خانه های مردم افغانستان دور از دسترس مردم

زمانی " خانه ملت " که منظور پارلمان افغانستان است…

عاشق وفاسق!

امین الله مفکر امینی      2025-20-02! درعشـق وعاشقـــــی گردربزم عشق نمیســـــــوزی مشـــــو ز این…

«حزب باد»: تحلیل پدیده فرصت‌طلبی و تبعیت از جریانات غالب…

«حزب باد Opportunism»: تحلیل پدیده فرصت‌طلبی و تبعیت از جریانات…

        زیارتگاه امام صاحب ولایت کندز دومین شهر مذهبی افغانستان

  نوشته کریم پوپل مورخ ۲۱ فبروری ۲۰۲۵    مقدمه  ولسوالی امام صاحب با داشتن…

روایتی از کشت زار های خستۀ رنگین کمان خاطره ها

نویسنده: مهرالدین مشید این هم می گذرد ما مرده ایم، مرده ی در…

             تاریخچه نام گردیز

نوشته : کریم پوپل مورخ ۱۵فبروری ۲۰۲۵ بسیاری از دوستان یکی از…

مماشات خویشتن دارانۀ غرب با طالبان و پراگنده گی مخالفان…

نویسنده: مهرالدین مشید نشست های بیرونی پیرامون افغانستان؛ بستر سازی برای…

چاپنداز

بزکش، پهلوانی که  با سواری اسب، بز را به دایره…

انارستان دل 

رسول پویان  دل ز درد و داغ هجران بی‏نوا افتاده است  برگ…

فیلسوف شدن دانشمند اتمی، بعد از یکسال زندان

Weizsäcker, k.F.(1912-2007) آرام بختیاری فیزیک دان اتمی، میان فلسفه و رسالت صلح. کارل…

کلبه ی تارم!

امین الله مفکر امینی       2025-11-02! دربســاطی بیکسی ام ، دلبری آمـد با…

خاطره ها بیانگر واقعی ترین حقایق تاریخی 

نویسنده: مهرالدین مشید خاطره ها تصویری از "تاریخ در بستر جغرافیا" بازهم…

ګوندي فعاليتونه او دموکراسي

نور محمد غفوری یادونه: دا مقاله مې په ۲۰۱۸ کال لیکلې ده…

سکوت در برابر گستاخی های پاکستان بار بار مسئولیت افغانستان…

حکومت‌های افغانستان زمانی می‌توانند در تامین امنیت و ثبات موفق…

سخنی عشق!

               2025-09-02! امین الله مفکر امینی گرسخـــــن زعشق گویی زعصمتِ این گوهربــــدان کزعشق به…

سکوت خلیفه در برابر امیر شکست یا فرصتی برای انحام…

نویسنده: مهرالدین مشید عباس ستانکزی: ملایعقوب کل روند را از مسیر…

زمانیکه کیفرخواست دادستان وحکم دادگاه  منفعل گردد  

نکارشی از سخی صمیم  مسئول کیست و عدالت کجاست؟  ***  ایجازی ازین مختصر!    …

شکست و باخت قدرت

شکست و باخت قدرت نه تنها حس ملی و مردمی…

آیا سراسیمه گی طالبان ، سقوط شان را در پی…

      نوشته ی : اسماعیل فروغی       درخواست دادگاه بین…

هوش مصنوعی دیپسیک

دکتر بیژن باران پیشرفت چین در جهان چند قطبی…

«
»

مسایل تاریخی

کشتی اتمی «اتحاد شوروی»

به مناسبت صدمین سالگرد تشکیل اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی لاریسا شسلر (LARISA SHESLER) ا. م. شیری صدمین سالگرد تشکیل اتحاد جماهیر سوسالیستی شوروی فقط یک تاریخ رند از زمان ایجاد نوع جدید دولت نیست. هرگز در تاریخ بشر به اندازۀ پس از انقلاب کبیر سوسیالیستی اکتبر پیشرفت سریع در توسعه صورت نگرفته است. انقلاب‌های بورژوایی…

