لهستان مشتاق است وارد صحنه تاریخی بعدی شود
نویسنده: ولادیمیر پروخواتیلف ــ
مترجم: ک. رادین ــ
در ورشو با داد و فریادهایی در مورد «دالان سووالکی»* حمله به قلمرو کشورهای همسایه را تدارک میبینند.
روز ۲۷ ژوئیه، نخست وزیر لهستان، «ماتئوش موراویسکی»، طی یک کنفرانس مطبوعاتی در شهر «سوتنو» (پودلاسیه وویودشیپ) در نزدیکی مرز لهستان و بلاروس، تهدید لهستان از سوی ارتش خصوصی «واگنر» را اعلام کرد. «موراویسکی» گفت: «تهدید جدیدی در مرز لهستان ظاهر میشود: اینها مزدوران بسیار خطرناک، بیرحم و سنگدل گروه «واگنر» هستند. آنها در آفریقا، اوکراین و خاورمیانه نشان دادهاند که در مناطقی که ظاهر میشوند، چه تواناییهایی دارند». وی تأکید کرد: «اگر کار افسران و سربازان نگهبان مرز لهستان و اقدامات دولت برای تقویت آن نبود، گروه «واگنر» در عرض دو ساعت در ورشو بود».
در همان روز «یاروسلاو کاچینسکی» معاون نخست وزیر لهستان، که بر بلوک قدرت نظارت دارد، همچنین از مرز لهستان و بلاروس نیز بازدید کرد و از ایجاد واحدهای نظامی خبر داد: «آخرین آنها لشکر ششم است. یعنی در ارتش ما، که قبلاً فقط از سه لشکر تشکیل میشد، اکنون شش لشکر خواهند بود و بهمرور زمان شاید یک لشکر ذخیره ظاهر شود». «کاچینسکی» افزود که دولت میخواهد این مرز را با کمک «انواع تجهیزات الکترونیکی» تقویت کند. امروز مرز لهستان و بلاروس با حصار پلاستیکی نازک و کم با سیم خاردار در بالا «استحکام» یافته است. بهنظر میرسد «کاچینسکی» قصد دارد جریان الکتریکی را در امتداد حصار اجرا کند به این امید که این امر به جلوگیری از تهاجم افسانهای ارتش خصوصی «واگنر» کمک کند. در حقیقت، لهستان مدتهاست که در حال انجام تدارکات شدید برای تهاجم نظامی به خاک کشورهای همسایه است. پیشتر «سرگئی ناریشکین»، مدیر سرویس اطلاعات خارجی روسیه، گزارش داده بود که لهستان در حال آماده شدن برای تصرف سرزمینهای غربی اوکراین است. بهگفتهٔ وی، «آندری دودا»، رئیس جمهور لهستان، دستور داده است تا توجیهی رسمی برای ادعاهای لهستان در غرب اوکراین آماده کند.
برنامههای استیلاگرانهٔ لهستان تنها به غرب اوکراین گسترش نمییابند. وزیر دفاع لهستان، «ماریوش بلاشاک»، تمامی نیمهٔ دوم دسامبر ۲۰۲۲ را در سفر به اطراف استان «پودلاسکی» در مرز بلاروس سپری کرد و با مقامات محلی در مورد تخصیص مکان و زمین برای ایجاد واحدهای نظامی جدید برای کنترل، آنطور که او آن را بیان کرد، کریدور «سووالکی» مذاکره کرد. ساخت یک خط اصلی راهآهن سریعالسیر با هدف نظامی را از لهستان به کشورهای بالتیک، بهنام «ریل بالتیک»، بهشدت تسریع شده است. این پروژه توسط اتحادیهٔ اروپا تأمین مالی میشود. در دسامبر ۲۰۲۲، دولت لهستان شروع ساخت بزرگراه «اس ۸» را از «بیالیستوک» بهسمت مرز لیتوانی به «سووالکی» اعلام کرد. بهگفتهٔ «بلاشاک»، این بزرگراه دارای هدف نظامی است. اشرافزادههایی که درسهای گذشته را بهخاطر نمیآورند چشم طمع به سرزمین روسیه دارند. روزنامهٔ نظامی «استارز اند استرایپس»، روزنامهٔ وزارت دفاع آمریکا، در مقالهٔ ۶ دسامبر سال ۲۰۲۲ خود مینویسد: «لهستان فعالانه شهروندان را برای جنگ با روسیه آماده میکند. اردوگاههای آموزشی پر شده است». این تمرینات، که روزنامهٔ مذکور در مورد آن بازگو میکند، در چارچوب اجرای پروژهٔ جدید وزارت دفاع لهستان «آموزش با ارتش» انجام میشوند. «دورههای روز تعطیل برای هزاران لهستانی از ماه اکتبر آغاز شده است و تا ژانویه ادامه خواهد داشت تا نحوهٔ استفاده از سلاح و مهارتهای اولیهٔ زنده ماندن را به آنها آموزش دهند.» و «ماریوش بلاشاک»، وزیر دفاع لهستان، در ۶ دسامبر گفت: «ما صلح میخواهیم، از این رو برای جنگ آماده میشویم».
