از نیم قرن دست آلودگی بیگانگان

باید درس عبرت گرفت ! افغانستان در جغرافیای موجود جهان از…

به پیشواز شب یلدا

دوباره نوبت دیدار یلداست شب برف است و یخبندان و سرماست دگر…

فیثاغورث

نوموړی د نړۍ تر ټولو لوی فیلسوف او ریاضي پوه…

آنارشیسم؛ نوستالژی اتوپی است

Anarchism.  آرام بختیاری ناکجاآباد مدینه فاضله، شوق دیدار بهشت زمینی بود.   واژه یونانی…

ایستاده گی طالبان در برابر جریان شکست ناپذیری تاریخ

نویسنده: مهرالدین مشید فرهنگ تسامح گرای خراسان تاریخی و ستیزه جویی…

علم او ټکنالوژي؛ د رښتینې خپلواکۍ محور

په اوسني عصر کې د نړۍ بڼه په بشپړه توګه…

تله‌ی «شرِ کوچک‌تر»؛ چرا نباید بد را در برابر بدتر…

هانا آرنت، فیلسوفی که عمر خود را صرف مطالعه ریشه‌های…

هستی، انسان و عدم 

رسول پویان  عمری گذشت در خم و پیچ مدام هیچ  بـودن نـدیده مانـدن کس در دوام هیچ  جاه و جلال و قـدرت آدم فـسـانه بود  ابحـاری در سـراب تخیّـل تمــام هیچ  زور…

            ائتلاف های شکننده و شجره نامۀ سیاه سیاستگران افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید تغییر ناپذیری طالبان و ناتاثیر گذاری مخالفان اعتماد…

             خواب ظلمانی

خفتگا ن رویا ی  یک  آرا مش ا ند  همچوکشتی بسته…

      نسبت ونسبیت 

نسبت بیان منسوب ومربوط ،ربط وتعلق وبا مفاهیم تناسب ،متناسب…

این هم بیاد تاریخ بماند

قومگرایی و ائتلاف ها بر بنیاد قومیت حلال مشکل افغانستان نیست! گرایش…

چرا اخلاق در همه‌ عرصه‌های زنده‌گی میان بیش‌ترین بشرِ قرنِ…

اخلاق‌نگری به سیاست‌مدارانِ بد اخلاق: مورد ترامپ محمدعثمان نجیب نماینده‌ی مکتب-دینی فلسفی من…

برابری حقوی + استعداد ذاتی = شایسته سالاری...!

انسان ها٬ نظر به توانایی های ذاتی برابر آفریده نشده اند.…

مرغ رویا  

رسول پویان  مسوزان بال پـرواز پرستـوهـای زیبا را   میفگـن در قفسهای طلایی…

تعامل که انزوا؟

نور محمد غفوري په نړیوالو اړیکو کې د هېوادونو برخلیک د…

از کابل تا دیاسپورا؛ روایتی از هفت خوان رنج های…

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان؛ در گره گاۀ تروریسم و مردم این…

هویت و عوامل تعیین‌کننده آن: بررسی علمی و تحقیقاتی

نور محمد غفوری خلاصه هویت یکی از مفاهیم بنیادین علوم اجتماعی و…

نقد متافیزیک؛ شرط انقلابی بودن،شد

Metaphisik. آرام بختیاری متافیزیک؛ میان الاهیات، و هستی شناسی توهمی.   آغاز بحث متافیزیک…

جهان در آستانهٔ زوال دموکراسی

نویسنده: مهرالدین مشید فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ نقطهٔ…

«
»

مسایل تاریخی

تاریخ به یاد می اورد

گذارش نود سال قبل وزارت خارجه امریکابه سنای ان کشوردرمورد افغانستان بعداز اغتشاش سقوی ورسیدن نادرخان به سلطنت موصوف در صدد ان شد تا بابروز قدرتهایرجدید در صحنه بین المللی کمک ایالات متحده امریکا را غرض انکشاف افغانستان جلب نماید ولی بنابر بی میلی وتکبر حکومت امریکا درین عرصه موفقیتی بدست نیاورد.دراوایل دهه سی قرن…

