اشکی در پای فراق و فریادی در برهوت تنهایی و…

نویسنده: مهرالدین مشید صدایی که وجودم را تا ژرفنای استخوان لرزاند در…

ترجمه‌ی شعرهایی از ابراهیم اورامانی شاعر عراقی

(١) آمدن بهار و تابستان و  زمستان عادی‌ست  مشکل پاییز است، چو می‌آید، تو می‌روی!. (٢) با…

رسوایی ها!

امین الله مفکر امینی        2024-23-09! به رسوایی هــا ی میهن گره خورده…

فرهنگ روبرو در سیاست!

فرهنگ روبرو در سیاست عبارت از شتاب عمل بسوی نتیجه٬…

هشدار به مردم درون افغانستان و باشندگان شمال کشور

 تحریر از : مهریه شهاب گرچه فعالیت گروپ های مافیایی رهزن…

تشکیل حکومت در تبعید؛ بخشی از راه حل و به…

نویسنده: مهرالدین مشید تشکیل حکومت در تبعید و دراز راه ی…

 مارشال دوستم حکومت جلای وطن می خواهد و طالبان حکومت…

     تحرکات تازه ،عمر طالبان را طولانی تر می سازد.   …

تقسیم جامعه به: نخبه گان- عوام، نژادگرایانه است

Elitetheorie: آرام بختیاری  تئوری الیت-توده ها، ارتجاعی است. جامعه شنایان چپ، تئوری الیت…

دیدی گذرا بر اندیشه های اصلاحی در اسلام و جایگاه…

نویسنده: مهرالدین مشید اسلام سیاسی و بی پایگی آن در متون…

بختیار علی محمد

استاد "بختیار علی محمد" (به کُردی: بەختیار عەلی موحه‌مه‌د)، شناخته…

آرمان ضداجتماعی-ضد ترقی در عرفان

دکتر بیژن باران آیا عارفان ضداجتماعی بودند؟ آیا رفتارشان با…

              پروژه تاپی (TAPI)

نوشته کریم پوپل مورخ۱۶.سپتمبر.۲۰۲۴ کالنگ دنمارک                                  انتقال لوله گاز از ترکمنستان به هند پس…

نشانه هایی از رستاخیز مردمی و نگرانی های رهبران طالبان

نویسنده: مهرالدین مشید آنسوی افق های تاریک و طلوع خورشید آزادی…

صید گرفتار 

چو برگی در شکنج پنجه های باد پاییزم  به خواری و…

داستان «تو را دوست دارد!»

نویسنده «تولگا گوموشای» مترجم «پونه شاهی» نگهبان کلاس‌ام، بنابراین، در طول…

ترجمه داستان «علی بابا و چهل راهزن»

نویسنده «آنتوان گالاند»؛ مترجم «اسماعیل پورکاظم» در زمان‌های بسیار پیش از…

دولت از اسلام یا در اسلام؟

دولت از اسلام عبارت از حکومت قانون استکه: ارزش های…

دل صدپاره 

رسول پویان  اگر یک لحظه گـردد در تمام عمر همدردم  ز ژرفای…

نگاهی به برخی از لایه های اجتماعی

ترجمه. رحیم کاکایی یوری آنتونوف اساساً، هر فرد و هر گروه اجتماعی…

دیدی گذرا بر اندیشه های اصلاحی در اسلام و جایگاه…

نویسنده: مهرالدین مشید تروریسم بازتولید اسلام سیاسی و بی پایه بودن…

«
»

