل. زه له خپل ګران دوست ښاغلي محمدصفر خواریکښ څخه  د زړه له کومې مننه کوم.

کله چې ما د ده دا ګټور آثار په ډیره مینه او پاملرنې سره ولوستل، نو ماته دا احساس پیدا شو چې زه باید یو څه پرې ولیکم.

په رښتیا سره چې په دغو اغیزمنو آثارو کې نوموړي خپل وطني او ملي خیالونه او فکرونه، انساني ولولې، جذبات او احساسات، ښکلاییز ذوق، ادبي ظرافتونه، هنري او اخلاقي مینه، د ټولنیزژوند دردونه، نیمګړتیاوې او ستونزې ، ملي فکر، اصلاحي، انتقادي او روزنیز پیغامونه ، کلتوري او معنوي ارزښتونه ، تخلیقي ځواک، په ډیر ښکلي او ظریفانه بڼه داسې انځور کړې دي چې په لوستلو یې لوستونکي تر خپل ژور اغیز لاندې راولي او د دوی معنوي، روحي او هنري ذوق پرې خړوبوي.

په دې کې شک نه شته چې د نړۍ د لویانو او مشرانو په لنډو او تلپاتو خبرو کې او په پښتو متلونو، لنډۍ او غوره شعرونو کې داسې اغیزناکې او ګټورې خبرې شته ، چې تاثیر یې تر یو کتاب هم زیاتره دی.

متلونه او نقلونه د هرې ژبې یوه لویه او خوندوره ادبي برخه ده، او د پښتو ژبې په شفاهي اولسي ادب یا فولکلور کې غوره او په زړه پورې بډایه زیرمه او شتمني ده.

د یادونې وړ ګڼم د ښاغلي خواریکښ د ټولو آثارو تر څنګ  یو ګټور ژباړلی اثرچې ( د ټولې نړۍ متلونه) په نامه یادیږي هغه نوښتګر اثر دی، چې ده له دنمارکي ژبې څخه په پښتو ژبې ژباړلی دی، چې د ده دا هاندوهڅه د خورا ستاینې او درنښت وړ ده.

دی وایي : (( په دې کتاب کې (۹۰۰۰) نه زره نوي او زاړه په زړه پورې متلونه او مقولې د نړۍ له دوه سوو نه زیاتو هیوادونو او ژبو څخه له آیسلینډ نه ترنوي زیلانډ او له چین نه تر امریکا پورې راټول او ډنمارکي ته ژباړل شوي دي.ډیر پخواني یې څلور- پنځه زره کاله زاړه او ډیر نوي یې د شلمې پیړۍ دي. په دغو ټکیو په پوهیدو سره راته سملاسي دا فکر پیدا شو چې له لوستلو سره غبرګ یې خپلې خوږې پښتو ژبې ته هم وژباړم او په دې توګه د خپل پښتون ولس او پښتو ژبې مینه والو په تندې ماتولو کې خپله پازه تر سره کړم.))

ښاغلي خواریکښ صاحب د دغه خپل څیړنیز، نوښتګر او ارزښتمن ژباړلی اثر په وسیله د پښتو ژبې او ادب پانګه درنه او بډایه کړې او د پښتو ادب بڼ ته یې ښکلا او ځلا وربښلې ده .  ده ټول خپل ویاړلی ژوند د خپلې ملي ژبې اوادب خدمت ته ځانګړې کړې دی، او په دې لاره کې یې ستر او ګټور خدمتونه ترسره کړې دي چې زموږ هیوادوال  او د ادب مینه وال به یې هیڅکله هم له یاده ونه باسي.

د ښاغلي خواریکښ صاحب ټول آثار خو په تیره بیا دا نوموړي آثار زموږ د هیواد په سیاسي، ټولنیز، ادبي اوفرهنګي ډګر کې لکه د نورو لیکوالو اثارو په څیر، هغه اغیزمن، ګټور او ارزښتمن اثار دي، چې په څو واره لوستلو ارزي.

د ښاغلي خواریکښ د علمي ، ادبي او فرهنګي شخصیت د پوره پیژندګلوي په تړاو ما له ده سره یوه ادبي مرکه جوړه کړې ده چې ډیر زر به تاسو د ادب مینه والو ته وړاندې شي.

ښاغلی خواریکښ ډیر دروند، مهربان، مینه ناک، پاک او سپیڅلې انسان،  زړه سواندی، د لوی زغم او سپیڅلي احساس خاوند  او خوا خوږې انسان دی. د وطن سره او د هیوادوالو سره د انسان او انساني کرامت سره سپیڅلې مینه او محبت لري.

زه ښاغلي صفرخواریکښ ته د دې ګټورو اثارو د چاپولو له کبله مبارکي وړاندې کوم اود ده دلا نورو بریوو، غوړیدو او اغیزمنو هستونو په هیله یم.

په ډیره مینه او مننه : انجنیرعبدالقادرمسعود