یادهانی ضروری

خطاب به کسانی که به خطا، ببرک کارمل و محمود…

روناک آلتون

خانم "روناک آلتون" (به کُردی: ڕوناک ئاڵتوون)، شاعر و نویسنده‌ی…

جګړې او ورک شوي سرتېري

حميدالله بسيا په انساني تاریخ کې جګړې تل له وینو، وېر،…

تجربه های تاریخی که به سرمایه های ملی بدل نشد

نویسنده: مهرالدین مشید شکست هایی که هر روز ما را وحشتناک…

لنینگراد دیمیتری شوستاکوویچ سمفونــیِ پیروزی ارتش سرخ بر فاشیسم 

ترجمه و تنظیم: آناهیتا اردوان این ترجمه را  به مهندس ارشد…

ارزش نقد و کم‌رنگی نقدهای ادبی

یکی از بدی‌های تاریخی در جهان و کشور ما، رنگ‌باختنِ…

                یک گرفتاری با مافیا

        و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و مدنی                               (قسمت سوم…

چند شعر کوتاه از زانا کوردستانی

گاهی اتفاقی ستاره‌ای  در دفترم چشم باز می‌کند ولی، من هنوز به آفتاب نقش…

ترور عروس خدا، توسط پدران مقدس!

Hypatia(355-415م ). ترور دختر خدا، توسط پدران مقدس! آرام بختیاری نبرد مکتب و…

مخالفان پراکنده، بازیگران متحد؛ مدیریت خلای سیاست در افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید اردوگاۀ از هم گسخته؛ فرصتی برای مانورهای منطقه…

گام بزرگ به سوی مبارزهٔ مشترک

برگزاری نشست مشترک دفتر سیاسی – اجرایی و بیروی اجرائیه…

پدر سالار

ما زنان سر زمین های جنگ  زنان جهان سوم  جهان پدر سالار وقتی…

اسدالله بلهار جلالزي

له ښاغلي (اسدالله بلهار جلالزي) سره، چې د علم او…

افغانستان، سوار بر شانه های ژیوپولیتیک پرتنش و پیچیده منطقه…

نویسنده: مهرالدین مشید روایتی از زنده گی در سایه امید یا…

میراث سکاها، هویت ایرانی و مسئله تورانیان در شاهنامه 

- دکتر بیژن باران شاهنامه، خاطره حماسی سکاهای ایران، جغرافیای اسطوره‌ای…

افغانستان نقطه مرکزی جیو پولیتیک

در سیاست قدرت های مخرب نظم و ثبات ! در بردن…

شور و حال عشق 

رسول پویان  عشق دردام سیاست مرغ بسمل می شود  پـرپـر احسـاس دل بندِ سـلاسـل می شود  تا ز چنگِ بازی ی صیاد مـرغ دل پـرید  عشوه از بهر فریب دل، مشکل…

«سازش» و «سازشکاری» یعنی چه؟

‫ رفیق نورالدین کیانوری ــ پرسش و پاسخ، شمارهٔ ۲۰، دی‌ماه ۱۳۵۹ــ…

دو کلمه؛ همچون دو پرخاش

Eklektism, Dogmatism. آرام بختیاری التقاطی و دگماتیسم؛ دو واژه یا دو سیستم…

«اسپینوزا در ترازوی مکتب من بیش از این نه‌می‌دانم: فیلسوفی،…

تذکر ضروری و تازه و بکر!در پایان هر بخش لینک…

«
»

د اوښکو باران

کوچنی ورور مې د سلگیو په باران کې په منډو منډو له بهره کورته راننوت!

مورجانې مې په خورا خواخوږي او مینې خوا ته راوړندې کړ، ویې ویل: ځویه (زویه) ولې ژاړې؟
چا در سره جنګ کړی؟

چا وهلی یې؟ 

ولې زړګیه!

داسې په چغو چغو ژاړې؟ موردې له تا کُربان شي.

ورورکي مې ښه زړه تش کړ، او بیا یې وویل چې: هغه د ګاوڼډي ځوئ سره مې د چرګ ورون ولید او تری ومې غوښت؛ هغه د یوې ډیرې مهربانې کورنۍ نه و؛ سمه درنه څپیړه یې راکړه، سر مې تاو شو او په سترګو مې توره شپه شوه، نور یې د کور په لور منډه کړه.

