افغانستان د نړۍ په شطرنج کې یوه ډېره مهمه مهره!

حميدالله بسيا په نړیوال سیاست کې هر هېواد د شطرنج یوه…

چرا افلاتون پیامبر نشد ؟

platon (428-347 v.ch) آرام بختیاری غربی ها فیلسوف ساختند، شرقی ها، پیغمبر…

سوز وگداز!

امین الله مفکر امینی  2025-11-08! سوزوگدازِعشق،سوزد جسم وجانـــــــم زگٌدازیکه است بســـوز،روح وروانــــم ای اهلِ…

رسول همذاتوف

رسول همذاتوف (آواری: ХӀамзатил Расул؛ ۸ سپتامبر ۱۹۲۳ – ۳ نوامبر ۲۰۰۳) شاعر اهل اتحاد…

دنباله‌ی مانی‌فی‌ستِ مکتبِ دینی فلسفی من بیش از این نه…

خیلی متأسفیم برای بسیاری‌ها که دانش‌کستری را تنها با شنیدن…

افغانستان در پرتگاۀ مثلث جدال‌های قومی، تروریسم طالبانی و رقابت‌های…

نویسنده: مهرالدین مشید وقتی قومیت سلاح می‌شود، ترور حکومت می‌کند و…

غزۀ خونین

غـزه که جهـنـم زمین گردیدست از کینۀ شـیطـان لعین گردیدست درقحطی دایمی…

 فـرضـیـات ادبـیـات مـارکـسـیـسـتـی

ـررسـی انـتـقـادی دربـارۀ نـظـریـات مـطـرح شـده دربـارۀ ادبـیـات مـارکـسـیـسـتـی، کـه بـه آن…

سخن‌دان روزگذار

ای وای آن درخت شگوفان (شکست و ریخت) کاج بلند ز…

گاهنامه محبت 

شماره دوم سال ۲۸م گاهنامه محبت از چاپ برآمد. پیشکش…

صنف کوچک؛ اما مکانی مشهور و سرشار از معنویت

نویسنده: مهرالدین مشید صنفی ساده و بی آلایش؛ اما نمادی از…

د پښتو ژبې په ډګر کې پېژندل شوی کیسه او…

له ښاغلي کریم حیدري سره، چې د پښتو ژبې په…

در آینه‌ی تاریخ، در سایه‌ی نفرت

« روایتی از یهودیت و پدیده‌ی یهودستیزی» فرشید یاسائی پیشگفتار: زخم ماندگار…

یا من نه دیدم، یا فرزندان یاسین خموش قدر‌ نه‌شناس…

محمدعثمان نجیب «زنده‌گی در زنده‌گی بی زنده‌گی، بازنده‌گی‌ست» ـ یاسین خموش خموش خالق…

واکاوی فرصت های از دست رفته و امکان رهایی افغانستان…

نویسنده : مهرالدین مشید از سایه‌ی ترور تا افق رهایی؛ بررسی…

مرگ‌اندیشی و مرگ‌آگاهی

اغاز زیستن در آینه‌ی فنا، بیداری در افق حقیقت مقدمه مرگ، یکی از…

آزادی، برابری، و برادری

تتبع و نگارش  میرعبدالواحد سادات   آزادی، برابری، و برادری آرمان تاریخی  پر تاثیر…

  افغانستان کشور واحد وتجزیه ناپذیراست

         ما یان گل یک باغ  وبری این گلشن  فا میل بزرگ…

تاریخِ من، خون و خاکستر 

روایتِ افغانستان ای خاکِ من، ای نامِ زخمی از هزاران سالِ…

دمیدن صور در نفخ خاطره ها

نویسنده: مهرالدین مشید از سنگ بابه کلان تا سنگ های سوخته…

«
»

فرقۀ استقلال و تجدد

قاسم آسمایی

فرقۀ استقلال و تجدد چه وقت، در کجا، توسط کی؜ ها ایجاد و اعضای آن بعد از سقوط دولت امانیه چه سرنوشتی داشتند؟

«مرامنامۀ اساسیۀ فرقه استقلال و تجدد» به تاریخ 30 سنبله 1307 توسط «مطبعه شرکت رفیق» در سه صفحه و 11 ماده چاپ شده است.

در این سند آمده است که: «فرقۀ استقلال و تجدد که ملت افغان؜ را بموقع ترقی و رفاه ارتقا می؜دهد، امکان هر قسم ادارۀ استبداد را مسدود می؜سازد و با كمال قناعت قلبيه و غايۀ سياسيه قبول و اعلان می؜نماید که حفاظت استقلال مملكت حالاً و آتیاً از هرگونه تهلكه و تعرضات وظيفۀ عاليۀ مليه و وطنيۀ هر فرد فرقه استقلال و تجدد است.»

