افغانستان د نړۍ په شطرنج کې یوه ډېره مهمه مهره!

حميدالله بسيا په نړیوال سیاست کې هر هېواد د شطرنج یوه…

چرا افلاتون پیامبر نشد ؟

platon (428-347 v.ch) آرام بختیاری غربی ها فیلسوف ساختند، شرقی ها، پیغمبر…

سوز وگداز!

امین الله مفکر امینی  2025-11-08! سوزوگدازِعشق،سوزد جسم وجانـــــــم زگٌدازیکه است بســـوز،روح وروانــــم ای اهلِ…

رسول همذاتوف

رسول همذاتوف (آواری: ХӀамзатил Расул؛ ۸ سپتامبر ۱۹۲۳ – ۳ نوامبر ۲۰۰۳) شاعر اهل اتحاد…

دنباله‌ی مانی‌فی‌ستِ مکتبِ دینی فلسفی من بیش از این نه…

خیلی متأسفیم برای بسیاری‌ها که دانش‌کستری را تنها با شنیدن…

افغانستان در پرتگاۀ مثلث جدال‌های قومی، تروریسم طالبانی و رقابت‌های…

نویسنده: مهرالدین مشید وقتی قومیت سلاح می‌شود، ترور حکومت می‌کند و…

غزۀ خونین

غـزه که جهـنـم زمین گردیدست از کینۀ شـیطـان لعین گردیدست درقحطی دایمی…

 فـرضـیـات ادبـیـات مـارکـسـیـسـتـی

ـررسـی انـتـقـادی دربـارۀ نـظـریـات مـطـرح شـده دربـارۀ ادبـیـات مـارکـسـیـسـتـی، کـه بـه آن…

سخن‌دان روزگذار

ای وای آن درخت شگوفان (شکست و ریخت) کاج بلند ز…

گاهنامه محبت 

شماره دوم سال ۲۸م گاهنامه محبت از چاپ برآمد. پیشکش…

صنف کوچک؛ اما مکانی مشهور و سرشار از معنویت

نویسنده: مهرالدین مشید صنفی ساده و بی آلایش؛ اما نمادی از…

د پښتو ژبې په ډګر کې پېژندل شوی کیسه او…

له ښاغلي کریم حیدري سره، چې د پښتو ژبې په…

در آینه‌ی تاریخ، در سایه‌ی نفرت

« روایتی از یهودیت و پدیده‌ی یهودستیزی» فرشید یاسائی پیشگفتار: زخم ماندگار…

یا من نه دیدم، یا فرزندان یاسین خموش قدر‌ نه‌شناس…

محمدعثمان نجیب «زنده‌گی در زنده‌گی بی زنده‌گی، بازنده‌گی‌ست» ـ یاسین خموش خموش خالق…

واکاوی فرصت های از دست رفته و امکان رهایی افغانستان…

نویسنده : مهرالدین مشید از سایه‌ی ترور تا افق رهایی؛ بررسی…

مرگ‌اندیشی و مرگ‌آگاهی

اغاز زیستن در آینه‌ی فنا، بیداری در افق حقیقت مقدمه مرگ، یکی از…

آزادی، برابری، و برادری

تتبع و نگارش  میرعبدالواحد سادات   آزادی، برابری، و برادری آرمان تاریخی  پر تاثیر…

  افغانستان کشور واحد وتجزیه ناپذیراست

         ما یان گل یک باغ  وبری این گلشن  فا میل بزرگ…

تاریخِ من، خون و خاکستر 

روایتِ افغانستان ای خاکِ من، ای نامِ زخمی از هزاران سالِ…

دمیدن صور در نفخ خاطره ها

نویسنده: مهرالدین مشید از سنگ بابه کلان تا سنگ های سوخته…

«
»

سوچه خیال او تصور

د مولانا داکتر محمد سعید « سعید افغاني » لیکنه

د هر څه نه اول باید د خیال او تصور هڅی او هیلی پاکی او سوچه شی ؛ ځکه تر څو خپل خیالات او تصورات پاک، سوچه او اداره  نه کړو امکان نه لری چی اصلاحی  په زړه  پوری قدم  پورته شي .

افسوس : زمونږ ماحول که څه هم مونږ نه پریږدی چی خیالات او تصورات د عالي اهدافو په مدار و څرخوو ،  مګر؛  بیاهم  د قوي مبارزانو ، ملي  رهبرانو او سترو شخصیتونو عادت دی چی د هرڅه څخه اول  خپل پاک او عالي  اهداف وټاکی او بیا ورته د رسیدو له امله نقشه او پلان جوړوی ،  او د هغی په مطابق سوچه خیال او تصور کوي او په ممکنه اندازی د کار او عمل په خوا پاڅیږی او اقدام کوي.

