درمراثی قربانییان زمین لرزه ی مشرق زمیـــن !

امین الله مفکرامینی                   2025-02-09! بدیــــــــده اشکِ ماتم و بدل خونم ز لغزشِ…

اشک قلم 

رسول پویان  اشک قلم به صفحـۀ دل ها چکیده است  صد لاله…

استاد عبدالروف بینوا

استاد بینوا د هېواد، سیمې او نړۍ په کچه ستر…

کودکانی که کودکی نمی‌ کنند

خیابان، خانه بی‌در و پیکر کودکان فراموش‌ شده! فرشید یاسائی *  ما…

بحران هویت ملی؛ ناکامی ملت سازی و به زنجیرکشیده شدن…

نویسنده: مهرالدین مشید نیم قرن مبارزۀ سیاسی و فرهنگی و تبدیل…

سقراط، تیشه‌زنی به ریشه‌‌ی دانایی

دیدگاهی از مکتب دینی-فلسفی من بیش‌ از این نه می‌دانم. در…

خوشحال خان خټک

د ادب او فرهنګ درنو او پتمنو مینه والو! ګڼ شمېر…

اعلامیه در مورد زلزله‌ی مرگبار در ولایت کنر 

سازمان سوسیالیست‌های کارگری افغانستان  با اندوه فراوان و خشم عمیق از…

“طالبان، شطرنج بزرگ و رؤیای اوراسیایی روسیه”

نویسنده: نجیب الله قاریزاده  najeebulla.qarizada1@gmail.com +447887494441 سقوط حکومت غنی در افغانستان و بازگشت…

حکومت‌استبدادی و افراطی طالبان و ساز و برگ‌های استخباراتی و…

 نویسنده: مهرالدین مشید  از استبداد تا شایعه پراگنی؛ ساز و کار…

   امید زنده گی

زنده گی در همه حالات  بسر می آید گاه به تلخی…

از تو جدا نمیشوم 

نوشته نذیر ظفر 08/28/25 از همه گان جدا شوم از تو…

پرسش ۴: ساختار «پرس‌ومان» چگونه از گفت‌وگو به یک نظام…

-خراسان بزرگ دی‌‌روز، دانش‌مند، دانش و سبک کهنی نسبت به…

قهرمان‌پروری‌های احساسی و سقوط افغانستان در چنگال تروریسم

 نویسنده: مهرالدین مشید از اسطوره‌ پردازی های فریبنده تا بحران سیاسی…

پرسش ۵

از مکتب دینی فلسفی من بیش از این نه می‌دانم نقش…

نتیجه گیری از بحث های شبکه های تلویزونی و تحلیل…

بحث های داغ پیرامون این اقدام پاکستان راه افتید ،…

دموکراسي څه شی ده او سوسیال دموکراسي څه ته وايي؟

دا سوال د ډیرو ځوانانو پر مخ کې پروت او…

نام های بیشمار جنبش روشنگری غرب

Helvitius, C.A.(1715-1771) آرام بختیاری مقدمات: اصلاحات، انقلاب، عدالت، و سکولاریسم. روشنگری، جنبش برابری…

توضیحی بر فراخوان انجمن سراسری حقوقدانان افغانستان در دفاع از…

نوشته از بصیر دهزاد  ‎فراخوان انجمن سراسری حقوقدانان افغانستان در دفاع …

آیا انسان، نسبت به انسان، از ته‌یی دل هم‌دلی دارد؟

پاسخ: محمدعثمان نجیب به نماینده‌‌‌گی از مکتب هم‌دلی!؟؟ شما از موردی پرسان می‌کنید که…

«
»

ژمی سوړ شو خو جنګ ولې سوړ نه شو؟

په داسې حال کې چې د افغانستان دفاع وزارت وايې په روان کال کې د داعش ترهګرې ډلې په ګډون ټول وسله وال مخالفين سخت ځپل شوي او اوس يې پر ضد د هيواد په بيلابيلو ولايتونو کې پوځي عمليات روان دي؛ د مشرانو جرګې غړي په حکومت نيوکه کوي او وايې اوس هم اتلس ولايتونه کلابند دي او په پنځو نورو کې جګړه روانه ده. د افغانستان کې په ختيځ ننګرهار کې د داعش د فعاليتونو پراخيدل، د وسله والو مخالفينو لخوا د يو شمير ولايتونو کلابندي، د امنيتي ځواکونو په ليکو کې د خيالي سرتيرو موجوديت او يو شمير نور هغه اندېښنې دي چې د تيرې سې شنبې په ورځ مشرانو جرګې غړو د امنيتي ځواکونو په استجوابيه غونډه کې څرګندې کړې. په ياده غونډه کې د مشرانو جرګې غړو په امنيتي چارواکو نيوکه وکړه چې د داعش په ګډون د وسله والو مخالفينو په ځپلو کې پاتې راغلي دي.