بیشتر بخوانید

چگونگی انحلال اردوی جمهوری افغانستان

به شرم تاريخي برهان الدين رباني نگاه کنید و فرمان وی را پیرامون انحلال اردوی ملی افغانستان درجولای سال ۱۹۹۲ مطالعه فرمائید.  از: کتاب  طلایی زرد  Yellow Golden .نويسنده: مارک جمیز Mark James ژورناليست امريکايیترجمه نوراقا ولیزاده Nooraga waliezada…پرتوکول اول در مورد انحلال اردوی جمهوری افغانستان میان برهان الدین ربانی رئیس جمهور حکومت مجاهدین و…

بیشتر بخوانید

داکتر اناهیتا راتبزاد هم مانند یک رهبر، هم مادر بود هم خواهر

                                        عبدالوکیل کوچی قسمت اول هشتم مارچ  با نام پرچم دموکراتیک زنان آزاده ی افغانستان عجین است که بدستان ماندگارترین پیشوا وپشتاز جنبش زن داکتر اناهیتا راتبزاد بر افراشته گردیده است . داکتر اناهیتا راتبزاد شخصیتی بود همانند یک رهبر، پرمهر چون مادر ودلسوز همچون  خواهر . زنده یاد داکتر اناهیتا راتبزاد برای جنبش زنان…

بیشتر بخوانید

آریانای دیروز و خراسان پس از آن و افغانستان امروز در گذرگاۀ تاریخ

نویسنده : مهرالدین  مشید تاریخ نبرد داد است با بیداد؛ اما بیداد در هر برهه یی از تاریخ قربانی بیداد شده است و این درس بزرگ تاریخی برای انسان مظلوم است که چگونه خون می دهد و جان می سپارد و اما زنده گی اش در دستان کثیفی چون گل های ناشگفته پرپر می شود.…

بیشتر بخوانید

انقلاب کبیر سوسیالیستی اکتبر پیامدها و عواقب پیروزی و بر زمین افکندن آن

بازنشر بمناسبت یکصد و سومین سالروز پیروزی انقلاب دوران ساز اکتبر. این جستار بمناسبت نود و نه سالگی انقلاب کبیر اکتبر نوشته شده و همان وقت نیز در چهار بخش تقدیم عاشقان آزادی و عدالت اجتماعی گردید. با گذشت زمان و برغم انحلال اتحاد شوروی و الغای سوسیالیسم در آن و یکسری کشورهای اروپایی، جوهره…

بیشتر بخوانید

ببرک کارمل کی بود؟

به قلم مورخ و پژوهشگر معاصر کشور – پروفیسور رسول رهین      نگارنده در حالیکه هیچگونه ارتباط آئدیو لوژیکی به هیچ یک از رهبران حزب دموکراتیک افغانستان ندارم، وظیفه خود میدانم در نوشته هایم از حقایق چشم پوشی نکرده سیاه را سیاه و سفید را سفید بنویسم. بتاریخ ۶ جدی ۱۳۵۸ خورشیدی  ببرک کارمل…

بیشتر بخوانید

اکتوبر انقلابی خاموش شد ونام خاطره هایش  درقلبهاباقیست

انقلاب  اکتوبر بر شالود ه یی قیام ماه فبروری 1917 ترسایی کارگران وسربازن پتروگراد وسایر زحمتکشان روسیه پیروز شد، دراغاز قیام فبرروی حکومت به دست میهن پرستان وانقلابیون واقعی نه بود ؛ برای اینکه هنوز بلشویکها در حالی بسیج وتکامل صفوف  ورهبری خودبودند، تا توده هارا درعقب خویش بکشاند ورهبری شان پراکنده در تبعید ومخفی…

بیشتر بخوانید

جاسوسی درافغانستان سابقه طولانی دارد

احسان واصل  جاسوس به معنی جستجوگر، خبرکش و جستحو کننده خبر برای بدی است وبرای کسی میگویند که اخبار واسرار کسی ، اداره ای ویا مملکتی را بدست آورده وبه دیگری اطلاع بدهد. با پیشرفت علم وتخنیک امروز این کار را نه تنها افراد بلکه وسایل تخنیکی هم انجام میدهد. اگر بخواهیم مسایل جاسوسی کشورهای…

