خانه های مردم افغانستان دور از دسترس مردم

زمانی " خانه ملت " که منظور پارلمان افغانستان است…

عاشق وفاسق!

امین الله مفکر امینی      2025-20-02! درعشـق وعاشقـــــی گردربزم عشق نمیســـــــوزی مشـــــو ز این…

«حزب باد»: تحلیل پدیده فرصت‌طلبی و تبعیت از جریانات غالب…

«حزب باد Opportunism»: تحلیل پدیده فرصت‌طلبی و تبعیت از جریانات…

        زیارتگاه امام صاحب ولایت کندز دومین شهر مذهبی افغانستان

  نوشته کریم پوپل مورخ ۲۱ فبروری ۲۰۲۵    مقدمه  ولسوالی امام صاحب با داشتن…

روایتی از کشت زار های خستۀ رنگین کمان خاطره ها

نویسنده: مهرالدین مشید این هم می گذرد ما مرده ایم، مرده ی در…

             تاریخچه نام گردیز

نوشته : کریم پوپل مورخ ۱۵فبروری ۲۰۲۵ بسیاری از دوستان یکی از…

مماشات خویشتن دارانۀ غرب با طالبان و پراگنده گی مخالفان…

نویسنده: مهرالدین مشید نشست های بیرونی پیرامون افغانستان؛ بستر سازی برای…

چاپنداز

بزکش، پهلوانی که  با سواری اسب، بز را به دایره…

انارستان دل 

رسول پویان  دل ز درد و داغ هجران بی‏نوا افتاده است  برگ…

فیلسوف شدن دانشمند اتمی، بعد از یکسال زندان

Weizsäcker, k.F.(1912-2007) آرام بختیاری فیزیک دان اتمی، میان فلسفه و رسالت صلح. کارل…

کلبه ی تارم!

امین الله مفکر امینی       2025-11-02! دربســاطی بیکسی ام ، دلبری آمـد با…

خاطره ها بیانگر واقعی ترین حقایق تاریخی 

نویسنده: مهرالدین مشید خاطره ها تصویری از "تاریخ در بستر جغرافیا" بازهم…

ګوندي فعاليتونه او دموکراسي

نور محمد غفوری یادونه: دا مقاله مې په ۲۰۱۸ کال لیکلې ده…

سکوت در برابر گستاخی های پاکستان بار بار مسئولیت افغانستان…

حکومت‌های افغانستان زمانی می‌توانند در تامین امنیت و ثبات موفق…

سخنی عشق!

               2025-09-02! امین الله مفکر امینی گرسخـــــن زعشق گویی زعصمتِ این گوهربــــدان کزعشق به…

سکوت خلیفه در برابر امیر شکست یا فرصتی برای انحام…

نویسنده: مهرالدین مشید عباس ستانکزی: ملایعقوب کل روند را از مسیر…

زمانیکه کیفرخواست دادستان وحکم دادگاه  منفعل گردد  

نکارشی از سخی صمیم  مسئول کیست و عدالت کجاست؟  ***  ایجازی ازین مختصر!    …

شکست و باخت قدرت

شکست و باخت قدرت نه تنها حس ملی و مردمی…

آیا سراسیمه گی طالبان ، سقوط شان را در پی…

      نوشته ی : اسماعیل فروغی       درخواست دادگاه بین…

هوش مصنوعی دیپسیک

دکتر بیژن باران پیشرفت چین در جهان چند قطبی…

«
»

حقوق سیاسی  در حکومت همه شمول چیست؟

حقوق سیاسی یا حقوق عمومی: مجموعه قواعد و مقررات که رابطه فرد را با دولت و دولت را با فرد تامین می کند……!

