بهای سنگین این خاموشی پیش از توفان را طالبان خواهند…

نویسنده: مهرالدین مشید طالبان بیش از این صبر مردم افغانستان را…

گلایه و سخن چندی با خالق یکتا

خداوندا ببخشایم که از دل با تومیخواهم سخن رانم هراسانم که…

(ملات گاندی در مورد امام حسین

باسم تعالى در نخست ورود ماه محرم و عاشوراء حسينى را…

جهان بی روح پدیداری دولت مستبد

دولت محصولی از روابط مشترك المنافع اعضاء جامعه می باشد٬ که…

ضانوردان ناسا یک سال شبیه‌سازی زندگی در مریخ را به…

چهار فضانورد داوطلب ناسا پس از یک سال تحقیق برای…

پاسخی به نیاز های جدید یا پاسخی به مخالفان

نویسنده: مهرالدین مشید آغاز بحث بر سر اینکه قرآن حادث است و…

طالبان، پناهگاه امن تروریسم اسلامی

سیامک بهاری شورای امنیت سازمان ملل: ”افغانستان به پناهگاه امن القاعده و…

  نور خرد

 ازآن آقای دنیا بر سر ما سنگ باریده عدوی جان ما…

عرفان با 3 حوزه شناخت/ ذهن، منطق، غیب

دکتر بیژن باران با سلطه علم در سده 21،…

شکست مارکسیسم و ناپاسخگویی لیبرالیسم و آینده ی ناپیدای بشر

نویسنده: مهرالدین مشید حرکت جهان به سوی ناکجا آباد فروپاشی اتحاد جماهیر…

سوفیسم،- از روشنگری باستان، تا سفسطه گری در ایران.

sophism. آرام بختیاری دو معنی و دو مرحله متضاد سوفیسم یونانی در…

آموزگار خود در عصر دیجیتال و هوش مصنوعی را دریابید!

محمد عالم افتخار اگر عزیزانی از این عنوان و پیام گرفتار…

مردم ما در دو راهۀ  استبداد طالبانی و بی اعتمادی…

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان سرزمینی در پرتگاۀ ناکجاآباد تاریخ مردم افغانستان مخالف…

ترجمه‌ی شعرهابی از دریا هورامی

بانو "دریا هورامی" (به کُردی: دەریا هەورامی) شاعر، دوبلور و…

تلویزیون حقوق ناشر یک اندیشه ملی و روشنگری 

نوشته از بصیر دهزاد  تلویزیون حقوق در پنجشنبه آینده،  ۱۱ جولای، …

افراطیت دینی و دین ستیزی دو روی یک سکه ی…

نویسنده: مهرالدین مشید در حاشیه ی بحث های دگر اندیشان افراط گرایی…

د مدني ټولنې په اړه په ساده ژبه څو خبرې

 زموږ په ګران هېواد افغانستان کې دا ډیر کلونه او…

از پا افتادگان دور جمهوریت

در خارج چه میگویند ؟ انهاا طوری سخن میرانند که افغانستان…

آیا طالبان آمده اند ، تا ۳۴ ملیون شهروند افغانستان…

نوشته: دکتر حمیدالله مفید. بزرگترین دشواری که در برابر جهان اسلام…

 چند شعر کوتاه از لیلا_طیبی (صحرا) 

ذهنم، یوزپلنگی تیز پاست آه! بی‌هوده بود، دویدن‌هایم... آی‌ی‌ی        --غزال وحشی، کدام کنام…

«
»

مقرره ۱۱ ماده‌ای تحمیل شده بر رسانه‌ها راه را بر سانسور و خودسری می‌گشاید

طالبان مقرره تازه‌ای در یازده ماده برای کار خبرنگاران اعلام کرده‌اند. به باور گزارش‌گران بدون مرز (RSF) مواد این دستورعمل در شکل کنونی آن‌ ناروشن و خطرناک هستند و می‌توانند برای تعدی نسبت به روزنامه‌نگاران بکار گرفته شوند.

 انجام فعالیت روزنامه‌نگاری در افغانستان از این پس به ناچار باید همراه با پذیرش این یازده ماده باشد که به تاریخ ۲۸ سنبله توسط  رئیس نهاد رسانه‌های دولت موقت طالبان، قاری محمد یوسف احمدی به رسانه‌ها اعلام شدند. در نگاه اول این مقرره که روزنامه‌نگاران تشویق می‌کند تا «حقیقت» را محترم شمرده و نباید آنرا در گزارش‌های خود مخدوش کنند، خوب به نظر می‌رسد. ولی در نگاهی عمیق‌تر  این دستورعمل می تواند خطرناک باشد چرا که راه را بر سانسور و تعددی نسبت به روزنامه‌نگاران شود.  

