خاطر شاد 

رسول پویان  تـو گـویی خامـۀ پاییز کلک استاد است  به هر طرف…

برجحان تعلقات!

امین الله مفکر امینی                     2025-07-09 برجحان ز تـــــــــعلقات وافکاری واهی خدا جوییــــــــم با…

اگر سقراط ‌پدر فلسفه است، کنفوسیوس یا ملاصدرا چرا چنین…

بخش دوم از مقاله‌ی سقراط، تیشه‌زنی، به ریشه‌ی دانایی. بحثی از…

پاسخی به پرسشی

محمدعثمان نجیب  آغا صاحب گرامی، نه دانستم دلیل شتابان شما برای…

استاد قیام الدین خادم 

استاد خادم د پښتو ادبیاتو په اسمان کې له هغو…

روشنگری روس، ملی گرا، رفرمیستی، علم گرا

Lomonossow, Michail(1765-1711 آرام بختیاری لومونسف؛- شاعر، دانشمند، روشنگر. میشائیل لومونسف(1765-1711.م)، شاعر، محقق، فیلسوف،…

د سیاسي ګوند او سازمان اساسي او تشریفاتي سندونه

د یوه سیاسي ګوند او د هر سیاسي او ټولنیز…

اعتراف به خطا؛ اخلاق و پل عبور از تاریکی به…

نوسنده: مهرالدین مشید  تاریخ، دادگاه اشتباهات مشترک ما تاریخ معاصر افغانستان و…

وقتی اژدها می‌غرّد، خرس می‌خروشد و فیل می‌خرامد؛ بشکه زرد…

نوسنده: مهرالدین مشید  پیام نشست شانگهای برای طالبان؛ نشانه‌ای از افول…

در سوگ کنر

بمناسبت زلزله ي مهلک ولایت کنر از زمین لرزه کنر هر…

درمراثی قربانییان زمین لرزه ی مشرق زمیـــن !

امین الله مفکرامینی                   2025-02-09! بدیــــــــده اشکِ ماتم و بدل خونم ز لغزشِ…

اشک قلم 

رسول پویان  اشک قلم به صفحـۀ دل ها چکیده است  صد لاله…

استاد عبدالروف بینوا

استاد بینوا د هېواد، سیمې او نړۍ په کچه ستر…

کودکانی که کودکی نمی‌ کنند

خیابان، خانه بی‌در و پیکر کودکان فراموش‌ شده! فرشید یاسائی *  ما…

بحران هویت ملی؛ ناکامی ملت سازی و به زنجیرکشیده شدن…

نویسنده: مهرالدین مشید نیم قرن مبارزۀ سیاسی و فرهنگی و تبدیل…

سقراط، تیشه‌زنی به ریشه‌‌ی دانایی

دیدگاهی از مکتب دینی-فلسفی من بیش‌ از این نه می‌دانم. در…

خوشحال خان خټک

د ادب او فرهنګ درنو او پتمنو مینه والو! ګڼ شمېر…

اعلامیه در مورد زلزله‌ی مرگبار در ولایت کنر 

سازمان سوسیالیست‌های کارگری افغانستان  با اندوه فراوان و خشم عمیق از…

“طالبان، شطرنج بزرگ و رؤیای اوراسیایی روسیه”

نویسنده: نجیب الله قاریزاده  najeebulla.qarizada1@gmail.com +447887494441 سقوط حکومت غنی در افغانستان و بازگشت…

حکومت‌استبدادی و افراطی طالبان و ساز و برگ‌های استخباراتی و…

 نویسنده: مهرالدین مشید  از استبداد تا شایعه پراگنی؛ ساز و کار…

«
»

محمود بریالی شیر مرد سیاست ومبارزه

وقتی از یک شخصیت سیاسی بیان میکنیم در واقع از یک مکتب سیاسی ، از یک کانون روشنگری واز یک بنیاد وطنپرستانه بحث میکنیم که همه ی اینها بمثابه ی معیار شخصیت انسانی بوده که بزرگی و اندیشه ی عالی از آن تجلی می یابد.

