نسبت ونسبیت
نسبت بیان منسوب ومربوط ،ربط وتعلق وبا مفاهیم تناسب ،متناسب ومناسبت درقید زمان ومکان میباشد. نسبت حدود مشخص ونسبیت اندازه ی معین با بیان ضد مطلقیت که باعینیت واقعیت مترادف بوده و ابعاد گوناگون دارد که بر بنیاد فلسفه ی هستی وپدیده های اجتماعی روی پنج اصل دیالیکتیکی برپایه ی ارتباط ، تضاد ، حرکت ، تغیر وتکلمل تعریف ومشخص میگردد.
اصل موضوع نسبت ونسبیت درپدیده های مادی ومعنوی درادبیات فارسی دری با حرف «ی » نسبتی چیزی را به چیزی منسوب میداند. یعنی اوصاف بیرونی ودرونی پدیده ها ماهیتاًبا پسوند حرف اخیر «ی » بیان تعلقیت انست . بنا بر آن تمام ارزشها وماهیت ذاتی پدیده ها ی جاندار وبیجان ،فردی واجتماعی به تناسب اثرگذاری آنها با حرف ی تکمیل ومعرفی میگردد . بطور مثال کلمه ، اسم یا صفت ادم با افزودی حرف ی نسبت پیدا میکند که آدم ،ادمی میشود .یا عالم ،علمی ،مکتب ،مکتبی همچنان آریا اسم یک نژاد است ولی آریایی بیان تعلقیت آن به این نژاد است که نسبت پدیده ها بیک شی متناسب است بنا برآن هرپدیده برتاثیرجریانهای اجتماعی ،سیاسی ،اقتصادی ،فرهنگی ،مذهبی وووووووسایرارزشها ی مادی ،معنوی ،ماهیتی ، ذاتی وفطری انسان ها درابعاد گوناگون جمع میشود که همه بیانگر معرفی انسان ونسبیت آنرا برپدیده ها ی زیربط معرفی میداردواگردرگذشته ها هرشی وپدیده را منحصربه ذادگاه ومحل تولید آن تعلق میدادند اما اکنون بنا به وسعت وگسترش علوم ساینس تکنالوژی وپروسه ی جهانی شدن بشر هر پدیده اجتماعی وبشری بنابر میزان اثرگذاری وچگونگی ماهیوی وذاتی آن به همان جغرافیا ویا محیط زنده گی نسبت داده میشود ومتناسب است .
البته نسبت داشتن انسانها بیک محیط جغرافیایی یاسرزمین بزرگ نظریات متعددی وجود دارد که بگونه ی مثال گفنه میشود چیزیکه گروه های انسانی را بهم مرتبط ومتعلق میسازدعبارت از فرهنگ متحد اجتماعی مردم، رسوم وآداب جمعی ،سنن تاریخی ، مسایل دینی وعقیده تی واحد ، واندیشه های فکری متحد ومنافع مشترک، گروه ها ، طوایف ،اقوام وملیتها ی مختلف دارای زبانهاوسمتهای مختلف را بدور یک محور واحد تمرکزداده ونسبت وتعلقیت آنهارا مشخص ومعین میسازد البته حقانیت این نظر به تناسب ومیزان موجودیت کمی وکیفی ملیتها ،اقوام ودیگر ممیزات تعلق دارد که بردرجه ی نسبیت تاثیر مستقیم دارد
واما بادرنظرداشت جزییات موضوع نظر دیگری نیز وجود دارد مثلاً متولد هندی پرورش یافته ی افریقا را نمیتوان هندی نامید یا برعکس آن کالای تولید شده در بنگله دیش ازفابریکه ی فرانسوی را نمیتوان تولیدات بنگله دیش خواند درحالیکه نسبت وتناسب محل ایجادی اشیا را نمیتوان نادیده گرفت اما اصل ماهیت آن بیانگر ذاتی پیدایش وپرورش آن میباشد که از آنجا به وجود آمده وباخواص ذاتی آن رشد میکند .
دربحث حاضر اروپا را درنظر میگیریم که اروپا چیست واروپایی کیست؟؟
از دید این قلم اروپا سرزمین روشن وتابناک ،دارای تمدن پیشرفته ومردم بیدار،متحد وهمبسته میباشد.
علما ودانشمندان بزرگ جهان دررابطه به پیدایش وچگونگی تاریخی وعظمت اروپا نظریات علمی واکادمیک گسترده ومفصلی نگاشته اند که از گنجایش درین بحث بالاتراست
اما فشرده ی آن بنظر جمعی علما ودانشمندان پس از دوران تاریخ قدیم و گذشته ی اروپا
واژه اریپ ،اروپ ، اروب ، بمعنی غروب که به پسوندغرب یا مغرب افاده میدهد بنا بر
آن اروپا شبه جزیره ایست که درسال ۴۷۶ میلادی مدنیت مدرن بوده وپس از آن عصر رنسانس ر ایجاد نموده وتا عصر حاضرباپیشرفت ساینس وتکنالوژی همگام با تمدن بشریت به سوی جهانی شدن پیش میرود تمدن اروپا حاصل کار وآفرینش دانشمندان ونوابغی مانند ارسطو ،افلاطون اقلیدس ،کاسیوس ،موسی ،سن پول،لاوازیه ،انشتین ،فیرباخ ،هگل ،کارل مارکس ،فریدریش انگلز،ادیسن لاوازیه تولستوی مندلیف، کارادیم وهزاران اندیشمند ودانشمند دیگر بوده که از میان آنها به گفته ی و الری دانشمند اروپایی نسبت وتعلقیت اروپایی بودن را بسه منبع مشخص معرفی نموده است اول قدرت ،بطورمثال رومی ها دوم مسیحیت، سوم فرهنگ البته والری اروپایی بودن را به زادگاه نژاد زبان اداب رسوم نه بلکه از روی خواسته ها وفراخنای اراده ی اوست که تعریف میکند . دگرگون سازی طبیعت پیرامون انسان ،چنین انسان اروپایی است .اندیشه ی اروپایی که زاییده ی خود سرزمین وهمچنان آمده از طریق آبهای شرق وغرب میباشد. بنا بر ان مسیر روبه رشد ان نگرش واندیشه برای اروپا منسوب به اروپایی بوده است .
