از نیم قرن دست آلودگی بیگانگان

باید درس عبرت گرفت ! افغانستان در جغرافیای موجود جهان از…

به پیشواز شب یلدا

دوباره نوبت دیدار یلداست شب برف است و یخبندان و سرماست دگر…

فیثاغورث

نوموړی د نړۍ تر ټولو لوی فیلسوف او ریاضي پوه…

آنارشیسم؛ نوستالژی اتوپی است

Anarchism.  آرام بختیاری ناکجاآباد مدینه فاضله، شوق دیدار بهشت زمینی بود.   واژه یونانی…

ایستاده گی طالبان در برابر جریان شکست ناپذیری تاریخ

نویسنده: مهرالدین مشید فرهنگ تسامح گرای خراسان تاریخی و ستیزه جویی…

علم او ټکنالوژي؛ د رښتینې خپلواکۍ محور

په اوسني عصر کې د نړۍ بڼه په بشپړه توګه…

تله‌ی «شرِ کوچک‌تر»؛ چرا نباید بد را در برابر بدتر…

هانا آرنت، فیلسوفی که عمر خود را صرف مطالعه ریشه‌های…

هستی، انسان و عدم 

رسول پویان  عمری گذشت در خم و پیچ مدام هیچ  بـودن نـدیده مانـدن کس در دوام هیچ  جاه و جلال و قـدرت آدم فـسـانه بود  ابحـاری در سـراب تخیّـل تمــام هیچ  زور…

            ائتلاف های شکننده و شجره نامۀ سیاه سیاستگران افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید تغییر ناپذیری طالبان و ناتاثیر گذاری مخالفان اعتماد…

             خواب ظلمانی

خفتگا ن رویا ی  یک  آرا مش ا ند  همچوکشتی بسته…

      نسبت ونسبیت 

نسبت بیان منسوب ومربوط ،ربط وتعلق وبا مفاهیم تناسب ،متناسب…

این هم بیاد تاریخ بماند

قومگرایی و ائتلاف ها بر بنیاد قومیت حلال مشکل افغانستان نیست! گرایش…

چرا اخلاق در همه‌ عرصه‌های زنده‌گی میان بیش‌ترین بشرِ قرنِ…

اخلاق‌نگری به سیاست‌مدارانِ بد اخلاق: مورد ترامپ محمدعثمان نجیب نماینده‌ی مکتب-دینی فلسفی من…

برابری حقوی + استعداد ذاتی = شایسته سالاری...!

انسان ها٬ نظر به توانایی های ذاتی برابر آفریده نشده اند.…

مرغ رویا  

رسول پویان  مسوزان بال پـرواز پرستـوهـای زیبا را   میفگـن در قفسهای طلایی…

تعامل که انزوا؟

نور محمد غفوري په نړیوالو اړیکو کې د هېوادونو برخلیک د…

از کابل تا دیاسپورا؛ روایتی از هفت خوان رنج های…

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان؛ در گره گاۀ تروریسم و مردم این…

هویت و عوامل تعیین‌کننده آن: بررسی علمی و تحقیقاتی

نور محمد غفوری خلاصه هویت یکی از مفاهیم بنیادین علوم اجتماعی و…

نقد متافیزیک؛ شرط انقلابی بودن،شد

Metaphisik. آرام بختیاری متافیزیک؛ میان الاهیات، و هستی شناسی توهمی.   آغاز بحث متافیزیک…

جهان در آستانهٔ زوال دموکراسی

نویسنده: مهرالدین مشید فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ نقطهٔ…

«
»

مسایل تاریخی

به گرامیداشت ازروزاستقلال وطن!