طرح آشتی‌ 

بخش نخست
محمدعثمان نجیب

برای هر برگردی هیچ‌گاهی دیر نیست. همه می‌دانیم که در سرزمین ام‌روز مشترک مان زنده‌گی اجباری، ناگزیری، ذاتی و بدون ‌خواست خود، داشته و محکوم به بودن در همین جغرافیای معیوب می‌باشیم. تاریخ نشان داده و ‌‌می‌دهد که سرزمین ما، سکوی پرتاب تیر برای یک قوم و یک گروه نه بوده و هم‌چنان میدان تازنده‌گی تنهایی سواران تنها پسند نه شده و نه می‌شود و نه‌خواهد شد. گذرهای اقتدارگرایی کوتاه مدت، میان مدت و یا دراز مدت به زور شمیشیر دگران برای یک طیف و یک تبار و یک هویت بدون اشتراک دگر هویت‌ها و تبارها و زبان‌های بومی ‌و بومی‌ شده‌ی کشور ما ناممکن است و شکننده‌‌گی دارد.‌ تا آن‌جا که اگر کشور را برای یک قوم و یک تبار از دیواره‌ی زرهی هم بسازید، حکم‌روایی به تنهایی و‌ حقوق دگران را نادیده گرفتن ممکن و ابدی نیست. بنابر این در پی سال‌ها انتقادهایی که از منی حقیر می‌شدند، برای چندمین‌بار، مگر با دید‌گاه نو، طرح‌های خودم را برای ایجاد یک ساختار تابو شکنانه‌ی تاریخی، به همه‌ی هم‌وطنانم،‌ بدون استثنا پیش‌کش می‌کنم. می‌دانم هنوز زود است و این طرح‌ها باید پخته شوند و برای تطبیق شان اراده و زمان نیاز داریم. مگر راهی را باید آغاز کرد تا نسل‌های جوان ام‌روز و پس از ما به آن بپردازند. ما همه چیز را از نو شروع کنیم،‌ اگر راستی برای آرامش و پایش‌ باهمی می‌اندیشیم. در این نو اندیشی‌ها، همه چیز از نو تعریف و مطابق نیاز زمان روی‌کار می‌آیند و مشتمل اند بر:
تعریف هویت ملی.
تجدید زیربناهای ساختار ملی.
توافق روی پرچم ملی و هویتی.
پرچم‌های هویتی اقوام نزد خودشان هم مستقل باشند و همه به پرچم‌های هویتی یک‌د‌گر احترام کنیم.
نادیده‌ گیری داشته‌‌های منفی گذشته و حتا نابودی آن‌ها،
به رسمیت شناختن حقوق هویتی هر هویتی در جایش.
در سطح کشور هویت واحد داشته باشیم.
نام کنونی با پس‌وند یا پیش‌وند خراسان یکی باشد. مانند خراسان-افغانستان یا افغانستان-خراسان.
سرودملی مشترک، نه به یک زبان،‌ بل یک بند سروده‌ی حماسی از همه اقوام داشته باشد.
قهرمانان هر قوم که تاریخ خوب داشته اند، قهرمان عمومی کشور خوانده شوند و طور مساوی، حتا اگر یک قوم قهرمان واقعی و راستی زیاد داشت فرقی نه می‌کند که در صدر باشد.
هر قوم می‌تواند در میان خود قهرمانان خودش را داشته باشد، مشروط بر آن‌که تعداد آن‌ها در سطح‌ کشور با دگران برابر معرفی شود. تعیین انتخاب تعداد قهرمانان از هر قوم را مجمع تشخیص مصلحت ملی منظور می‌کند.
حکومت‌داری از انتخابات بگذرد و دورانی شود. در این دوران‌دهی حکومت، قوم خرد و کلان مطرح نه‌باشد، هر قوم می‌تواند به دوره‌ی معین حکومت داری کند.
قوای مسلح با ترکیب خبره‌گان نظامی هر قوم و‌ به اساس لیاقت ایجاد گردد، نه سهمیه.
رهبری قوای مسلح از میان کاندیدای نظامی هر قوم پسا تائید شورای تشخیص مصلحت ملی انتخاب گردد،
شورای تشخیص مصلحت ملی عالی‌ترین مقام تصمیم‌گیری متشکل از نماینده‌های همه اقوام کشور باشد.
شورای برگزیدن خبره‌گان‌،‌ انتخاب نماینده‌‌گان هر قوم، مربوط خود شان شود تا کسی یا کسانی را به شورا معرفی و شورا، وی را ارزیابی و سپس به شورای تشخیص مصلحت ملی معرفی کند.
گمرکات، بنادر و همه منابع عایداتی به طور متناوب و بدون وقفه در اختیار همه می‌باشد، تقسیم عواید هم مساویانه صورت می‌گیرد.
انکشاف عمومی کشوری در تمام عرصه‌ها و زیرساخت‌ها و سرساخت‌ها هم به طور مساویانه و هم زمان آغاز می‌‌گردند. در این صورت، مناطق به چهار یا پنج زون تقسیم و در هر منطقه انجام شوند،‌ مثلاً شمال و جنوب یا شرق و غرب
کار‌ ‌و آموزش و‌ پرورش و حجاب زنان را مطابق خواست و عرف هر قوم ‌‌و‌ قبیله بگذاریم.
معاهدات بین‌المللی انجام شده را هر طرفی که خواست بپذیرد. کسی که نه پذیرفت اجباری و کسی که پذیرفت انتقادی بالای وی نیست. سود و زیان آن برای کسی که پذیرفته است تعلق می‌گیرد.
موسیقی و ورزش را سیاسی و هویتی قومی نه دهیم، با عرف محلات هم‌گرایی داشته باشیم. بانک‌نوت‌ها را به هر دو زبان ملی پارسی و پشتو چاپ کنیم.
در تقسیم ثروت و قدرت، همه‌ی اقوام بدون استثنا سهم مساوی داشته باشند.
انکشاف متوازن و‌ عملی بدون تبعیض را در کشور پیاده کنیم و برنامه‌وار.
به تاریخی بودن یا ادعا داشتن کمی و زیادی پیشینه‌ی تاریخی هیچ قومی کاری نه داشته باشیم. هر قوم می‌تواند تاریخی بودن پیشینه‌ی حضور خود را از مجاری تاریخی کشور و جهان راستی آزمایی و منتشر کند.
اکثریت و اقلیت اقوام، ربطی به شکل‌گیری کشورسازی نه داشته باشد، مگر ارزش‌های علمی که اگر یک قوم بتواند آن را ثابت کند و برای جامعه مفید باشد.
امتیاز‌ها برا اساس لیاقت و‌ کاردانی داده شوند، نه سهمیه.
انتخاب و کاربرد زبان‌های گویشی، آموزشی، سیاسی، نظامی، اقتصادی و اجتماعی را به خود مردم و حوزه‌های ساختاری تشکیلات دولتی و هویتی مناطق شان بگداریم.
نه دین، نه مذهب، نه دموکراسی، نه دیکتاتوری، نه بنیاد‌گرایی یا تکنوکرات بودن را بالای مردم تحمیل نه کنیم.
مجلس ملی و مجلس بزرگان به اساس سنجش‌های انتخاباتی محلی احیا شوند.
در تمام امور اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، کشوری، دپلماتیک و قوای سه گانه‌ی اجراییه برای هم‌وطنان اهل هنود یک کرسی اختصاص یابد.
ساختار دولت قدرت‌مند مرکزی را به روش‌های‌ جدید جهانی و این گونه بنیاد گذاریم:
‌دنباله دارد…