در این سند قید شده که «رئیس عمومی فرقه استقلال و تجدد و بانی فرقه مذکور اعلیحضرت غازی امان الله خان می؜باشد.»

برای دریافت معلومات و اطلاعات بیشتر پیرامون این سند تاریخی و «فرقۀ استقلال و تجدد» از شماری دوستان خبیر طالب کمک شده و در کتاب ؜های دست داشته تاریخ از جمله کتاب مستطاب «افغانستان در مسیر تاریخ» و کتاب ارزشمند «افغانستان در پنج قرن اخیر»، به جستجو پرداختم که با تأسف مطلبی را پیرامون این فرقه نیافتم. روی همین ملحوظ، خواستم تا با شریک ساختن محتوای این سند تاریخی از هموطنان عزیز و مورخین و جستجوگران تاریخ و سیاست وطن طالب کمک شده تا داشته ها و برداشت های خودرا درباره فرقه و سرنوشت اعضای آن بعد از سقوط دولت امانیه در اختیار مشتاقان تاریخ وطن قرار دهند تا گوشه تاریک از تاریخ سازمان های سیاسی وطن روشن گردد.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

متن مکمل «مرامنامۀ اساسيۀ فرقۀ استقلال و تجدد»

(۱) فرقۀ استقلال و تجدد که موافق قانون جمعيت ها تشکیل شده يك جمعیت ملی و سیاسیست که مرکز آن کابل است.

(۲) فرقۀ استقلال و تجدد که ملت افغان؜ را بموقع ترقی و رفاه ارتقا می؜دهد، امکان هر قسم ادارۀ استبداد را مسدود می؜سازد و با كمال قناعت قلبيه و غايۀ سياسيه قبول و اعلان می؜نماید که حفاظت استقلال مملكت حالاً و آتیاً از هرگونه تهلكه و تعرضات وظيفۀ عاليۀ مليه و وطنيۀ هر فرد فرقه استقلال و تجدد است.

(۳) فرقه، خرافاتی را که به اساس دین اسلام مطابقت ندارد و در اثر اعتیادات جزو اعتقاد گرفته شده آن را از سیاست و اختلاطات متنوع سیاست تخلیص نموده قوانین سیاسی، اجتماعی، اقتصادی ملت را تشکیل و احتیاجات عمومیه را به اساسی که بمدنیت عصر حاضر و علوم و فنون تجربه شده اطمینان بخش تطبيق بشود، تامین می؜نماید.

(٤) فرقه تمام فعالیت و همت خود را برای آسایش و رفاهیت عامه و حاکمیت ملی افغان وقف می؜نماید، و در نظر قانون يك مساوات مطلق را برای تمام افراد قبول می؜کند، امتیازات هيچ يك عائله، هيچ يك صنف، هيچ يك جماعت، هيچ يك فرد را نمی؜شناسد.

رفع اجحاف و مظالم انسداد حق تلفی، رجحان لیاقت و اهليت را وظیفۀ وجدانيه و وطنیه خود می شمارد.

(٥) فرقه رابطه قوی وحدت قلبیه، حسیه و فکریه را در هموطنان خود تزریق و تخلیق نموده در تمام شعبات فعالیت این اساس را در موقع اعتبار و مرعیت می؜آرد، تطبيق حاكميت قوانين موضوعه را بالای هر فرد مملکت مفکورۀ قطعیۀ خود می؜شمارد.

(٦) فرقه کوشش می؜کند که توجه عامه ملت را در سایه مساعی جديانۀ خویش در راه ترقی و رفاه ملت طوری جلب نماید که ملت طبعاً افراد فرقه را بر غير فرقه بموقع انتخاب وکلای شورای ملی ترجیح بدهد.

(۷) تشكيل فرقه از مرکز آغاز و به سائر نقاط مهمۀ مملكت حتى قریه ؜ها و محله؜ ها وسعت می؜یابد .

(۸) اشخاصی كه داخل فرقۀ استقلال و تجدد می؜شوند سالانه مبلغی جزوى بخزينۀ فرقه جهت مصارف اداری، اجتماعات و مراكز فرقه می پردازند.

(۹) رئيس عمومی فرقه استقلال و تجدد و باني فرقه مذكور اعليحضرت غازی امان الله خان می؜باشد .

(۱۰) نظامنامۀ تشكيلات و وظائف و سائر امور مربوطه به فرقه و اجراآت مرام آن بعد از ملاحظه و صحۀ جمعیت مرکزی فرقه طبع و نشر می شود.

(۱۱) این اساسات عمومی ابداً تبدیل شده نمی؜تواند.