بیشتر بخوانید

لنین و اتحادیه

به مناسبت صدمین سالگرد تشکیل اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی آندری پارشِف (ANDREY PARSHEV) ا. م. شیری بیش از صد سال پیش در شعر یک آهنگ قدیمی چنین گفته می‌شد: چینی‌های بیچاره، هندی‌های بدبخت با امید به اتحادیۀ ما می‌نگرند، بالاخره از تایگا تا دریاهای بریتانیا! ارتش سرخ از همه قوی‌تر است! اما اکنون اتحادیه دیگر…

بیشتر بخوانید

محمود بریالی پیشتازجنبش ترقیخواه ودموکراتیک افغانستان 

هفده سال قبل جنبش ترقی خواهی افغانستان بهترین فرزند برو مند ، شحصیت فرهیخته ،نستوه ، انقلابی وچهره اکادمیک خود را از دست داد . با نبود چنین شخصیت عالی وپیشکسوت خلای بزرگی در جنبش ترقی خواهی افغانستان ایجاد گردید. زنده یاد محمود بریالی یکی از پیشکسوتان جنبش ترقیخواهی ، از فعالین دوره اساسگذاری حزب…

بیشتر بخوانید

ببرک کارمل خورشید همیشه تابان تاریخ 

شخصیت گرامی زنده یاد ببرک کارمل بسیار بزرگتر از آنست که وصف آن در قلم بیان بگنجد بآنکه نظریات و نگارشات گسترده ی قلم بدستان ،تحلیلگران سیاسی ، فرهنگیان مترقی وداد خواه ،محققان وپژوهشگران خرد ورز ، شخصیتهای علمی واکادمیک وجنبشهای مترقی ، دادخواهانه ودموکراتیک افغانستان وجهان پیرامون شخصیت فرزانه رهبر محبوب حزب دموکراتیک خلق…

بیشتر بخوانید

سیزدهم نوامبر یکصدوبیست ونهمین سال امضای معاهده منحوس دیورند

در مورد امضای این معاهده نظریات متفاوت ابراز شده است . عده ای در سطح تحلیلگران اکادمیک در بحثها میگویند در معاهده امضای امیر عبدالرحمن خان وجود ندارد ، گروهی هم چنین ابراز نظر میکنند که امیر عبدالرحمن زیر فشار انگلیس تن به قبولی این معاهده داده است ، منجمله آغای عبدالصمد غوث معین وزارت…

بیشتر بخوانید

نظر مختصر بر سیاست بیطرفی افغانستان

از مطالعه آغاز و ختم این سیاست بر می اید که اتخاذ سیاست بیطرفی افغانستان ناشی از موقعیت جغرافیایی ان بخصوص حایل بودن میان دو امپراطوری روسیه تزاری و هند برتانوی بوده بعدآ با انکشافات جدید بعد از جنگ‌جهانی دوم ادامه یافته است ، اما با تغیرات ۴۳ ساله  به اثر عدم رعایت این سیاست…

بیشتر بخوانید

نامه رهبری فرکسیون خلق

تهیه و ترتیب از قاسم آسمایی «نامه رهبری فرکسیون خلق» عنوانی میخاییل سرگی‌ویچ گرباچف و  دوباره مسترد شدن آن از جانب موصوف به داکتر نجیب‌الله گرباچف چندی قبل فوت نمود و در صفحات اجتماعی مربوط به هم‌وطنان، تبصره‌های گوناگونی در بارۀ نقش او در حوادث کشور نشر شد. اما در این تبصره‌ها اشارۀ به نامۀ…

بیشتر بخوانید

اناهیتا مادر اجازه‌ی دست بوسی‌ شان را به من نه داده و دریغ کردند

نوشته‌ی محمدعثمان نجیب هر بار خسته گی و رنج من را به یاد خاطرات ام می انداخت و در حیرت فرو می می برد، اطلاعات زیادی از گذشته ی حزب اسلامی داشتم، حزبی که به شدت خشن و عادی ترین شعار او آتش زدن و‌ کشتن و بستن با اقدامات من در آوردیی که زاده…