درباره شخصیت ، کار ومبارزه ی زنده یاد محمود بر یالی علما دانشمندان تحلیلگران سیاسی سروران قلم ، کتاب واندیشه اثر های زیادی زا بنگارش گرفته اند که در مطبوعات داخلی وخارجی بازتاب گسترده ی یافته است.

اما در بحث حاضر مرور کوتاهی در رابطه به ابعاد مشخص شخصیت زنده یاد محمود بریالی داریم .

 محمود بریالی یکی از همرزمان نزدیک واخلاصمند زنده یاد ببرک کارمل رهبر فرزانه ی حزب دموکراتیک خلق افغانستان بود . او یکی از پرورش یافتگان مکتب وطنپرستی با آموزه های انساندوستی خدمتگذار مردم رنجدیده ی افغانستان وعضو هیات رهبری ، مسُول شعبه روابط بین المللی ح د خ ا ومعاون صدراعظم جمهوری دموکراتیک افغانستان بود .

زنده یاد محمود بریالی در آغاز جوانی ودوران تحصیل بر بنیاد مطالعه وتحلیل اوضاع افغانستان وجهان بخاطر دفاع از منافع وحقوق زحمتکشان کشور سرنوشت خود را با سرنوشت مردم افغانستان رقم زد وپرچم مبارزه را برای عدالتخواهی وترقی بدفاع از حقوق ومنافع علیای زحمتکشان افغانستان بر افراشت و بر ضد ارتجاع ، استبداد وآمپریالیزم شجاعانه وتا آخر رزمید .

زنده یاد محمود بریالی از همان آغاز با عزم قوی وفولادین در مبارزه بخاطر رنجهای بیکران خلق ستمدیده ی افغانستان بیهراس از تهدید مستبدین ومرتجعین واستبداد سلطنتی 

جریان مبارزات خروشان روشنفکری وسیاسی را رهبری میکرد . باری بخاطر مبارزه ی سیاسی وشکل دهی تظاهرات ضد سلطنتی ومقابله با سفر اسپیرو اگنیو معاون ریاست جمهوری ایالات متحده ی امریکا بکابل زندانی گردید . 

محمود بریالی پس از تحصیلات عالی با پشت کار ومبارزه بزودی پله های علم ودانش سیاسی را پیمود ومنحیث قوی ترین دانشمند جهانبینی علمی وتیوری انقلابی آموزه ها واندوخته های خود را بدیگر همرزمان انتقال میداد . محمود بریالی کار وسیع روشنگرانه را در میان روشنفکران ترقی خواه وعدالت پسند پایتخت کشور وولایات موفقانه بثمر رساند که محصولش تربیت وپرورش هزاران کادر جوان پرورش یافته مکتب عالی انسانیت در دامان ح د خ ا بود.

 زنده یاد محمود بریالی در زمان رهبری پرمسُولیت شعبه روابط بین المللی ح د خ ا مردم روشن ضمیر افغانستان را با افکار واندیشه های ترقی خواهانه ی حلقهای جهان پیوند داد . افغانستان وجنبش نوین دموکراتیک خلق افغانستان را به جهانیان معرفی کرد کمکهاوروابط دوستانه را با آنها برقرار نمود .

محمود بریالی  زمانی هم در مقابله با خود خواهی های حفیظ اله امین مجبور به تبعید از وطن گردیده بود و درراستای مبارزات درون حزبی زندان دوران رهبری جزبی وحزب برسر اقتدار خود را نیز بارها تجربه کرد ولی زندان ، شکنجه وتهدید هیچگاه غرور وعزم آهنین این شخصیت فولادین را هرگز خدشه دار نساخت بلکه با تجارب از دوران تلخ روزگار آبدیده تر گردید ودر مبارزه با هرمهای قدرتهای استبدادی سربلندانه مقابله ومبارزه کرد.

