تحریر شام سوریه را بکدام سو خواهد برد ؟
نوشته ی : اسماعیل فروغی
تحولات سریع تاریخی درسوریه که باعث سرنگونی رژیم پنجاه و چهارساله ی خانواده ی اسد و سقوط حاکمیت حزب بعث درسوریه شد ، هنوز که هنوز است ناظران عربی و بین المللی را درباره ی این کشوروآینده ی غیرقابل پیشبینی آن مشغول جر وبحث های داغ نگهداشته است . هنوز نزد همه این پرسش و تردید وجود دارد که آیا سوریه ی پس از اسد بسوی ثبات و صلح خواهد رفت یا میدان رقابتهای بین المللی – منطقه ای و نبردهای داخلی خواهد شد ؟
گروهی به این باوراند که هیات تحریرشام با آغاز خوب و نرم و با اکت های مردمی و متمدنانه ، درحالی که ازحمایت کامل امریکا و ترکیه نیز بهره مند استند ، سرزمین های ازهم گسیخته ی سوریه را تحت سیطره وکنترول خود درخواهند آورد و همانند طالبان افغانستان با زور یا باخدعه و نیرنگ براوضاع و جغرافیای سوریه مسلط خواهند شد .
گروهی دیگر به این باوراند که هم فطرت افراطی وغیرقابل تغیرتحریرشام ، هم اختلافات عمیق درونی میان گروهها، اقوام و مذاهب گونه گون درسوریه و هم تضاد منافع میان کشورهایی چون امریکا، ترکیه ، اسراییل و ایران سبب خواهندشد تا سوریه باردیگر به میدان رقابت میان قدرت ها وعرصه ی رویارویی میان گروه های مختلف مبدل گردد. باور دومی توجه ما را بیشتربه خود جلب کرده ومحتمل تربه نظر می رسد ؛ زیراهمین هیات تحریر شام اساساً خود گروهی متحد و یکدست و دارای ساختمان منسجم نیست . همین تحریرشام که حالا قدرت را بدست گرفته است خود مجموعه ای از گروههای کوچک و بزرگ افراطی اسلامیست که نقطه ی اتحاد شان مبارزه بخاطر سرنگونی اسد بوده است . وحالا که این نقطه ی اشتراک و اتحاد از میان رفته است ، چه کسی می تواند مطمئن باشد که اینهمه گروه تندرواسلامی سودجو تا آخر درکنارهم بمانند و برسر منابع و منافع نزاع ها و جنگ های خونین تازه براه نیندازند . ( درست همانند مجاهدین سر به کف افغانستان پس از سقوط حکومت داکتر نجیب الله )
در اولین روزهای پیروزی و تسلیم شدن قدرت دردمشق ، رهبر تحریرشام ، آقای ابو محمدجولانی که حالا محمد شرع می خوانندش ، درحالی از آزادی میخانه ها ، حجاب اختیاری ، آزادی زنان ، آزادی مذاهب و اندیشه های مخالف وحفاظت ازاستقلال وتمامیت ارضی سوریه می گوید که اسراییل اشغالگر صدها کیلومتر خاک سوریه را بی آن که به مقاومتی روبروشود ، با زور به تصرف درآورده و با پرتاب هزاران تن بمب برفرودگاهها و تقریباً تمام تاسیسات نظامی سوریه ،همه را با خاک یکسان کرده است .
و درست به سلسله ی همین توضیحات و وعده های فریبنده ی محمد شرع است که دو روزپیش ایشان به مقایسه ی تحریرشام سوریه با طالبان افغانستان پرداخته ، ما را قبیله ای و دورازعلم و خویشتن را متمدن وعلم پرورمعرفی نموده است . اگر آقای شرع کمی ازتاریخ منطقه و جهان و سهم برازنده ی خردمندان ، دانشمندان و شاعران ما چون مولانا جلال الدین محمد بلخی ، البیرونی ، ابن سینای بلخی ، سنایی غزنوی و دیگران در تاریخ تمدن انسانی می دانست و اگر جنابعالی طالبان را که از جنس خودشان استند با ملت با وقار وعلم دوست افغانستان اشتباه نمی گرفت ؛ بی تردید به چنین مقایسه ای وقیحانه نمی پرداخت .
بهرحال ، آقای شرع با هر چهره و نامی و با هر اکت و طرز فکری که ظاهر شود ، همان احمد الشرع بنیادگرا ، مذهبی و برخاسته از زمین خونین القاعده و داعش است که دیر یا زود ملت بیدار سوریه به حقیقت آن پی خواهند برد .
فروغی