پس در کجای تاریخ قرار داریم باگذشت هزاران سال از تاریخ وعبور از مراحل رشد انسان وجوامع باید گفت که با توجه به پهنای بیسرحد علوم ومراحل رشد وتکامل وحرکت بی وقفه بسوی تغیر وتکامل وانکشافات نوسازی علمی جهانی تا هنوز در نقطه ی آغازین جرقه های جهانی شدن یعنی هدف زنده گی جمعی قرار داریم ودر سر آغاز اندیشه هایی که هم از نظر مذاهب وادیان سماوی وهم از دیدگاه اندیشه جهان بینی مادی متریالیزم ونهاد های علمی سیاسی واجتماعی بخصوص رشد مرحله یی انسان وتغیر تدریجی جوامع بشری انسان بمقام وجایگاه والایی تعلق دارد که بسوی رشدلایتناهی وجهان بیسرحد روانست . بنابر آن بزرگی ومواقف عالی که شایسته ی عظمت انسان است بمراتب عالی رشد میکند بقول علمای متقدم پیغمبر خدا در سفر معراج پس از همراهی حبراییل که دیگر اجازه رفتن بالا را از خالق هستی نداشت به پاسخ سوال پیغمبرکه چرا ازین بیشتر همراهی نمیکند گفت …اگر یک سری موی بر تر روم + زنوری تجلا بسوزد پرم
همچنان بقول مولانا ی بزرگ که قرنها قبل فرموده است .
از جمادی مردم نامی شدم وز نما مردم به حیوان سر زدم
مردم از حیوانی وادم شدم پس چه ترسم کی زمردن کم شدم
حمله ی دیگر بمیرم از بشر تا برارم ا ز ملا یک با ل وپر
وزملک هم بایدم در جستجو کل شیًُ ها لک الا و جهه
بار دیگر از ملک پران شوم انچه اندر وهم نا ید ان شوم
همچنان ناصر خسرو بلخی میفرماید
درخت تو گربار دانش بگیرد بزیر آوری چرخ نیلوفری را
همچنان حضرت سعدی شیرازی در باره بزرگی مقام ومرتبه ی انسان فرموده است
رسد آدمی بجایی که بجز خدا نبیند بنگر که تا چه حد است مقام آدمیت
حال ببینیم پیشرفت علوم وفنون بشری در عصر ما تا هوش مصنوعی ،تا انترنیت، جدیتال وسایر عرصه هایی که چیزی را میتوان دید وبرخی دیگر ازنوآوریهای اکادمیک را که در آینده بظهورخواهند رسید از باور وعقل موجوده ی بشر بالا خواهد بود.
پس مطالعه ی نسبتها وتعلقیتهای انسان بر محیط ما حول آن را میتوان بر تناسب روابط واثر گذاری گروه های انسانی با طبیعت ومحیط ماحولش ارزیابی نمود.
بگونه ی مثال نقطه یی از جغرافیای زمین با تمام کره خاکی پیوند ذاتی وایجادی دارد بنابر ان تعلقیت انسان بیک نقطه یا منطقه خلاصه نمیشود بلکه چگونگی رابطه ی انسان دریکی از نقاط جهان درواقع با کل جهان وصل است وبه تمام جهان تعلق دارد.
اما دوسوال مختصر.
اول اینکه دنیا از لحاظ مدنی بکدام سمت روان است ایادر چنین شرایط رشد وگسترش ساینس وتکنالوژی انقلابات علمی وعلوم پیشرفته ی جهان ودرعین حال جریان جنگها وبیجا سازی ملتها سیل گسست ناپذیر مهاجرتها نخستین نمونه ویا بنوعی پیش زمینه های جهانی شدن یا انترناسیونالیزم جهانی نخواهد بود ؟ دوم آیا گسترش روابط اجتماعی نقل وانتقال بشریت تبدیل شدن جهان بزرگ بیک دهکده ی واحد جهانی ، آیا نسبتها وتعلقات زادگاهی ،اتنیکی، قومی نژادی ،زبانی ،مذهبی ،سمتی ،ملی ،جغرافیایی ،تاریخی ،کلتوری، فرهنگی وووورا زیر سوال نخواهد برد وجوامع رابه مشکل اندیو ویدیالیزم روبرو نخواهد ساخت ؟؟
باعرض حرمت عبدالوکیل کوچی