در اوایل دسامبر ۲۰۲۲، وزارت دفاع لهستان اعلام کرد که در سال ۲۰۲۳ قرار است ۲۵۰ هزار نفر از افراد ۱۸ تا ۵۵ سال (برخی گروههای تا ۶۳ سال) از ذخیره، گویا برای انجام تمرینات، به خدمت سربازی فراخوانده شوند. فراخوان مشمولین به ارتش و توزیع احضاریهها برای صدها هزار نیروی ذخیره واکنش منفی شهروندان را برانگیخته است. فراخوانها برای سابوتاژ و کارشکنی بسیج در میان لهستانیها مشهورند. فرار از خدمت به امری عادی تبدیل شده است. سادهترین و مؤثرترین راه برای اجتناب از خدمت سربازی اجباری، فرار مردان در سن سربازی از لهستان است. ـ Niezależny Dziennik Polityczny [مجلهٔ سیاسی مستقل ــ مترجم] مینویسد: «… بسیاری از لهستانیها معتقدند که دولت آگاهانه کشورشان را به جنگ با روسیه سوق میدهد و دورنمای آن برای آنها خوش آیند نیست. از این رو جای تعجب نیست که صفهای عظیمی از اتومبیلها در مرز لهستان و آلمان ظاهر شده است. فرار مردان در سن سربازی از لهستان به یک پدیدهٔ تودهای بدل شده است. طی چند هفتهٔ گذشته، بیش از ۷۰ هزار نفر به کشورهای اتحادیه اروپا و بریتانیا رفتهاند. لهستانیها تلاش میکنند از بسیج دوری کنند. این تنها آغاز موج عظیم مهاجرت است که تا مارس ۲۰۲۳ ممکن است به چندصد هزار شهروندی که لهستان را ترک کردهاند افزایش یابد. «وویسیچ لسیوک»، معاون شهردار منطقهٔ «ولسکی» لهستان، می گوید: «دولت لهستانیها را به جنگ وا میدارد! … این نقض حقوق بشر است! من بهطور کامل از هزاران نفری که از احضار و فراخواندن مشمولین فرار کردهاند حمایت میکنم.»
در این شرایط، روسیه و بلاروس مجبور شدهاند اقدامات متقابلی انجام دهند. نظامیان روسیه و بلاروس از ترکیب گروهبندی نیروهای منطقهای، درچارچوب هماهنگی نظامی، در یکی از پایگاههای آموزشی جمهوری در شرایط شهری رزمایش را تمرین کردند. این خبر در ۲۱ دسامبر ۲۰۲۲ توسط سرویس مطبوعاتی وزارت دفاع بلاروس اعلام شد. در این گزارش گفته میشود که «نظامیان بلاروس و روسیه فعالیتهای هماهنگی رزمی را در قلمرو جمهوری بلاروس انجام میدهند. در این مجموعهٔ آموزشی، آموزش شبیهسازی درگیری در محیط شهری، از جمله پاکسازی داخلی محل ساختمانها، برگزار میشوند.
تصمیم درمورد تشکیل گروهبندی نیروهای منطقهای، که اساس آن شامل نظامیان بلاروس بود، در مذاکرات بین رؤسای جمهور، «و. پوتین» و «آ. لوکاشنکو»، بهدست آمده بود و ناشی از تشدید اوضاع در مرزهای غربی کشور اتحادیه بود. این امر لهستانیهای جنگجو را سر عقل نیاورد. در شمال شرقی لهستان، نزدیک شهر «آگوستو»، گردان مهندس رزمی مستقر خواهد شد که بهگفتهٔ «ماریوس بلاشاک» وظیفهٔ اصلی آن تقویت مرز شرقی و ایمنسازی کریدور «سووالکی» خواهد بود. کریدور «سووالکی» بخشی از قلمرو بهطول حدود ۱۰۰ کیلومتر است که مرز بین لهستان و لیتوانی از امتداد آن میگذرد. این بخش «دالان زمینی» بین مناطق کالینینگراد و گرودنو روسیه و بلاروس نامیده میشود. بهگفتهٔ «بلاشاک»، گردان مهندس رزمی تا پایان سال ۲۰۲۳ در «آگوستو» مستقر خواهد شد. آن بخشی از تیپ مکانیزهٔ ۱۵ «گیژیتسا»، که بخشی از لشکر ۱۶ مکانیزه است، خواهد بود. در گزارش وزیر دفاع لهستان گفته میشود: «این واحد در «آگوستو» در چارچوب بستهٔ تقویتی نیروهای مسلح لهستان در سالهای ۲۰۲۳ ـ ۲۰۲۵، که توسط شورای وزیران در سال ۲۰۲۲ تصویب شد، ایجاد خواهد شد که تقویت تشکلهای تاکتیکی موجود در جناح شرقی ناتو را فراهم میکند.»