ملګرو !!!  په یاد ولری چی  ډیر خلک  له همدغه ځایه ناکامیږی چی  په خیال  او تصور کښی ئی  موضوعات مغشوشه وي .  ټاکلی او کوټلی اهداف ورسره نه وي او یا هغو ته د رسیدوله امله ښه نقشه او پلان  نشی  ترتیبولی.

مونږ  اکثر د تش خیال او وچ  تصور څخه تعبیر کوو او عملي  حساب مو په نظر کښی  نه وي او د تخنیک په تطبیقی  برخه کښی  مو نواقص موجود  وي .

مونږ زیات خوښیږو او هوسیږو چی هدف ته رسیږو او په دغه مسیر او حرکت کښی ډیر څه وایو او په خبرو زور اچوو! خو افسوس چی د دی تریخ حقیقت سره مواجه یو چی د عمل او تطبیق په ساحه  کښی اقلأ  د قدم پورته کولو توان او قدرت هم نه لرو او څه مو دلاسه پوره نه  دی .

مونږ ډیر مهم کیدونکی کارونه نه کوو او راته واړه ښکاری!  حال دا چی واړه کارونه د لویو کارونو د کولو لپاره زمینه برابروي او په تدریجي  ډول کوی شو چی لوړو اهدافو ته هم ځان  ورسوو .

مونږ اکثر د خیال او تصور د نه تزکی او اداری په  آخر د وسواس  سره مخامخ  کیږو او دا وسواس زمونږ  د تشویش  موجب ګرځي ! حال  دا چی  ښه سنجول  وسواس نه مني ، او د تشویش  بوی نه پریږدي .

مونږ په خیال او تصور کښی  د عاجزانو او بیچاره ګانو  سره تمایل  نه لرو !  نو ځکه  ورسره ښه رویه او معامله نه کوو ، حال دا چی د عاجزانو او بیچاره ګانو سره ښه رویه او معامله کول  د ژوند ټولی لانجی او غوټی  حل او خلاصوی او د موفقیت او سعادت یوازنی لیاره  ده .

زمونږ خیال او تصور اکثر په هوا او هوس اتکا لری ! همدا  وجه  ده چی کله بی مورده  او بی موقع تمایلونه لرو  او ناروا هوسونه  هم کوو او که نه چیری زمونږ خیال او تصور په دقت ، تحلیل ، تدبیر او واقعیت روان وي نو بی مورده او بی موقع تمایلونه به مونه  درلودل  او ناروا  هوسونه  به مو نه کولی ؛  نتیجه به داوه چی  کامیابي او بریالیتوب چانس به  مو زیات وی .

مونږ  اکثرآ په خیال او تصور کښی  خپلو نواقصو او نیمګړتیاو ته ښه  نه متوجه  کیږو او حتی خپل عیب له ځانه هم  پټول غواړو !  او که  چیری مونږ  په خیال او تصور کښی  اول د تزکي  او تصفيی  حرکت له ځانه  نه  شروع کړو ،  ډیر ښه  کیدی شي  چی  د عمومي اصلاحاتو لپاره  معقوله لیاره او ګودر پیدا کړو.  

مونږ په خیال او تصور کښی  د ناکامی له تعبیره ډاریږو  او په دی حقیقت  مو سر نه دی خلاص کړی چی پاکو اهدافو ته د رسیدو لپاره  باید په سلهاو وارو ناکامی و منوو او بیا بیا هم مایوسه نه او سوو خپله حوصیله او متانت له لاسه ورنه کړو؛  ترڅو د خیال او تصور د سوچه تعبیر سره  مخامخ ‎ او د  شو او عملي  صحنو لوبی مو د عمومي منفعت د تا مینولو لپاره  بنیادي خدمت وکړی شی .

پس :  باید اولآ تطهیر فکر؛ بعد از آن تعمیر فکر !!!

زما مطلب دادی چی د اجتماعاتو د جوړولو لپاره د هر څه نه  اول باید د خلکو د فکر د پاکی او تطهیر عملیه ښه تر سره  شي ؛  تر څو د اجتماعي رهبرانو د مترقي  روزنی لپاره ، زمینه برابره  شي .

****

سعید افغاني

۱۳۵۴ هجري شمسي  ـ  کال

کابل ـ  خیرخانه مینه

ترتیب کوونکی  :  برهان الدین « سعیدی »