کریستف دولوار دبیر اول RSF  در این باره می‌گوید : « این مقرره تازه که بدون هیچ‌گونه نظرخواهی از روزنامه‌نگاران تهیه شده است، با توجه به سواستفاده‌هایی که از آن می‌تواند انجام گیرد، ترسناک است و خبری خوب برای آینده روزنامه‌نگاری مستقل و کثرت‌گرا در افغانستان نیست. این مقرره  به جای تضمین چوکاتی حمایت‌گر از روزنامه‌نگاران و زنان خبرنگار که بتوانند به کار خود ادامه دهند، چارچوبی بی‌ثبات و مغایر با اصول و روش انجام فعالیت روزنامه‌نگاری می‌سازد. این مقرره راه را بر خودسری و سرکوب می‌گشاید.»

 سه ماده نخست این مقرره که خواهان :« ۱ -موضوعاتی که با اسلام در تضاد باشد نشر نشود. ۲- در فعالیت‌های رسانه به شخصیت های ملی توهین نشود. ۳- به حریم ملی و شخصی توهین نشود»، تقریبا برگرفته از قانون رسانه‌های همگانی پیشین کشور هستند. در حالی که آن قانون رسانه‌های همگانی تعاریف مشخصی از این ماده‌ها داشت و آن‌ها را با موازین جهانی حقوق بشر از آن میان اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاق جهانی حقوق سیاسی و مدنی برای اجرا پیوند زده بود. این سه ماده در این مقرره بدون چوکاتی روشن و مشخص برای اعمال آن‌ها راه را بر سانسور و خودسانسوری و یا سرکوب آزادی اطلاع رسانی می‌گشاید. در این مقرره مشخص نشده است بر کدام مبنا و اساس و چه کسانی می‌توانند مشخص کنند که این نوشته و یا آن گزارش با «اسلام در تضاد» و یا «توهین به حریم ملی و شخصیت ملی» شناخته شوند؟

سه ماده دیگر «۴- رسانه‌ها و خبرنگاران در محتویات خبری تحریف نکنند. ۵- ژورنالیست‌ها در نوشتار خود اصول ژورنالیستی را مد نظر داشته باشند. ۶- رسانه‌ها در نشرات خود توازن را مدنظر داشته باشند » هشدار به روزنامه‌نگاران در رعایت موازین حرفه‌اخلاقی است. عدم ارجاع به موازین حرفه‌ای روزنامه‌نگاری و در کنار سه ماده نخست می‌تواند امکان سواستفاده از این مواد را برای تعابیر خودسرانه این اصول را فراهم کند.

ماده‌های ۷ و ۸ به روشنی راه را بر کنترل اطلاع‌رسانی و حتا سانسور پیش از انتشار می‌گشاید امری که در بیست ساله گذشته به شکل همگانی در افغانستان وجود نداشت. « ۷- موضوعاتی که صحت آن معلوم نیست و از سوی مسئولان تایید نشده، در نشر آن احتیاط شود. ۸- موضوعاتی که بروی افکار عمومی تاثیر منفی دارد و یا روحیه مردم را خراب می کند، در نشر آن احتیاط شود.» این خطر با دو ماده دیگر این مقرره یعنی ماده‌های ۱۰ و ۱۱  بیشتر می‌شود . این دو ماده  اعلام می‌کنند :« ۱۰- مرکز رسانه‌های حکومت تلاش می‌کند تا با رسانه‌ها و خبرنگاران همکار باشد و در تهیه گزارش‌ها تسهیلاتی را فراهم کند و رسانه‌ها بعد از این در هماهنگی با این اداره گزارش‌های تفصیلی شان را تهیه خواهند کرد. ۱۱- در دفتر رسانه‌های حکومت برای سهولت رسانه‌ها و خبرنگاران، یک فرم مشخص آماده شده تا با همکاری آن گزارش‌ها تهیه شود.»

ماده ۹ با این شکل نوشتاری هرچند بر وطیفه درست روزنامه‌نگاری و رسانه‌ها تاکید دارد ۹-رسانه‌ها در نشر اخبار بی‌طرفی خود را حفظ و هر آنچه را واقعیت است منتشر کنند. اما بازهم بدون مشخص شدن روزنامه‌نگاران را با تعابیر خودسرانه مواجه سازد.

 به هنگام انتشار ویرایش ۲۰۲۱ رده‌بندی جهانی آزادی رسانه‌های گزارش گران بدون مرزافغانستان در میان ۱۸۰ کشور جهان در رده‌ی ۱۲۲ قرار داشت.