ورشو در راستای استراتژی بلندمدت ایالات متحدهٔ آمریکا برای ایجاد زیرساختهای نظامی در نزدیکی مرزهای روسیه عمل میکند. در سال ۲۰۱۴، «جورج فریدمن»، مدیر اندیشکدهٔ آمریکایی «استراتفورد»، گزارشی را با عنوان «استراتژی آمریکایی پس از اوکراین» منتشر کرد که در آن او عدم امکان درگیری نظامی مستقیم بین ناتو و روسیه در آن زمان را، تنها بهدلیل فقدان زیرساختهای مناسب ناتو در شرق اروپا و اوکراین، تأیید کرد. اکنون این کمبود، از جمله با تلاش لهستانیها، برطرف شده است. نیروهای آمریکایی در حال انتقال به مرزهای روسیه هستند.
در روز ۲۳ ژوئیه، «الکساندر لوکاشنکو»، رئیس جمهور بلاروس، در دیدار با «ولادیمیر پوتین» نقشهٔ انتقال نیروهای مسلح لهستان به مرزهای دولت همپیمان را با خود آورد. آنطور که «لوکاشنکا» خاطرنشان کرد، به تعداد کافی مزدور، از جمله از میان ذخایر استراتژیک اصلی لهستان، وارد کردهاند. یکی از تیپهای لهستانی اکنون در ۴۰ کیلومتری «برست» و دیگری در حدود ۱۰۰ کیلومتری «گرودنو» مستقر شدهاند. برنامهٔ لهستان برای آغاز عملیات علیه بلاروس بهمنظور کشاندن ناتو به درگیری در اوکراین را نیز «لری جانسون»، تحلیلگر سابق سیا، در مصاحبهای با کانال یوتیوب Dialogue works اعلام کرده بود. در لهستان، «تازه» دارند متوجه شکست اوکراین میشوند. او گفت وانمود کردن اینکه رژیم کییف در حال پیروز شدن است دیگر امکانپذیر نیست. «جانسون» توضیح داد که لهستان در حالت ناامیدی در تلاش است تا ناتو را درگیر کند. پیشتر، «ولادیمیر پوتین»، رئیس جمهور روسیه، در جریان دیدار با اعضای دائم شورای امنیت فدراسیون روسیه، اشاره کرده بود که مقامات لهستانی انتظار دارند ائتلافی را زیر «چتر» ائتلاف آتلانتیک شمالی تشکیل دهند تا در درگیریها اوکراین مداخله کنند و «یک لقمه چربتری را بهدست آورند» و بهاصطلاح سرزمینهای تاریخی را باز پس گیرند. رئیس جمهور هشدار داد که روسیه با تمام امکانات در صورت تجاوز غرب به بلاروس پاسخ خواهد داد. «پوتین» همچنین گفت که لهستان، در اثر تصمیم «ژوزف استالین»، بخش قابل توجهی از سرزمینهای غربی خود یعنی سرزمینهای آلمان را دریافت کرده است. او آن را «هدیهٔ استالین به لهستانیها» خواند و اطمینان داد که اگر در لهستان آن را فراموش کردهاند، روسیه یادآوری خواهد کرد.
رؤیاهای لهستانیها برای الحاق سرزمینهای خارجی چیز جدیدی نیست. رفتار لهستان در زمان سازش مونیخ و بحران پیرامون چکسلواکی، زمانی که لهستان ضمن ارائهٔ اولتیماتوم برای الحاق «سیززین سیلسیا» چکسلواکی به لهستان سهم خود از غنایم را ربود، از یاد نرفتهاند. تاریخ میآموزد که تمام تلاشهای استیلاگرانهٔ لهستانیها بهنحوی بسیار غمانگیز و با صدماتی زیاد به آنها به پایان رسیده است. بهنظر میرسد لهستان باید بر پیچ تاریخی دیگری گام بگذارد.
ــــــــــ
* شکاف سووالکی، که بهعنوان کریدور سووالکی نیز شناخته میشود، منطقهای کمجمعیت است که در جنوب غربی مرز بین لیتوانی و لهستان، بین بلاروس و منطقه روسی در استان کالینینگراد قرار دارد ــ مترجم.
منبع: «بنیاد فرهنگ استراتژیک»، ۳۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۳
https://www.fondsk.ru/news/۲۰۲۳/۰۷/۳۱/polsha ـ rvyotsya ـ nastupit ـ na ـ ocherednye ـ istoricheskie ـ grabli.html