زبان دری یا فارسی ؟

میرعنایت الله سادات              …

همه چیز است خوانصاف نیست !!!

حقایق وواقعیت های مکتوم لب می کشاید  نصیراحمد«مومند» ۵/۴/۲۰۲۳م افغانها و افغانستان بازهم…

مبانی استقلال از حاکمیت ملی در جغرافیای تعیین شده حقوق…

سیر حاکمیت فردی یا منوکراسی تا به حاکمیت مردمی و…

نوروز ناشاد زنان و دختران افغانستان و آرزو های برباد…

نویسنده: مهرالدین مشید طالبان در جاده های کابل پرسه می زنند؛…

زما  یو سم تحلیل چې غلط؛ بل غلط تحلیل چې…

نظرمحمد مطمئن لومړی: سم تحلیل چې غلط ثابت شو: جمهوریت لا سقوط…

کابل، بی یار و بی بهار!

دکتر عارف پژمان دگر به دامنِ دارالامان، بهار نشد درین ستمکده،یک سبزه،…

ارمغان بهار

 نوشته نذیر ظفر. 1403 دوم حمل   هر بهار با خود…

چگونه جهت" تعریف خشونت" به تقسیم قوای منتسکیو هدایت شدم!

Gewaltenteilung: آرام بختیاری نیاز دمکراسی به: شوراهای لنینیستی یا تقسیم قوای منتسکیو؟ دلیل…

تنش نظامی میان طالبان و پاکستان؛ ادامۀ یک سناریوی استخباراتی

عبدالناصر نورزاد تصور نگارنده بر این است که آنچه که میان…

بهارِ امید وآرزوها!

مین الله مفکر امینی        2024-19-03! بهار آمــــد به جسم وتن مرده گـان…

از کوچه های پرپیچ و خم  تبعید تا روزنه های…

نویسنده: مهرالدین مشید قسمت چهارم و پایانی شاعری برخاسته از دل تبعید" اما…

سال نو و نو روز عالم افروز

 دکتور فیض الله ایماق نو روز  و  نو  بهار  و  خزانت …

میله‌ی نوروز

یاران خجسته باد رسیده‌ است نوبهار از سبزه کوه سبز شد…

تحریم نوروز ، روسیاهی تاریخی طالبان

                 نوشته ی : اسماعیل فروغی        در لیست کارنامه های…

طالب چارواکو ته دريم وړانديز

عبدالصمد  ازهر                                                                       د تروو ليموګانو په لړۍ کې:           دا ځلي د اقتصاد…

    شعر عصر و زمان

شعریکه درد مردم و کشور در آن نبوُدحرف از یتیم…

مبارک سال نو

رسول پویان بهـار آمد ولی بـاغ وطـن رنگ خـزان دارد دم افـراطیت…

انگیزه های سفرملایعقوب به قطر 

                            نوشته ی : اسماعیل فروغی       اخیراً…

از واگرایی های سیاسی تا اشتباه ی راهبردی و تاریخی

نویسنده: مهرالدین مشید شعار های قومی دشمنی با وحدت ملی و…

از کوچه های پرپیچ و خم  تبعید تا روزنه های…

قمست سوم ایجاد اصلاحات و نخست وزیری شاه محمود: به نظر میرمحمد…

«
»

هیچ گفتمانی را نباید تابو پنداشت

                    بحث روی حکومت فدرالی گناه نیست      نوشته ی : اسماعیل فروغی

     همه می دانیم که نظام طالبی اوج نفرت انگیزیک نظام متمرکزاست . هیچگاهی به اندازه ی امروزنیازبه گفتگو درباره ی نظام متمرکز وغیرمتمرکزنداشته ایم . حالا زمان آنست تا برای تعین وانتخاب نوع نظام حکومتی ، بدون تبعیض و تشدد ، به یک گفتمان ملی روی بیاوریم .

     به باورمن هیچ گفتمانی را نباید تابو پنداشت و قدغن کرد . نباید بی مهابا مهرکفر به پیشانی کسانی زد که طرفداریک نظام غیرمتمرکزیا فدرالی برای افعانستان استند .

   ــ تازمانی که ما تاریخ پرازرنج واشتباه خود راکه درسایه ی نظام های مطلق العنان متمرکزرقم خورده است ، بی غرضانه نقد ننمایییم ؛

   ــ تا زمانیکه از برتری جویی ها وتمامیت خواهی های مذهبی و قومی دست نکشییم؛

   ــ وتا آن گاهی که درباره ی عوامل اصلی سیاه روزی های ما با همدیگرگفتگو ننماییم ؛ درد وعذاب ما همچنان ادامه خواهد یافت. 

     تنها درپرتو یک گفتمان ملیست که میتوانیم عوامل اصلی عقب مانی و نزاع های چندقرنه را ومزایای یک نظام غیرمتمرکزراشناسایی نماییم . نباید مردم را با زور و تهدید ازین حق محروم کرد تا درباره ی دلایل وعوامل اصلی بی اتفاقی ها و جنگ های چندین ساله نیندیشند و درباره علل اصلی عقب مانی های شرم آورفرهنگی واقتصادی ، به بحث و گفت وگو نپردازند . 

     نظام غیرمتمرکزهرگزبه معنای تجزیه ی یک کشورنبوده ونیست.این عمق نادانی و ناآگاهی ازمزایای ساختارهای سیاسی گونه گون وسرتمبه گی محض است که گفتگو درباره ی نظام غیرمتمرکزیا فدرالی را ، تابو و تجزیه طلبی فکرنماییم .

    درجهان ما کشورهای خیلی بزرگ و قدرتمندی چون ایالات متحده ی امریکا ، جمهوری فدراتیف روسیه ، جمهوری فدرال آلمان ، امارات متحدعربی ، جمهوری اسلامي پاکستان و دهها کشور دیگری استند که نظام غیرمتمرکزیا فدرالی دارند . این کشورها تاهنوزهیچکدام تجزیه پذیرنبوده اند . 

    فشرده اینکه : اگرما گفتمان ملی نداشته و پیهم به پیشانی همدیگرمهرکفربکوبیم ، بازهم به دردهای هلاکتبارخویش ادامه داده و بادستان خود، خودمان را عذاب کُش می نماییم . 

   واگر ما گفتمان ملی نداشته باشیم ، طالبان تندروِتمرکزگرا ، به دستور بیگانه گان ، افغانستان را بسوی تضعیف بیشتر و حتا بسوی تجزیه سوق خواهند داد .