شرح مبانی حقوق سیاسی:

قواعد و مقررات که رابطه فرد و دولت است. از أصولی چون دین٬ عرف و دکترین و معاهدات بین دولی … در أفغانستان در قانون اساسی ساختار ساز می شود – پس دولت زاده قانون اساسی بوده٬ که حکومت قانون: قانون برای آزادی و آزادی در قانون٬ یعنی حاکمیت مردمی همان اتحاد مردم= ملت و حاکمیت ملی و مظهر آن قانون اساسی…. 

در افغانسان حقوق عمومی در اسلام یکی از رشته مهم و حیاتی در دانشکده حقوق عمومی می باشد٬ که من متخصص این رشته هستم. و حاصل یافته های من: 

فقه مقدس نیست و دین نیست – از دین است و برگرفته شده از متون مقدس و سهل نمودن راه و روش دینی که شامل: توحید٬ عبادت٬ معاملات … و منابع فیاض در قوانین عادی چون: قانون جزا قانون قراردادها٬ قانون مدنی و غیره… اما مبحث حکومت دارای اسلامی به أساس جریان های کلامی چون: معتزله و اشاعره و نظر حکمای اسلامی چون: غزالی٬ ابن خلدون٬ ابن سینا و غیره… به دو گزینه ذیل در حقوق عمومی اسلامی می رسیم٬ زیرا از زمان خلفای راشدین تا دوره عثمانی ها نحوه حکمومت دارای اسلامی از لحاظ ماهوی و ساختاری یکسان نبوده٬ همچنان تنها فقه در توحید و عبادات نوآوری را نمی پذیرد. 

گزینه یکم و مشروعیت بین المللی: نواندیشی سید جمال الدین که اکثر کشورهای اسلامی از آن متاثر اند.

دوم: سلفیت و حکومت داعش٬ که به سرحدات تعین شده حقوق بین الملل پسا ۱۹۴۷ متکی نبوده و خراسان خواهی شان نیز٬ محو ملت و دربردارنده امتِ تمامی جهان است.

سلفیت و أفغانستان: پسا ۱۹۹۲ در کشور رخنه کرد. مکتب فکری این نوع حکومت به محمد بن وهاب الدین نجدی و ابن تیمیه برمیگردد. و بیشتر از ۳ صد سال از تاسیس این فرقه می شود. که به عقیده اکثر پژوهشگران حقوق عمومی در اسلام: استخبارات انگلستان موسس این فرقه بوده٬ که تا هنوز به آل سعود یعنی نظام شاهی عربستان سعودی نتوانسته است درد سر ساز شود. از اینجاست که قدرت را در عربستان چون قرون وسطا بین شاه و دین تفکیک کرده نمی توانیم. اما در أفغانستان انتقال این مکتب فکری توسط مجاهدین و قسماً طالبان از پسا ۱۹۹۲ انتقال یافته است – عدم اتحاد و یا عدم پذیریش مصالح دکتر نجیب هم٬ متاثر بودن افکار دینی در حکومت داری از این مکتب می باشد. و تا هنوز یکی از عوامل ناکامی جمهوریت در کشور نیز به حقوق عمومی در اسلام برمیگردد. 

پس منظور از حکومت همه شمول حکومت قانون می باشد. و در صورت حفظ أفغانستان در جغرافیای مشخص کنونی با نحوه حکومت داری چون خدا شاهی مطلقه عبدالرحمن توسط طالبان در بستر فکری کرزیسم امکان دارد – در صورت دوباره آمدن یا حضور نظامی دوباره٬ که حکومت همه شمول هم در معاهده دوحه ۲۰۱۹ با جزییات و مشخص جمهوری گفته نشده به حکومت دارای منوکراسی می تواند٬ انتقال کند در صورتیکه آمریکا سنجش منفعت را کند. 