عبدالاحمد فیض آزادی وآزاد منشی دوواژه زیباست که با نام رزمندگان ملی وهزاران سپاهی گمنام دروطن محبوب گره خورده است تاریخ باشکوه میهن مشحون ازمبارزات قهرمانانه بخاطررهای ملی ازسلطه جابرانه استعماراست ، به گواهی تاریخ ملت افغانستان ازمعدود مردمان جهان است که قربانیهای کم نظیری بخاطررهای ملی، پاسداری ازنوامیس ومفاخر ملی درمقاطع گوناگون تاریخی درمقابل…

بیشتر بخوانید

د زمري د اته ویشتمې د نمانځلو اړتیا

کابو یوه پېړۍ وړاندې یعنې د ۱۲۹۸ هجري لمريز کال د زمري په اتمه ويشتمه نېټه د افغانستان په تاريخ کې يوه زرينه کارنامه ثبت شوه. په دغه وياړلې ورځ د افغانستان مېړني ولس د غازي شاه امان الله خان تر مشرۍ راټول او د افغان ملت لپاره يې د خپلواکۍ په نوم وياړ ترلاسه…

بیشتر بخوانید

از مشروطه خواهی تا به استرداد استقلال افغانستان

داکتر آرین بازستانی استقلال افغانستان یک پدیده خود جوش و تصادفی نبوده، بلکه حاصل مبارزات سازمان یافته، تجدد گرایانه و اندیشه های میهن پرستانه ای قهرمانانی است که  با فدا کاری و از گذشتگی بی نظیر، نقش قاطع را در شکست استعمار انگلیس ایفا نمودند. این مبارزات سیاسی و اجتماعی که در یک روند تاریخی…

بیشتر بخوانید

به استقبال صدمین سالروز استرداد استقلال کشور

محمدولی به دوام گذشته بعد از سقوط حکومت امانی براین ملت چه گذشت؟ ۲- ذکری از مظالم نادرخان در حق این ملت : طوریکه گفته شد دربار امیر حبیب الله خان گرهگاه دو تضاد بود یکی تحول طلبی ، استقلال خواهی ومشروطیت ودیگری روند مخالف این طرز دید شامل روحانیون وابسته به انگلیس و خانواده…

بیشتر بخوانید

به استقبال از صدمین سالروز استرداد استقلال کشور

پس ازسقوط دولت امانی بر سر این ملت چه گذشت؟ ۱- نه ماه فجایع سقوی : پس از سقوط حکومت امانی افغانستان به سرزمین باندها، قطاع الطریقان ، فاقد نظم وقانون ، زور گویی وخشونت، فاقد مکتب وتعلیم وتربیه مدل شد ( عین حالتیکه با امدن مجاهدین به کابل عملی شد) . این دوره نه…

بیشتر بخوانید

به پیشواز صدمین سالروز استرداد استقلال کشور

محمدولی چه کسانی با اعلیحضرت امان الله خان  وپروگرام نو اوری او مخالف بودند ؟ در راس هرم مخالفت دولت انگلیس ، دریک ضلع ان روحانیون جانبدار انگلیس ودر ضلع دیگر ان برخی سیاسیون درباری موقعیت داشتند ودر قاعده هرم گروهی از اخلالگران امن ونظم عامه شامل دزدان ، قطاع الطریقان واوباشها بودند که به…

بیشتر بخوانید

نشریه ملی «نسیم سحر» و یادی از زنده یاد احمدراتب

قاسم آسمایی زنده ساختن نام و نشان و کارنامه های پیشکسوتان و پیشاهنگان مبارز وطنپرست و منادیان راه سعادت و بهروزی مردم دَینی است بر شانه های روشنفکران! تاریخ غمبار وطن بعد از سقوط دولت ملی و مترقی امانی شاهد این حقیقت تلخ و دردناک است که همزمان با نابودی و ویرانی  همه دستاوردهای آن…

بیشتر بخوانید

شخصیت‌ امان الله خان ازدید  محققین خارجی

به پیشواز صدمین سالروز استقلال افغانستان. غرض از استقبال جشن ازادی کشور همانا ازادی از سلطه انگلیس بوده منظور ازیاد اوری کارنامه های اعلیحضرت امان الله خان زنده سازی خاطرات نبرد میان علم وجهل است. امان الله خان بحیث ممثل روند ترقیخواهی ودگرگون سازی های پیشرونده ، گروه سقوی ها وقوت های حمایه گر مذهبی…