محمود بریالی در زمان تصدی معاونیت صدارت عظمی در دولت جمهوری دموکراتیک افغانستان منحیث مرد مدبر،  کاردان ، ، متواضع ، مهربان ، کارا وعملگرا بود.  زنده یاد بریالی در کارنو سازی کشور نبوغ خاصی داشت او همراه با کارگران ، مهندسان وانجنیران در میدان کار در احداث سرکها ، بند انهار وساختمانهای رهایشی دوش بدوش کارگران قدم میگذاشت واز کار عالی ساخت وساز وطن تقدیر بعمل می آورد . محمود بریالی مرد جنگ عادلانه وصلح وصفا بود .

آقای بهزاد کریمی رهبر سازمان فداییان خلق ایران در رابطه به شخصیت زنده یاد بریالی چنین میفرماید . 

محمود بریالی شخصیت برجسته جنبش ترقی خواهانه وعدالت پژوهانه افغانستان وچهره ی ماندگار ودموکراتیک افغانستان یکی از کادر های اندیشورز وسازمانگرا واز رهبران توانمند وتاثیر گذار نهضت ترقی خواهانه وعدالت جویانه معاصر افغانستان بود . در ذهن ما رفیق بریالی مظهر وفا داری به آرمانهای چپ وعدالتخواهی بود .

همچنان رفیق کریم یکی از رهبران حزب توده ضمن صحبت در باره ی شخصیت رفیق بریالی گفته است .

 رفیق بریالی در مرکز مبارزه بود مرد آزادی خواه برجسته بود .

سلطان علی کشتمند عضو بیوروی سیاسی ح د خ ا وصدراعظم ج د ا در مراسم وداع با پیکر زنده یاد مخمود بریالی ضمن سخنرانی مفصل در رابطه به شخصیت زنده یاد محمود بریالی چنین گفت .

نام محمود بریالی بعنوان یک تن از رهبران شناخته شده آن حزب بعنوان یک تن از ادامه دهنده گان پیشتاز مبارزات در تاریخ جنبش چپ ودموکراتیک درافغانستان ثبت گردیده است وعلاوه کرد . 

محمود بریالی انسان متواضع ، خوش قلب ، خوش برخورد،  دوست واقعی روشنفکران دور اندیش ، با نشاط ، مصمم ، با اندیشه واراده ی خدشه نا پذیر وانقلابی بود .

زنده یاد محمود بریالی پس از فروپاشی حزب ودولت توسط عمال ارتجاع وآمپریالیزم در کشور ودر شرایط جنگ وشعله ور شدن آتش جنگ در پایتخت کشور باز هم در کنار مردم بیدفاع وبخصوص همشهریان کابل با قی ماند وبا مردم غمشریکی مینمود.

زنده یاد محمود بریالی  پس از چند سالی با رفتن به خارج از وطن در کشور هند وکشورهای اروپایی تمام سعی وتلاش خود را بخاطر دوباره سازی واحیای مجدد حزب دموکراتیک خلق افغانستان بکار بست که در نتیجه ی آن جزایر فروپاشیده ی حزبی دوباره در هندوستان وکشور های اروپایی با یک تشکل جدید سیاسی در چوکات نهضت دموکراتیک میهنی بسیج گردید وجنبش را در امر مبارزه اهدافی وسازمانی سمت وسو بخشید که سازمانهای چپ دموکراتیک از بازمانده گان تشکل نوین سیاسی کارکرد های زنده یاد محمود بریالی وافتخارات مکتب جاودانه ی رهبر فرزانه ی جنبش دموکراتیک ومردمی افغانستان زنده یاد ببرک کارمل میباشد که بمثابه وارثان راه جنبش دیروزی برای فرداها ی روشن مبارزه تجلی یافته است  .

روحش شاد نامش جاودان 

 خاطراتش گرامی .

با عرض حرمت

عبدالوکیل کوچی