دا په داسې حال کې ده چې څو ورځې وړاندې امريکايي ورځپاڼې سټارس اینډ سټرايپس په افغانستان کې د امريکايي قواوو وياند جنرال جان کليفلينډ په حواله ويلي و چې، کال وړاندې ښاغلي کليفلينډ اټکل کړی و چې په افغانستان کې له يو نيم زرو نيولی تر درې زرو پورې د داعش ترهګرې ډلې جنګيالي فعال دي خو د ده په وينا روان ميلادي کال دغه شمېر زرو تنو ته راکم شوی دی. د ورځپاڼې په حواله په افغانستان کې دامريکا په مشرۍ د تروريزم ضد عملياتو کې د داعش ډلې ۱۲ مهم غړي وژل شوي چې د دوی يو امير حافظ سعيد هم په کې شامل دي. د سرچينې په باور په دغو عملياتو کې د القاعده شبکې ته هم درانه ګوزارونه ورکړل شوي دي. د کليفلينډ په وينا د امریکا په ۳۵۰ پوځي عملياتو کې د القاعده شبکې شاوخوا ۲۰۰ جنګيالي يا وژل شوي او يا هم نيول شوي دي.

د افغان حکومت او امريکايې ځواکونو پورته نظرياتو ته په کتو پوښتنه دا پيد کيږي چې په روان کال کې د افغان او امريکايي ځواکونو د پراخو عملياتو سره – سره چې د ترهګرو د ځپلو ادعا کوي؛ ولې په ژمې کې جګړه سړه نه شوه؟ آيا وسله وال مخالفین د پخوا په پرتله سږ کال ډیر منسجم شوي که د کورنيو او بهرنيو امنيتي ځواکونو د عملياتو شيوه نيمګړې ده؟

بيلابيل دليلونه لري.

د حکومتي مشرانو خپلمنځي ناندرۍ او د هيواد ملي مسايل هيرول، په غير مسلکي توګه د جګړې رهبري کول، د امنيتي ځواکونو په ليکو کې د کم تجربه او بې تجربه اشخاصو شتون، په دنده کې ناغيړي او د جګړې ناسالمه ستراتيژي؛ هغه څه دي چې په لوی لاس يې د جګړې دوام زيات کړی دی. معمولاً تير کلونه به د ژمي په رارسيدو په افغانستان کې جنګونه کميدل او ولس به يوه اندازه د ارامتيا ساه اخيستله، خو دا چې سږ د ژمي په رارسيدو سره – سره بيا هم جګړه ګرمه ده؛ دليلونه يې همدا کيدای شي چې پورته ورته يادونه وشوه.

بله ستونزه د امنيتي ځواکونو د جګړې په تاکتيک کې ده، افغان امنيتي ځواکونه تر ډيره په  محافظتي چوکاټ وي او تهاجمي حالت نه غوره کوي. دوی يواځې د دې لپاره منتظر وي چې له وسله والو مخالفانو يواځې مخنيوي وکړي. په داسې حال کې چې د جګړې د ريښو د لمنځه وړلو لپاره اړتيا ده څو دښمن په بشپړه توګه له پښو وغورځولی شي او دښمن هغه وخت له پښو غورځيږي کله چې يې پر وړاندې تهاجمي حالت غوره شي، په هر ځای کې چې يي درک لګيږي پر ضد يې چاڼيز عمليات ترسره شي.

بله ستونزه د امنيتي ځواکونو سياسي کيدل دي. له بده مرغه زمونږ امنيتي ځواکونه له ولس سره سیاسي چلند کوي. په ټيټه کچه امنيتي ځواکونو کې مو دا ستونزه شتون نه لري خو د دوی رهبري سياسې شوې ده او هغه ډول چې يو ملي ساتونکی يې بايد ترسره کړي؛ د خپل رهبر لخوا نه پريښودل کيږي او يا هم غير مسلکي رهبري کيږي. حکومت ته په کار ده چې د جګړې لپاره ځانګړې ستراتيژي ولري. داسې ستراتيژي چې د اړتيا پر مهال بايد تهاجمي حالت غوره کړي او په عادي حالت کې د خاورې او ولس څخه د دفاع حالت.

لیکنه : خوشحال آصفي