قابل ذکرست: شهید احمد شاه مسعود متاثر از روشنفکری سید جمال بود. و هم چنان امر الله صالح٬ زمانیکه من مهماندار طیاره بودم و مقامات در پرواز های که وقت زیاد هم داشتیم و قصه کردن با مسافرین هم جزء مهماندارای طیاره بود و تحقیق میدانی من٬ با تک تک از مقامات به شمول رییس های جمهور سوالاتی مطرح کرده ام – عمق بسیاری از پاسخ هارا٬ بیدون سوال از روان شناسی هم دریافت می کردم. 

امرالله صالح که نه تنها متاثر از سلفیت نبود. که حتی وی را مجاهد هم گفته نمی توانیم. که از پسا مسعود بسیار ناخشنودست. و یکی از نقاط ضعف وی و طعمه شدن این حس ناخشنودی وی برای غنی در برابر پسا مسعود یعنی مجاهدین شد.  

البته مشروطه خواهی ناکام امان الله٬ و جمهوری سلاخی شده شهید داود خان و مصالحه نافرجام دکتر نجیب و ناکامی بیست ساله جمهوریت ربط مستقیم ذهنی و مفهومی به حقوق عمومی در اسلام دارد. 

حكمتيار و رخنه سلفیت به قبل از ۱۹۹۲ هم برمیگردد که پسا ۱۹۹۲ استاد سیاف و با خطیب های چون: سلام عابد٬ متوکل٬ ظاهر داعی و غیره … در طول جمهوریت بیست ساله به شدت افکار عمومی را متاثر ساخت. حتی در یک مهمانی در جمع محصلین که خودم در دوره لیسانس بودم٬ از طرف شبانه دانشگاه و در طول روز پرواز میرفتم و در روزهای رخصتی پروازهای شبانه که در آن مهمانی: سلام عابد مستقیم نظام را تکفیر کرد و انتحاری را جزء از شجاعت های دینی گفت.

مورد را با استاد ما مولانا شیخ القرآن رحیم الله در مدرسه حاجی چمن خیرخانه مطرح کردم و سلام عابد آنزمان در مسجد حضرت عثمان خطیب بود – که جناب استاد از حلقه شان نام برد و بعدی چندی عده ای از علمای ربانی نزد وزیر فرهنگ سید مخدوم رحیم عارض شدند. که بعد از چند روز وزیر فرهنگ به علماء پاسخ داد: زور ما نمی کشد چرا که زمانی وزیر فرهنگ از حلقه سلفیت به کرزی گفته بود از سلام عابد٬ بسم الله خان دفاع مستقيم کرده بود. و همچنان سرحلقه این خطیب ها کسانی بودند که از افراد نزدیک به استاد سیاف و دیگر رهبران بود. و حتی بعد از آمدن حکمتیار أعضاء حزب اسلامی و الخصوص مریدهای سلام عابد٬ عابد را جانشین حکمتیار می دیدند. 

همینطور زورگویان با سر حلقه بودن وهاب سرخه نفر اول مارشال فهیم که در حیطه آن: حبیب استالف و رییس خدای داد و برادر رییس خدای داد حمید خوستی یکی از اساتید  ورزش کلپ بکسنگ ماهم بود٬ اداره می شد. 

بخش ثالث غارت جمهوریت به تکنوکرات های دو پاسپورته که خیلی خوب دزدی کردند٬ برمیگردد. 

در نتیجه: باهمه عدم ها یا فقدان های فکری جمهوریت در کشور – کرزیسم به آمریکا این باور را داده که کشور با دموکراسی اداره نمی شود – و من فرجان احیاء دوباره شاهی مطلقه عبدالرحمن٬ که اکنون به امارت تغییر نام کرده است می بینم.

یاد داشت: جامعه سیاسی أفغانستان که در بستر مرگ یعنی در حالت کما یا اغما قرار دارد – روح و حیات دوباره آن: ‌عقلانیت سیاسی است. که عقلانیت سیاسی و حکومت همه شمول را بیشتر بخوانید: http://www.arianafghanistan.com/UploadCenter/111_Faqiri_A_Hokomat_Hamashmool.pdf

محمدآصف فقیری