بیشتر بخوانید

نجیب اسطوره زمان است

اگر گوییم دکتور نجیب الله مبرا از اشتباهات بود، گزافه گویی کرده ایم. او هم مانند هر انسانی لغزش هایی داشته است. اما خرد و تجربه، او را به واقع گرایی، شناخت روشن از جامعه، اکتشاف راه های وارسته گی از دگم ها و گذار به گفتمان حل مسالمت آمیز مصیبت های تحمیل شده بر…

بیشتر بخوانید

فاجعه پنج میزان سال ۱۳۷۵

شهامت ، جراءت تصمیمگیری، بی پروائی نسبت بزندگی مادی، انعطاف پذیری در صلح واشتی تواءم با پایداری وثبات در دفاع از وطن ومردم ، جدیت وانعطاف ناپذیری در باز خواست وگذارشگیری از سپرده شده ها و اجراشده ها ، تعقیب جز به جز انها شیوه کار شیوه شهید دکتور نجیب الله بود . او نمیگذاشت…

بیشتر بخوانید

ددکتور نجیب اله دتراژیدی شهادت اوافغانی تاریخی غمیزی لنډه یادونه

     انجینر محمود صافی  دمیزان دمیاشتی پنځمه  (۵) هجری شمسی ۱۳۹۸ کال  دسترملی اتل او دسولی دسپرسالاراوموسس دخدای بښلی دکتور نجیب دشهادت   (۲۳) تلین سره برابره ده.ډیره په ځای ده چه دستراو لوی شخصیت په باره کی څو لندو کرښوته اشاره وکړم . دهغه شهادت دوه اساسی عوامل درلودل .داخلی ،خارجی ، داخلی: دګران…

بیشتر بخوانید

 اناهیتا راتب زاد، الهه برابری و رهائی زن

داکترآرین هنگامی که تبعیض، نقض حقوق بشر و زن ستیزی در ساختار حاکمیت و مناسبات ستمگرانه ای کشورما حاکم بود، تاریک اندیشی و بنیاد گرائی  با ماهیت ضد انسانی خویش بیداد می کرد، سیمای زنی بمثابه ایمان و استقامت، نجات و پیروزی، مبارزه و نبرد، ممتاز و برجسته گردید و نامش بخاطر آزادی انسان زحمتکش…

بیشتر بخوانید

رویدادی در درازای سدهٔ بیست اصلاح های شتابزده

٫٫هیاهوی برای هیچ،، ،شکسپیر در این شب و روز، برخی با درنظر داشت گذشت یک سدهٔ از ٫٫ استقلال،، کشور ـ البته در همین جا به صورت روشن باید یادآور شوم که به گفتهٔ گروهی و از آن میان محمود طرزی که خود این مفهوم را در سراج الاخبار، وارد کنکاش نمود ـ ما هرگز…

بیشتر بخوانید

دافغانستان دخپلواکی دبیرته اخیستلو  دشهیدانواوغازیانو په یاد

نصیراحمد – مومند  ترقی های عالم روبه بالا میرود×× ما ازبالا به پایین می ترقیم۰ غواړم دهرڅه دمخه دګران هیواد لرغونی افغانستان دخپلواکی او آزادی دبیرته اخیستلو دلاری  شهیدانواوغازیانو روح ته اوهغو کسانوته چی په دغه دینی او ملی جهاد او مبارزه کی په صدlقت وایمانداری او ایثار سره په ښکاره برخه درلوده زیات درود…

بیشتر بخوانید

صدمین سالگرد استقلال را گرامی بداریم

ص. ازهر  یک صد سال از زمانی می گذرد که امپراتوری بریتانیا در مقابل مبارزه ی برحق مردم غیور افغانستان، در زیر رهبری شاه ترقی پسند کشور امان الله غازی، سر تسلیم گذاشت و استقلال افغانستان را به رسمیت شناخت. این دست آورد بزرگ که به قیمت خون رزمنده گان دلیر کمایی شد، برای مردم…

بیشتر بخوانید