بیشتر بخوانید

دافغانستان دخپلواکی دبیرته اخیستلو دشهیدانواوغازیانو په یاد

                          نصیراحمد – مومند                               غواړم دهرڅه دمخه دګران هیواد لرغونی افغانستان دخپلواکی او آزادی دبیرته اخیستلو دلاری شهیدانواوغازیانو روح ته اوهغو کسانوته چی په دغه دینی او ملی جهاد او مبارزه کی په صدlقت وایمانداری او ایثار سره په ښکاره برخه درلوده زیات درود او تحیات واستوم .اوهمدغه راز دخپلی دزړه له کومی هیلی هغوحساسو او دردمنوزړونوته…

بیشتر بخوانید

قهرمان فناناپذیر جنبش آزادی خواهی کنگو و افریقا 

پاتریس لومومبا  جولای 1925 ـ جنوری 1961 یک دندان با تاجی از طلا  تنها اثری است که از پاتریس لومومبا قهرمان مقتول جنبش استقلال کنگو به جا مانده و اکنون به نمادی از تراژیدی هولناک و مبارزه قهرمانانه این شخصیت بزرگ سیاسی جهان مبدل شده است.  پس از شصت سال جدال در برابر جنایت های…

بیشتر بخوانید

سخنی چند برچرند گويی ها و دروغ پراگنی های توهين آميز فقيرمحمد ودان

عبدالواحد فيضی (پيرامون تأسيس حزب دموکراتيک خلق افغانستان وسقوط حکومت  جمهوری افغانستان درآغازسال دوم دهه نود ترسايی) (بخش سوم) خوانندگان گران ارج! جناب فقيرمحمد ودان درآغاز سخنرانی شان دربرابر پرسش گرداننده ی تلويزيون افغانستان انترنشنل و شنوندگان اين رسانه ی معتبر(!) وعده ی “نقد “، يعنی ريشه يابی علتها و عوامل درونی و بيرونی اين…

بیشتر بخوانید

سخنی چند برچرند گويی ها و دروغ پراگنی های توهين آميز فقيرمحمد ودان

(پيرامون تأسيس حزب دموکراتيک خلق افغانستان وسقوط حکومت  جمهوری افغانستان درآغازسال دوم دهه نود ترسايی) عبدالواحد فيضی بخش دوم خوانندگان گران ارج! شما در بخش اول اين نبشته حقايق را از قلم و زبان بزرگترين تاريخ نگاران نامدار اين سرزمين دريافتيد، که رهبران ح. د. خ. ا، برخلاف تهمت زنی های توهين آميز فقير محمد…

بیشتر بخوانید

صد و پنجاه و دو سال

بمناسبت زادروز ولادیمیر ایلیچ لنین ا. م. شیری  ولادیمیر ایلیچ لنین، اندشمند، نظریه‌پرد‌از مارکسیست و انقلابی کمونیست در ٢٢ آوریل ١٨٧٠ دیده به جهان گشود.  او با تدوین نظریۀ امپریالیسم بمثابه بالاترین مرحلۀ رشد سرمایه‌داری، تئوری مارکسیستی را توسعه داد و به حد کمال رساند. با ولادت لنین دورۀ مرگ امپریالیسم آغاز شد. لنین با…

بیشتر بخوانید

نگاهی به تاریخ آریانا

 میر عنایت الله سادات کشور عزیز ما افغانستان در ادوار مختلف تاریخی ، مهد پرورش فرهنگها و تمدنها بوده است .ولی طبعا” مانند سایر ملل جهان ، تاریخ مردم ماهم آکنده از نشیب و فراز ها میباشد. حفریاتی که طی قرن گذشته در گوشه و کنار کشور ما صورت گرفت ، نه تنها شرایط مادی…

بیشتر بخوانید

سال‌گرد درگذشت کارل مارکس!

بهرام رحمانی bahram.rehmani@gmail.com  127 سال پیش در روز 14 مارس سال 1883 میلادی کارل مارکس بنیان‌گذار سوسیالیسم علمی در شهر لندن چشم از جهان فروبست و در همان شهر به خاک سپرده شد. کارل مارکس هنگام مرگ 64 سال داشت. وی مانیفست کمونیست را تدوین کرد که حاوی اندیشه‌هایش بودند. مانیفست کمونیست که در سال…

بیشتر بخوانید