فطرتی انسانی

امرالدین نیکپی در اوایل دانشگاه ، داستان‌های مذهبی بسیاری دربارهٔ طرد…

جهان صلح وصفا!

امین الله مفکر امینی                   2025-19-06 جهانـی صلح وصفـــای بشربماتم کشیـــــده جـاهــــلانیکی برسیاستهای…

سرنوشت انسان امروز در چنگال مومیایی فروشان دیروز

نویسنده: مهرالدین مشید زنده گی مدرن در آینۀ زوال تاریخی در جهان…

سیمون دوبوار،- رفاقت و عشق اگزستنسیالیستی

Beauvoir, Simone de (1908- 1986). آرام بختیاری سیمونه و سارتر،- ازدواج سفید…

کتاب زبدۀ تاریخ

رسول پویان فسانه خوان وفسون سرگذشت موسارا مگـر خـرد بکــنــد حـل ایـن…

چرا مردان از زنان قوی تر نیستند؟ پروفیسور دکتر شمس سینا بخش…

حقیقت فرا ذهنی: بنیاد برترین واقعیت

ذهنیت به مفهوم تفکر٬ و تعقل از جوهر حقیقت٬ بنیاد…

ژرفنای فاجعه در افغانستان و سناریو های فراراه ی طالبان

نویسنده: مهرالدین مشید ستم طالبان و ایستادگی ملت؛ اراده مردم افغانستان…

پایداری

ثبا ت و پا یداری را نمانده  قدر و مقدارش چنان…

مهر پدر

دستت پدر ببوسم و سر هم به پای تومیخواهم آنچه…

نمونه هایی از کهنترین اشعار فارسی

تا بدانجا رسیده دانش من که بدانم همی که نادانم ( ابو…

ترامپ و بازتعریف روابط بین‌المللی؛ از تنش‌های ژئوپلیتیک تا دیپلماسی…

نویسنده: مهرالدین مشید ترامپ از دور زدن تنش های دیپلوماتیک تا…

چرا مردان از زنان قوی تر نیستند؟

پروفیسور دکتر شمس سینا بخش دوم درین جا می خوانید: -چطور میتواند یک…

پرتو عقل و خرد 

رسول پویان  جهان که در دل دانش می‏کند تابـش  به جهل تیره…

نامه‌ی سرگشاده‌ی محمدعثمان نجیب، بنیادگذار مکتب دینی-فلسفی من بیش از…

آقای ترامپ! تو نه در قامت یک سیاست‌مدار آمدی، نه به…

افغانستان، میان دو لبه تیغ؛ تحول نرم یا سقوط ساختاری

نویسنده: مهرالدین مشید نجات افغانستان در گرو راهی؛ میان تحول نرم…

دولت: کاملِ ناتمام...!

دولت یا خدمات عامه و زمانیکه توسط میثاق مردمی همانا…

فرق بین شادی و لذت

 محمدنعیم «کاکر خیلی ها فکر می‌کنند که شادی و لذت یکی…

شلینگ و هگل،- دعوای 2 فیلسوف دولتی

Schellig, F.W (1775- 1854 آرام بختیاری فلسفه شلینگ،- مفاهیم ناروشن، تعاریف ناتمام. شلینگ…

عید قربان

ای وطندار عید قربان شد قربانت شوم صدقه‌ی حال خراب و…

«
»

غریزه در سلب عقل: دلیل نبود دولت مدرن در افغانستان…!


عقل نیروی تفکر و گوهر شناسایی حق در برابر باطل می باشد. که افلاطون پدیداری نیکی را٬ از عقل می داند٬ یعنی غریزه یا خواست نفسانی انسانی چون عقل٬ مورد یا پدیده بیرون نمی دهد٬ که همه از نیکی آن مستفید گردد.

تکامل عقل در بابت الهیات شناسی سیر عرفانی می باشد٬ که عقلانیت تا خرد سیاسی در حیطه فلسفه سیاسی همانا مضامین تخصصی حقوق و علوم سیاسی اند٬ تا سیر ملت شدن را٬ مورد تحقیق قرار داده و چالش های آنرا در افغانستان قرار ذیل می توان گفت:

·       استبداد دینی: جهاد اسلامی یا اسلامی سیاسی که آرا و نظریات محمد بن وهاب الدین نجدی بوده٬ که جمهوریت و دموکراسی را٬ تکفیر می کنند. و اعلامیه های حقوق بشری را٬ در حیطه تیوری های توطئه٬ ابزار تهاجم کفر بر اسلام تبلیغ می کنند٬ در حالیکه افغانستان از جمله پنجاه کشوری می باشد که موسسین سازمان ملل در ۱۹۴۵ گفته می شود.

·      استبداد سیاسی: استبدادی سیاسی افغانستان یعنی به جز از قوم پشتون کسی دیگر حق زمامداری را٬ نداشته باشد. و روحیه پذیرش این تیوری استبدادی در بن ۲۰۰۱ توسط معامله گران تاییدی برای منافع خودشان شد. که ادامه این تیوری تقسیم قدرت بین اقوام طی بیست سال جمهوریت بود٬ و تخصص گرایی و شایسته سالاری که بنیاد جمهوریت می باشد٬ هرگز در جامعه سیاسی افغانستان رخنه پیدا نکرده است.

در نتیجه:

عقلانیت و خرد گرایی به سبب دو آسیب فوق یعنی استبداد دینی و تیوری استبدادی سیاسی نمی تواند به گونه عملی در افغانستان پدیدار شود. راه منطقی همانا رویکرد تحقیقی دانشگاهی به پدیده های علوم انسانی برای افغانستان استکه مراکز آکادمیک کشور٬ نیز با دو استبداد متذکره مسموم گردیده است.

محمدآصف فقیری