بیشتر بخوانید

به پیشواز صدمین سالگرد فروریزی اولین حلقه استعمار انگلیس درجهان ( استرداد استقلال افغانستان)

محمد ولی دوجنبش چپ در اوایل قرن بیستم  و پیامد های ان : جنبش چپ در افغانستان صد سال قبل از امروز به دو شکل ؛ یکی مشروطه خواهی ودیگری چپ کمونیستی که اولی عرصه وسیعتر داشت ودومی خیلی ها محدود بود چهر ه کشود. مشروطه خواهی بحیث تفکر ترقی خواهانه ان زمان، در بطن…

بیشتر بخوانید

حقایقی درمورد بیطرف  ماندن افغانستان درجنگ اول جهانی 

احسان واصل با دریغ تاریخ سرزمین ما، مملو از جعل است، بنابرین بازنگاری آن بخصوص تاریخ معاصر افغانستان براساس اسناد نیاز جامعه ماست.   تاجاییکه بیاد دارم، مطالعهٔ تاریخ کشور چه دردوران تعلیم وتحصیل وچه علاقمندی به مطالعه آن مملو ازجعلیات بوده و صرف ازخانه جنگی ها، لشکر کشی ها و چوروچپاول، برادرکشی ها، کور…

بیشتر بخوانید

جنگ چین

نوشته های ولادیمیر ایلیچ لنین  1 دسامبرسال 1900    همۀ کارگران آگاه وظیفه دارند با تمام قدرتشان با آنانی که نفرت ملی را تحریک می کنند و مردم را از تشخیص دشمنان واقعی باز می دارند به مبارزه برخیزند. روسیه جنگ علیه چین را آغاز کرد : با بسیج چندین منطقۀ نظامی، هزینۀ صدها میلیون…

بیشتر بخوانید

داستان غم انگیزای از گلباغ نیاکان

انجنیر فضل احمد افغان هموطنان دلسوز من مضمون ذیل را در نومبر ۲۰۰۵م تحت عنوان گلباغ نیاکان نظر به شرایط همان وقت و زمان نوشته و به نشر رسانیده بودم چون در مدت چهارده سال شرایط تغیر نه نموده لهذا خواستم عین مضمون را با تغیرات لازمه که منعکس کننده شرایط فعلی باشد بشکل ذیل…

بیشتر بخوانید

خپلواکي مو اخيستې؛ خو څنګه يې وساتو؟

د افغانستان د خپلواکۍ سلمه کلیزه  د زمري اته ويشتمه د افغانستان په تاريخ کې هغه وياړلې ورځ ده چې د دې هيواد دوست او دښمن، افغان ولس او بهرنيان يې نه شي هیرولی او تر ابده به د تاريخ پاڼې پرې زرينې وي. افغان ولس يې ځکه نه شي هيرولی چې په دغه ورځ…

بیشتر بخوانید

شهيد ډاکټر نجيب الله؛ د افغاني تاريخ وياړلې څېره

د افغاني وياړلي تاريخ پاڼې ګواه دي چې پاكستان تل په ښکاره او مرموز ډول په زرګونو افغانان په مستقيم او غيرمستقيم ډول په شهادت ورسول، هر افغان چې په افغانستان كې د پاكستان د ګټو په خلاف اوچت شوى، د نا معلومو عواملو او اشخاصو له خوا وژل شوى. د همدغو وياړلو اشخاصو سرلارشهيد…

بیشتر بخوانید

سراج التواریخ

نقل قول ها ویادداشتهای ازعلامه فیض محمد کاتب فیض محمدکاتب (۱۲۷۹-۱۳۴۹ ق) شخصیت فاضل ودانشمند کشوردراواخر قرن نزدهم دردستگاه سلطنت امیر عبدالرحمن بکار کتابت آغاز نموده است. امیر حبیب الله نوشتن تاریخ افغانستان را ازعهد احمد شاه ابدالی به عهده وی گذاشت که تا پایان کار خودش ویکسال امیر امان الله را درچهار جلد دربر…

بیشتر بخوانید