د مور په سترګو کې می اوښکو لارې جوړې کړې او له ننګه یې وویل؛: خیر دی؛ ځویه ماما ته به دې ووایم چې راتلونکې ورځ درته پوره چرګ راوړي. ورور مې ددې خبرې په اورید څه دمه شو.
مورکۍ  په خندا شوه او هغه یې خوا ته نژدي کړ؛ وویې ویل:

ائ ځوی جانه!

 نن به درته هګۍ پخې کړم او بیا بله ورځ به درته چرګ پوخ کړم.

زمونږ په کور کې فقط دوه هګۍ وي. ورور مې اوس هګۍ غوښتې. هغه ولاړه او پنځوس روپۍ چې پرون باباجان ورکړې وې له همیانۍ را واخیستې او را یې کړي؛ چې یو کیلو غوړي راوړه او هټیوال ته ووایه چې مونږ دلته نږدې د هټۍ تر څنګ اوسو، انشالله باقې روپۍ به بیا درکړو.

له کوره راووتم او د هټۍ په لوري روان شوم، سخت مایوسیت او خواشینۍ په مخه کړی وم؛ چې زه او ورور مې ولې داسې د یتیمۍ ظالمې څپړې په خورا کچه عمر کې وهلي یو. حال دا چې زه خو لږ پوهیدم؛ خو هغه کوچنی عبدالله بیا په هیڅ هم نه و خبر، صرف خوړل، څښل او ساعتری یي زده و او بس.

دهمدې فکرونو او ننګونو د څپو په ملتیا هټۍ ته ورسیدم او له هټیوال مې د غوړو پاکټ را واخیست او پنځوس افغانۍ مې ورکړې او ورته مې وویل چې مونږ ستا ترچم پراته یو باقې پیسې به بیا درکړم. هټیوال وپوښتل چې پلار دې څه نومیږی او څه دنده لري؟ که تا پیسې رانکړې نو بیا به دې له پلاره څخه وغواړم. نور نو د مایوسۍ او بې وسۍ وريځې ځما د مخ پر مځکې داسې مظلومانه باران پیل کړ، چې اوښکې مې بې اختیاره بهیدلې. 

هټیوال هک پک شو او یې ویل: چې ما خو تا ته داسې څه ندي ویلي چې ګواکې ستاسو احساسات مې پارولي وي، ما وویل چی نه کاکا تاسو په حق یاست، تاسو باید دا پوښته کړې وای او ما د دې پوښتنې انتظار درلود؛ خو له بده مرغه ځما پلار نشته!

هغه د ګلیو په باران او په خورا مظلومتیا شهید شو دی. هټیوال چې په زړه نازک او نرم بریښیده، د لوړې عاطفې او ستر انساني احساس درلودنکی شخصیت وه سخت یې وژړل او ځما په سر یې د شفقت او ترحم لاس کش کړ او وې ویل: چې خیر دی بچیه!

دا غوړي همداسي یوسه او کله ناکله چې پیسې درسره نه وې راځه سودا وړه؛ څه وخت دې چې پیسې پیدا کولې نو راوړې. له دوکانه راسره راووت په سر یې راته لاس راکش کړ او رخصت یې کړم خو ما لا څو ګامه نه وه اخیستي چې چيغي مې ترغوږو شوې چې مخ مې ورواړه هغه  د شفقت او د مهربانۍ دنګه ونه چې تر اوسه یې هغه د مینې ډک الفاظ او منوره څیره زما په ذهن کې څرخیدله د نامردو او مزدورو لخوا په بیرحمۍ سره شهید شو. په خپلو ګنهګارو سترګو مې د هغه ښکلی بشره ولیده چې همالته په خپلو وینه کې پروت و تا به ویل چې د وینو په حمام کې ارام ویده دی. دیخوا مې دوکان ته سترګې خښی کړي هغوي له دوکان څخه پیسې واخستي؛ په چټکي سره له دوکان څخه ووتل او موټر سیکل یې په مخامخ کوڅه بوت.  


لیکوال: پوهیالی خلیل الله توحیدیار صافی