سال نو و نو روز عالم افروز
دکتور فیض الله ایماق
نو روز و نو بهار و خزانت خجسته باد
چنگ اجل ز دامن عمرت گسسته بود
آبیکه خضر میخورد از چشمه ی حیات
روی مبارک تو بدان آب شسته باد
خواننده گان ارجمند !
فرا رسیدن سال نو و نو روز عالم افروز را برای شما و خانواده های نجیب تان و مردم ستم کشیده ی افغانستان و تمام جهانیان از صمیم دل تبریک و شاد باش گفته، سال ۱۴.۳ هجری شمسی را پر از سعادت و کامگاری آرزو می کنم.
و اما در باره ی پیشنه ی نو روز باید گفت :
جشن بهار و نو روز، عید بزرگ تمام مردم منطقه ی مشرق زمین است . نیاکان ما، نخستین گلهای بهار را « گل نو روز» میخواندند . و اگر کودکی در طلیعه ی نو روز زاده میشد، نامش را « نو روز» میگذاشتند
کمینه ایماق ، پیروی از عقاید نیکان ما ، نام نواسه هایم را که در فصل بهار تولد یافته بودند نیز « نیلوفر » ( یکی از گلهای بهاری) و « بهار » گذاشتم. به فضل خداوند (ج ) نیلوفر جان اکنون ۵ ساله، و بهار جان سه ساله شده اند .
انوری ابیوردی گوید :
باز این چه جوانیست زمین را و زمان را
نو روز بَدل کرد به دل، پیر و جوان را
عنصری در باره ی نو روز چه خوش ترنمی دارد :
باد نو روزی همی در بوستان بًتگر شود
تا ز صنعش یر درختی لعبتی دیگر شود
باغ همچون کلبه ی بزاز پًر دیبا شود
باد همچون طبله ی عطار پًر عنبر شود
شمس الدین محمد حافظ شیرازی میگوید:
ز کوی یار می آید، نسیم باد نو روزی
از این باد ار مدد خواهی، چراغ دل بر افروزی
فرخی سیستانی در مورد موسم بهار گفته است :
چون پرند نیلگون ، بر روی بندد مرغزار
پرنیان هفت رنگ، اندر سر آورد کوهسار
خاک را چون ناف آهو مشک زاید بی قیاس
بید را چون پر طوطی برگ روید بی شمار
ابو ریحان بیرونی در رساله ی « التفهیم » خویش در باره ی نو روز می نویسد :
نو روز، نخستین روز است از فروردین ماه یا حمل و از این جهت « نوروز» نام کرده اند که پیشانی سال نو است و آن چه پس اوست، از این پنج روز، همه جشنهاست و ششم ماه فروردین یا حمل « نو روز بزرگ » دارند، زیرا خسروان، بعد آن پنج روز، حق های حشم و گروهان بگذارندی و حاجتها روا کردندی. آنگاه بعد از این روز ششم، خلوت کردندی خاصه گانرا.
گفته اند که نو روز روزیست که جمشید، مردم را بشارت میداد به تندرستی و آموزنده گی و غلبه ی نور بر ظلمت، پیروزی خرد بر جهل، و صلح بر جنگ.
در این روز ، کیخسرو ، دیو را بکًشت و باز گویند که در این روز « کاوه ی آهنگر» درفش قیام را بر افراشت و بر ضحاک خروج نمود .
در خاتمه دست بدرگاه خداوند بی نیاز بلند کرده میگوییم:
در گوش، گل و نسیم نجوای شماست
لبخند بهار، طرح سیمای شماست
دلچسپ ترین دعای من در نو روز
امضای خدا بر آرزو های شماست
دنیا را برایتان شاد شاد، و شادی را برایتان دنیا دنیا آرزو مندم
هر روز تان نو روز ، نو روز تان پیروز
داکتر فیض الله ایماق
تورنتو – کانادا